Το Βέρατρον το λευκόν, ο Ελλέβορος ο λευκός (Veratrum album), γνωστός και ως ψευδής ελλεβορίνη (false helleborine), Ευρωπαϊκός λευκός ελλέβορος (European white hellebore) ή κατά τους Γεννάδιο και Καββαδά είναι ο λευκός ελλέβορος (white veratrum) του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη· συν. Veratrum lobelianum Bernh.,[1] είναι δηλητηριώδες φαρμακευτικό φυτό[2][3] των Λειριίδων (ή Λιλιίδων) (Liliaceae) (οικογένεια κρίνου) ή Melanthiaceae. Απαντά σε ορεινά μέρη της Ελλάδας, όπου καλείται κοινώς στερόγιαννι. Είναι εγγενές στην Ευρώπη και σε τμήματα της δυτικής Ασίας (δυτική Σιβηρία, την Τουρκία και στον Καύκασο).[4]
Το φυτό είναι πολυετές (perennial)[Σημ. 1] βότανο, με δυνατό κάθετο ρίζωμα (rhizome),[Σημ. 2] καλυμμένο με θήκες από υπολείμματα παλαιών φύλλων. Οι σωματώδεις, απλοί μίσχοι (stems)[Σημ. 3] έχουν ύψος από 50 έως 175 εκατοστά. Έχει φύλλα χοντρά, πλατιά, προμήκη, ωοειδή ή λογχοειδή, με ισχυρές παράλληλες νευρώσεις, πτυχωτά και χνοώδη στο κάτω μέρος. Τα άνθη φύονται από τις μασχάλες μακρών βρακτίων κατά βότρυς, σχηματίζοντας μια ευρεία επάκρια φόβη μήκους περίπου 50 εκατοστών. Τα άνθη έχουν χρώμα λευκό, πρασινωπό ή κιτρινωπό. Η περίοδος ανθοφορίας είναι από Ιούνιο μέχρι Αύγουστο. Τα άνθη μυρίζουν πολύ έντονα ιδίως αν είναι εκτεθειμένα στον ήλιο. Το περιγόνιο είναι εξωτερικά χνουδωτό, με τμήματα προμήκη, δαντελωτά και είναι μακρότερο από τον ποδίσκο. Έχουν κατά λάθος εκληφθεί για την κίτρινη γεντιανή, Gentiana lutea, η οποία χρησιμοποιείται στα ποτά, με αποτέλεσμα τις δηλητηριάσεις.[5][6][7]
Η ρεσβερατρόλη έχει απομονωθεί από το φυτό.[8][9]
Η ρίζα του είναι πολύ δηλητηριώδης, με μια παραλυτική επίδραση στο νευρικό σύστημα.[1] Σε δύο περιπτώσεις θανατηφόρας δηλητηρίασης από την κατανάλωση των σπόρων, οι τοξίνες βερατριδίνης (veratridine) και cevadine ήταν παρούσες στο αίμα. Το 1983, οι σκόνες φτερνίσματος, που παράγονταν από το βότανο στη Δυτική Γερμανία, προκάλεσαν σοβαρές δηλητηριάσεις στην Σκανδιναβία.[10]
Το 2014, υπήρξε ο ισχυρισμός ότι ο Μέγας Αλέξανδρος, θα μπορούσε να είχε δηλητηριαστεί με κρασί φτιαγμένο από Veratrum album.[11][12] Προηγουμένως, πιστεύετο ότι η δηλητηρίαση οφειλόταν στο αρσενικό ή (κάποια μυθική πίστη) ότι το νερό του Στύγιου ποταμού, μπορεί να οδήγησε στο θάνατο τον Βασιλιά της Μακεδονίας.
Στην αρχαιότητα, ένα αποτελεσματικό εμετικό με βάση το λευκό ελλέβορο και ένα πικρό οβάλ σπόρο (που ο Hahneman πίστευε ότι ήταν ο σπόρος του Erigeron ή Senecio) αναμείχθηκε από τους ιατρούς της Αντίκυρας,[Σημ. 4] μια πόλη της Φωκίδας στην Ελλάδα.[13]
Το Βέρατρον το λευκόν, ο Ελλέβορος ο λευκός (Veratrum album), γνωστός και ως ψευδής ελλεβορίνη (false helleborine), Ευρωπαϊκός λευκός ελλέβορος (European white hellebore) ή κατά τους Γεννάδιο και Καββαδά είναι ο λευκός ελλέβορος (white veratrum) του Θεόφραστου και του Διοσκουρίδη· συν. Veratrum lobelianum Bernh., είναι δηλητηριώδες φαρμακευτικό φυτό των Λειριίδων (ή Λιλιίδων) (Liliaceae) (οικογένεια κρίνου) ή Melanthiaceae. Απαντά σε ορεινά μέρη της Ελλάδας, όπου καλείται κοινώς στερόγιαννι. Είναι εγγενές στην Ευρώπη και σε τμήματα της δυτικής Ασίας (δυτική Σιβηρία, την Τουρκία και στον Καύκασο).