Podstawczaki lub grzyby podstawkowe (Basidiomycota R.T. Moore) – typ grzybów (Fungi) należący do kladu Dikarya.
U ogromnej ilości podstawkowych występuje specyficzny cykl rozwojowy, charakteryzującym się przede wszystkim rozległym i długotrwałym stadium grzybni podzielonej na komórki o jądrach sprzężonych. Stadium to nazywamy dikariofazą. Z haploidalnych zarodników wyrasta grzybnia pierwotna (przedgrzybnia). Dalszy rozwój grzyba możliwy jest po zrośnięciu się dwóch takich grzybni, z których powstaje od razu grzybnia dikariotyczna, w której każda komórka ma parę jąder sprzężonych – somatogamia. Powstanie tej grzybni odpowiada zapłodnieniu u innych organizmów.
Grzybnia podzielona jest charakterystycznymi dla tego typu przegrodami (septami), które odróżniają je od workowców. W środku przegrody znajduje się otwór o pogrubionych brzegach, osłonięty błoniastą, porowatą, kapturkowatą błoną (parentosomem). Gdy grzybnia zamienia się w owocnik, szczyty niektórych strzępek nabrzmiewają i oddzielają się ścianą od reszty strzępki. Zachodzi w nich zlanie się, a następnie podział jąder sprzężonych (kariogamia). Komórka w tym czasie tworzy wyrostki zwane sterygmami, do których przechodzą owe podzielone jądra. Sterygmy odgradzają się od reszty komórki ścianą, ich własna ściana ulega pogrubieniu i w ten sposób powstają zarodniki. Nabrzmiała komórka przekształca się po wytworzeniu sterygm i zarodników w podstawkę (basidium), skąd cała gromada wzięła nazwę.
Takson obejmujący grzyby podstawkowe został przedstawiony (jako klasa Basidiomycetes) przez Roberta Whittakera w artykule On the broad classification of organisms opublikowanym w „Quarterly Review of Biology” z 1959, jednak nie zawarto w niej poprawnej łacińskiej diagnozy. Typ Basidiomycota został po raz pierwszy poprawnie zdefiniowany przez Royalla Moore'a w artykule Taxonomic proposals for the classification of marine yeasts and other yeast-like fungi including the smuts opublikowanym w „Botanica Marina” z 1980[2].
Według tego systemu, opartego na kolejnych edycjach Dictionary of the Fungi, typ Basidiomycota należy do królestwa grzybów (Fungi) i zawiera[1][3]:
Uwzględniającym najnowsze badania filogenetyczne wydaje się być tzw. "system Adla 2012", zawarty w artykule „The Revised Classification of Eukaryotes” z 2012. Według tej klasyfikacji klad Basidiomycota jest częścią (obok workowców (Ascomycota)) kladu Dikarya. Zaliczono do niego[4][5]:
Według zaproponowanej przez Hibbetta w 2007 (na podstawie molekularnych badań filogenetycznych) klasyfikacji systematycznej do typu Basidiomycota należą[6]:
Wcześniejsza systematyka wyróżniała następujące klasy: podstawczaki (Basidiomycetes), rdze (Uredomycetes), głownie lub głowniaki (Ustomycetes lub Ustilaginomycetes), galaretniaki (Gelimycetes) i teliaki (Teliomycetes).
Podstawczaki lub grzyby podstawkowe (Basidiomycota R.T. Moore) – typ grzybów (Fungi) należący do kladu Dikarya.