Multimedia w Wikimedia Commons Gereza czarna[3], gereza szatanka[4] (Colobus satanas) – gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Występowanie
Tropikalne zachodnioafrykańskie lasy Kamerunu, Gabonu i Bioko[5], a także Las Kakamega.
Systematyka
Podgatunki
Wyróżniono dwa podgatunki C. satanas[2][3]:
-
C. satanas anthracinus – gereza antracytowa (status IUCN: VU)[6]
-
C. satanas satanas satanas – gereza czarna (status IUCN: EN)[7]
Morfologia
Przedstawiciele tego gatunku są w całości pokryci długim, czarnym futrem. Charakterystyczne są też długie palce oraz ogon. Tak jak inne gerezy, gerezy czarne pozbawione są kciuka. Samce ważą około 11 kg.
Ekologia
Biotop: Nizinne lasy deszczowe
Tryb życia: Gerezy czarne żyją w grupach składających się zazwyczaj z jednego dorosłego samca, samic rozpłodowych i ich potomstwa. Są gatunkiem terytorialnym. Na wolności żyją około 20 lat.
Pokarm: Głównym składnikiem diety przedstawicieli tego gatunku są liście i nasiona. Czasem jedzą też owoce i kwiaty. Gerezy czarne zazwyczaj jedzą na ziemi.
Rozród: Młode rodzą się z brązowym futrem, co odróżnia je od innych gatunków gerez.
Ochrona
Gerezy czarne są bardzo wrażliwe na zniszczenia powstałe w wyniku wyrębu lasów, co stale przyczynia się do spadku ich liczebności. Przez wiele lat ludzie polowali na nie dla futra i mięsa. Obecnie jest to jeden z dziesięciu najbardziej zagrożonych gatunków naczelnych w Afryce.
Przypisy
-
↑ Colobus satanas, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
-
↑ a b Oates, J.F., Kingdon, J., Groves, C.P. & Brugiere, D. 2008, Colobus satanas [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-10] (ang.).
-
↑ a b Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 49. ISBN 978-83-88147-15-9.
-
↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 112. ISBN 83-01-14344-4.
-
↑ Christian Ziegler. Małpi gaj. „National Geographic”. 136, s. 89, styczeń 2011. Warszawa: G+J RBA Sp. z o.o. & Co. Spółka Komandytowa. ISSN 1507-5966.
-
↑ Oates, J.F., Kingdon, J., Groves, C.P. & Brugiere, D. 2008, Colobus satanas ssp. anthracinus [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-10] (ang.).
-
↑ Oates, J.F., Kingdon, J., Groves, C.P. & Brugiere, D. 2008, Colobus satanas ssp. satanas [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-10] (ang.).
Bibliografia
- Blair, D.: Colobus satanas (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2002. [dostęp 31 grudnia 2008].
- Sean Flannery: Black Colobus Monkey (Colobus satanas) (ang.). The Primata. [dostęp 31 grudnia 2008].
- Oates, J.F., Kingdon, J., Groves, C.P. & Brugiere, D. 2008, Colobus satanas [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-10-10] (ang.).
