dcsimg

Alkanna ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
 src=
Alkanna oreodoxa
 src=
Alkanna matthioli

Alkanna, czerwienica[3] (Alkanna) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje około 40[4]–50[5] gatunków. Występują one w południowej Europie (17 gatunków), północnej Afryce i w Azji południowo-zachodniej sięgając po Iran na wschodzie[4]. Centrum zróżnicowania jest Turcja, gdzie występuje 31 gatunków z tego rodzaju[5]. Rośliny te rosną w miejscach suchych, skalistych, trawiastych, także na porzuconych gruntach rolnych[5]. Dawniej duże znaczenie jako roślina barwierska, dostarczająca czerwonego (karminowego) barwnika, miała alkanna barwierska[5][4]. Niektóre gatunki, zwłaszcza alkanna wschodnia i Alkanna aucheriana uprawiane bywają jako rośliny ozdobne[5].

Morfologia

Pokrój
Byliny osiągające do 40 cm wysokości, często jednak niskie – o pędach płożących się lub tylko podnoszących się, rozgałęzionych[5].
Liście
Skrętoległe, pojedyncze, owłosione[5].
Kwiaty
5-krotne, niebieskie, żółte lub białe. Działki kielicha zrośnięte tylko u nasady. Płatki korony zrośnięte u nasady w zwykle krótką i ciemniejszą od reszty korony rurkę z owłosioną gardzielą. Końce płatków zaokrąglone. Pręciki równej długości, krótsze od rurki korony, ich nitki bardzo krótkie, pylniki krótkie. Zalążnia górna, czterokomorowa, z pojedynczą szyjką słupka nie wystającą z rurki korony[5].
Owoce
Rozłupnie rozpadające się na cztery pomarszczone brązowe lub czarne rozłupki[5].

Systematyka

Rodzaj należy do plemienia Lithospermeae w podrodzinie Boraginoideae Arnott w obrębie rodziny ogórecznikowatych Boraginaceae[6].

Wykaz gatunków[7]

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-03-22].
  2. a b Alkanna. W: Index Nominum Genericorum [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-01-01].
  3. Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 19-20. ISBN 978-83-925110-5-2.
  4. a b c David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 29. ISBN 978-1-107-11502-6.
  5. a b c d e f g h i Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 240. ISBN 0-333-74890-5.
  6. Genus: Alkanna Tausch. W: Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-01-01].
  7. Alkanna. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2019-01-01].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Alkanna: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Alkanna oreodoxa  src= Alkanna matthioli

Alkanna, czerwienica (Alkanna) – rodzaj roślin należący do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae). Obejmuje około 40–50 gatunków. Występują one w południowej Europie (17 gatunków), północnej Afryce i w Azji południowo-zachodniej sięgając po Iran na wschodzie. Centrum zróżnicowania jest Turcja, gdzie występuje 31 gatunków z tego rodzaju. Rośliny te rosną w miejscach suchych, skalistych, trawiastych, także na porzuconych gruntach rolnych. Dawniej duże znaczenie jako roślina barwierska, dostarczająca czerwonego (karminowego) barwnika, miała alkanna barwierska. Niektóre gatunki, zwłaszcza alkanna wschodnia i Alkanna aucheriana uprawiane bywają jako rośliny ozdobne.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL