Cephalotaxus

Głowocis (Cephalotaxus) – rodzaj roślin z rodziny cisowatych (Taxaceae), dawniej często umieszczany w wyodrębnianej rodzinie głowocisowatych (Cephalotaxaceae). Ponieważ okazało się, że głowocis jest zagnieżdżony pod względem filogenetycznym wśród rodzajów należących do cisowatych – jest raczej włączany do rodziny w szerokim ujęciu. Alternatywą jest wyróżnienie trzech monofiletycznych rodzin (Cephalotaxaceae, Amentotaxaceae, Taxaceae)^[2]. Rodzaj obejmuje 9 gatunków występujących we wschodniej Azji (od Chin, przez Koreę po Japonię. W Polsce rzadkie w uprawie ze względu na wrażliwość na mrozy^[3].

Morfologia

Pokrój

Zimozielone krzewy i niewysokie drzewa, z pędami rozgałęziającymi się okółkowo lub naprzeciwlegle^[3].

Liście

Ułożone dwustronnie w jednej płaszczyźnie lub podnoszące się ku górze, zwykle lekko odgięte ku dołowi. Równowąskie, osadzone są na krótkich ogonkach. Od góry z wyraźnie wystającą wiązką przewodzącą, od spodu z szerokimi paskami aparatów szparkowych w kolorze białym lub szarym^[3].

Organy generatywne

Strobile męskie kuliste, rozwijają się w kątach liści. Strobil żeński zawiera dwa zalążki (inne cisowate mają pojedynczy). Po zapyleniu rozwijają się nasiona otoczone mięsistą osnówką w kolorze zielonkawym lub z odcieniem fioletowym^[3].

Systematyka

Jeden z rodzajów rodziny cisowatych (Taxaceae). Wykaz gatunków^[4]:

• Cephalotaxus fortunei Hook. – głowocis chiński, głowocis Fortune'a
• Cephalotaxus griffithii Hook.f.
• Cephalotaxus hainanensis H.L.Li
• Cephalotaxus harringtonii (Knight ex J.Forbes) K.Koch – głowocis japoński
• Cephalotaxus lanceolata K.M.Feng ex C.Y.Cheng W.C.Cheng & L.K.Fu
• Cephalotaxus latifolia W.C.Cheng & L.K.Fu ex L.K.Fu & R.R.Mill
• Cephalotaxus mannii Hook.f.
• Cephalotaxus oliveri Mast.
• Cephalotaxus sinensis (Rehder & E.H.Wilson) H.L.Li

Przypisy