Common Duckweed

Rzęsa drobna (Lemna minor L., syn.: rzęsa mniejsza) – gatunek byliny należący do rodziny obrazkowatych (według systemu Reveala) lub odrębnej rodziny rzęsowatych. Jest jedną z najmniejszych na świecie roślin naczyniowych.

Rozmieszczenie geograficzne

Pierwotnie ten kosmopolityczny gatunek występował tylko w Europie i Azji, obecnie jest rozprzestrzeniony na całej kuli ziemskiej – występuje na wszystkich kontynentach (z wyjątkiem Antarktydy). W Polsce jest rośliną pospolitą, występującą na powierzchni zbiorników wodnych.

Morfologia

Pęd

Małe okrągłe człony pędowe (średnica do 3 mm), pojedynczy korzeń. Pędy są spłaszczone i kształtem przypominają liście. Skórzaste człony pływają po powierzchni wody. Od góry i z dołu są zielone, dolna ich strona może przybierać fioletową barwę dzięki zawartości antocyjanów, co da się zaobserwować jedynie kiedy wyschnie. Rozmnaża się głównie wegetatywnie przez członkowanie pędów.

Kwiaty

Bardzo zredukowane, bez okwiatu, jednopłciowe. Kwiaty żeńskie składają się tylko z 1 słupka, kwiaty męskie z 2 pręcików. Powstają w zagłębieniu górnej powierzchni członu. Tworzą się jednak bardzo rzadko i przeważnie są płonne. Kwitną w kwietniu, zapylanie głównie przez aerogamię i hydrogamię.

Owoc

Suchy, niepękający. Owoce wraz z całymi roślinami rozsiewane są przez ptaki wodne (zoochoria).

• Widok z góry

• Widok z góry

• Widok z góry, z boku i od spodu

• Wielkość rośliny

Ekologia

Rzęsa drobna i spirodela wielokorzeniowa w zbiorowisku pleustonowym

Hydrofit. Występuje w wodach stojących, przeważnie w niedużych zbiornikach wodnych (starorzecza, stawy, sadzawki, doły potorfowe). W wodach płynących tylko przy brzegu wśród roślinności. Roślina nitrofilna, dobrze znosząca zanieczyszczenia ściekami komunalnymi. Najczęściej występuje w wodach o dużej zawartości substancji organicznych (eutroficznych). Uczestniczy w procesie zarastania zbiorników wodnych już od początkowych stadiów. Wytwarza dużą ilość szybko rozkładającej się biomasy, wpływając na eutrofizację wód. Pod wpływem prądów wody i wiatru przemieszcza się, zajmując sąsiednie zbiorniki. Przez jakiś czas po wyschnięciu zbiornika wytrzymuje, wegetując na mokrym dnie. Wytrzymuje zacienienie. Zimuje na dnie zbiornika wodnego, albo wmarznięta w lód. Często tworzy jednogatunkowe skupiska, zarastając powierzchnie wody tak gęstym kożuchem, że nie dopuszcza w ogóle do rozwoju roślinności podwodnej. Rośnie też w zbiorowiskach szuwarowych, zbiorowiskach drobnego pleustonu i innych. Rzadko występuje w zbiorowiskach trzciny pospolitej. Jest gatunkiem charakterystycznym dla zbiorowisk pleustonowych (klasa Lemnetea).

W jeziorach środkowej i zachodniej Europy występuje w wodach o różnym stanie ekologicznym, ale jest jednym z gatunków najczęściej spotykanych w wodach o słabszym stanie^[2].

Zastosowanie

Roślina akwariowa hodowana w akwariach.

Przypisy

Bibliografia

1. František Činčura, Viera Feráková, Jozef Májovský, Ladislav Šomšák, Ján Záborský: Pospolite rośliny środkowej Europy. Jindřich Krejča, Magdaléna Záborská (ilustracje). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1990. ISBN 83-09-01473-2.
2. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
3. Zbigniew Podbielkowski, Henryk Tomaszewicz: Zarys hydrobotaniki. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1996. ISBN 83-01-00566-1.
4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.