Common Bulbul

Jaja podgatunku nominatywnego

Bilbil ogrodowy^[4] (Pycnonotus barbatus) – gatunek małego, hałaśliwego ptaka z rodziny bilbili (Pycnonotidae). Zasiedla całą Afrykę z wyjątkiem Sahary oraz północnych i wschodnich krańców kontynentu. Zabłąkane osobniki spotykano w Hiszpanii^[3]. Nie jest zagrożony.

Charakterystyka

Nie występuje dymorfizm płciowy. Dość duża głowa, dziób prawie prosty, gruby. Głowa cała czarna, poniżej głowy upierzenie rozjaśnia się stopniowo aż piersi barwy brudnobiałej z brązowym odcieniem. Skrzydła jasnobrązowe, matowe. Pokrywy skrzydłowe nieco ciemniejsze. Pokrywy podogonowe żółte albo białe, ogon i wierzch ciała brązowe. Młode mają brązową głowę i również stopniowo jaśniejsze upierzenie poniżej.

Wymiary

• długość ciała: 19 cm
• rozpiętość skrzydeł: 26,5–30,5 cm
• masa ciała: 25,5–40 g

Ekologia

Biotop

Okolice potoków, polany pomiędzy zadrzewieniami, ogrody i zadrzewienia a także pola.

Zachowanie

Często przesiaduje w eksponowanych miejscach. Przemieszcza się w hałaśliwych stadach. Często przebywa w ogrodach, gdzie nie jest płochliwy.

Głos

Piosenka jest wesoła, złożona z krótkich, głośnych fraz wyśpiewywanych w skocznym rytmie. W stadzie ciągle wydają chrapliwe dźwięki podobne do piosenki.

Pożywienie

Zazwyczaj owoce i owady, bardzo rzadko kwiaty i nektar

Lęgi

Wyprowadza 1 lęg. Pora zależy od występowania. Buduje gniazdo w kształcie miseczki ze źdźbeł trawy oraz liści i wyściela je włosiem. Mieści się ono w krzewie lub na drzewie. 2–3 białe albo jasnoróżowe jaja, obficie nakrapiane. Inkubacja trwa od 12 dni do dwóch tygodni. Po podobnym czasie młode nabywają umiejętności latania.

Systematyka

Podgatunki

Wyróżniono kilkanaście podgatunków P. barbatus^[2][4], z których kilka (tricolor, somaliensis, dodsoni) przez niektóre ujęcia systematyczne wyodrębnianych jest do rangi gatunku^[5]:

• bilbil ogrodowy (P. barbatus barbatus) – Maroko do Tunezji.
• P. barbatus inornatus – południowa Mauretania i Senegal do zachodniego Czadu i północnego Kamerunu.
• P. barbatus gabonensis – środkowa Nigeria i środkowy Kamerun do Gabonu i południowego Kongo.
• bilbil nilowy (P. barbatus arsinoe) – wschodni Czad, północny i środkowy Sudan i wschodni Egipt.
• P. barbatus schoanus – południowo-wschodni Sudan, zachodnia, środkowa i wschodnia Etiopia oraz Erytrea.
• P. barbatus spurius – południowa Etiopia.
• P. barbatus layardi – południowo-wschodnia Kenia do Zambii, Botswany i Południowej Afryki.
• bilbil okopcony (P. barbatus tricolor) – wschodni Kamerun do Demokratycznej Republik Konga, południowy Sudan, zachodnia i środkowa Kenia, Angola, północno-zachodnia Botswana oraz północna i zachodnia Zambia.
• bilbil łuskopierśny (P. barbatus somaliensis) – Dżibuti, północno-zachodnia Somalia i północno-wschodnia Etiopia.
• bilbil kołnierzasty (P. barbatus dodsoni) – północna Somalia i południowo-wschodnia Etiopia do wschodnio-środkowej Kenii.

Status

Gatunek jest bardzo liczny. W Liberii jego liczebność ocenia się na 3 miliony osobników, w południowym Mozambiku natomiast na od 5 do 10 milionów^[3].

Przypisy

Bibliografia

• D. Chandler, D. Couzens, E. Dunn, J. Elphic, R. Hume i inni: Fakty o zwierzętach świata: Ptaki.. MULTICO, 2008. ISBN 978-83-7073-583-8.