Τα μονοτρήματα (Monotremata) είναι τάξη θηλαστικών που οφείλουν το όνομά τους στο ότι έχουν ένα μόνο τρήμα (οπή), από το οποίο βγαίνουν τα προϊόντα του γεννητικού, του ουροποιητικού και του πεπτικού συστήματος. Τα μονοτρήματα ονομάζονται και πρωτοθήρια ή ορνιθαδελφή, γιατί παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες με τα πτηνά, αφού δεν έχουν και αυτά μήτρα και κόλπο. Τα μονοτρήματα θηλαστικά γεννούν αυγά αλλά θηλάζουν τα μικρά τους.
Μέχρι σήμερα οι πληροφορίες για την ιστορία και την εξέλιξη της τάξης των μονοτρημάτων είναι ελλιπείς, λόγω του μικρού αριθμού απολιθωμάτων που έχουν βρεθεί. Είναι ακόμα σε μεγάλο βαθμό άγνωστος ο τόπος καταγωγής καθώς και η πραγματική αρχική εξάπλωση της τάξης. Τα αρχαιότερα ευρήματα προέρχονται από την νότια Αυστραλία και χρονολογούνται από τον Μεσοζωικό αιώνα. Πρόκειται για απολιθώματα ζωών που έμοιαζαν με τον σημερινό Ορνιθόρρυγχο, ηλικίας 100 εκατομμυρίων χρόνων περίπου. Το αρχαιότερο από αυτά ανήκε στο είδος Steropodon galmani που είχε το μέγεθος μίας γάτας, πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα θηλαστικά του Μεσοζωικού, και είναι το αρχαιότερο θηλαστικό που έχει βρεθεί στην Αυστραλία. Τα παλαιότερα ευρήματα των προγόνων της έχιδνας χρονολογούνται από τον Πλειόκαινο και συμπεριλαμβάνουν απολιθώματα του είδους Zaglossus hacketti που θεωρείται το μεγαλύτερο μονότρημα που υπήρξε ποτέ. Η εύρεση ενός δοντιού της Παλαιοκαίνου εποχής στην Αργεντινή, που ανήκε σε έναν προϊστορικό Ορνιθόρυγχο, μας υποδεικνύει ότι τα μονοτρήματα ήταν διαδεδομένα σε όλη την νότια Γκοντβάνα. Υπάρχουν πολλά τέτοια ζώα.
Τα μονοτρήματα (Monotremata) είναι τάξη θηλαστικών που οφείλουν το όνομά τους στο ότι έχουν ένα μόνο τρήμα (οπή), από το οποίο βγαίνουν τα προϊόντα του γεννητικού, του ουροποιητικού και του πεπτικού συστήματος. Τα μονοτρήματα ονομάζονται και πρωτοθήρια ή ορνιθαδελφή, γιατί παρουσιάζουν αρκετές ομοιότητες με τα πτηνά, αφού δεν έχουν και αυτά μήτρα και κόλπο. Τα μονοτρήματα θηλαστικά γεννούν αυγά αλλά θηλάζουν τα μικρά τους.
