Kiścień (Leucothoë L.) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae Juss.). Obejmuje 5[4][5]–6[6] gatunków. Naturalnie występują one w Chinach, Japonii oraz w południowo-zachodniej i wschodniej części Stanów Zjednoczonych[4][7]. Rośliny te uprawiane są jako krzewy ozdobne, zwłaszcza kiścień wawrzynowy L. fontanesiana[7], uprawiany także w Polsce[8]. Rośliny te wykorzystywane są także lokalnie jako lecznicze[7].
Morfologia
- Pokrój
- Zimozielone krzewy z podziemnymi, poziomo rozrastającymi się kłączami, o pędach łukowato wygiętych (wyprostowanych u L. davisiae). Pędy walcowate, nagie (L. keiskei) do umiarkowanie owłosionych (włoski jednokomórkowe)[5].
- Liście
- Zimozielone, skrętoległe, pojedyncze, ogonkowe, pozbawione przylistków. Blaszka liściowa skórzasta, z wierzchu ciemnozielona i błyszcząca, od spodu jaśniejsza, czasem z rzadkimi, wielokomórkowymi, gruczołowatymi włoskami[5]; eliptyczna lub podługowata, całobrzega lub drobno–piłkowana do kolczastej[4].
- Kwiaty
- Zebrane po 8–60 w nagich gronach wyrastających w kątach liści pojedynczo lub w pęczkach na ubiegłorocznych odcinkach pędów[6][4]. Kwiaty wsparte są dwiema przysadkami, częściowo przesłaniającymi szypułkę[4]. Działek kielicha jest 5, lancetowatojajowatych do szerokojajowatych. Płatków korony także 5, białych, zrośniętych ze sobą niemal na całej długości, w efekcie rurka o kształcie walcowatym lub urnowatym zakończona jest krótkimi łatkami. Pręcików jest 8, rzadko 10, schowanych wewnątrz korony, o nitkach spłaszczonych, nagich lub owłosionych. Pylniki z dwoma różkami. Zalążnia górna powstaje z 5 owocolistków, ale z dodatkowymi przegrodami, tak że pozornie jest 10-komorowa. W każdej komorze liczne zalążki. Szyjka słupka nieznacznie dłuższa od pręcików. Znamię 5-dzielne, główkowate[4][6].
- Owoce
- Suche, kulistawe torebki zawierające 60–120 nasion. Te podługowate i kanciaste, spłaszczone, o gładkiej powierzchni[4][6].
Systematyka
Rodzaj z plemienia Gaultherieae, podrodziny Vaccinioideae w obrębie rodziny wrzosowatych (Ericaceae Juss.)[3]. W przeszłości do rodzaju tego zaliczano więcej gatunków – krzewy zrzucające liście na zimę wyodrębniane zostały w osobne rodzaje Eubotrys i Eubotryoides, przy czym ten ostatni, monotypowy – z gatunkiem Eubotryoides grayana jest najwyraźniej najbliżej spokrewniony z roślinami rodzaju Leucothoe (tj. jest siostrzany)[5].
- Wykaz gatunków[4][6][8]
Przypisy
-
↑ Angiosperm Phylogeny Website (ang.). www.mobot.org/. [dostęp 2018-12-19].
-
↑ a b Leucothoë. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-19].
-
↑ a b Genus: Leucothoe D. Don. W: USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System [on-line]. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). [dostęp 2018-12-19].
-
↑ a b c d e f g h Gordon C. Tucker: Leucothoe D. Don. W: Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-12-19].
-
↑ a b c d Judd, Walter; Melvin III, Norman; Waselkov, Katherine; Kron, Kathleen. A taxonomic revision of Leucothoe (Ericaceae; Tribe Gaultherieae). „Brittonia”. 65, 4, s. 417-418, 2013. DOI: 10.1007/s12228-012-9295-4.
-
↑ a b c d e Fang Ruizheng; Peter F. Stevens: Leucothoe D. Don. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-12-19].
-
↑ a b c David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 524. ISBN 978-1-107-11502-6.
-
↑ a b Mieczysław Czekalski: Wrzosy, wrzośce i inne rośliny wrzosowate. Poznań: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2008, s. 156-159. ISBN 978-83-09-01032-6.
