Kusak[1] (Staphylinus) – rodzaj chrząszczy z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.
Rodzaj ten został wprowadzony w 1758 roku przez Karola Linneusza[2].
Chrząszcze o wydłużonym ciele. Głowę mają w zarysie czworokątną z zaokrąglonym tyłem i niewyraźnymi kątami tylnymi, gęsto i silnie punktowaną, zaopatrzoną w krótkie i krępe czułki oraz ustawione skośnie do jej podłużnej osi oczy. Aparat gębowy ma dwupłątową wskutek głębokiego wykrojenia wargę górną, krępe żuwaczki z podłużną bruzdą na nasadowym odcinku zewnętrznej krawędzi oraz głaszczki szczękowe o ostatnim członie dłuższym i węższym niż poprzedni. Przedtułów cechuje się brakiem epimer i dobrze zaznaczoną górną krawędzią epipleury przedplecza. Śródpiersie ma bardzo wąski wyrostek biodrowy. Odwłok ma tylny brzeg piątego tergitu z jasną, błoniastą obwódką. Przednia para odnóży ma u obu płci rozszerzone stopy, a środkowa i tylna uzbrojone w kolce golenie. U gatunków polskich pokrywy są czerwone, a boki tergitów mają plamy złocistego owłosienia[3].
Kusaki te zasiedlają lasy i pola, gdzie występują w ściółce, pod kamieniami, w odchodach i gnijącej materii organicznej. Ich ofiarami padają larwy i poczwarki owadów, a także inne bezkręgowce, w tym ślimaki[3].
Przedstawiciele rodzaju występują w krainach: palearktycznej, nearktycznej, neotropikalnej, orientalnej i etiopskiej z Madagaskarem włącznie. Występowanie ich w krainie australijskiej nie jest pewne[2]. W Polsce stwierdzono 3 gatunki[4] (zobacz też: kusakowate Polski)
Należy tu ponad 200 opisanych gatunków[2]:
Kusak (Staphylinus) – rodzaj chrząszczy z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.
Rodzaj ten został wprowadzony w 1758 roku przez Karola Linneusza.
Chrząszcze o wydłużonym ciele. Głowę mają w zarysie czworokątną z zaokrąglonym tyłem i niewyraźnymi kątami tylnymi, gęsto i silnie punktowaną, zaopatrzoną w krótkie i krępe czułki oraz ustawione skośnie do jej podłużnej osi oczy. Aparat gębowy ma dwupłątową wskutek głębokiego wykrojenia wargę górną, krępe żuwaczki z podłużną bruzdą na nasadowym odcinku zewnętrznej krawędzi oraz głaszczki szczękowe o ostatnim członie dłuższym i węższym niż poprzedni. Przedtułów cechuje się brakiem epimer i dobrze zaznaczoną górną krawędzią epipleury przedplecza. Śródpiersie ma bardzo wąski wyrostek biodrowy. Odwłok ma tylny brzeg piątego tergitu z jasną, błoniastą obwódką. Przednia para odnóży ma u obu płci rozszerzone stopy, a środkowa i tylna uzbrojone w kolce golenie. U gatunków polskich pokrywy są czerwone, a boki tergitów mają plamy złocistego owłosienia.
Kusaki te zasiedlają lasy i pola, gdzie występują w ściółce, pod kamieniami, w odchodach i gnijącej materii organicznej. Ich ofiarami padają larwy i poczwarki owadów, a także inne bezkręgowce, w tym ślimaki.
Przedstawiciele rodzaju występują w krainach: palearktycznej, nearktycznej, neotropikalnej, orientalnej i etiopskiej z Madagaskarem włącznie. Występowanie ich w krainie australijskiej nie jest pewne. W Polsce stwierdzono 3 gatunki (zobacz też: kusakowate Polski)
Należy tu ponad 200 opisanych gatunków:
Staphylinus afer Erichson, 1839 Staphylinus affinis Solsky, 1868 Staphylinus africanus Cameron, 1942 Staphylinus agarici O. Müller, 1776 Staphylinus alatus Gmelin, 1790 Staphylinus alluaudi Fauvel, 1905 Staphylinus amazonicus Sharp, 1876 Staphylinus anceps Runde, 1835 Staphylinus angustatus Schrank, 1781 Staphylinus angusticeps Sharp, 1884 Staphylinus antennalis Cameron, 1932 Staphylinus antiquus Nordmann, 1837 Staphylinus apicipennis Sharp, 1884 †Staphylinus aquisextanus Oustalet, 1874 Staphylinus arnicae Scopoli, 1763 (nomen dubium) †Staphylinus atavus Heer, 1862 Staphylinus atrox Nordmann, 1837 Staphylinus auricomus Cameron, 1929 Staphylinus aurifluus Erichson, 1839 Staphylinus auropubescens Cameron, 1930 Staphylinus banghaasi Bernhauer, 1915 Staphylinus belti Sharp, 1884 Staphylinus biclavatus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus bicolor Gmelin, 1790 Staphylinus bolivianus Bernhauer, 1908 Staphylinus brevipes Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus brincki Scheerpeltz, 1974 Staphylinus buquetii Laporte, 1835 Staphylinus burgeoni Bernhauer, 1932 Staphylinus caeruleoides Scheerpeltz, 1976 Staphylinus caesareus Cederhjelm, 1798 – kusak cezarek Staphylinus caffer Boheman, 1848 †Staphylinus calvus Oustalet, 1874 Staphylinus cantharellus Linné, 1767 (nomen dubium) Staphylinus carinthiacus Laporte, 1840 Staphylinus cebuensis Wendeler, 1923 Staphylinus cephalotes Gmelin, 1790 Staphylinus cerdo Gerstaecker, 1867 Staphylinus cervinipennis Quedenfeldt, 1888 Staphylinus chalceus Bernhauer, 1911 Staphylinus championi Sharp, 1884 Staphylinus chiriquensis Sharp, 1884 Staphylinus chrysaster Erichson, 1839 Staphylinus chrysis Bernhauer, 1936 Staphylinus chrysostigma Fauvel, 1895 Staphylinus cincticollis Cameron, 1951 Staphylinus clavatus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus compressus Geoffroy, 1785 (nomen dubium) Staphylinus consors Sharp, 1884 Staphylinus crassipes Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus cribratipennis Blanchard, 1842 Staphylinus cucullatus Steven, 1829 (nomen dubium) Staphylinus cupreicollis Nordmann, 1837 Staphylinus cursor Grimmer, 1841 Staphylinus cyanipennis Runde, 1835 Staphylinus cyanomelas Erichson, 1839 Staphylinus cylindricus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus daimio Sharp, 1889 Staphylinus dichrous Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus dimidiaticornis Gemminger, 1851 – kusak podkamieniec Staphylinus dimidiatus Laporte, 1835 Staphylinus discretus Sharp, 1884 Staphylinus dispersus Fauvel, 1907 Staphylinus domicella Schrank, 1781 (nomen dubium) Staphylinus dufouri Blackwelder, 1944 Staphylinus emeritus Herman, 2001 Staphylinus ertli Bernhauer, 1908 Staphylinus erythrocnemus Nordmann, 1837 Staphylinus erythropterus Linné, 1758 – kusak czerwonopokrywy Staphylinus erythropus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus evansi Bernhauer, 1936 Staphylinus extensus Sharp, 1884 Staphylinus fassli Bernhauer, 1908 Staphylinus fauveli Péringuey, 1908 Staphylinus feae Bernhauer, 1915 Staphylinus ferox Nordmann, 1837 Staphylinus flavicornis Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus flavipennis Hope, 1831 (nomen dubium) Staphylinus flavomaculatus Goeze, 1777 (nomen dubium) Staphylinus flavus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus floreus O. Müller, 1776 Staphylinus fodinarum Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus formicarius O. Müller, 1776 (nomen dubium) Staphylinus fraternus Bernhauer, 1915 Staphylinus funebris Sharp, 1884 Staphylinus fuscicornis O. Müller, 1776 (nomen dubium) Staphylinus fuscomaculatus Goeze, 1777 (nomen dubium) Staphylinus fuscomaculatus Laporte, 1835 Staphylinus fuscus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus gentilis Erichson, 1839 Staphylinus gerardi Bondroit, 1913 †Staphylinus germarii Oustalet, 1874 Staphylinus giganteus Cuvier, 1833 (nomen dubium) Staphylinus giganteus Kraatz, 1899 Staphylinus glaber Gmelin, 1790 Staphylinus glaucus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus gmelini Blackwelder, 1944 Staphylinus goliathus Bernhauer, 1912 Staphylinus gracilipes Sharp, 1884 Staphylinus gratiosus Sharp, 1876 Staphylinus gratus Sharp, 1876 Staphylinus gravenhorsti Blackwelder, 1944 Staphylinus griseipennis Fairmaire, 1889 Staphylinus guatemalenus Sharp, 1884 Staphylinus haemorrhoidalis Gmelin, 1790 Staphylinus hellebori Scopoli, 1763 (nomen dubium) Staphylinus hemichrysis Fauvel, 1905 Staphylinus homonymus Blackwelder, 1944 Staphylinus hottentottus Nordmann, 1837 Staphylinus ignavus Runde, 1835 (nomen dubium) Staphylinus ignotus Sharp, 1884 Staphylinus incognitus Sharp, 1884 Staphylinus iridiventris Bernhauer, 1936 Staphylinus iringanus Bernhauer, 1937 Staphylinus kalisi Bernhauer, 1934 Staphylinus kamerunensis Bernhauer, 1912 Staphylinus kraatzi Bernhauer, 1906 Staphylinus kristenseni Bernhauer, 1915 Staphylinus langei Bernhauer, 1904 Staphylinus latro Erichson, 1839 Staphylinus latus Ström, 1768 Staphylinus latus O. Müller, 1776 (nomen dubium) †Staphylinus lesleyi Scudder, 1900 Staphylinus limbatus Fabricius, 1801 (nomen dubium) Staphylinus lituratus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus longomaculatus Goeze, 1777 (nomen dubium) Staphylinus lugubris Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus lupinus Sharp, 1887 Staphylinus luzonicus Fauvel, 1886 Staphylinus macropterus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus maculicollis Fauvel, 1895 Staphylinus maculiventris Sharp, 1884 Staphylinus marcidus Sharp, 1884 Staphylinus marginalis O. Müller, 1776 (nomen dubium) Staphylinus marginatus Cameron, 1944 Staphylinus marginellus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus marginosulcatus Goeze, 1777 (nomen dubium) Staphylinus medialis Sharp, 1884 Staphylinus medioximus Fairmaire, 1852 Staphylinus melanocephalus Geoffroy, 1785 (nomen dubium) Staphylinus melanophtalmos Geoffroy, 1785 (nomen dubium) Staphylinus melanophthalmus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus melanurus Schrank, 1798 (nomen dubium) Staphylinus memnonius Sharp, 1884 Staphylinus methneri Bernhauer, 1915 Staphylinus methnerianus Bernhauer, 1936 Staphylinus mexicanus Sharp, 1884 Staphylinus minor O. Müller, 1776 (nomen dubium) Staphylinus minutus Marsham, 1802 Staphylinus nobilis Nordmann, 1837 Staphylinus normannicus Cuvier, 1833 (nomen dubium) Staphylinus notatus Solsky, 1872 Staphylinus nudicollis Sharp, 1887 Staphylinus obscurus Herbst, 1784 (nomen dubium) Staphylinus obsoleticornis Bernhauer, 1911 Staphylinus ochropygus Nordmann, 1837 Staphylinus oculatus O. Müller, 1776 Staphylinus optatus Sharp, 1884 Staphylinus orizabae Bernhauer, 1917 Staphylinus ornaticauda LeConte, 1863 Staphylinus osculatii Guérin-Méneville, 1855 Staphylinus parviceps Sharp, 1876 Staphylinus parvus Solier, 1849 Staphylinus picatus Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus picipennis Nordmann, 1837 (nomen dubium) Staphylinus pictus Boheman, 1860 †Staphylinus priscus Oustalet, 1874 †Staphylinus prodromus Oustalet, 1874 Staphylinus propinquus Runde, 1835 (nomen dubium) Staphylinus pulcherrimus Bernhauer, 1915 Staphylinus punctatus Ström, 1768 (nomen dubium) Staphylinus puncticollis Runde, 1835 (nomen dubium) Staphylinus pusillus Runde, 1835 (nomen dubium) Staphylinus pygmaeus Villers, 1789 (nomen dubium) Staphylinus quentzeli Paykull, 1789 (nomen dubium) Staphylinus raffrayi Fauvel, 1907 Staphylinus rhodesianus Cameron, 1951 Staphylinus rhyssostomus Schrank, 1796 (nomen dubium) Staphylinus rubellus Villers, 1789 (nomen dubium) Staphylinus rubricollis Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus rubricornis Ádám, 1987 Staphylinus rufescens Gmelin, 1790 (nomen dubium) Staphylinus ruficornis Latreille, 1804 (nomen dubium) Staphylinus rufipennis Cameron, 1930 Staphylinus rufipes Fabricius, 1793 Staphylinus rugosipennis Schubert, 1911 Staphylinus sallaei Sharp, 1884 Staphylinus salvinianus Sharp, 1884 Staphylinus sapphirinus Gistel, 1857 Staphylinus scabrosus Curtis, 1839 Staphylinus schultzei Bernhauer, 1915 Staphylinus scriptus Nordmann, 1837 Staphylinus sedatus Sharp, 1887 Staphylinus semiauratus Schubert, 1911 Staphylinus semotus Herman, 2001 Staphylinus solwezianus Cameron, 1951 Staphylinus subchalceus Cameron, 1930 Staphylinus subclavatus Goeze, 1777 (nomen dubium) Staphylinus tanalensis Fauvel, 1905 Staphylinus tempestivus Sharp, 1884 Staphylinus testaceipes Fairmaire, 1887 Staphylinus thoracicus Villers, 1789 Staphylinus trimaculatus Fauvel, 1895 Staphylinus turfosus Schrank, 1796 (nomen dubium) Staphylinus velox Runde, 1835 (nomen dubium) Staphylinus vestitus Sharp, 1884 Staphylinus vethi Bernhauer, 1915 †Staphylinus vetulus Scudder, 1900 Staphylinus vetustus Sharp, 1876 Staphylinus vittatus Sharp, 1884 Staphylinus volxemi Fauvel, 1877 †Staphylinus vulcanus Wickham, 1913 Staphylinus weingaertneri Bernhauer, 1928 Staphylinus yunnanensis Bernhauer, 1933