Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO.
'''Xiphorhynchus guttatus,[2] tamién denomináu ferrerín golianteado (Ecuador), ferrerín gorjipálido (Méxicu), ferrerín xiblador (Colombia), esguilador gorgianteado (Costa Rica, Hondures) o arapaçu-de-gargüelu-amarela (en portugués, Brasil)[3] ye una especie d'ave paseriforme perteneciente al xéneru Xiphorhynchus qu'integra la familia Furnariidae. Ye nativu de Suramérica tropical. Nel pasáu incluyíase dientro d'esta especie al ferrerín cacáu.
El ferrerín pegón mide ente 27–28 cm de llargu, y pesa alredor de 64 g, polo que ye xuntu al ferrerín de Lafresnaye el miembru más grande del xéneru Xiphorhynchus. El so cuerpu ye de color pardu acoloratáu cola cabeza, pescuezu y pechu chiscáu con múltiples llixos y pequeñes llistes ablancazaes. El so picu ye llargu y llixeramente curváu escontra baxo, que la so quexal cimeru ye de color gris escuru y l'inferior ye beige claru. La so llamada típica ye un chiv-ri chiv-ri alto.
Atópase nes selves húmedes de Bolivia, Brasil, Colombia, Ecuador, la Guayana francesa Guyana, Perú, Surinam y Venezuela.
La especie describióse científicamente pol zoólogu alemán Martin Lichtenstein en 1820. El so taxonomía ye complexa. Nel pasáu incluyóse dientro d'esta especie al ferrerín cacáu (X. susurrans) d'América Central y el noroeste de Suramérica, pero anguaño considérase una especia aparte.[4] Del taxón restante dacuando dixebróse el grupu guttatoides (incl. dorbignyanus), de picu pálidu y monteado crema, y el grupu eytoni (incl. vicinalis y gracilirostris), de picu escuru y motudu ablancazáu, considerándolos les especies ferrerinos de Lafresnaye (X. guttatoides) y ferrerín de picu escuru (X. eytoni). Anque visualmente son abondo distintos, estos dos grupos formen un solu clado,[5][6] separáu del grupu nominal (guttatus, polystictus y connectens) de X. guttatus, que sicasí ta más próximu a X. susurrans. La bioxeografía y los datos xenéticos suxuren que la rellación ente estes subespecies y el taxón agora englobado en X. guttatoides y X. susurrans merez estudios más detallaos.[5][6][7] Dependiendo de los resultaos d'estos estudios la especie Xiphorhynchus guttatus podría acutase a la población costera suriega, que ta amenazada d'estinción pola fragmentación del so hábitat.
L'escenariu evolutivu más probable ye los antepasaos del ferrerín de Lafresnaye estiéndese dende baxar Amazonía hasta l'este y el sur de los d'Andes, y que los ancestros del ferrerín pegón y el cacáu estendiérense ríu abajo pa llegar a la mariña norte de Suramérica, onde entós X. susurrans dixebrar nun llinaxe norteño. De fechu ye posible que les variedaes transandinas pudieren nel futuru constituyise n'especie estreme, X. nanus.
Reconócense tres subespecies de ferrerín pegón:
Son principalmente insectívoros. Alimentar na parte baxa de los árboles, xeneralmente en solitariu, anque en grupos pueden siguir a les columnes de formigues guerreres.
Los ferrerinos pegonos constrúin niales nos buecos de los árboles y toconos secos, onde suelen poner dos güevos blancos.
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Aves, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu o de la SEO. '''Xiphorhynchus guttatus, tamién denomináu ferrerín golianteado (Ecuador), ferrerín gorjipálido (Méxicu), ferrerín xiblador (Colombia), esguilador gorgianteado (Costa Rica, Hondures) o arapaçu-de-gargüelu-amarela (en portugués, Brasil) ye una especie d'ave paseriforme perteneciente al xéneru Xiphorhynchus qu'integra la familia Furnariidae. Ye nativu de Suramérica tropical. Nel pasáu incluyíase dientro d'esta especie al ferrerín cacáu.
