Marasmius

Twardzioszek przydrożny

Twardzioszek szczypiorkowy

Twardzioszek ciemnotrzonowy

Twardzioszek białawoliliowy

Marasmius Fr. (twardzioszek) – rodzaj grzybów należący do rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Marasmiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Rodzaj Marasmius został opisany po raz pierwszy przez Eliasa Friesa we "Floram Scanicam" z 1835 r., który zaliczył go do plemienia (ówczesnym odpowiedniku rodziny) Agaricini znajdującego się w rodzinie (odpowiedniku rzędu) Hymenomycetes. Twardzioszek jest typem nomenklatorycznym rodziny twardzioszkowatych (Marasmiaceae)^[1].

Synonimy naukowe: Agaricus sect. Androsaceus Pers., Androsaceus (Pers.) Pat., Chamaeceras Rebent. ex Kuntze, Collybiopsis (J. Schröt.) Earle, Discocyphella Henn., Gloiocephala Massee, Heliomyces Lév., Hymenoconidium Zukal, Hymenomarasmius Overeem, Marasmius sect. Collybiopsis J. Schröt., Polymarasmius Murrill, Protomarasmius Overeem, Scorteus Earle, Sympodia (R. Heim) W.B. Cooke, Tephrophana Earle, Vanromburghia Holterm^[2].

Nazwę polską podał Franciszek Błoński w 1889 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były także jako bedłka lub zwiędlak^[3].

Charakterystyka

Saprotrofy wytwarzające owocniki ze skórzastymi lub cienkomiąższowymi kapeluszami i blaszkowym hymenoforze. Blaszki blade, najczęściej przyrośnięte do trzonu, o regularnej tramie. Zarodniki twardzioszków są łezkowate lub eliptyczne, gładkie, pozbawione pory rostkowej, a ich wysyp jest barwy brązowej. Charakterystyczną cechą tego rodzaju jest kontynuacja dojrzewania owocników przy odpowiedniej wilgotności nawet po uprzednim ich wyschnięciu i pozornym obumarciu^[4][5].

Niektóre gatunki

• Marasmius affixus (Berk.) Berk. 1859
• Marasmius atrocastaneus G. Stev.
• Marasmius auklandicus Henn.
• Marasmius aurantiobasalis Desjardin & E. Horak
• Marasmius bambusinus Fr.
• Marasmius bellus Berk.
• Marasmius bulliardii Quél. – twardzioszek nalistny
• Marasmius buxi Fr.
• Marasmius chordalis Fr. 1838
• Marasmius cohaerens (Pers.) Cooke & Quél. – twardzioszek ciemnotrzonowy
• Marasmius collinus (Scop.) Singer – twardzioszek ochrowy
• Marasmius corbariensis (Roum.) Singer
• Marasmius crinis-equi F. Muell. ex Kalchbr.
• Marasmius croceus G. Stev.
• Marasmius curreyi Berk. & Broome – twardzioszek czerwonobrązowy
• Marasmius cylindraceocampanulatus Henn.
• Marasmius delicatus (G. Stev.) E. Horak
• Marasmius epiphylloides (Rea) Sacc. & Trotter
• Marasmius epiphyllus (Pers.) Fr. – twardzioszek liściolubny
• Marasmius epodius Bres. – twardzioszek źdźbłowy
• Marasmius exocarpi Berk.
• Marasmius exustoides Desjardin & E. Horak
• Marasmius favrei Antonín
• Marasmius fishii G. Stev. & G.M. Taylor
• Marasmius gelatinosipes Desjardin & E. Horak
• Marasmius glabellus Peck – twardzioszek amerykański
• Marasmius graminis Murrill
• Marasmius haematocephalus (Mont.) Fr.
• Marasmius hudsonii (Pers.) Fr.
• Marasmius insititius Fr.
• Marasmius kanukaneus G. Stev.
• Marasmius kroumirensis (Pat.) Sacc.
• Marasmius limosus Boud. & Quél. – twardzioszek trzcinowy
• Marasmius masonii G. Stev.
• Marasmius meridionalis E. Horak & Desjardin
• Marasmius micraster Petch
• Marasmius minutus Peck – twardzioszek malutki
• Marasmius opalinus Massee 1906
• Marasmius oreades (Bolton) Fr. – twardzioszek przydrożny
• Marasmius otagensis G. Stev.
• Marasmius pallenticeps Singer
• Marasmius palmivorus Sharples
• Marasmius perpusillus Desjardin & E. Horak
• Marasmius phalaricola Warcup & P.H.B. Talbot
• Marasmius podocarpicola Pennycook
• Marasmius prasiosmus (Fr.) Fr. – twardzioszek szczypiorkowy
• Marasmius pusillissimus Desjardin & R.H. Petersen
• Marasmius pusio Berk. & M.A. Curtis
• Marasmius resinosus (Peck) Sacc.
• Marasmius rhombisporus Desjardin & E. Horak
• Marasmius rhopalostylidis Desjardin & E. Horak
• Marasmius rimuphilus Desjardin & E. Horak
• Marasmius rosulatus Desjardin & R.H. Petersen
• Marasmius rotula (Scop.) Fr. – twardzioszek obrożowy
• Marasmius sacchari Wakker
• Marasmius saccharinus (Batsch) Fr.
• Marasmius setosus (Sowerby) Noordel. – twardzioszek bukowy
• Marasmius spaniophyllus Berk.
• Marasmius splachnoides (Hornem.) Fr.
• Marasmius subsupinus Berk.
• Marasmius tinctorius Massee
• Marasmius torquescens Quél. – twardzioszek żółtobrązowy
• Marasmius tremulae Velen. – twardzioszek osikowy
• Marasmius unilamellatus Desjardin & E. Horak
• Marasmius wettsteinii Sacc. & P. Syd. – twardzioszek igłowy
• Marasmius wynneae Berk. & Broome – twardzioszek białawoliliowy

Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum. Obejmuje on wszystkie gatunki występujące w Polsce i niektóre inne^[6]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody^[3].

Przypisy