Ang anahaw (Livistona rotundifolia) maoy palmera nga lumad sa Habagatang-sidlakang Asya.
Ang anahaw ( Livistona rotundifolia ) ay isang pabilog na dahon na palma na matatagpuan sa Timog-Silangang Asya. Kasapi ito sa genus Livistona na tinatawag na Footstool palm sa Ingles. Pambansang dahon ito ng Pilipinas.
Karaniwang tanawin ang halaman na ito sa rehiyon. Tumutubo ito sa mga sub-tropikal na mga klima at mamasa-masang tropikal na lugar.
Ginagamit ang mga dahon sa kugon at pambalot ng pagkain. Nabawasan ang laki ng mga ligaw na mga halaman dahil sa sobrang pag-ani. Bagaman mabilis na tumubo ang mga dahon pagkatapos anihin ngunit nagiging maliit ito.
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Ang anahaw ( Livistona rotundifolia ) ay isang pabilog na dahon na palma na matatagpuan sa Timog-Silangang Asya. Kasapi ito sa genus Livistona na tinatawag na Footstool palm sa Ingles. Pambansang dahon ito ng Pilipinas.
Karaniwang tanawin ang halaman na ito sa rehiyon. Tumutubo ito sa mga sub-tropikal na mga klima at mamasa-masang tropikal na lugar.
Ginagamit ang mga dahon sa kugon at pambalot ng pagkain. Nabawasan ang laki ng mga ligaw na mga halaman dahil sa sobrang pag-ani. Bagaman mabilis na tumubo ang mga dahon pagkatapos anihin ngunit nagiging maliit ito.
Ing anó o luyung (Saribus rotundifolius) metung yang palmerang fountain palm a maki mabilug a bulung at mayayakit king Mauli-aslagang Asia. Kayabe ya king genus a Saribus. Awsan deng footstool palm king Ingles, ampong anahaw king Tagalug ampong Cebuanu. Ya ing e opisyal a pambangsang bulung ning Filipinas.
Maralas deng gagamitan a tanaman a pag-landscape. Tutubu ya kareng klimang sub-tropical ampong mapali o tropical at humid.
Gagamit dong para bubungan deng bulung, ampo king pamalut pamangan. Ing sobrang pamamupul kareng bulung da reng tanaman king pulû/gubat ampong ilang. Mabilis lang daragul deng bulung kapupul oneng mas malati la.
Anyang Setiembre 2011, kaybat ning pamanyalugsug king DNA, meging opisyal ing pamanalis ning pamanalis ning tanaman manibat king genus a Livistona papunta king misubling genus a Saribus.
Ing anó o luyung (Saribus rotundifolius) metung yang palmerang fountain palm a maki mabilug a bulung at mayayakit king Mauli-aslagang Asia. Kayabe ya king genus a Saribus. Awsan deng footstool palm king Ingles, ampong anahaw king Tagalug ampong Cebuanu. Ya ing e opisyal a pambangsang bulung ning Filipinas.
Maralas deng gagamitan a tanaman a pag-landscape. Tutubu ya kareng klimang sub-tropical ampong mapali o tropical at humid.
Gagamit dong para bubungan deng bulung, ampo king pamalut pamangan. Ing sobrang pamamupul kareng bulung da reng tanaman king pulû/gubat ampong ilang. Mabilis lang daragul deng bulung kapupul oneng mas malati la.
Anyang Setiembre 2011, kaybat ning pamanyalugsug king DNA, meging opisyal ing pamanalis ning pamanalis ning tanaman manibat king genus a Livistona papunta king misubling genus a Saribus.
An bulos, inaapod man na anahaw (Livistona rotundifolia, Lam.) sarong palma na may matabilog asin giringgitingon na dahon na lakop sa Sur-subangan na Asya. Sa Ingles inaapod man ining Footstool palm. Ini pambanwang dahon kan Filipinas.
An species na ini nagtatalubo sa hababa asin bakong gayong halangkaw na altitud asin natural natubo sa mga karo-kadlaganon na lugar. Nalangkaw ini nin abot 24 metro. Kun minsan ginagamit man ini na ornamental. An saiyang kahawakan na naabot 20 sentimetro an diametro parati inuusar na harigi asin kun sinasari'si' pwedeng isalog sa harong. Sa mga sinari'si', an mga Agta' igdi nakua kan ginigibo nindang togod sa pana asin bawog sa pana'. An ubod kan bulos saro man na kakanon, an bunga kinakakan kan mga hayop, kan mga gamgam asin kan mga aki asin tinuturusok ginigibong necklace. An mga dahon pwede gibohon kapote, pwedeng gibohon kupya' asin sa ibang lugar ginigibong abaniko. Ginagamit man ini pang-atop (pinopormang kinikero kun inaatop ta magayon an hitsura) asin pamatos nin kakanon. Sabi ni Delgado kadtong panahon an tinarahi na dahon kaini ginibong layag. Nagpaparasadit an sukol kan mga dahon kaini kun parati piggugusihan kan dahon maski ngane marikas an saiyang pagdadahon na.
An bulos, inaapod man na anahaw (Livistona rotundifolia, Lam.) sarong palma na may matabilog asin giringgitingon na dahon na lakop sa Sur-subangan na Asya. Sa Ingles inaapod man ining Footstool palm. Ini pambanwang dahon kan Filipinas.
An species na ini nagtatalubo sa hababa asin bakong gayong halangkaw na altitud asin natural natubo sa mga karo-kadlaganon na lugar. Nalangkaw ini nin abot 24 metro. Kun minsan ginagamit man ini na ornamental. An saiyang kahawakan na naabot 20 sentimetro an diametro parati inuusar na harigi asin kun sinasari'si' pwedeng isalog sa harong. Sa mga sinari'si', an mga Agta' igdi nakua kan ginigibo nindang togod sa pana asin bawog sa pana'. An ubod kan bulos saro man na kakanon, an bunga kinakakan kan mga hayop, kan mga gamgam asin kan mga aki asin tinuturusok ginigibong necklace. An mga dahon pwede gibohon kapote, pwedeng gibohon kupya' asin sa ibang lugar ginigibong abaniko. Ginagamit man ini pang-atop (pinopormang kinikero kun inaatop ta magayon an hitsura) asin pamatos nin kakanon. Sabi ni Delgado kadtong panahon an tinarahi na dahon kaini ginibong layag. Nagpaparasadit an sukol kan mga dahon kaini kun parati piggugusihan kan dahon maski ngane marikas an saiyang pagdadahon na.
Saribus rotundifolius, also known as the footstool palm,[2][4][5] is a common fan palm found in Southeast Asia.[6] It is a member of the genus Saribus.[5][7]
It is called anáhaw or luyong in Filipino.[4] In Malay the palm is known as serdang daun bulat.[2]
Saribus rotundifolius was first described as Corypha rotundifolia by the French Jean-Baptiste Lamarck in 1786.[8] It was moved to the Saribus genus by the German-Dutch botanist Carl Ludwig Blume in a publication issued in 1838 or 1839.[1] This move was generally not accepted by others in the field. In 2011, after DNA research, the reclassification from the Livistona genus to the resurrected genus Saribus was official.[7][9] The generic epithet Saribus comes from a local name in one of the Maluku languages, as recorded by the Dutch, sariboe.[10] The specific epithet means 'round-leaved' in Latin.[9]
Saribus rotundifolius is a hermaphrodite fan palm.[2] The palm is evergreen, erect, and only grows having a single trunk ('solitary'). It grows at a height ranging from 15 to 25 metres,[11] exceptionally up to 45 metres tall,[2] and thickness of 15 to 25 cm diameter at breast height.[2][11] Its trunk is smooth and straight with a shallow rings of leaf scars.[11] The trunk is rather massive and tapering. It usually grows to 60 feet (18 m) tall, but may rarely reach 90 feet (27 m) tall. The young trees have a green crown. This species is seldom seen with a slight skirt of drooping, dead leaves. The sheaths are chestnut brown in colour.[9]
The palmately-lobed leaves are spirally arranged around the trunk. The petioles are long.[9][10] The entire leaf is some 1.2 metres in length. The leaf blade is entire in its centre,[9] and almost round in outline. It is regularly divided to about half of the length and 1.2 metres in diameter.[10] The leaf segments are forked, but not deeply, at their ends.[9] The leaf segments have one main nerve.[12]
The flowers are borne on an inflorescence with a long peduncle, about 0.9 to 1.2 metres long. The three-petalled flowers appear in bunches.[10]
The fruit is a fleshy drupe.[10] It is about 2cm in diameter,[9][10] quite round,[9] and coloured brick red as it ripens, ultimately becoming black when ripe.[9][10]
The palm is native to Sulawesi and the Maluku Islands in Indonesia, and the Philippines. The native distribution stretches from Banggi Island in Sabah, Malaysia, off the north-east coastal tip of Borneo in the west, to the Raja Ampat Islands near Maluku off the north-west tip of Bird's Head Peninsula in Indonesia's West Papua province in the east. Its northernmost native distribution is in the Philippines.[3][5] It is abundant throughout the Philippines.[5] It has been introduced into the wild in Java, the Lesser Sunda islands, Peninsular Malaysia and Trinidad and Tobago.[3] It has also been introduced to India.[10]
On Java it occurs in the west and the central-eastern parts of the island. It is usually found as a cultivated plant, but already in the 1960s in some places it has escaped into the wild, becoming locally very numerous.[12]
The lepidopteran caterpillars of the species Suastus gremius and Elymnias hypermnestra have been recorded using Saribus rotundifolius as a host plant.[13] The tree only flowers after it becomes very old. Its flowers are pollinated by bees.[10]
Saribus rotundifolius can be grown in humid, tropical areas. It is a common landscaping plant in the Philippines, and has been widely cultivated in Peninsular Malaysia, Singapore, Java and elsewhere, for a long time.[7][9][12] The fruit are quite attractive.[10] It is cultivated as an ornamental throughout Colombia.[3]
The leaves are used for the thatching of roofs and wrapping food. Overharvesting of the leaves of plants causes a reduction in leaf size. The leaves do grow faster after harvest but tend to be smaller.[6]
The foliage of the Saribus rotundifolius is the unofficial national leaf of the Philippines.[14]
Saribus rotundifolius palm in the forest understory in Tangkoko Nature Reserve, Sulawesi
Spines on margins of the petiole of a young plant of Saribus rotundifolius
Base of the trunk in Fairchild Tropical Botanic Garden, Miami
Trunk showing leaf scars in India
This plant species is common and has been classed as 'least concern'.[5]
Saribus rotundifolius, also known as the footstool palm, is a common fan palm found in Southeast Asia. It is a member of the genus Saribus.
Livistona rotundifolia es una especie de la familia de las palmeras (Arecaceae). Es originaria de Asia en la península de Malaca y Java.[1]
Es una palmera con hojas de ápices de segmentos rígidos. Las inflorescencias se dividen en 3 ejes principales, teniendo cada eje hasta 4 órdenes de ramificación. Frutos globosos, maduración de verde a naranja a negro. Tiene un número de cromosomas de 2n = 36.[2]
Livistona rotundifolia fue descrita por (Lam.) Mart. y publicado en Historia Naturalis Palmarum 3(7): 241. 1838.[3]
Livistona: nombre genérico otorgado en honor de Patrick Murray, Barón Livingstone, quien construyó un jardín en su finca de Livingstone, al oeste de Edimburgo, Escocia, en la última parte del siglo XVII.[4]
rotundifolia: epíteto latino que significa "de hoja redondeada".[5]
Livistona rotundifolia es una especie de la familia de las palmeras (Arecaceae). Es originaria de Asia en la península de Malaca y Java.
Livistona robinsoniana est une espèce de plantes de la famille des Arecaceae.
Ce Palmier est maintenant (2011) reconnu comme étant le Saribus rotundifolius, il avait déjà été déplacé vers le genre Saribus par le botaniste germano-néerlandais Carl Ludwig Blume dans une publication de 1838 .
Saribus rotundifolius (Lam.) Blume è una palma diffusa nelle foreste tropicali del Sud-est asiatico insulare.[1]
È una palma ermafrodita che può crescere sino a 45 m di altezza.[2]
La specie è nativa di Molucche, Borneo, Sulawesi, Nuova Guinea e Filippine.[1]
Questa palma raggiunge in natura dimensioni ragguardevoli, ma il suo lento sviluppo ne consente la coltivazione in vaso come pianta ornamentale.
Le giovani palme in commercio hanno di solito 2/3 anni e belle foglie a ventaglio. Necessitano durante l'inverno di una posizione riparata e tollerano abbastanza bene l'aria secca dovuta al riscaldamento, se le innaffiature non verranno a scarseggiare. Esemplari adulti tollerano brevi periodi di gelo ed è possibile coltivarle all'aperto sulla costa mediterranea.
Saribus rotundifolius (Lam.) Blume è una palma diffusa nelle foreste tropicali del Sud-est asiatico insulare.
Liwistona okrągłolistna[3], palma liwistona (okrągłolistna)[4] (Saribus rotundifolius) – gatunek rośliny z rodziny arekowatych, popularnie nazywanych palmami[2]. Występuje na Filipinach, w Indonezji i lokalnie w Malezji[5][1].
Liwistona okrągłolistna występuje
Drzewa na Jawie w Indonezji są prawdopodobnie uciekinierami z hodowli[5].
Liwistona okrągłolistna jest również uprawiana w Indonezji, Malezji i na Filipinach, a oprócz tego w Singapurze i Indiach w Azji, na Trynidadzie i Tobago w Ameryce Południowej, na Florydzie w Stanach Zjednoczonych, w ogrodach botanicznych w Singapurze, Nowej Gwinei, Sri Lance, Australii, palmiarni Królewskiego Ogrodu Botanicznego Kew w Wielkiej Brytanii[5].
W 2011 roku, na podstawie wyników badań DNA, 8 gatunków z rodzaju Livistona (w tym liwistona okrągłolistna) oraz Pritchardiopsis jeanneneyi zostały przeniesione do rodzaju Saribus[1].
Jest pierwszym taksonomicznie rozpoznanym gatunkiem z rodzaju, opisanym w 1741 roku przez Rumphiusa pod jednoimienną nazwą Saribus[5].
Liwistona okrągłolistna jest gatunkiem bardzo zmiennym. Osiąga wysokość do 45 m, czyli najwyższą spośród wszystkich gatunków dawnego rodzaju Livistona. Gatunek ten jest hermafrodytą[5].
Lasy bagienne, obrzeża namorzyn, lasy deszczowe, brzegi rzek, lasy odrodzone po wycince[5].
Liwistona okrągłolistna jest popularną rośliną doniczkową[3][4]. Niektóre wymagania:
Liwistona okrągłolistna, palma liwistona (okrągłolistna) (Saribus rotundifolius) – gatunek rośliny z rodziny arekowatych, popularnie nazywanych palmami. Występuje na Filipinach, w Indonezji i lokalnie w Malezji.