Systematyka Domena eukarionty Królestwo grzyby Typ podstawczaki Klasa pieczarniaki Rząd żagwiowce Rodzina pniarkowate Rodzaj Anomoporia Gatunek sprzążkownica jedwabista Nazwa systematyczna Anomoporia bombycina (Fr.) PouzarSprzążkownica jedwabista (Anomoporia bombycina (Fr.) Pouzar) – gatunek grzybów należący do rodziny pniarkowatych (Fomitopsidaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Anomoporia, Fomitopsidaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1829 r. Elias Fries nadając mu nazwę Polyporus bombycinus. Później zaliczany był do różnych innych rodzajów. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1966 r. Zdeněk Pouzar, przenosząc go do rodzaju Anomoporia[1].
Nazwę polską nadał S. Domański w 1965 r[3].
Roczny, rozpostarty, w dotyku miękki, zarówno w stanie świeżym, jak i suchym. Zazwyczaj osiąga średnicę 3–10 cm, ale w korzystnych warunkach może na pniu osiągnąć długość nawet 30 cm. Jałowe obrzeże o szerokości 1 mm jest strzępiaste, rozrzedzone, lub w ogóle go brak (wówczas pory dochodzą do samego brzegu). W stanie świeżym za młodu ma barwę białawoszarą lub bladolawendową, później starsze owocniki stają się jasnobrązowe, w kolorze tektury. Pory okrągłe lub kanciaste, w niektórych miejscach wydłużone, w liczbie 1–--3 na jednym milimetrze. Subikulum bardzo cienkie (0,1–0,2 mm), kremowe. Rurki o długości do 2 mm. Tworzy bardzo cienkie ryzomorfy rozprzestrzeniające się w drewnie pod owocnikiem[4].
System strzępkowy monomityczny. Strzępki septowane, na wszystkich septach występują sprzążki niezmieniające barwy pod wpływem KOH. W ryzomorfach strzępki cienkościenne, kruche, zwykle równoległe, bezbarwne, o średnicy (2–)2.5–4(–5) µm, często poskurczane. W subikulum strzępki o średnicy (2.7–) 2.9-4.7 (–5,2) µm, luźno splątane, słabo rozgałęzione, proste, cienkościenne, a przede wszystkim jędrne (nie poskurczane). Pomiędzy splotami strzępek często, choć niezbyt licznie występują żywiczne gutule. W tramie strzępki cienkościenne, tworzące luźno splątaną strukturę. W subhymenium strzępki podobne, ale krótsze i częściej rozgałęziające się. Brak typowych cystyd, ale występują pęcherzykowato lub butelkowato rozdęte cystydiole. Podstawki maczugowate, wąskie w nasadzie, rzadziej prawie cylindryczne, ze sprzążką bazalną i 4 sterygmami. Mają rozmiar (13–)17–29(–33) x (5–)5.5–7.5(–8.5) µm. Zarodniki elipsoidalne z zaokrągloną stroną brzuszną, lub podłużne, ze zmienną liczbą amyloidalnych gutuli. Mają rozmiary (5), 5.7–7.8 (–8.3) x (3.4–) 3.7–4.7 (–5.1) µm[4].
Znany jest na nielicznych stanowiskach w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W Europie najliczniej występuje na Półwyspie Skandynawskim[5]. W Polsce znany tylko z dwóch stanowisk; koło Elbląga (1925 r.) i w Puszczy Białowieskiej (1965 r.)[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[6].
Rozwija się na drewnie drzew iglastych. W Polsce notowany na świerku pospolitym i sośnie pospolitej[3], w Ameryce Północne także na modrzewiu, choinie i daglezji[4].
Charakterystycznymi cechami sprzążkownicy jedwabistej są: miękki i różowawolawendowy owocnik, luźno splecione strzępki z licznymi odgałęzieniami i bardzo liczne sprzążki. Miękki owocnik mają też sprzążkownica białożółtawa (Poria albolutescens) i jamkówka sznurowata (Fibroporia vaillantii), ale wyraźnie odróżniają się kolorem i ryzomorfami[4].
Sprzążkownica jedwabista (Anomoporia bombycina (Fr.) Pouzar) – gatunek grzybów należący do rodziny pniarkowatych (Fomitopsidaceae).
