dcsimg

Bananowate ( Polish )

provided by wikipedia POL

Bananowate (Musaceae Juss.) – rodzina tropikalnych roślin owocowych należąca do rzędu imbirowców. Obejmuje w zależności od ujęcia 2[2][1] lub 3[3][4] rodzaje, w obrębie których wyróżnia się ponad 40 gatunków[1] (według niektórych ujęć ponad 80[5] lub 90[1]). Występują one w tropikalnej i subtropikalnej części Afryki i Azji[3], na wschodzie sięgając po Queensland, Nową Gwineę i inne wyspy Melanezji[5]. Ze względu na jadalne jagody istotne znaczenie użytkowe ma kilka gatunków bananów (Musa) i ich mieszańce. Pozyskuje się z nich także włókno[4]. Liczne gatunki z wszystkich trzech rodzajów uprawiane są także jako ozdobne[5].

Morfologia

Pokrój
Okazałe byliny, w przypadku rodzaju Ensete monokarpiczne[3]. Pod ziemią znajdują się sympodialne kłącza lub bulwy. Osiągająca zwykle do kilku metrów nibyłodyga powstaje z ciasno stulonych, sztywnych pochew liści[3]. Musa ingens jest największą na Ziemi rośliną zielną osiągając 15 m wysokości, z nibyłodygą o obwodzie do 2 m[5].
Liście
Skrętoległe, ogonkowe, o całobrzegiej, okazałej blaszce liściowej z pierzastym żyłkowaniem[3]. Wiatr nierzadko strzępi liście do nerwu głównego wzdłuż równoległych względem siebie bocznych wiązek przewodzących. U Musa ingens blaszka osiąga 5 m długości i 1 m szerokości[5].
Kwiaty
Zebrane w wyrastający zwykle szczytowo kwiatostan. Grzbieciste, obu- lub jednopłciowe kwiaty wyrastają w kątach pochwiasto rozszerzonych, mięsistych i często kolorowych przysadek. Okwiat składa się z listków wyrastających w dwóch okółkach. 5 działek (wszystkie zewnętrzne i 2 z okółka wewnętrznego) są zrośnięte ze sobą, jeden listek z okółka wewnętrznego pozostaje wolny i zwykle jest drobny. Pręcików jest 5 o nitkach wolnych i pylnikach pękających pęknięciem. Słupek jest pojedynczy o dolnej, trójkomorowej, pojedynczej zalążni, w każdej komorze z bardzo licznymi zalążkami[3][5].
Owoce
Mięsiste, skórzaste i suche jagody zawierające liczne i twarde nasiona (w przypadku roślin użytkowych wyhodowano odmiany beznasienne)[3][5].

Systematyka

 src=
Kwiatostan Musella lasiocarpa
Pozycja systematyczna rodziny według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina zajmuje pozycję bazalną w obrębie rzędu imbirowców (Zingiberales) w kladzie jednoliściennych[1]:

imbirowce

bananowate Musaceae





helikoniowate Heliconiaceae




strelicjowate Streliziaceae



Lowiaceae







paciorecznikowate Cannaceae



marantowate Marantaceae





imbirowate Zingiberaceae



kostowcowate Costaceae






Wykaz rodzajów[6][3]

Rodzaj Musella w różnych ujęciach bywa włączany do rodzaju Musa[6]. Do rodziny bananowatych włączano dawniej rodzaje strelicja (teraz strelicjowate Strelitziaceae) oraz helikonia (obecnie w rodzinie helikoniowatych Heliconiaceae).

Przypisy

  1. a b c d e Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2018-02-27].
  2. Musaceae. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-04-11].
  3. a b c d e f g h Delin Wu, W. John Kress: Musaceae (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-04-11].
  4. a b L. Watson, M. J. Dallwitz: Musaceae Juss. (ang.). W: The families of flowering plants [on-line]. [dostęp 2013-04-11].
  5. a b c d e f g Maarten J. M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World: An Illustrated Encyclopedia of Vascular Plants. Richmond, Chicago: Kew Publishing, The University of Chicago Press, 2017, s. 187-188. ISBN 978-1-84246-634-6.
  6. a b List of genera in family MUSACEAE (ang.). Vascular Plant Families and Genera. [dostęp 2009-06-16].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Bananowate: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Bananowate (Musaceae Juss.) – rodzina tropikalnych roślin owocowych należąca do rzędu imbirowców. Obejmuje w zależności od ujęcia 2 lub 3 rodzaje, w obrębie których wyróżnia się ponad 40 gatunków (według niektórych ujęć ponad 80 lub 90). Występują one w tropikalnej i subtropikalnej części Afryki i Azji, na wschodzie sięgając po Queensland, Nową Gwineę i inne wyspy Melanezji. Ze względu na jadalne jagody istotne znaczenie użytkowe ma kilka gatunków bananów (Musa) i ich mieszańce. Pozyskuje się z nich także włókno. Liczne gatunki z wszystkich trzech rodzajów uprawiane są także jako ozdobne.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL