Plesňák zemní (Thelephora terrestris) je nejedlá houba z čeledi plesňákovitých.
Roste hojně v červnu až listopadu ve všech typech lesů na pařezech, větvičkách, hrabance, v mechu i na holé zemi.
Plesňák zemní má plodnice proměnlivé, někdy až nálevkovité nebo růžicovité. Okraj třásnité plodnice je maskován svojí zemitou barvou. Vzhledem se podobají lišejníkům.
Plodnice jsou složené ze srůstajících tuhých a tlustých plochých vějířovitých klobouků. Svrchní strana je nerovná, vláknitá, rezavě hnědá. Výtrusorodá spodní strana je bradavičnatá až vrásčitá, poněkud světlejší než strana svrchní.
Plesňák zemní (Thelephora terrestris) je nejedlá houba z čeledi plesňákovitých.
Der ungenießbare Fächerförmige oder Gemeine Erd-Warzenpilz (Thelephora terrestris) ist eine Pilzart aus der Familie der Warzenpilzverwandten (Thelephoraceae). Die braunen bis schwärzlichen und meist blassrandigen Fruchtkörper sind kreisel- bis fächerförmig und faserig-zäh. Sie riechen schwach erdig bis streng säuerlich und erscheinen meist von Juli bis Dezember im Nadelwald.
Die oft häutig dünnen Fruchtkörper sind 2–4 (6) cm breit und 3 (5) cm hoch. Sie sind rosetten- bis halbrosetten-, fächerförmig, rundlich, muschelförmig oder flach trichterförmig und meist in einzelne, abstehende und sich dachziegelartig überdeckende Lappen geteilt. Die Fruchtkörper sind oft stiellos oder haben nur ein angedeutetes Stielchen und liegen dann dem Substrat flach auf. Die Oberseite ist grob-filzig bis striegelig und konzentrisch gezont. Sie ist dunkel- bis rostbraun und bei alten Exemplaren fast schwärzlich. Der Rand ist striegelig bis bewimpert, jung weißlich und auch später meist deutlich heller gefärbt. Die gerunzelte oder faltige Unterseite mit der Fruchtschicht ist braun oder violettbraun und trägt feine, regelmäßig verteilte Wärzchen. Das zähe, lederartige, grau-bräunliche Fleisch ist 2–3 mm dick und riecht schwach erdig bis streng säuerlich. Es schmeckt wenig charakteristisch aber nicht angenehm. Das Sporenpulver ist braunviolett.[1][2][3]
Die im Umriss unregelmäßigen, elliptisch-eckigen Sporen sind 8–10 µm lang und 7–8 µm breit. Sie sind mit eckigen, unregelmäßig verteilten Warzen besetzt. In der Mitte sieht man oft einem großen Öltropfen.[1][2]
Der Erd-Warzenpilz ist trotz seiner Veränderlichkeit kaum mit anderen Pilzen zu verwechseln. Recht typisch ist der etwas aufdringliche erdig bis säuerliche Geruch, der allerdings innerhalb der Gattung bei mehreren Arten auftritt. So hat zum Beispiel auch der Nelkenförmige Warzenpilz (Thelephora caryophyllea) diesen charakteristischen Geruch. Dieser unterscheidet sich aber durch seine deutlich gestielten Fruchtkörper und durch seinen trichterförmig geschlitzten Hut. Die Stinkende Lederkoralle (T. palmata), die an den gleichen Standorten vorkommt, erinnert eher an einen Korallenpilz, außerdem riecht sie sehr auffällig nach faulendem Kohl. Ihre Sporen sind spitz bestachelt.[1]
Der Erd-Warzenpilz lebt als Mykorrhizapilz oder Saprobiont in sauren Buchen-Tannen-, Fichten-Tannen- und Fichtenwäldern. Besonders häufig trifft man ihn in Fichtenforsten und auf bodensauren Heiden an. Wesentlich seltener kann man ihn auch in Kiefernwäldern und -forsten finden und gelegentlich wächst er auch an periodisch austrocknenden Hochmoor-Rändern, auf Waldlichtungen und auf sandigen Waldwegen. Der Pilz bevorzugt oder benötigt Böden, die basen- und nährstoffarm und mäßig trocken bis mäßig feucht sind.
Die Fruchtkörper, die ganzjährig gefunden werden können, erscheinen meist von Juli bis November in kleinen oder größeren Gruppen. Besonders an offenen und lichten Stellen wachsen oft ganze Kolonien auf dem Erdboden und auf der Nadelstreu. Hindernisse wie Ästchen, Halme oder Stängel, aber auch Sämlinge und Jungpflanzen von Waldbäumen werden dabei häufig um- und überwachsen. Dies führt durch Ersticken oft zu deren Absterben. Selten und nur in der Finalphase findet man den Pilz auch auf morschen Stümpfen. Der typische und mit Abstand häufigste Mykorrhizapartner des Pilzes ist die Fichte. Aber auch andere Nadelbäume kommen als Begleitbaum infrage. Mit abnehmender Häufigkeit sind dies: Kiefer, Tanne und Lärche. Nur in Ausnahmen findet man ihn auch bei Rotbuchen.[3][4] Der Pilz ist auch ein seltener Symbiosepartner von Flechten.
Der Erd-Warzenpilz ist nahezu weltweit verbreitet. Er wurde in Nordamerika (Kanada, Mexiko, USA), Asien (Japan, Nordkorea, Südkorea, Mongolei), Nordafrika (Marokko), Südafrika, Australien, Neuseeland und Europa nachgewiesen. Der Pilz ist wohl in ganz Europa verbreitet. In Südeuropa ist er möglicherweise seltener,[7] während er in ganz Mitteleuropa häufig und weit verbreitet ist.[3]
Aufgrund der ledrig-zähen Struktur und des eher unangenehmen Geschmacks kommt der Erd-Warzenpilz nicht als Speisepilz infrage. Lange Zeit stand er im Ruf ein Forstschädling zu sein, da er bei Massenauftreten in jungen Nadelholzpflanzungen die Jungbäume ersticken kann. Insgesamt ist er aber als Mykorrhizapilz für die Nadelbäume eher nützlich als schädlich.[1][2][3]
Der ungenießbare Fächerförmige oder Gemeine Erd-Warzenpilz (Thelephora terrestris) ist eine Pilzart aus der Familie der Warzenpilzverwandten (Thelephoraceae). Die braunen bis schwärzlichen und meist blassrandigen Fruchtkörper sind kreisel- bis fächerförmig und faserig-zäh. Sie riechen schwach erdig bis streng säuerlich und erscheinen meist von Juli bis Dezember im Nadelwald.
Thelephora terrestris is an inedible species of fungus in the Basidiomycota phylum.[1] It is commonly known by the name Common Fiber Vase because of its circular and overlapping cap.[2] As well, it has also been called the Earthfan fungus.[3]
This fungus was first described by Jakob Friedrich Ehrhart in 1787.[4][5]
Throughout North America[2] and Europe[5] Thelephora terrestris can be found in soil. It is commonly found in sandy soils under pine trees, on roots[2] and twigs.[6]
This ectomycorrhizal fungus forms a symbiotic relationship known as mycorrhizae, especially with Pinus species.[7] It is commonly found in pine forests[8] as well as plant nursery soils world wide.[9] This fungi is known to get water and nutrients from far away[10] and being capable of growing in both low fertility and high fertility soils.[3]
It is a dominant mycorrhizal fungus,[9] re-establishes quickly after disturbances such as forest fire, and is considered stress tolerant.[11]
Outside of the Pinus genus, it is also capable of forming mycorrizha with other trees such as alder, birch, oak, beech, and poplar.[3]
Thelephora terrestris virus 1 (TtV1), which is a mycovirus, can infect this fungi.[3]
Thelephora terrestris is present year round, though is mostly seen July to December.[2] As the fruiting body forms, it starts off lighter in colour then turns to a darker shade of brown as it ages.[7] A stalk may not be present, if there is one, it is usually very short.[2] Sometimes the fungi is grown in large colonies.[6] The shape is described as a fan and can grow up to 6 cm wide.[6] It has been described to have a moldy earth like smell.[2]
The hyphae of mycorrhizal forms walls that becomes thicker as it ages, while in earlier stages may be spiney.[12] When mating, the hyphae forms clamp connections[7] The spores are purple-brown colour,[2] ellipsoid or angular shape.[6]
The edibility of fungus is unknown, but it is considered too tough to be worthwhile.[13]
Thelephora palmata is a similar species which is comparatively stinky and less widely distributed.[13][14]
The full life cycle can be reproduced and studied in a laboratory, both ectomycorrhizal form and mushroom form.[15]
Due to the mycotoxins that the fungi produces, it protects pinus trees from root pathogen Phytophthora cinnamomi.[9]
{{cite web}}
: CS1 maint: url-status (link) Thelephora terrestris is an inedible species of fungus in the Basidiomycota phylum. It is commonly known by the name Common Fiber Vase because of its circular and overlapping cap. As well, it has also been called the Earthfan fungus.
Thelephora terrestris, comúnmente conocida com teléfora terrestre, es una especie incomestible de hongo de la división Basidiomycota.[1]
Esta especie de hongo fue descrita por primera vez por Jakob Friedrich Ehrhart.[2]
Se puede encontrar en todas las regiones de América del Norte y Europa.[2] Aunque se puede encontrar sobre el suelo, generalmente se encuentra en tierras arenosas bajo pinos, en raíces y en ramas.[3]
Cuando este hongo ectomicorrizo forma una relación simbiótica con pinos se crea micorriza.[4] Se encuentra normalmente en bosques de pino[5] así como en tierras de vivero de todo el mundo.[6] Una de las características de este hongo es que consigue agua y nutrientes a gran distancia,[7] adaptándose muy bien a tierras fértiles o muy fértiles.
Después de un suceso como un incendio es una especie que se reestablece muy rápido y tolera el estrés.[8] Además, es un hongo micorrizo dominador.[6]
Además de con especies de pino, es también capaz de formar micorriza con otros árboles como alisos, abedules, robles, helechos o chopos.[9]
El micovirus Thelephora terrestris virus 1 (TtV1) puede infectar a este hongo.[9]
Thelephora terrestris está presente durante todo el año, si bien se le ve de forma más frecuente entre julio y diciembre. Cuando se forma el esporocarpo, su color es más claro para tornar a un marrón más oscuro cuando envejece. Puede tener o no un tallo, y de tenerlo es muy corto. A veces el hongo crece en colonias de gran tamaño.[3] Tiene forma de abanico y puede crecer hasta 6 cm de ancho.[3] Su olor recuerda a tierra mohosa.
La hifa de la micorriza forma muros que engrosan cuando envejece.[10] Cuándo se reproduce, la hifa forma fíbulas. Las esporas son de color morado-marrón y de forma elipsoidal o angular.
El ciclo de vida completo se puede observar en el laboratorio, tanto en forma de ectomicorriza como de hongo.[11]
Debido a las micotoxinas que produce el hongo, protege a pinos del patógeno de raíz Phytophthora cinnamomi.[6]
Thelephora terrestris, comúnmente conocida com teléfora terrestre, es una especie incomestible de hongo de la división Basidiomycota.
Thelephora terrestris Ehrh., Pl. Crypt. Linn. Exsicc.: no. 178 (1787).[1]
Largo fino a 8 cm, color bruno ruggine o marrone.
Rugoso, zigrinato, di colore bruno scuro.
Fruttifica nell'humus delle brughiere, presso tronchi di conifere e latifoglie.
Non commestibile.
Thelephora terrestris Ehrh., Pl. Crypt. Linn. Exsicc.: no. 178 (1787).
Žeminis karpininkas (lot. Thelephora terrestris, vok. Erdwarzenpilz) – karpininkinių (Thelephoraceae) šeimos grybas. Vaisiakūniai suaugę po kelis ir sudaro skrotelės pavidalo telkinius. Jų spalva tamsiai ruda, tačiau senesni vaisiakūniai kartais patamsėja, pakraštys šviesesnis. Auga ant žemės, ant nukritusių spygliuočių ir lapuočių medžių šakų bei kelmų.
Lietuvoje dažna rūšis.
De gewone franjezwam (Thelephora terrestris) is een paddenstoel uit de familie Thelephoraceae. Kenmerkend zijn de kleine, bruine rozetten en het zacht viltige oppervlak.
De gewone franjezwam kan gevonden worden op de bodem in naaldbossen op zandgrond. Daarnaast komen ze voor op heidevelden. In de herfst is het een algemene verschijning.
Het vruchtlichaam heeft een doorsnede van 2-6 cm en heeft onregelmatige, kleine rozetten die tegen de grond gedrukt of iets opgericht zijn. Het vruchtlichaam is donker chocoladebruin met een zacht, sponzig, viltig oppervlak. De onderzijde is korrelig ruw en chocoladebruin.
De gewone franjezwam (Thelephora terrestris) is een paddenstoel uit de familie Thelephoraceae. Kenmerkend zijn de kleine, bruine rozetten en het zacht viltige oppervlak.
Sensa pé, confluent, mòl, a peul coaté ëd feston ël bòsch për vàire decìmeter. Imenòfor brun, un pòch a brosse. Facia da dzora da brun a neirastra, con dle ponte mòle. Bòrd pì ciàir ësfrangià.
A chërs për tèra, ëdzora a vàire vegetaj.
A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Sensa pé, confluent, mòl, a peul coaté ëd feston ël bòsch për vàire decìmeter. Imenòfor brun, un pòch a brosse. Facia da dzora da brun a neirastra, con dle ponte mòle. Bòrd pì ciàir ësfrangià.
AmbientA chërs për tèra, ëdzora a vàire vegetaj.
Comestibilità A venta mai mangé un bolè trovà se un a l'é nen un bon conossidor dij bolè!
As peul nen mangesse.
Chropiatka pospolita (Thelephora terrestris Ehrh.) – gatunek grzybów należący do rodziny chropiatkowatych (Thelephoraceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Thelephora, Thelephoraceae, Thelephorales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1]. Niektóre synonimy nazwy naukowej[2]:
Nazwę polską nadali Barbara Gumińska i Władysław Wojewoda w 1968 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym ma też inne nazwy: chropiatka przyziemna, otocznica strzępiasta, pędzlak ziemny, pleśniak strzępiasty, pleśniak ziemny[3].
Wieloletnie, o bardzo zróżnicowanych kształtach. Mogą być kielichowate, lejkowate, koliste, półkoliste, wachlarzowate, nerkowate, półeczkowate. Do podłoża przyrastają bokiem, lub za pomocą krótkiego trzonu. Czasami występują pojedynczo, częściej jednak w grupach. Mogą wyrastać dachówkowato lub w rzędach, i wówczas czasami zrastają się z sobą. Pojedynczy owocnik ma szerokość 3-5, wyjątkowo do 10 cm i grubość 2-3 mm. Brzeg jest zazwyczaj ostry, orzęsiony i na starszych okazach postrzępiony. Górna powierzchnia jest chropata, nierówna, pofałdowana szorstka lub włochata, oraz strefowana, zarówno kncentrycznie, jak promieniowo. Ma kolor od cynamonowego do czekoladowobrązowego, brzeg jest jaśniejszy; początkowo biały, z wiekiem staje się białobeżowy[4].
Gładki, nieco brodawkowany lub promieniście falowany i pomarszczony[4].
Czekoladowobrązowy, u młodych owocników elastyczny i miękki, u starszych łykowaty i skórzasty. W smaku ziemisty, zapach słaby, kwaskowaty[4].
Eliptyczne lub nerkowate, o wymiarach ok. 8–10×7–8 μm, o brodawkowanej powierzchni, bez pory rostkowej[5].
Występuje na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Antarktydy i Ameryki Południowej, także na wielu wyspach[6]. W Polsce jest dość pospolity[7].
Rośnie w lasach iglastych i liściastych. Wytwarza owocniki od lipca do listopada[5]. Rośnie głównie w lasach sosnowych, często także w młodnikach i szkółkach leśnych. Wyrasta na glebie, na pniakach, igliwiu w ściółce leśnej, na gałązkach, stosach obumarłych traw i innych resztkach roślinnych. Atakuje także drzewa uprawiane w ogrodach i parkach. Zazwyczaj wytwarza owocniki na szyjce korzeniowej zaatakowanych drzew[4].
Na naturalnych stanowiskach stwierdzono występowanie chropiatki pospolitej na takich gatunkach drzew: Larix decidua, Picea abies, Pinus sylvestris, Sarothamnus scoparius, Quercus. W uprawach występowała na: Abies cephalonica, Larix laricina, Picea omorica, Picea rubens, Picea sitchensis, Pinus banksiana, Pinus monticola, Pinus ponderosa, Pinus strobus, Pseudotsuga menziesii[3].
Saprotrof i pasożyt drzew osłabionych. Może być uciążliwy w szkółkach leśnych. Czasami potrafi doprowadzić do obumarcia zaatakowane drzewko, szczególnie rosnące w wilgotnych obniżeniach terenu[4]
Najbardziej podobna jest chropiatka lejkowata (Thelephora caryophyllea), mniej inne gatunki rzadziej występujących chropiatek: chropiatka pędzelkowata (Thelephora penicillata), chropiatka cuchnąca (Telephora palmata) i chropiatka kwiatowata (Thelephora anthocephala)[4].
Chropiatka pospolita (Thelephora terrestris Ehrh.) – gatunek grzybów należący do rodziny chropiatkowatych (Thelephoraceae).
Vårtöra (Thelephora terrestris) är en oätlig svamp som växer på marken eller på murken ved i skogstrakter. Fruktkropparna uppträder under hösten och är mussel- eller solfjäderformade och ganska tunna, mörkbruna på ovansidan med en ljusare och fransig kant och purpur- eller lilabrunaktiga på undersidan. Bredden är 4-7 centimeter. Det finns antingen bara en kort fot eller så kan fot nästan helt saknas.
Vårtöra (Thelephora terrestris) är en oätlig svamp som växer på marken eller på murken ved i skogstrakter. Fruktkropparna uppträder under hösten och är mussel- eller solfjäderformade och ganska tunna, mörkbruna på ovansidan med en ljusare och fransig kant och purpur- eller lilabrunaktiga på undersidan. Bredden är 4-7 centimeter. Det finns antingen bara en kort fot eller så kan fot nästan helt saknas.
사마귀버섯(Thelephora terrestris)은 식용이 불가능한 버섯에 속하는 담자균류 균계종이다.[1]
모래밭과 같은 땅 위에 주로 발생하며 풀이나 나무뿌리 또는 줄기나 묘목에 기어오르기도 한다. 갓은 지름 2-3cm, 두께 1-3㎜이다. 몸 전체가 자줏빛을 띤 연한 가죽질의 버섯이다. 보통 몇 개의 부채꼴 또는 반원형의 갓이 겹쳐 발생하며 갓 윗면은 방사상의 섬유질 비늘조각이 있어 거칠다. 갓 둘레는 얇고 톱니와 같이 찢어져 있다. 갓 밑면의 자실층에는 젖꼭지 모양의 돌기가 돋아 있다.
사마귀버섯(Thelephora terrestris)은 식용이 불가능한 버섯에 속하는 담자균류 균계종이다.
모래밭과 같은 땅 위에 주로 발생하며 풀이나 나무뿌리 또는 줄기나 묘목에 기어오르기도 한다. 갓은 지름 2-3cm, 두께 1-3㎜이다. 몸 전체가 자줏빛을 띤 연한 가죽질의 버섯이다. 보통 몇 개의 부채꼴 또는 반원형의 갓이 겹쳐 발생하며 갓 윗면은 방사상의 섬유질 비늘조각이 있어 거칠다. 갓 둘레는 얇고 톱니와 같이 찢어져 있다. 갓 밑면의 자실층에는 젖꼭지 모양의 돌기가 돋아 있다.