dcsimg

Stekowce ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Stekowce (Monotremata) – rząd prymitywnych ssaków charakteryzujących się jajorodnością. Nazwa łacińska, Monotremata (jednootworowce), nawiązuje do faktu, że ich układ pokarmowy, wydalniczy i rozrodczy mają wspólne ujście w steku (cloaca).

Z filogenetycznego punktu widzenia stekowce stanowią osobną linię rozwojową. Od gadów oddzieliły się w mezozoiku. Planowane sekwencjonowanie genomu dziobaka powinno rzucić nowe światło na wiele pytań związanych z ich ewolucyjną historią[2]. Współcześnie żyjące stekowce występują na obszarze krainy australijskiej, a ściślej na kontynencie australijskim, na Nowej Gwinei i Tasmanii.

Morfologia

Stekowce są niewielkimi zwierzętami. Długość ich ciała mieści się w przedziale 40–80 cm, a masa ciała 0,5–10 kg. Są stałocieplne, jednakże temperatura ich ciała jest dość niska (31–32 °C), a w niesprzyjających warunkach mogą popadać w rodzaj odrętwienia, który jednak nie jest hibernacją. Mają dobry węch, występuje u nich narząd Jacobsona. Serce jest czterodzielne.

Stekowce są aktywne głównie w ciągu dnia. Samice składają 1–3 jaj otoczonych miękkimi, skórzastymi osłonami. Młode wylęgają się po około 10 dniach.

Cechy przybliżające je do gadów
  • mają stek
  • jajorodne, u zarodków występuje ząb jajowy pomocny w rozbijaniu skorupy jaja
  • nie posiadają sutków, karmią swoje dzieci mlekiem wyciekającym z gruczołów mlekowych umieszczonych na brzusznej stronie ciała, młode zlizują mleko ze skóry na brzuchu matki
  • obecność kości kruczych łączących łopatkę z mostkiem
  • łopatki nie mają grzebienia
  • obojczyki sięgają międzyobojczyka
  • żebra szyjne nie są zrośnięte z kręgami
Cechy przybliżające je do ssaków
Cechy szczególne

Systematyka

Do stekowców zaliczane są dwie współcześnie występujące rodziny[3][4]:

oraz wymarłe:

Przypisy

  1. Monotremata, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Platypus (Ornithorhynchus anatinus). Ensembl. [dostęp 2007-10-21].
  3. Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 1. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Monotremata. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2015-06-20]

Bibliografia

  1. Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
  2. Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 66-67. ISBN 83-01-14344-4.
p d e
Systematyka ssaków (Mammalia) Królestwo: zwierzęta • Typ: strunowce • Podtyp: kręgowce • Gromada: ssakissaki wyższe (Eutheria)
lub
łożyskowce (Placentalia) ssaki niższe
(Metatheria) Prassaki (Prototheria) incertae sedis
allotery • †morganukodonty • †dokodonty • †eutrykonodonty • †symetrodonty • †eupantotery • †haramiidy • †Durlstodon • †Durlstotherium
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Stekowce: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Stekowce (Monotremata) – rząd prymitywnych ssaków charakteryzujących się jajorodnością. Nazwa łacińska, Monotremata (jednootworowce), nawiązuje do faktu, że ich układ pokarmowy, wydalniczy i rozrodczy mają wspólne ujście w steku (cloaca).

Z filogenetycznego punktu widzenia stekowce stanowią osobną linię rozwojową. Od gadów oddzieliły się w mezozoiku. Planowane sekwencjonowanie genomu dziobaka powinno rzucić nowe światło na wiele pytań związanych z ich ewolucyjną historią. Współcześnie żyjące stekowce występują na obszarze krainy australijskiej, a ściślej na kontynencie australijskim, na Nowej Gwinei i Tasmanii.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL