Halfvleugelign (Hemiptera) zyn 'n orde van insectn die te viendn zyn over heel de weireld. Der bestoan 50.000 toet 80.000 soorten lyk wantsn, bladluuzn en cicoadn. Ze varieern in grotte van 1 millimeter toet 15 cantimeter en e gemeenschappelyk kenmerk is hunder zuugnde moenddeeln. De meeste leevn van plantezop. Sommigte zyn parasietn, andere eetn kleene insectn of oengewervelde beestjes. 't Is e complexe groep met e groote varioasje in uutzicht en leevnswyze.
Halfvleugelign (Hemiptera) zyn 'n orde van insectn die te viendn zyn over heel de weireld. Der bestoan 50.000 toet 80.000 soorten lyk wantsn, bladluuzn en cicoadn. Ze varieern in grotte van 1 millimeter toet 15 cantimeter en e gemeenschappelyk kenmerk is hunder zuugnde moenddeeln. De meeste leevn van plantezop. Sommigte zyn parasietn, andere eetn kleene insectn of oengewervelde beestjes. 't Is e complexe groep met e groote varioasje in uutzicht en leevnswyze.
Hemiptera nyaéta salah sahijo ordo sasatoan tina Kelas gegeremet (Insecta).[1] Cicadas, simeut jeung kutu daun mangrupa anggota tina ordo ieu.[2] Kelompok ieu mangrupa ordo gegeremet nu gedé pisan, diwangun ku antara 75.000 spésiés di sakabéh benua.[3] kira-kira 1.700 di antarana bisa kapanggih di kapuloan Inggris.[3] Loba di antara sato ieu pada béda nu hiji jeung séjéna, ngan sakabéh sato ieu miboga sungut panojos nu bisa nyedot cai tina tutuwuhan atawa sasatoan, biasana tutuwuhan.[3] Sungut soto ieu nu miboga wangun pamatuk biasana aya dina handapeun awak nalika teu dipaké.[3] Gegeremet tina golongan ieu rupa-rupa pisan boh tina ukuran, wangun jeung warna.[4] Aya kira-kira 6000 spésiés kaidentifikasi di Australia, ti mimiti ukuran 1-110 miliméter panjangna.[4] Salaku parasit tutuwuhan, sababaraha bug - saperti kutu daun mangrupa hama pertanian nu serius, lain hungkul sabab ieu sato ngaruksak tutuwuhan ngan bisa nularkeun virus panyakit ogé.[3] Ngan, sabagian tina ieu sato lain hama.[3]
Hemiptera sok miboga antena panjang nu kabagi kana sajumlah sajumlah leutik ségmén, jeung jangjang hareupna rada teuas.[3] Sababaraha Hemiptera nyarupaan Kumbang, ngan kumbang teu miboga sampul jangjang nu patumpuk.[3]
Hemiptera kabagi kana 3 Subordo, nyaéta bug sajati (Heroptera); Hopper (Auchenirrhyncha) jeung kutu daun, gegeremet skala; Lerps jeung bug nu miboga tipung (Sternorrhincha).[4]
Heteroptera miboga jangjang hereup nu teuas di dasarna jeung membran na tungtungna.[4] Beuteungna darat jeung nyumputkeun membran jangjang tukangna.[4] Hulu jeung antena bisa leuleus dipajukeun.[4]
Miboga jangjang hareup nu sarupa dina tekstur jeung aya nyarupaan tenda luhureun beuteung.[4] Hulu jeung antena nunjuk ka handap jeung balik deui.[4]
Biasana miboga awak nu lemes jeung sabagian gedé spésiesna boga jangjang.[4] Ieu sato sok nutupan manéhna ku lilin atawa budah nu nyegah awak lemesna jadi garing.[4]
Hemiptera iku ordho saka gegremet sing uga ditepungi minangka kepik sajati (sanajan sapérangan anggota Hemiptera dudu kepik sajati). Hemiptera kapérang saka 80.000 spésies[2] gegremet kaya déné tonggèrèt, tuma godhong, anggang-anggang, walang sangit, lan liya-liyané. Kéwan-kéwan iki kabèh duwé ciri-ciri mirunggan ya iku cangkem awangun dom lan ora ngalami metamorfosis sampurna.
Gegremet cilik sing ditepungi minangka kepik (ladybug) ora kalebu sajeroning Hemiptera, nanging kalebu sajeroning ordho Coleoptera (kumbang) amarga duwé béda ing pérangan anatomi lan siklus uripé.
Os hemipteros (pronunciau /emi'teɾos/~/emid'teɾos/; scientificament Hemiptera -en latín-) son una orden d'insectos neopteros que comprende d'entre 50.000 y 80.000 especies diferents en tot o mundo[1], agrupadas en quatro subordens, que se caracterizan por tener en común a estructura d'as partes bucals que gosan fer servir ta zurrupar a sapia d'as plantas u atras substancias liquidas.
A orden comprende una gran cantidat d'insectos, d'entre os quals i ha prototipos muit conoixius y freqüents en as nuestras latitutz, como as chinches, os ferfetz, as cucas d'o polecón u os zapaters d'augua.
O cultismo «hemiptero» se forma de dos radices etimolochicas: o prefixo hemi-, que significa «meyo», y a voz griega «πτερος» ("pteros"), «ala», con o significau de «os que tienen meyas alas» u «a metat d'as alas», en referencia a la peculiar estructura d'as alas de qualques subgrupos que fuen os que sirvión ta describir a la orden orichinalment (os heteropteros).
A caracteristica definidera d'os hemipteros ye l'adaptación d'as suyas partes bucals ta formar un aparello de succión con o qual s'alimentan de substancias liquidas, ya sía sapia de plantas u fluidos corporals d'atros animals.
Iste aparello bucal recibe o nombre d'estilet, y actua como una trompa ta zorrupar. Se forma con a as mandiblas y as maxilas fusionadas, rematau con una estructura queratinosa cortadera que permite fer a primer incisión en o substracto a on l'animal tiene intención d'alimentar-se. Tienen tamién una potent musculatura de succión, que fa de bomba ta absorber os liquidos, un percibario, y una saliva de composición modificada, con firme presencia d'enzimas dichestivos que segregaus a traviés de l'estilet permiten pre-dicherir u aduyar a liquar l'alimento d'antes de zorrupar-lo.
As antenas d'os hemipteros son tipicament de cinco artillos,[1] anque bell subgrupo en puede tener mas largas. As patas tienen tres tarsos.
Unatra caracteristica, anque ista no se troba si que en a suborden Heteroptera, ye a presencia d'un primer par d'alas partidas, o que les da nombre a totz os hemipteros. O primer par d'alas d'os heteropteros tienen una primer parte tierca y robusta, fuertement queratinizada, que recuerda a os elitros d'os escarabachos, y de feito se conoix como hemielitro. O segundo par d'alas ye plenament membranoso, anque mas curto que o primero. Os hemipteros esternorrincos y os auquenorrincos no tienen hemielitros, y por cuentas d'ixo presentan os dos pars d'alas (si en tienen) de tot mimbranosos y mas u menos funcionals. En totz os casos, o segundo par d'alas (si i ye) ye mas curto que o primero, y gosa quedar amagau debaixo de l'atro quan o insecto ye posau.
No totz os hemipteros tienen alas, y en os casos a on que no en i hai se considera que ye como conseqüencia d'una perda evolutivament tardana.[1] Quiere dicir que os antipasaus en teneban, pero as especies actuals as han perdiu.
Unatra caracteristica d'os hemipteros ye que todas as especies tienen metamorfosi incompleta u hemimetabola, o que quiere dicir que eclosionan d'o uevo ya con una forma que asemella a l'adulto (a nimfa) por cuentas de fer-lo con forma larval.
En as especies alaígas, as nimfas no tienen alas, y istas les amaneixen en as zagueras ecdisis d'antes d'adubir a forma adulta u imago.
Tradicionalment s'ha clasificau a os hemipteros en dos subordens: Heteroptera (os heteropteros) y Homoptera (os homopteros). Manimenos, ista clasificación ha estau muit discutida por diferents autors, sobre tot dende que as prebas cheneticas han contribuiu a demostrar que os homopteros podrían estar un taxon parafiletico; ixo ye, que os diferents grupos d'hemipteros historicament concabius en a dita suborden no tendrían antipasaus comuns que no fuesen comuns tamién con os heteropteros.
HemipteraSegunte a sistematica cladistica, que aglutina criterios morfolochicos y de filochenia, os heteropteros son un clado monofiletico, o que quiere dicir que tienen un solo antipasau común, mientres que os homopteros son un clado parafiletico (no tienen un solo antipasau en común). En o siguient cladograma (basau en Sorensen et al.[2]) se muestra ista propuesta de clasificación, a on que as sobordens se marcan en mayuscula.
HemipteraCryptotympana facialis, un ferfet u chicharra.
Corixa punctata, una cuca de remo.
Gerris najas, un zapatero.
Ang Hemiptera o totoong mga kulisap ay isang pagkakasunud-sunod ng mga insekto na binubuo ng mga 50,000 hanggang 80,000 species ng mga grupo tulad ng cicadas, aphids, planthoppers, leafhoppers, at mga kulisap ng kalasag. Saklaw nila ang laki mula sa 1 mm (0.04 in) hanggang sa paligid ng 15 cm (6 sa), at nagbabahagi ng isang pangkaraniwang pag-aayos ng mga mouthparts ng sanggol.
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Hemiptera es un ordine de Paraneoptera.
Polukrilci, riličari ili rilaši (lat. Hemiptera) su jedan od redova razreda Insecta, koji obuhvata nešto oko 50 do 80 hiljada vrsta[1] grupa kao što su cvrčci, stjenice, biljne i štitaste vaši. Dužina im je u rasponu od U rasponu su od 1 mm do oko 15 cm, a dijele zajednički usni aparat za sisanje.[2] Naziv prave vaši, ponekad je ograničen na podred Heteroptera.[3] Mnogi insekti koji obično poznati kao "vaši" pripadaju drugim redovima, naprimjer Plecia nearctica je Diptera[4] i majskim vašima i porodici Coccinellidaa, koje spadaju u Coleoptera.[5]
Većina hemitera hrani se biljkama, koristeći usisavanje i probijanje usnim dijelovima kako bi ekstrahirali biljni sok. Neki su vanjski paraziti, dok su drugi predatori koji se hrane drugim insektima ili malim beskičmenjacima. Žive u raznim staništima, uglavnom kopnenim, mada su neke vrste prilagođene životu u slatkoj vodi ili na njenoj površini. Hemiptere su hemimetabolne, s mladim nimfama koje pomalo liče na odrasle. Mnoge lisne uši sposobne su za partenogenezu, stvaranje mladih iz neoplođenih jajašaca; to im pomaže da se, u povoljnim uvjetima, razmnožavaju izuzetno brzo.
Ljudi već milenijima komuniciraju s hemipterama. Neke su vrste, uključujući mnoge lisne uši, značajni štetnici u poljoprivredi; štete usjevima izravnim isisavanja soka, ali štetno djeluju i indirektno, kao vektori ozbiljnih virusnih bolesti. Druge vrste su korištene za biološku kontrolu populacija štetnih insekata. Hemiptere su uzgajane i za ekstrakciju bojila kohineala (poznat i kao karmin) i za lak šelak. Stjenica je trajni parazit ljudi, a neki ljubeće vaši mogu prenijeti Chagasovu bolest. Cicadae su korišteni kao hrana, a i u literaturi su se pojavili u spjevu IIjiada u Antičkoj Grčkoj.
Hemiptera je najveći red [hemetabolizam| hemimetabolnih]) insekata (koji ne prolaze potpunu metamorfozu); iako neki primjeri poput mužjaka nekih vrstaprolaze kroz oblik potpune metamorfoze.[6]) Obuhvataju preko 75.000 imenovanih vrsta.[7] Grupa je vrlo raznolika. Većina vrsta su kopnene, uključujući niz važnih poljoprivrednih štetočina, ali neke se nalaze u slatkovodnim staništima. Tu spadaju Corixidae, Gerridae i Belostomatidae.
.
Definirajuće obilježje hemiptera je njihov "kljun" u kojem su modificirane mandible i labijum. Stilet (bodlja, rilo) može probiti tkiva i usisati tečnosti, dok labijum to podržava. Rilo sadrži kanal za pomicanje prema van i drugi za kretanje tečne hrane prema unutra. Pumpa za pljuvačku tjera pljuvačku u plijen; cibarijska pumpa iz plijena izvlači tečnost. Obje pumpe pokreću snažni dilatacijski mišići u glavi. Kljun je obično sklopljen ispod tijela kada se ne koristi. Ishrana je tipski biljni sok, ali neki, poput uši ubice sisaju krv, a neki su grabljivice.[8]
I biljojedi i grabežljivci ubrizgavaju enzime kako bi započeli probavu ekstraoralno (prije nego što je hrana unesena u tijelo). Ovi enzimi uključuju amilazu za hidrolizu skroba, poligalakturonazu za mekšanje žilavih ćelijskih zidova biljaka i proteinazu za razgradnju proteina.[9]
Iako se u cjelokupnom obliku uvelike razlikuju, udovi hemiptera formiraju karakteristični "rostrum". Ostali redovi insekata s ustima izmijenjenim u bilo šta poput rostruma i bodlji Hemiptera uključuju neke Phthiraptera, ali ih je, po drugim oznakama, obično lahko prepoznati kao nehemiptere. Slično tome, usni dijelovi Siphonaptera, nekih Diptera i Thysanoptera površno podsećaju na rostrum Hemiptere, ali pri bližem ispitivanju uočava se da su razlike velike. Osim udova, razni drugi insekti mogu se pobrkati s hemipterama, ali svi oni imaju mandibule za grickanje i maksile umjesto rostruma. Primjeri uključuju žohare i psocide, oba imaju duže, mnogo segmentiranije antene, kao neke vaši, ali one imaju potpuno otvrdnuta pokrilca, koja se ne preklapaju.[10]
Naziv Hemiptera potiče od grč. ἡμι-, hemi- | hemi = pola, popovina + πτερόν – pteron = krilo, odnoseći se na potkrilca mnogih heteroptera blizu baze, ali na krajevima su membranska. Krila koja su modificirana na ovaj način nazivaju se hemelitre, po analogiji s potpuno očvrsnutim elitrama kod tvrdokrilaca, a javljaju se samo u podredu Heteroptera. U svim podporedima, leđni zglobovi su – ako su uopće oma – potpuno membranozni i obično kraći od pokrilaca.[11] Pokrilca se mogu držati „krovno“ nad tijelom (tipski za Sternorrhyncha i Auchenorrhyncha),[12] ili na stražnjoj strani se drže ravno, s krajevima koji se preklapaju (tipski za Heteroptera).[11] The antennae in Hemiptera typically consist of four or five segments, although they can still be quite long, and the tarsi of the legs have two or three segments.[13]
Hemiptera su hemimetabolne, što znači da ne prolaze metamorfozu, potpunu promjenu oblika između faze larve i odrasle jedinke. Umjesto toga, njihovi mladi se nazivaju [[nimfa (biologija) | nimfe])] i u većoj ili manjoj mjeri liče na odrasle. Nimfe se presvlače nekoliko puta, a svaki instar više nalikuje odrasloj jedinki nego prethodni. Krilni pupoljci rastu u nimfama kasnijeg stadija; konačna transformacija uključuje malo više od razvoja funkcionalnih krila (ako su uopće prisutna) i funkcioniranja spolnih organa, bez pojave stadija lutke kao u holometabolnih insekata.[14]
Mnoge lisne uši razmnožavaju se partenogenetski tokom jednog životnog ciklusa, tako da se ženke mogu razvijati iz neoplođenih jajašaca, koja su klonovi svoje majke. Svi su ti mladi ženke (telitokija), tako da 100% populacije tada može proizvesti više potomaka. Mnoge vrste lisnih uši su također viviparne: mladi se rađaju živi, a ne polažu se jaja. Ove prilagodbe omogućuju da se lisne uši, u dobrim uvjetima, izuzetno brzo razmnožavaju.[15]
Fosilni zapisi hemiptera sežu do karbonskog moskovija.[16] Najstariji fosili su Archescytinidae iz donjeg perma i smatra se da su bazni za Auchenorrhyncha. Fulguromorpha i Cicadomorpha pojavljuju se u gornjem permu, kao i Sternorrhyncha iz Psylloidea i Aleurodoidea. Aphidae i Coccoidae se pojavljuju u trijasu. Koleorhinha se protežu do donje jure.[17] Heteroptera se prvi put javljaju u trijasu.[18] Sadašnji članovi reda Hemiptera (koji se ponekad naziva Rhynchota) bili su ranije svrstani u dva reda, Heteroptera/Hemiptera. Red je sada podijeljen u četiri ili više potporedova, nakon što su "Homoptera" uspostavljene kao parafiletske (sada Auchenorrhyncha i Sternorrhyncha).[19][20][21] Kladogram se temelji na jednoj filogenetskoj analizi Paraneoptera Hua Lija i njegovih kolega u 2015., koristeći mitohondrijske sekvence genoma i homogene modele. Sternorrhyncha smještaju kao sestrinski kladus Thysanoptera i vašiju, što čini Hemiptera kao uobičajeno shvaćene nemonofiletne.[22] Međutim, kada su korišteni heterogeni modeli, otkriveno je da je Hemiptera monofiletna.[22] Rezultat u kojem je Hemiptera utvrđen da nije monofoletna vjerovatno je posljedica filogenetskih artefakata, poput povišenih stopa supstitucije u Sternorrhyncha u usporedbi s ostalim podređenim grupama Hemiptera. Bosanski nazivi se daju u zagradama gdje je to moguće.
ParaneopteraPsocoptera (barklice)
Hemiptera Šablon:Brk(isklj. Sternorrhyncha) AuchenorrhynchaFulgoromorpha (biljne uši)
Cicadomorpha (cikade, biljne vaši i dr.)
Coleorrhyncha (mahovinske vaši)
Heteroptera (štitaste uši, stjenice, itd.)
Sternorrhyncha (biljne uši)
Thysanoptera (tripide)
Liposcelididae (knjiške uši) + Phthiraptera (uši)
Hemiptera is an order o insects maist eften kent as the true bugs (cf. bug), comprisin aroond 50,000–80,000 species[3] o cicadas, aphids, planthoppers, leafhoppers, shield bugs, an ithers.
Hemiptera iku ordho saka gegremet sing uga ditepungi minangka kepik sajati (sanajan sapérangan anggota Hemiptera dudu kepik sajati). Hemiptera kapérang saka 80.000 spésies gegremet kaya déné tonggèrèt, tuma godhong, anggang-anggang, walang sangit, lan liya-liyané. Kéwan-kéwan iki kabèh duwé ciri-ciri mirunggan ya iku cangkem awangun dom lan ora ngalami metamorfosis sampurna.
Gegremet cilik sing ditepungi minangka kepik (ladybug) ora kalebu sajeroning Hemiptera, nanging kalebu sajeroning ordho Coleoptera (kumbang) amarga duwé béda ing pérangan anatomi lan siklus uripé.
Hemiptera nyaéta salah sahijo ordo sasatoan tina Kelas gegeremet (Insecta). Cicadas, simeut jeung kutu daun mangrupa anggota tina ordo ieu. Kelompok ieu mangrupa ordo gegeremet nu gedé pisan, diwangun ku antara 75.000 spésiés di sakabéh benua. kira-kira 1.700 di antarana bisa kapanggih di kapuloan Inggris. Loba di antara sato ieu pada béda nu hiji jeung séjéna, ngan sakabéh sato ieu miboga sungut panojos nu bisa nyedot cai tina tutuwuhan atawa sasatoan, biasana tutuwuhan. Sungut soto ieu nu miboga wangun pamatuk biasana aya dina handapeun awak nalika teu dipaké. Gegeremet tina golongan ieu rupa-rupa pisan boh tina ukuran, wangun jeung warna. Aya kira-kira 6000 spésiés kaidentifikasi di Australia, ti mimiti ukuran 1-110 miliméter panjangna. Salaku parasit tutuwuhan, sababaraha bug - saperti kutu daun mangrupa hama pertanian nu serius, lain hungkul sabab ieu sato ngaruksak tutuwuhan ngan bisa nularkeun virus panyakit ogé. Ngan, sabagian tina ieu sato lain hama.
Hemiptera sok miboga antena panjang nu kabagi kana sajumlah sajumlah leutik ségmén, jeung jangjang hareupna rada teuas. Sababaraha Hemiptera nyarupaan Kumbang, ngan kumbang teu miboga sampul jangjang nu patumpuk.
Os hemipteros (pronunciau /emi'teɾos/~/emid'teɾos/; scientificament Hemiptera -en latín-) son una orden d'insectos neopteros que comprende d'entre 50.000 y 80.000 especies diferents en tot o mundo, agrupadas en quatro subordens, que se caracterizan por tener en común a estructura d'as partes bucals que gosan fer servir ta zurrupar a sapia d'as plantas u atras substancias liquidas.
A orden comprende una gran cantidat d'insectos, d'entre os quals i ha prototipos muit conoixius y freqüents en as nuestras latitutz, como as chinches, os ferfetz, as cucas d'o polecón u os zapaters d'augua.
O cultismo «hemiptero» se forma de dos radices etimolochicas: o prefixo hemi-, que significa «meyo», y a voz griega «πτερος» ("pteros"), «ala», con o significau de «os que tienen meyas alas» u «a metat d'as alas», en referencia a la peculiar estructura d'as alas de qualques subgrupos que fuen os que sirvión ta describir a la orden orichinalment (os heteropteros).
Polukrilci, riličari ili rilaši (lat. Hemiptera) su jedan od redova razreda Insecta, koji obuhvata nešto oko 50 do 80 hiljada vrsta grupa kao što su cvrčci, stjenice, biljne i štitaste vaši. Dužina im je u rasponu od U rasponu su od 1 mm do oko 15 cm, a dijele zajednički usni aparat za sisanje. Naziv prave vaši, ponekad je ograničen na podred Heteroptera. Mnogi insekti koji obično poznati kao "vaši" pripadaju drugim redovima, naprimjer Plecia nearctica je Diptera i majskim vašima i porodici Coccinellidaa, koje spadaju u Coleoptera.
Većina hemitera hrani se biljkama, koristeći usisavanje i probijanje usnim dijelovima kako bi ekstrahirali biljni sok. Neki su vanjski paraziti, dok su drugi predatori koji se hrane drugim insektima ili malim beskičmenjacima. Žive u raznim staništima, uglavnom kopnenim, mada su neke vrste prilagođene životu u slatkoj vodi ili na njenoj površini. Hemiptere su hemimetabolne, s mladim nimfama koje pomalo liče na odrasle. Mnoge lisne uši sposobne su za partenogenezu, stvaranje mladih iz neoplođenih jajašaca; to im pomaže da se, u povoljnim uvjetima, razmnožavaju izuzetno brzo.
Ljudi već milenijima komuniciraju s hemipterama. Neke su vrste, uključujući mnoge lisne uši, značajni štetnici u poljoprivredi; štete usjevima izravnim isisavanja soka, ali štetno djeluju i indirektno, kao vektori ozbiljnih virusnih bolesti. Druge vrste su korištene za biološku kontrolu populacija štetnih insekata. Hemiptere su uzgajane i za ekstrakciju bojila kohineala (poznat i kao karmin) i za lak šelak. Stjenica je trajni parazit ljudi, a neki ljubeće vaši mogu prenijeti Chagasovu bolest. Cicadae su korišteni kao hrana, a i u literaturi su se pojavili u spjevu IIjiada u Antičkoj Grčkoj.
Hemiptera is an order o insects maist eften kent as the true bugs (cf. bug), comprisin aroond 50,000–80,000 species o cicadas, aphids, planthoppers, leafhoppers, shield bugs, an ithers.
Hualewjügeten (Hemiptera) san en kategorii faan insekten.
Hualewjügeten (Hemiptera) san en kategorii faan insekten.
Wadudu mabawa-nusu ni wadudu wadogo sana hadi wakubwa kiasi wa oda Hemiptera katika nusungeli Pterygota (wenye mabawa). Jina ni tafsiri ya jina la kisayansi. Wadudu hawa wanajulikana sana kama kunguni, kunguni-mgunda, vidukari, vidung'ata, nzi weupe, wadudu-gamba na nyenje-miti k.m. Familia kadhaa zina spishi zinazoishi majini, kama nge-maji, waogeleaji-mgongoni na wendamaji. Spishi za Halobates huenda juu ya maji ya bahari na hizi ni wadudu pekee wanaoishi baharini.
Katika spishi nyingi sehemu ya mbele ya mabawa ya mbele ya wadudu hawa ni ngumu na sehemu ya nyuma ni kiwambo. Mabawa yakiwa yamekunjwa yanalala bapa na kufunika fumbatio. Mabawa ya nyuma ni kama viwambo. Katika spishi nyingine jozi zote mbili za mabawa ni kama viwambo na mara nyingi yakiwa yamekunjwa yanakaa kama paa la nyumba. Pengine mabawa yana manyoya (k.m. nzi weupe).
Sehemu za kinywa zinafaa kufyonza na zimeunda kwa mrija. Hufyonza utomvi wa mimea au damu ya wadudu wengine na hata ya mamalia katika spishi kadhaa. Spishi fulani za nusufamilia Triatominae zinaambukiza watu kwa ugonjwa wa Chagas, jamaa ya ugonjwa wa malale.
Wadudu hawa hutaga mayai juu ya majani au mashina ya mimea, lakini kuna spishi zinazozaa lava badala ya mayai, k.m. spishi nyingi za vidukari.
Wadudu mabawa-nusu ni wadudu wadogo sana hadi wakubwa kiasi wa oda Hemiptera katika nusungeli Pterygota (wenye mabawa). Jina ni tafsiri ya jina la kisayansi. Wadudu hawa wanajulikana sana kama kunguni, kunguni-mgunda, vidukari, vidung'ata, nzi weupe, wadudu-gamba na nyenje-miti k.m. Familia kadhaa zina spishi zinazoishi majini, kama nge-maji, waogeleaji-mgongoni na wendamaji. Spishi za Halobates huenda juu ya maji ya bahari na hizi ni wadudu pekee wanaoishi baharini.
Katika spishi nyingi sehemu ya mbele ya mabawa ya mbele ya wadudu hawa ni ngumu na sehemu ya nyuma ni kiwambo. Mabawa yakiwa yamekunjwa yanalala bapa na kufunika fumbatio. Mabawa ya nyuma ni kama viwambo. Katika spishi nyingine jozi zote mbili za mabawa ni kama viwambo na mara nyingi yakiwa yamekunjwa yanakaa kama paa la nyumba. Pengine mabawa yana manyoya (k.m. nzi weupe).
Sehemu za kinywa zinafaa kufyonza na zimeunda kwa mrija. Hufyonza utomvi wa mimea au damu ya wadudu wengine na hata ya mamalia katika spishi kadhaa. Spishi fulani za nusufamilia Triatominae zinaambukiza watu kwa ugonjwa wa Chagas, jamaa ya ugonjwa wa malale.
Wadudu hawa hutaga mayai juu ya majani au mashina ya mimea, lakini kuna spishi zinazozaa lava badala ya mayai, k.m. spishi nyingi za vidukari.
De Snavelinsekten oder Halfflunken (Hemiptera, Rhynchota) sünd en Ornen mank de Insekten. Se höört to de Neeflunken (Neoptera) mit to. In de Encyclopedia of Entomology stunn 2008 in, datt dor bi 82.000 Aarden vun beschreven wurrn sünd. De Tahl vun Aarden weltwiet is dor up 200.000 bi taxeert wurrn.[1] Dor leevt bi 8.000 vun in Europa.[2] To de Hemiptera weert unner annern de Grootgruppen (Unnerornens) vun de Plantenlüse, de Zikaden un de Wandlüse totellt. Na Gestalt, Farv un de Wiese, wie se leven doot, verscheelt sik de allerhand Aarden bannig.
All Gruppen mank de Snavelinsekten hefft Mundwarktüge, wo se mit steken un sugen könnt. De Unnerlipp is dor as en Gööl utbillt wurrn, wo de Steekröhren in langs lopen könnt, de ut Mandibeln un Maxillen utformt wurrn sünd. En Deel vun de Maxillen heet Lacinien. Dor loopt twee Kanals in: Dör den een kann suugt weern, dör denn annern kann Spee in de Freetstell speet weern. Bi all Snavelinsekten sünd Deele vun de Mundhöhlen to en Suugpumpe ummuddelt wurrn. Bi de wecken Aarden sünd de Vörbeen to Griepbeen ummuddelt, bi de annern sünd de Achterbeen to Roder- oder Jumpbeen wurrn. Meist gifft dat twee Paar Flunken.
In de Kladistik steiht de Ornen vun de Snavelinsekten binnen de Condylognatha gegen de Ornen vun de Franjenflunken (Thysanoptera) over. De Condylognatha staht nu wedder binnen de Acercaria gegen de Psocodea over. Wohrschienlich sünd de Acercaria de dichotome Sustergrupp vun de Eerdlüse (Zoraptera) binnen de Paraneoptera.
De Aarden in düsse Gruppen verscheelt sik bannig. Se weert indeelt in de Grootgruppen Zikaden, Plantenlüse, Wandlüse un Schedensnavels. Binnen de Snavelinsekten sünd veer oder fiev monophyleetsche Gruppen bekannt. Se weert meist as Unnerornens ankeken.
De Snavelinsekten oder Halfflunken (Hemiptera, Rhynchota) sünd en Ornen mank de Insekten. Se höört to de Neeflunken (Neoptera) mit to. In de Encyclopedia of Entomology stunn 2008 in, datt dor bi 82.000 Aarden vun beschreven wurrn sünd. De Tahl vun Aarden weltwiet is dor up 200.000 bi taxeert wurrn. Dor leevt bi 8.000 vun in Europa. To de Hemiptera weert unner annern de Grootgruppen (Unnerornens) vun de Plantenlüse, de Zikaden un de Wandlüse totellt. Na Gestalt, Farv un de Wiese, wie se leven doot, verscheelt sik de allerhand Aarden bannig.
Τα Ημίπτερα είναι μια καλά ορισμένη τάξη εντόμων . Η βασική δομή των στοματικών μορίων δείχνει την κοινή προέλευση. Τα ημίπτερα περιλαμβάνουν παγκοσμίως περίπου 80.000 είδη σε περίπου 140 οικογένειες. Από το γεγονός πως στη Μεγάλη Βρετανία αναφέρονται περίπου 1.600 είδη, μπορούμε να συμπεράνουμε πως στην Ελλάδα συναντούμε περισσότερα από 1.600 είδη. Μόνο μία από τις πέντε υποοικογένειες απουσιάζει στην Ευρώπη, τις υπόλοιπες τις συναντούμε και στην Ελλάδα.[1]
Παραδείγματα ημιπτέρων στην Ελλάδα είναι το τζιτζίκι (οικογένεια Cicadidae, υπόταξη Cicadomorpha Εικ. 1 ii, ll, kk), η φυλλοξήρα του σταφυλιού (οικογένεια Phylloxeroidae, υπόταξη Sternorrhyncha) η βρομούσα (οικογένεια Pentatomidae, υπόταξη Heteroptera, Εικ. 1 u, v, w, x) και ο κοινός κοριός (οικογένεια Cimicidae, υπόταξη Heteroptera) .
Το οριστικό μορφολογικό χαρακτηριστικό των ημιπτέρων είναι η δομή της προβοσκίδας. Με αυτήν ξετρυπώνουν τον ιστό φυτών ή ζώων και απορροφούν υγρά. Ο μεγαλύτερος τροφικός αγωγός (c στην Εικ. 2) και ο μικρότερος σιελικός πόρος (s στην Εικ. 2) αποτελούνται από τις δυο κάτω γνάθους (στην Εικ. 2 κίτρινα), που έχουν την μορφή δυο ενωμένων ελαστικών τριχών με ανά δυο αυλάκια κατά μήκος. Τα βαθύτερα αυλάκια ενώνονται στον τροφικό αγωγό, τα μικρότερα αυλάκια σχηματίζουν το σιελικό πόρο. Αυτή η διπλή σωλήνα είναι τουλάχιστον στη βάση τυλιγμένη σε μια θήκη . Αυτή σε μεγάλο μέρος συνίσταται από το κάτω χείλος (στην Εικ. 2 μπλε) και σε μικρό μέρος από το άνω χείλος (στην Εικ. 2 κόκκινο). Οι δυο άνω γνάθοι μεταμορφώθηκαν σε άλλες δυο τρίχες (στην Εικ. 2 πράσινο). Βοηθούν να τρυπώνουν τον ιστό του ξενιστή. Βρίσκονται έξω από τη διπλή σωλήνα των κάτω γνάθων και μέσα στη θήκη από άνω και κάτω χείλος. Γναθικές και χειλικές προσακτρίδες απουσιάζουν. Συναντούμε προβοσκίδες σε πολλά είδη εντόμων που δεν ανήκουν στα ημίπτερα, αυτές οι προβοσκίδες όμως έχουν διαφορετική δομή.
Άλλα κοινά χαρακτηριστικά των ημιπτέρων είναι οι καλά αναπτυγμένοι σύνθετοι οφθαλμοί μαζί με κατά κανόνα δυο ή τρεις απλούς οφθαλμούς. Οι κεραίες συνίστανται μόνο από λίγα άρθρα. Τα ημίπτερα δεν έχουν κέρκους και η κοιλιά συνίσταται από 9 μέχρι 11 κοιλιακούς δακτυλίους (ουρομερή). Και τα δυο ζεύγη πτερύγων στα ενήλικα είναι κατά κανόνα καλά αναπτυγμένα. Η παραδοσιακή διαίρεση των ημιπτέρων σε ετερόπτερα (Heteroptera) και ομόπτερα (Homoptera) βασίζεται στο γεγονός, πως στα ομόπτερα οι μπροστινές και οι οπίσθιες πτέρυγες είναι όμοια μεμβρανώδεις και διαφανείς, ενώ στα ετερόπτερα μόνο οι οπίσθιες πτέρυγες είναι διαφανείς, το πρώτο μισό των μπροστινών πτερύγων είναι σκληρά χιτινισμένο και αδιαφανές όπως στα κολεόπτερα. Από αυτά τα ημιέλυτρα (Εικ. 3) πήρε το όνομά της όλη η τάξη
Υπάρχουν αρκετά μεγάλα ημίπτερα. Η Fulgora laternaria (Εικ.1 gg πάνω στη μέση) αποκτά μήκος 7.5 εκατοστών. Το πιο μεγάλο είδος ημιπτέρων ανήκει στο γένος Lethocerus, ζει στο νερό και αποκτά μήκος μέχρι ένδεκα εκατοστόμετρα. Τα μικρότερα είδη δεν φτάνουν ένα χιλιοστόμετρο. Όπως φαίνεται σαφώς στην Εικ. 1, η μορφή του κορμιού και τα χρώματα ποικίλλουν. Μερικές φορές δείχνουν εκπληκτικά δείγματα (Εικ. 2 u αριστερά, Graphosoma lineatum). Μερικές φορές χρώμα και εξαρτήματα του εξωσκελετού σκοπεύουν στο να μην αντιληφθούν. Για παράδειγμα η Umbonia crassicornis μοιάζει πολύ με αγκάθι.[2]
Τα περισσότερα ημίπτερα τα συναντούμε στη στερεά, μόνο μερικά ζουν στο νερό, ή πάνω (Εικ. 2 cc αριστερά, Aquarius paludum) ή μέσα (Εικ. 2 δεξιά, dd Nepa cinerea και ee Notonecta glauca). Τα υδρόβια είδη κατά κανόνα είναι θηρευτές άλλων μικρών ζωών του νερού. Απορροφούν την αιμολέμφο ή το αίμα της λείας τους. Υπάρχουν και μερικά χερσαία ετερόπτερα, που είναι θηρευτές όπως ο Reduvius personatus (στην Εικ. 1 bb, αριστερά στη μέση).
Η μεγάλη πλειοψηφία ημιτέρων όμως απορροφά φυτικά υλικά. Αυτά μπορούν να είναι ρευστά ή και στερεά. Στη δεύτερη περίπτωση ρευστοποιούνται με τη σίελο. Με αυτό το τρόπο προκαλούν ζημιές στους ξενιστές. Άμεσες ζημιές προκύπτουν γιατί τα έντομα απορροφούν τα αποτελέσματα της φωτοσύνθεσης των φυτών, και μπορούν να προκαλούν νεκρώσεις ή να μεταδίδουν παθογόνους με τη σίελο. Έμμεσες ζημιές με την εξασθένηση των φυτών, που υποκύπτουν πιο εύκολα σε άλλες ασθένειες.
Εικ. 2 προβοσκίδα ημιπτέρων, εγκάρσια τομήΑνάλογα με τον μεγάλο αριθμό ειδών παρατηρείται και μια ποικιλία τροπών ζωής. Τα θηλυκά μερικών ειδών δεν κινούνται για όλη τους τη ζωή, τα θηλυκά άλλων ειδών ψάχνουν συνεχώς καινούργιες λακκούβες με νερό για να διαδίδουν τα αυγά τους όσο μακριά είναι δυνατόν.
Στην πλειοψηφία των ημιπτέρων τα αρσενικά γονιμοποιούν τα θηλυκά, τα οποία αποθέτουν γονιμοποιημένα αυγά. Με κατάλληλες συνθήκες μερικά είδη εκτελούν παρθενογενετική ανάπτυξη. Επίσης παρατηρείται και ζωοτοκία. Κατά κανόνα υπάρχουν έξι ή επτά νυμφικά στάδια. Τα ημίπτερα ανήκουν στα έντομα με ημιμετάβολη μεταμόρφωση. Σε ελάχιστα είδη όμως το προτελευταίο στάδιο της μεταμόρφωσης μένει ακίνητο και θεωρείται πλαγγόνα. Στα εύκρατα κλίματα ο βιολογικός κύκλος διαρκεί κατά κανόνα ένα χρόνο, υπάρχουν όμως και είδη με μερικά γένη ανά χρονιά, ιδιαίτερα στις τροπικές ζώνες. Αντίθετα το τζιτζίκι Magicicada septendecim της Βόρειας Αμερικής χρειάζεται δεκαεφτά χρόνια για να συμπληρώσει τη μεταμόρφωσή του.
Όπως είπαμε παραπάνω, πολλά ημίπτερα προκαλούν ζημιές στα φυτά και με αυτό τον τρόπο αποκτούν σημασία για τους ανθρώπους. Παραδείγματα από την Ελλάδα είναι ο αλευρώδης Bemisia tabaci παράσιτο του καπνού, η φιλοξήρα (Viteus vitifoliae στην Εικ. 1 oo, δεξιά), που προκαλεί ζημιές στα αμπέλια ή ο Macrosiphum rosae (στην Εικ. 1 mm, δεξιά) που συναντούμε στα τριαντάφυλλα. Εξ άλλου μερικά είδη από την οικογένεια Evudiidae της Νότιας Αμερικής μπορούν να μεταφέρουν την Trypanosoma cruzi, που προκαλεί την ασθένεια «τσάγκας νόσος» ή «αμερικανική τρυπανοσωμίαση» στον άνθρωπο και μερικά ζώα. Σε όλο τον κόσμο ο κοινός κοριός Cimex lectularius (στην Εικ. 1 aa, δεξιά) μπορεί να ταλαιπωρεί τους ανθρώπους.
Στην άλλη πλευρά μερικά ημίπτερα βοηθούν στον έλεγχο των ζιζανίων και οι αφίδες αποτελούν σημαντική τροφή για πολλά πουλιά, που εκτός από τις αφίδες καταναλώνουν και άλλα βλαβερά έντομα. Σε μερικές κοινωνίες ορισμένων ηπείρων τα ημίπτερα συμφέρουν και στην τροφή. Το βιβλικό "μάννα" ήταν κατά πάσα πιθανότητα προϊόν ημιπτέρων. Επίσης κατασκευάζονται κοσμήματα από διάφορα ημίπτερα. Τα ημίπτερα είναι αντικείμενο καλλιτεχνικών έργων, ιδιαίτερα σε κοινωνίες, όπου έχουν μυστική σημασία. Η πολύτιμη χρωστική ουσία καρμίνιo παράγεται από το έντομο Dactylopius coccus (στην Εικ. 1 pp, στη μέση) που ανήκει στα ημίπτερα.
Παρανεόπτερα ΨοκώδηΦθειράπτερα (Phthiraptera)
Ψωκόπτερα (Psocoptera)
Θυσανόπτερα (Thysanoptera)
Ημίπτερα (Hemiptera)
Στερνόρρυγχα (Sternorrhyncha)
Fulgoromorpha
Τεττιγόμορφα (Cicadomorpha)
Κολεόρρυγχα (Coleorrhyncha)
Ετερόπτερα (Heteroptera)
Πιν. 2 Εσωτερική συστηματική[4]
HemipteraΣυναντούμε ημίπτερα στο χερσαίο και στο γλυκό νερό. Επιπλέον όλα τα λίγα έντομα που ζουν σε αλμυρό νερό, ανήκουν στα ημίπτερα. Σε όλες τις ηπείρους συναντούμε τα περισσότερα είδη ημιπτέρων στις τροπικές ζώνες. Πλησίον των πόλων και σε μεγάλα ύψη υπάρχουν μερικά είδη που πλησιάζουν τις ζώνες του μόνιμου πάγου.
Τα ημίπτερα είναι στενοί συγγενείς με τα ψωκόπτερα και τα θυσανόπτερα. Οι τρεις τάξεις αυτές διακρίνονται πλέον στην κατώτερη Πέρμια, και μαζί με τα φθειράπτερα, που χωρίστηκαν αργότερα από τα ψωκόπτερα, σχηματίζουν τις τέσσερεις ημιπτεροειδείς τάξεις των εντόμων. Μέρος της εξωτερικής συστηματικής απεικονίζεται στο Πιν.1.
Η υπόταξη Heteroptera έχουν μονοφυλετική προέλευση, οι πρώην ομόπτερες ομάδες όμως σήμερα διαιρούνται σε Sternorrhyncha, Fulgoromorpha και Cicadomorpha, από μερικούς ειδικούς τα Cicadomorpha και τα Fulgoromorpha ενώνονται ως Auchenorrhyncha. Όλες αυτές οι υποτάξεις εμφανίζονται επίσης πια στην Πέρμια. Μια μικρή ομάδα ημιπτέρων με μόνο μια οικογένεια και 37 είδη αποσπάστηκε ως Coleorrhyncha από το νότιο ημισφαίριο. Μια άποψη για τις οικογενειακές σχέσεις των υποοικογενειών απεικονίζεται στην Πιν 2.
Τα Ημίπτερα είναι μια καλά ορισμένη τάξη εντόμων . Η βασική δομή των στοματικών μορίων δείχνει την κοινή προέλευση. Τα ημίπτερα περιλαμβάνουν παγκοσμίως περίπου 80.000 είδη σε περίπου 140 οικογένειες. Από το γεγονός πως στη Μεγάλη Βρετανία αναφέρονται περίπου 1.600 είδη, μπορούμε να συμπεράνουμε πως στην Ελλάδα συναντούμε περισσότερα από 1.600 είδη. Μόνο μία από τις πέντε υποοικογένειες απουσιάζει στην Ευρώπη, τις υπόλοιπες τις συναντούμε και στην Ελλάδα.
Παραδείγματα ημιπτέρων στην Ελλάδα είναι το τζιτζίκι (οικογένεια Cicadidae, υπόταξη Cicadomorpha Εικ. 1 ii, ll, kk), η φυλλοξήρα του σταφυλιού (οικογένεια Phylloxeroidae, υπόταξη Sternorrhyncha) η βρομούσα (οικογένεια Pentatomidae, υπόταξη Heteroptera, Εικ. 1 u, v, w, x) και ο κοινός κοριός (οικογένεια Cimicidae, υπόταξη Heteroptera) .
Канталалар (лат. Hemiptera, L. 1758) – зыяндуу каскак жандыктардын бир түркүмү; булардын кыйла тукуму, уруусу жана түрү бар; Австрия канталасы (Eurigaster austriacus), кайыңчыл кантала, көгүчкөн канталасы, тоо канталасы (Dolycoris penicillatus), ындоо канталасы (Eurydema festiva), даракчыл жашыл кантала (Palomena prasina), Италия канталасы (Graphosoma italicum), чабалекей канталасы, жарганат канталасы, беде канталасы, төшөк канталасы (Cimex lectularius), кадимки кантала, кооздолгон кантала (Eurydema ornata), кычы канталасы (Е. oleracea), кош чекиттүү кызыл кантала (Pyrrhocoris apterus), мырзакарагай канталасы (Aradus cinnamomeus), Орто-Азия капустачыл канталасы (Eurydema maracandica), кындыйган кантала (Lygaeus equestris), данчыл кантала (Eurygaster integriceps), кара кантала, аткулак канталасы (Coreus marginatus), жээк канталалары (Saldidae), суудагы канталалар (топ), суу ченегич канталалар (тукум) (Haloba tidae), топурактагы канталалар (топ), кайчы гүлдүүлөрдүн канталалары (Eurydema), митеканталалар (топ), секирме канталалар (уруу) (Halticus), данчыл канталалар (тукум) (Scutelleridae).
Канталалар (лат. Hemiptera, L. 1758) – зыяндуу каскак жандыктардын бир түркүмү; булардын кыйла тукуму, уруусу жана түрү бар; Австрия канталасы (Eurigaster austriacus), кайыңчыл кантала, көгүчкөн канталасы, тоо канталасы (Dolycoris penicillatus), ындоо канталасы (Eurydema festiva), даракчыл жашыл кантала (Palomena prasina), Италия канталасы (Graphosoma italicum), чабалекей канталасы, жарганат канталасы, беде канталасы, төшөк канталасы (Cimex lectularius), кадимки кантала, кооздолгон кантала (Eurydema ornata), кычы канталасы (Е. oleracea), кош чекиттүү кызыл кантала (Pyrrhocoris apterus), мырзакарагай канталасы (Aradus cinnamomeus), Орто-Азия капустачыл канталасы (Eurydema maracandica), кындыйган кантала (Lygaeus equestris), данчыл кантала (Eurygaster integriceps), кара кантала, аткулак канталасы (Coreus marginatus), жээк канталалары (Saldidae), суудагы канталалар (топ), суу ченегич канталалар (тукум) (Haloba tidae), топурактагы канталалар (топ), кайчы гүлдүүлөрдүн канталалары (Eurydema), митеканталалар (топ), секирме канталалар (уруу) (Halticus), данчыл канталалар (тукум) (Scutelleridae).
Ярым ҡаты ҡанатлылар (Hemiptera) — бөжәктәр отряды. 50 ғаиләһе, 30 меңдән ашыу төрө билдәле.
Кәүҙәһе яҫы, 1—50 мм оҙонлоҡта. Төрлө сағыу төҫтә. Башында 2 ҡатмарлы күҙ урынлашҡан. Ауыҙ аппараты сәнсеп-һурған томшоҡ рәүешендә. Мыйығы ғәҙәттә 4 йәки 5 өлөштән тора, ҡара төҫтә, еп йәки суҡмар рәүешендә. Ҡанаты 2 пар. Күп Ҡ. өҫкө ҡанатының төп өлөшө ҡаты, ос өлөшө йомшаҡ, тамырсыҡлы; ҡайһы берҙәренең бөтә өлөштәре лә бер төрлө йәки өҫкө ҡанаты бөтөнләй юҡ.[1]. Отряд насчитывает более 100 000 видов[2] Еҫле биҙҙәре күкрәгенең аҫҡы яғында, балағорттарҙың — ҡорһағында урынлашҡан. Үҫеше тулы булмаған әүерелешле. Айырым енесле, йомортҡа һала; үрсемлелеге түбән. Балағорто, 4—5 тапҡыр ҡау һалып, бер нисә аҙнанан алып 2 йылға тиклем үҫешә; оло бөжәктән тәненең пропорцияһы һәм ҡанатының булмауы менән айырыла.[3]Ҡандалалар йылына 2—3 быуын бирә. Оло бөжәктәр ҡышлай. Көндөҙ, ҡайһы бер төрҙәре төндә әүҙем. Йыртҡыс ҡандалалар — бөжәктәрҙең һәм башҡа умыртҡаһыҙҙарҙың һуты менән, үҫемлек менән туҡланыусы ҡандалалар — үҫемлектәрҙең һуты менән, ҡайһы берҙәре ҡатнаш туҡлана; йылы ҡанлы хайуандар һәм кеше (өй ҡандалаһы) паразиттары бар. Йыртҡыс ҡандалалар ҡоротҡос бөжәктәрҙе юҡ итә, башҡа төрҙәре (ҡарағай ҡандалаһы, рапс ҡандалаһы, сөгөлдөр ҡандалаһы һ.б.) — ауыл хужалығы һәм урман культуралары ҡоротҡостары, һыу ҡандалаһы (салҡан, ишкәксе һ.б.) балыҡсылыҡҡа зарар килтерә.[4]:20.
Ярым ҡаты ҡанатлылар (Hemiptera) — бөжәктәр отряды. 50 ғаиләһе, 30 меңдән ашыу төрө билдәле.
हेमिपटेरा (Hemiptera, हेमि (hemi) आधा, टेरॉन (pteron) एक पंख) के अंतर्गत खटमल, जूँ, चिल्लर, शल्क कीट (जैसे लाख का कीड़ा), सिकाडा (Cicada) और वनस्पति खटमल (जिसे गाँवों में लाहीं कहते हैं)। इन्हें 'मत्कुणगण' भी कहा जाता है। मत्कुण का अर्थ होता है खटमल। इस प्रकार की कीटों को हेमिप्टेरा नाम सबसे पहिले लीनियस (Linnaeus) ने 1735 ई. में दिया था। इस नाम का आधार यह था कि इस गण की बहुत सी जातियों में अग्रपक्ष (आगे के पंख) का अर्ध भाग झिल्लीमय और शेष अर्ध भाग कड़ा होता है। किंतु यह विशिष्टता इस गण के सब कीटों में नहीं पाई जाती। सबसे महत्वपूर्ण लक्षण जो इस गण की सभी जातियों में मिलता है और जिसकी ओर सबसे पहले फेब्रीसियस (Fabricius) का ध्यान सन् 1775 में गया था, इन कीटों के मुख भाग हैं। मुख भाग में चोंच के आकार का शुंड होता है, यह सुई के समान नुकीला और चूसनेवाला होता है। इससे कीट छेद बना सकता है अधिकांश कीट पौधों के रस इसी से चूसते हैं। इससे ये पौधों को अत्यधिक हानि पहुंचाते हैं। हानियाँ दो प्रकार से हो सकती हैं- एक तो रस के चूसने से और दूसरी विषाणु (virus) के प्रविष्ट कराने से। इन कीटों का रूपांतरण अपूर्ण होता है। इनमें से अधिकांश कीट छोटे अथवा मध्य श्रेणी के होते हैं किंतु कोई कोई बहुत बड़े भी हो सकते हैं, जैसे जलवासी हेमिप्टेरा और सिकाडा। साधारणतया इन कीटों का रंग हरा या पीला होता है किंतु सिकाडा लालटेन मक्खी और कपास के हेमिप्टेरे के रंग प्राय: भिन्न होते हैं।
शिर की आकृति विभिन्न प्रकार की होती है। शृंगिकाएँ प्राय: चार या पाँच खंडवाली होती हैं, किंतु सिलाइडी (Psyllidae) वंश के कुछ कीटो में दस खंडवाली और काकसाइडी वंश के कुछ नरों में पचीस खंडवाली भी होती हैं। मुखभाग छेद करके भोजन चूसने के लिए बने होते हैं। चिबुकास्थि (mandible) जंभिका (maxilla) सुई के आकार की होती हैं, सब आपस में सटे रहते हैं और मिलकर शुंड बनाते हैं। प्रत्येक जंभिका में दो खाँचेश् होते हैं और दोनों जंभिका आपस में इस प्रकार सटी रहती हैं कि दोनों ओर के खाँचों से मिलकर दो महीन नलियाँ बन जाती हैं। इस प्रकार बनी हुई नलियों में से ऊपरवाली चूषणनली कहलाती है और इसके द्वारा भोजन चूसा जाता है। नीचेवाली नली से होकर पौधे के भीतर प्रवेश करने के लिए लार निकलती है इसलिए इसको लारनली कहते हैं। लेबियम में कई खंड होते हैं। यह म्यान के आकार का होता है; इसमें ऊपर की ओर एक खाँच होती है जिसमें अन्य मुखभाग, जिस समय चूसने का कार्य नहीं करते, सुरक्षित रहते हैं। लेबियम भोजन चूसने में कोई भाग नहीं लेता। जंभिका तथा लेबियम की स्पर्शिनियों का अभाव रहता है। वक्ष के अग्रखंड का ऊपरी भाग बहुत बड़ा तथा ढाल के आकार का होता है। टांगों के गुल्फ (tarsus) दो या तीन खंडवाले होते हैं। पक्षों में विभिन्नताएँ पाई जाती हैं और शिराओं (veins) की संख्या बहुत कम रहती है। यह गण पक्षों की रचना के आधार पर दो उपगणों में विभाजित किया गया है। एक उपगण हेटरॉप्टेरा (Heteroptera) के अग्रपक्ष हेमइलायटरा (hemelytra) कहलाते हैं। इनका निकटस्थ भाग चिमड़ा होता है और इलायटरा से मिलता जुलता है, केवल अर्ध भाग ही इलायटरा की तरह होता है, इसी कारण इस उपगण को हेमइलायटरा या अर्ध इलायटरा कहते हैं। पक्षों का दूरस्थ भाग झिल्लीमय होता है। पश्चपक्ष सदा झिल्लीमय होते हैं और जब कीट उड़ता नहीं रहता उस समय अग्रपक्षों के नीचे तह रहते हैं। अग्रपक्षों का कड़ा निकटस्थ भाग दो भागों में विभाजित रहता है। अगला भाग जो चौड़ा होता है, कोरियम (Corium) कहलाता है, तथा पिछला भाग जो सँकरा होता है केवस (Clavus) कहलाता है। कभी कभी कोरियम भी दो भागों में विभाजित हो जाता है। दूसरा उपगण होमोपटेरा (Homoptera) है क्योंकि इनके समस्त अग्रपक्ष की रचना एक सी होती है। अग्रपक्ष पश्चपक्षों की तुलना में प्राय: अधिक दृढ़ होते हैं। इस उपगण की बहुत सी जातियाँ पक्षहीन भी होती हैं, किन्हीं किन्हीं जातियों के केवल नर ही पक्षहीन होते हैं, या नरों में केवल एक ही जोड़ी पक्ष होते हैं। अंडरोपण इंद्रियाँ प्राय: ही पाई जाती हैं।
अधिकांश हेमिपटेरा गण के अर्भक (nymph) की आकृति प्रौढ़ जैसी ही होती है केवल इसके पक्ष नहीं होते और आकार में छोटा होता है। यह अपने प्रौढ़ के समान ही भोजन करता है। र्निर्मोको मोल्ट्स (moults) की संख्या भिन्न भिन्न जातियों में भिन्न भिन्न हो सकती है। सिकाडा का जीवनचक्र बहुत लंबा होता है, किसी किसी सिकाडा की अर्भक अवस्था तेरह से सत्रह वर्ष तक की होती है, इसका अर्भक बिल में रहता है इसलिए इनमें बिल में रहनेवाले कीटों की विशेषताएँ पाई जाती हैं। काकसाइडी (Coccidae) वंश के नरों में तथा एल्यूरिडाइडी (Aleurididae) वंश के दोनों लिंगियों में प्यूपा की दशा का आभास आ जाता है, अर्थात् इनमें निंफ के जीवन में प्रौढ़ बनने से पूर्व एक ऐसा समय आता है जब वे कुछ भी खाते नहीं हैं। यह प्यूपा की प्रारंभिक हुआ है। ये कीट इस प्रकार अपूर्व रूपांतरण से पूर्ण रूपांतरण की ओर अग्रसर होते हैं। अधिकांश हिटरॉपटेरा में एक वर्ष में एक ही पीढ़ी होती है, किंतु होमोप्टेरा में जनन अति शीघ्रता से होता है। इतनी शीघ्रता से जनन का होना बहुत महत्व रखता है और इनको बहुत हानिकारक बना होता है। ग्रीष्मकाल में बहुत से एफिड की एक पीढ़ी सात ही दिन में पूरी हो जाती है। हेरिक (Herrick) ने अनुमान लगाया है कि गोभी की एफिड में 31 मार्च से 15 अगस्त तक बारह पीढ़ियाँ उत्पन्न हो जाती हैं, इतने दिनों में एक मादा 5,64,08,72,57,50,92,54,552 एफिड उत्पन्न कर सकेगी, इनकी तौल लगभग 8,27,62,72,50,543 सेर होगी अर्थात् एक वर्ष में 20,69,06,81,267 मन एफिड उत्पन्न हो जाएगी किंतु सच तो यह है कि कोई भी कीट अपनी अधिक से अधिक जननशक्ति को नहीं पहुँच पाता है, क्योंकि अनेक विपरीत परिस्थितियाँ होती हैं, अनेक शत्रु होते हैं जो इनको खा जाते हैं, जिनके कारण इनकी संख्या इतनी अधिक नहीं बढ़ने पाती। इसलिए इतनी अधिक जननशक्ति होते हुए भी इनकी संख्या बहुत नहीं बढ़ती।
अधिकतर हेमिप्टेरागण पौधों के किसी भाग का रस चूसकर अपना निर्वाह करते हैं, केवल थोड़े से ही ऐसे हेमिप्टेरा हैं जो अन्य कीटों का देहद्रव या स्तनधारियों और पक्षियों का रक्त चूसते हैं। एफीडाइडी (Aphididae), काकसाइडी और सिलाइडी (Psyllidae) वंशों की कुछ ऐसी जातियाँ हैं जो पिटिका (gall) बनाती हैं। देहद्रव चूसनेवाले अधिकांश अन्य कीटों का ही शिकार करते हैं। ऐसी प्रकृति रिडुवाइडी (Reduvidae) वंश की कीटों और जलमत्कुणों में पाई जाती है, कुछ बड़े जलमत्कुण छोटी छोटी मछलियों और बेंगचियों (tadpole) पर भी आक्रमण करते हैं। रक्त चूसनेवाले मत्कुण कशेरुकदंडियों (Vertebretes) का रक्त चूसते हैं। रिड्डवाइडी वंश के ट्रायटोमा (Triatoma) की जातियाँ, जो अयनवृत्त में पाई जाती हैं, बुरी तरह से रक्त चूसती हैं। ट्रायटोमा मेजिस्टा (Triatoma megista) प्राणनाशक 'चागस' (Chagas) रोग मनुष्यों में फैलाता है। खटमल संसार के समस्त देशों में उन मनुष्यों के साथ पाया जाता है जो गंदे रहते हैं। ऐसा विश्वास है कि यह अनेक प्राणनाशक रोगों का संचारण करता है जैसे प्लेग, कालाआजार, कोढ़ आदि। रिडुवाइडी वंश की कुछ जातियाँ पक्षियों का भी रस चूसती हैं।
पौधों का रस चूसनेवाले कीड़े अपने सुई के समान मुखभागों को बड़ी सरलता से पौधों में घुसा देते हैं, इनकी लार में एन्जाइम (enazyme) होते हैं जो इनकी इस कार्य में सहायता करते हैं। इनमें से कुछ कीटों की लार में ऐसे एन्जाइम होते हैं जो पौधों की कोशिकाभित्ति (cell wall) को घुला देते हैं और ऊतकों को द्रव बना देते हैं। किन्हीं किन्हीं मत्कुणों की लार का एन्जाइम स्टार्च को शर्करा बना देता है। बहुत से हेमोप्टेरा के भोजन में शर्करा अधिक होती है जिसको ये बूँद बूँद कर अपनी गुदा से नि:स्रवण करते हैं। यह नि:स्राव मधु-ओस (honey-dew) कहलाता है। मधु-ओस चींटियाँ बहुत पसंद करती हैं अत: वे इनकी खोज में घूमती फिरती हैं। कोई कोई चींटियाँ मधु-ओस का नि:स्राव करनेवाली (एफिड) को अपने घोसलों में मधु-ओस प्राप्त करने के लिए ले जाती हैं और देखभाल तथा रक्षा करती हैं।
जलवासी मत्कुणों, की जल में रहने के कारण तैरने और श्वसन के लिए, देहरचना में परिवर्तन आ गए हैं। वे कीट जो जलतल पर रहते हैं उनक देह नीचे की ओर से मखमल की तरह मुलायम बालों से ढँकी रहती है जिस कारण ये कीट भीगने से बचे रहते हैं। वास्तविक जलवासियों की शृंगिकाएँ गुप्त रहती हैं क्योंकि जल में डूबे हुए कीटों को तैरने में बाधा डालते हैं। इनकी टाँगें पतवार की तरह हो जाती हैं। श्वसन के लिए भी बहुत से परिवर्तन आ जाते हैं, श्वसन इंद्रियाँ इनके पुच्छ की ओर पाई जाती हैं, ये बार बार जलतल पर आते हैं और इन इंद्रियों द्वारा श्वसन करते हैं। किन्हीं किन्हीं कीटों में वायु को अपने पास रखने का भी प्रबंध होता है, जिस कारण उनको इतनी शीघ्रता से जलतल पर नहीं आना पड़ता है और इस वायु को श्वसन करने के काम में लेते रहते हैं।
बहुत से मत्कुणों में ध्वनि उत्पन्न करनेवाली इंद्रियाँ होती हैं। ढालाकर मत्कुणों की पश्च टाँर्गों पर बहुत छोटी छोटी गुल्लिकाएँ होती हैं। जब ये कीट अपनी ये टाँगें अपने उदर पर, जो खुरखुरा होता है, रगड़ते हैं तो ध्वनि उत्पन्न होती है। कोरिक्साइडी (Corixidae) वंश के कीटों के गुल्फाग्रिका (Pretarsus) पर दंत होते हैं। जब ये दंत दूसरी ओर वाली टाँग की उर्थिका (फीमर, Femur) पर की खूटियों पर रगड़े जाते हैं तो ध्वनि उत्पन्न होती है। सिकाडा में पश्चवक्ष के नीचे की ओर एक जोड़ी झिल्लियाँ होती हैं, इन झिल्लियों में विशिष्ट प्रकार की पेशियों द्वारा कंपन होता है और इस प्रकार ध्वनि होती है। किसी किसी सिकाड़ा में ये झिल्लियाँ उदर के अग्रभाग में दोनों ओर पाई जाती हैं और ढकनों द्वारा सुरक्षित रहती हैं। हिमालय को घाटियों के जंगलों में पाए जानेवाले सिकाडा की ध्वनि लगभग बहरा करनेवाली और थकानेवाली होती है।
मत्कुणगण पौधों को अत्यधिक हानि पहुँचाते हैं अत: इनका मनुष्य के हित से अत्यधिक संबंध रहता है। अत्यधिक हानि पहुँचानेवाली जातियों में ईख का पायरेला (Pyrilla) है जो पौधों का रस चूस ईख की वृद्धि रोक देता है। धान का मत्कुण (Leptocorisa) बढ़ते हुए धान के दानों का रस चूस लेते हैं और इस प्रकार अंत में केवल धान की भूसी ही रह जाती है। कपास का मत्कुण (Dysdercus) कपास की बोड़ियों को छेदकर हानि पहुँचाते हैं। सेब की ऊनी एफिस (Eriosoma) काश्मीर के सेबों को बहुत हानि पहुँचाता है। संतरे की श्वेत मक्खी (Dialeurodes citri) और आइसेरिया परचेसी (Icerya purchasis), जो भारत में लगभग 30 वर्ष पूर्व आस्ट्रेलिया से आई थीं, मध्य भारत में संतरे और मौसमी को बहुत हानि पहुँचाती हैं। असम में चाय मुरचा (Tea blight), जो हिलियोपिल्टिस (Heliopeltis) द्वारा होता है, चाय को बहुत हानि पहुँचाता है। सच तो यह है कि काकसाइडी और एफोडाइडी दोनों ही वंशों के कीट बहुत हानिकारक हैं। कुछ श्वेत मक्खियाँ, ट्रयूका (एफिड) और कुछ अन्य मत्कुण पौधों में वायरस प्रवेश कर भिन्न भिन्न प्रकार के रोग उत्पन्न कर हानियाँ पहुँचाते हैं।
यदि मनुष्य के लाभ की दृष्टि से देखा जाए तो लाख का कीट (Lacifer lacca) बहुत ही महत्व रखता है। इन कीटों से लाख बनती है और लाख से चपड़ा बनाया जाता है।
मत्कुणगण का वितरण बड़ा विस्तृत है, पर ये संसार के ठंडे भागों में नहीं पहुँच सके हैं। इस गण की अधिकांश जातियाँ भारत में पाई जाती हैं।
मत्कुणगा लोअर पर्मिएनयुग (Lower Permian) की कानसस (Kansas) और जर्मनी की चट्टानों में पाए गए हैं। जर्मन फासिल यूगरान (Eugeron) के मुखभाग मत्कुणगणीय हैं, केवल एक ही अंतर है कि लेबियम दो होते हैं जिनका आपस में समेकन नहीं हुआ है। पक्षों का शिराविन्यास (Venation) लगभग काक्रोच की तरह का तरह का है। इन लवणों के कारण इसको एक लुप्त हुआ पृथक् गण माना जाता है और इसका नाम प्रमत्कुणगण (Protohemiptera) रखा गया है। कानसस की चट्टानों में वास्तविक मत्कुणगण सबसे प्रथम इप्सविच् के अपर ट्रायस (Uppertrias of Ipswich) में मिले हैं। जुरेसिक (Jurassic) समय के पश्चात् मत्कुणगा के अस्तित्वाशेष अधिकता से पाए जाते हैं। जुरेसिक समय में दोनों उपगण मिलते हैं।
मत्कुणगण पक्षों की रचना के आधार पर दो उपगणों में विभाजित किए गए हैं - होमाप्टेरा (Homaptera) में समस्त अग्रपक्ष एक सा होता है, किंतु हिटराप्टेरा (Heteroptera) में समस्त अग्रपक्ष एक सा नहीं होता है अर्थात् इसका निकटस्थ भाग कड़ा और दूरस्थ भाग झिल्लीमय होता है।
हेमिपटेरा (Hemiptera, हेमि (hemi) आधा, टेरॉन (pteron) एक पंख) के अंतर्गत खटमल, जूँ, चिल्लर, शल्क कीट (जैसे लाख का कीड़ा), सिकाडा (Cicada) और वनस्पति खटमल (जिसे गाँवों में लाहीं कहते हैं)। इन्हें 'मत्कुणगण' भी कहा जाता है। मत्कुण का अर्थ होता है खटमल। इस प्रकार की कीटों को हेमिप्टेरा नाम सबसे पहिले लीनियस (Linnaeus) ने 1735 ई. में दिया था। इस नाम का आधार यह था कि इस गण की बहुत सी जातियों में अग्रपक्ष (आगे के पंख) का अर्ध भाग झिल्लीमय और शेष अर्ध भाग कड़ा होता है। किंतु यह विशिष्टता इस गण के सब कीटों में नहीं पाई जाती। सबसे महत्वपूर्ण लक्षण जो इस गण की सभी जातियों में मिलता है और जिसकी ओर सबसे पहले फेब्रीसियस (Fabricius) का ध्यान सन् 1775 में गया था, इन कीटों के मुख भाग हैं। मुख भाग में चोंच के आकार का शुंड होता है, यह सुई के समान नुकीला और चूसनेवाला होता है। इससे कीट छेद बना सकता है अधिकांश कीट पौधों के रस इसी से चूसते हैं। इससे ये पौधों को अत्यधिक हानि पहुंचाते हैं। हानियाँ दो प्रकार से हो सकती हैं- एक तो रस के चूसने से और दूसरी विषाणु (virus) के प्रविष्ट कराने से। इन कीटों का रूपांतरण अपूर्ण होता है। इनमें से अधिकांश कीट छोटे अथवा मध्य श्रेणी के होते हैं किंतु कोई कोई बहुत बड़े भी हो सकते हैं, जैसे जलवासी हेमिप्टेरा और सिकाडा। साधारणतया इन कीटों का रंग हरा या पीला होता है किंतु सिकाडा लालटेन मक्खी और कपास के हेमिप्टेरे के रंग प्राय: भिन्न होते हैं।
ਹੇਮੀਪਟੇਰਾ /hɛˈmɪptərə/ ਜਾਂ ਅਸਲੀ ਬੱਗ ਹਨ, ਇੱਕ ਗਣ ਦੇ ਕੀੜੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲਗਪਗ 50,000 ਤੋਂ 80,000 ਸਪੀਸੀਆਂ ਹਨ[1] ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਂਡੇ, ਐਫਿਡ (ਤੇਲਾ, ਹਰੀ ਮੱਖੀ ਆਦਿ), ਟਿੱਡੇ, ਅਤੇ ਪੈਂਟਾਟੋਮੋਡੀਆ ਵਰਗੇ ਗਰੁੱਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਆਕਾਰ ਵਿਚ 1 ਮਿਮੀ (0.04 ਇੰਚ) ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ 15 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (6 ਇੰਚ) ਤਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਵਾਲੀਆਂ ਚੂਸੀਆਂ ਦਾ ਇਕ ਸਾਂਝਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। [2] ਨਾਮ "ਅਸਲੀ ਬੱਗ" ਕਈ ਵਾਰ ਉਪ-ਗਣ ਹੈਟਰੋਪਟੇਰਾ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। [3] ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ "ਬੱਗ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਕਈ ਕੀੜੇ ਦੂਜੇ ਗਣਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਲਵਬਗ, ਇੱਕ ਮੱਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,[4] , ਜਦ ਕਿ ਮੇ ਬੱਗ ਅਤੇ ਲੇਡੀਬਗ ਬੀਟਲ ਹਨ।[5]
ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਲੱਛਣ ਜੋ ਇਸ ਗਣ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਪੀਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੇ ਵੱਲ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫੇਬਰੀਸੀਅਸ ਦਾ ਧਿਆਨ 1775 ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਅਗਲਾ ਭਾਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੂੰਹ ਵਾਲੇ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਚੁੰਝ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁੰਢ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸੂਈ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨੁਕੀਲੀ ਅਤੇ ਚੂਸਣ ਯੋਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੀਟ ਛੇਦ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਹੁਤੇ ਕੀਟ ਬੂਟਿਆਂ ਦਾ ਰਸ ਇਸ ਨਾਲ ਚੂਸਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨੁਕਸਾਨ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ: ਇੱਕ ਤਾਂ ਰਸ ਦੇ ਚੂਸਣ ਨਾਲ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਵਿਸ਼ਾਣੁ ਇੰਜੈਕਟ ਕਰਾਉਣ ਨਾਲ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਰੂਪਾਂਤਰਣ ਅਪੂਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਕੀਟ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕੋਈ ਕੋਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਜਲਵਾਸੀ ਹੇਮੀਪਟੇਰਾ ਅਤੇ ਸਿਕਾਡਾ। ਸਾਧਾਰਣ ਤੌਰ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ ਜਾਂ ਪੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਿਕਾਡਾ ਲਾਲਟੈਣ ਮੱਖੀ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੇ ਹੇਮੀਪਟੇਰੇ ਦੇ ਰੰਗ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਭਿੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਸਿਰ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੰਗਿਕਾਵਾਂ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਚਾਰ ਜਾਂ ਪੰਜ ਖੰਡਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਸਿਲਾਇਡੀ (Psyllidae) ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦੇ ਕੁੱਝ ਕੀਟਾਂ ਵਿੱਚ ਦਸ ਖੰਡਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਕਾਕਸਾਇਡੀ ਖ਼ਾਨਦਾਨ ਦੇ ਕੁੱਝ ਨਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੱਚੀ ਖੰਡਾਂ ਵਾਲੀਆਂ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੁਖ ਭਾਗ ਛੇਦ ਕਰਕੇ ਭੋਜਨ ਚੂਸਣ ਲਈ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂਡੀਬਲ ਮੈਕਸਿਲਾ ਸੂਈ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਸਭ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਜੁੜੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮਿਲਕੇ ਸੁੰਢ ਬਣਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਇੱਕ ਮੈਕਸਿਲਾ ਵਿੱਚ ਦੋ ਖਾਂਚੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਦੋਨੋਂ ਆਪਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੁੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਦੋਨੋਂ ਪਾਸਿਆਂ ਦੇ ਖਾਂਚੇ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਦੋ ਬਰੀਕ ਨਲੀਆਂ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਨਲੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਪਰ ਵਾਲੀ ਚੂਸ਼ਣ ਵਾਲੀ ਨਲੀ ਕਹਿਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੁਆਰਾ ਭੋਜਨ ਚੂਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੇਠਾਂ ਵਾਲੀ ਨਲੀ ਤੋਂ ਹੋਕੇ ਬੂਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਲਾਰ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨ੍ਹੂੰ ਲਾਰ ਨਲੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੇਬੀਅਮ ਵਿੱਚ ਕਈ ਖੰਡ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮਿਆਨ ਦੇ ਸਰੂਪ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ; ਇਸ ਵਿੱਚ ਉੱਪਰ ਦੇ ਵੱਲ ਇੱਕ ਖਾਂਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਮੁਖ ਭਾਗ, ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਚੂਸਣ ਦਾ ਕਾਰਜ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਲੇਬੀਅਮ ਭੋਜਨ ਚੂਸਣ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਭਾਗ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦਾ।ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਰਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਪਰੰਤੂ ਕੁਝ ਹੀਮਿਪਟਰਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਾਤਲ ਬੱਗ ਖੂਨ ਵੀ ਚੂਸਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਕੁਝ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਵੀ ਹਨ।[6]
ਦੋਨੋਂ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਹੇਮੀਪਟੇਰਨ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਬਗੈਰ ਹਜਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਲਈ ਐਂਜ਼ਾਈਮ ਇੰਜੈਕਟ (ਭੋਜਨ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਲਿਜਾਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ) ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਂਜ਼ਾਈਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪੌਦੇ ਦੀਆਂ ਸਖ਼ਤ ਸੈਲ ਕੰਧਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਟੀਨਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਐਮੀਲੇਜ਼ ਤੋਂ ਹਾਈਡੋਲਾਈਸੇ ਸਟਾਰਚ, ਪੌਲੀਗਲੈਕਟੁਰੋਨੇਸ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [7]
ਹੇਮੀਪਟੇਰਾ /hɛˈmɪptərə/ ਜਾਂ ਅਸਲੀ ਬੱਗ ਹਨ, ਇੱਕ ਗਣ ਦੇ ਕੀੜੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲਗਪਗ 50,000 ਤੋਂ 80,000 ਸਪੀਸੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਂਡੇ, ਐਫਿਡ (ਤੇਲਾ, ਹਰੀ ਮੱਖੀ ਆਦਿ), ਟਿੱਡੇ, ਅਤੇ ਪੈਂਟਾਟੋਮੋਡੀਆ ਵਰਗੇ ਗਰੁੱਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਹ ਆਕਾਰ ਵਿਚ 1 ਮਿਮੀ (0.04 ਇੰਚ) ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ 15 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ (6 ਇੰਚ) ਤਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਮੂੰਹ ਵਾਲੀਆਂ ਚੂਸੀਆਂ ਦਾ ਇਕ ਸਾਂਝਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਨਾਮ "ਅਸਲੀ ਬੱਗ" ਕਈ ਵਾਰ ਉਪ-ਗਣ ਹੈਟਰੋਪਟੇਰਾ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ "ਬੱਗ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਕਈ ਕੀੜੇ ਦੂਜੇ ਗਣਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ; ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ, ਲਵਬਗ, ਇੱਕ ਮੱਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, , ਜਦ ਕਿ ਮੇ ਬੱਗ ਅਤੇ ਲੇਡੀਬਗ ਬੀਟਲ ਹਨ।
ਸਭ ਤੋਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਲੱਛਣ ਜੋ ਇਸ ਗਣ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਸਪੀਸੀਆਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਦੇ ਵੱਲ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫੇਬਰੀਸੀਅਸ ਦਾ ਧਿਆਨ 1775 ਵਿੱਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਅਗਲਾ ਭਾਗ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮੂੰਹ ਵਾਲੇ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਚੁੰਝ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਦੀ ਇੱਕ ਸੁੰਢ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸੂਈ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨੁਕੀਲੀ ਅਤੇ ਚੂਸਣ ਯੋਗ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਕੀਟ ਛੇਦ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਬਹੁਤੇ ਕੀਟ ਬੂਟਿਆਂ ਦਾ ਰਸ ਇਸ ਨਾਲ ਚੂਸਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਇਹ ਬੂਟਿਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨੁਕਸਾਨ ਦੋ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਾਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ: ਇੱਕ ਤਾਂ ਰਸ ਦੇ ਚੂਸਣ ਨਾਲ ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਵਿਸ਼ਾਣੁ ਇੰਜੈਕਟ ਕਰਾਉਣ ਨਾਲ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਰੂਪਾਂਤਰਣ ਅਪੂਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਕੀਟ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਕੋਈ ਕੋਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਜਲਵਾਸੀ ਹੇਮੀਪਟੇਰਾ ਅਤੇ ਸਿਕਾਡਾ। ਸਾਧਾਰਣ ਤੌਰ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੀੜਿਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਹਰਾ ਜਾਂ ਪੀਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਸਿਕਾਡਾ ਲਾਲਟੈਣ ਮੱਖੀ ਅਤੇ ਕਪਾਹ ਦੇ ਹੇਮੀਪਟੇਰੇ ਦੇ ਰੰਗ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਭਿੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।