Candiru

El candirú (Vandellia cirrhosa) és una espècie de peix de la família dels tricomictèrids i de l'ordre dels siluriformes.

Morfologia

• Els mascles poden assolir 17 cm de longitud total.^[5][6]

Hàbitat

És un peix d'aigua dolça i de clima tropical.^[5]

Distribució geogràfica

Es troba a Sud-amèrica: conca del riu Amazones.^[5][7][8]

Observacions

És conegut per entrar en la uretra dels humans quan aquests orinen sota l'aigua, ja que, segons sembla, confon la urea per l'aigua expulsada per les brànquies dels peixos que parasita.^[5]

Referències

Bibliografia

• Anònim, 2001. Base de dades de la col·lecció de peixos del National Museum of Natural History (Smithsonian Institution). Smithsonian Institution - Division of Fishes.
• Anònim, 2002. Base de dades de la col·lecció de peixos del Museu Americà d'Història Natural. Museu Americà d'Història Natural, Central Park West, NY 10024-5192 (Estats Units).
• Burgess, W.E. 1989. An atlas of freshwater and marine catfishes. A preliminary survey of the Siluriformes. T.F.H. Publications, Inc., Neptune City (Estats Units). 784 p.
• Eigenmann, C. H., 1920: Limits of the genera Vandellia and Urinophilus. Science (new series) v. 51 (núm. 1322): 441.
• Eschmeyer, William N.: Genera of Recent Fishes. California Academy of Sciences. San Francisco, Califòrnia, Estats Units. iii + 697. ISBN 0-940228-23-8 (1990).
• Eschmeyer, William N., ed. 1998. Catalog of Fishes. Special Publication of the Center for Biodiversity Research and Information, núm. 1, vol. 1-3. California Academy of Sciences. San Francisco, Califòrnia, Estats Units. 2905. ISBN 0-940228-47-5.
• Ferraris, Carl J.: Checklist of catfishes, recent and fossil (Osteichthyes: Siluriformes), and catalogue of siluriform primary types. Zootaxa, 1418. 8 de març del 2007. ISBN 978-1-86977-058-7. PDF (anglès)
• Helfman, G., B. Collette i D. Facey: The diversity of fishes. Blackwell Science, Malden, Massachusetts (Estats Units), 1997.
• Moyle, P. i J. Cech.: Fishes: An Introduction to Ichthyology, 4a edició, Upper Saddle River, Nova Jersey, Estats Units: Prentice-Hall. Any 2000.
• Nelson, J.S. 2006: Fishes of the world. Quarta edició. John Wiley & Sons, Inc. Hoboken, Nova Jersey, Estats Units. 601 p.
• Pellegrin, J., 1909: Les poissons du genre Vandellia C. V. Bulletin de la Société philomathique de Paris (10th Série) v. 1 (núms. 4-6): 197-204.
• Porto, J.I.R., E. Feldberg, C.M. Nakayama i J.N. Falcao, 1992. A checklist of chromosome numbers and karyotypes of Amazonian freshwater fishes. Rev. Hydrobiol. Trop. 25(4):287-299.
• Robins, C.R., R.M. Bailey, C.E. Bond, J.R. Brooker, E.A. Lachner, R.N. Lea i W.B. Scott, 1991. World fishes important to North Americans. Exclusive of species from the continental waters of the United States and Canada. Am. Fish. Soc. Spec. Publ. (21):243 p.
• Spotte, S., 2002. Candiru: life and legend of the bloodsucking catfishes. Creative Art Book, Berkeley. 322 p.
• Wheeler, A., 1977. Das grosse Buch der Fische. Eugen Ulmer GmbH & Co. Stuttgart. 356 p.
• Wheeler, A.: The World Encyclopedia of Fishes, 2a edició, Londres: Macdonald. Any 1985.
• Zuanon, J. i I. Sazima, 2004. Vampire catfishes seek the aorta not the jugular: candirus of the genus Vandellia (Trichomycteridae) feed on major gill arteries of host fishes. Aqua J. Ichthyol. Aquat. Biol. 8(1):31-36.

Enllaços externs

• AQUATAB

Vandélie obecná (také kandiru nebo šulinokaz cizopasný, Vandellia cirrhosa; Valenciennes, 1846) je drobná sladkovodní ryba z čeledi kandirovitých, která dorůstá maximální délky 6 cm a šířka 5 mm. Je to poloprůsvitný sumec úhořovitého tvaru těla. Žije v tropických sladkých vodách Jižní Ameriky, v povodí Amazonky a Orinoka, kde je domorodci považován za jedno z největších známých nebezpečí číhajících ve vodě. Kandiru je zde mnohonásobně obávanější než známější piraňa.

Strach domorodců je dán způsobem obživy vandélií, kterým se lidově přezdívá rybí upíři. Jde o parazity cizopasící v žaberní dutině velkých druhů ryb. Zde prokousnou velké žaberní artérie a pijí krev vystřikovanou pod tlakem z tepny (nemusí ji sát, jak by napovídal v angličtině používaný termín „blood sucker“). Žaberní dutinu vyhledávají podle proudu vody vycházejícího ze skřelí. Instinktivně však mohou proniknout i do jiných dutin, ze kterých proudí tekutina, například do lidské močové trubice (mužské i ženské).^[1] Tam se ryba vzpříčí tvrdými ploutevními paprsky a často zahyne, což způsobí těžký zánět a v případě nedostupnosti včasného chirurgického zákroku otravu krve a smrt. Indiáni se proto v nebezpečných oblastech vybavují před vstupem do vody ochrannými prostředky – kokosovou skořápkou na genitáliích nebo pevným podvázáním předkožky.^[2]

Odkazy

Reference

1. ↑ ADAMS, Cecil. Can the candirú fish swim upstream into your urethra (revisited)?. The Straight Dope [online]. 2001-09-07. Dostupné online. (anglicky)
2. ↑ KUŽEL, Martin. Unikátní přehled: Zvířata, která svému okolí doslova pijí krev. Epocha [online]. 2016-12-27. Dostupné online.

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu vandélie obecná ve Wikimedia Commons

For alternative betydninger, se Vampyrfisk.

Candiru

Tegning af Candiru (1956).

Candiru, vampyrfisk (latin Vandellia cirrhosa) er en malle og en sydamerikansk parasit. Den kan svømme op i urinrøret (penis), vagina og endetarmen, når man bader i den blandede flod i Amazonfloden.^[1][2][3][4]

Candiru har en modhage som den sætter sig fast med i fx urinrøret, hvor den derefter suger næring fra offeret. Den er kun de 25 mm, når den sætter sig fast, men kan blive op til 17 cm.

Se også

Eksterne henvisninger

• Youtube: Candiru - The most feared fish by humans (engelsk)
• Youtube: Vandellia catfish
• Youtube: Candirú, El pez que se mete por el pene o vagina (spansk) masser af billeder.

Vandellia cirrhosa ist der größte Vertreter der Unterfamilie Vandelliinae aus der Ordnung der Welsartigen, der in seinem Verbreitungsgebiet Candirú oder Canero genannt wird. In den Medien werden die Fische auch als Harnröhrenwelse oder Penisfische bezeichnet.^[1] Vandellia cirrhosa ist wie alle seine näheren Verwandten ein reiner Süßwasserfisch, der im Amazonas- und Orinokobecken vorkommt.

Merkmale

Der Fisch kann bis zu 15 Zentimeter groß werden. Typisch für diese Art ist ein langgestreckter, fast wurmartiger Körper, mit kleinen, weit hinten liegenden Rücken- und Afterflossen. Auch die Bauchflossen sind dem Schwanz näher als dem Maul. Die Zähne sind sehr klein und nadelförmig, in einer Serie in der Mitte des Oberkiefers, Krallen-ähnliche Zähne am Ende der Maxillare. Sehr kleine Kiemenöffnung; keine Nasal- oder Oberkieferbarteln, die Barteln am Mundwinkel sind sehr klein.^[2][3]

Lebensweise

Die Fische leben über Sandbänken, leicht mit Sand bedeckt und warten auf vorbeischwimmende Großfische. Vandellia cirrhosa ist ein Parasit. Oft wird behauptet, er könne die Harnstoffe aus den über die Kiemenatmung ausgetauschten Stoffwechselprodukten großer Fische wahrnehmen, aktuellen Experimenten zufolge aber nutzt er zur Jagd primär seinen Sehsinn und ignoriert Harnstoffe völlig^[4]. Der Fisch schwimmt in die Kiemenöffnungen größerer Fische und nutzt seine eigenen Kiemenstacheln, um bis zur Kiemenaorta hochzuklettern und sich festzuhalten. Mit nadelförmigen Zähnen perforiert er die Arterie und nimmt das Blut des Wirtsfisches auf, was ihm den Beinamen „Brasilianischer Vampirfisch“ einbrachte. V. cirrhosa ist jedoch kein Blutsauger, denn die Spezies verfügt nicht über Saugorgane. Der Druck des aus der Arterie ausströmenden Blutes reicht aus, um den Fisch innerhalb von 30 bis 145 Sekunden mit Blut zu füllen. Danach lässt der Candiru vom Wirtstier ab.

Es existiert ein einzelner Fallbericht, wonach ein Candiru (die betreffende Art ist meist nicht dokumentiert) in die Harnröhre eines Mannes geschwommen und operativ entfernt werden sein soll, jedoch sind viele Details in diesem Bericht zumindest widersprüchlich^[5]. Obwohl es nur wenige solcher Berichte (aus dem 19. Jahrhundert) gibt, tragen einige Indios an den betreffenden Flüssen spezielle Kleidungsstücke, wie die Penisschnur, die sie beim Baden davor schützen sollen, befallen zu werden, aber auch der Bequemlichkeit beim Laufen dienen.^[5] Ebenso sollen die Naturvölker in den Verbreitungsgebieten Kenntnis davon gehabt haben, wie sie sich durch pflanzliche Säfte, die das Skelett der festsitzenden Fische auflösen, ohne eine Operation von den Parasiten befreien könnten.^[6] Da es praktisch keine belegten Fälle gibt, sind Zweifel an seinem Jagdverhalten gegenüber Menschen angebracht.^[7]

Im deutschen Sprachgebrauch wird auch der Tridensimilis fälschlich als Harnröhrenwels bezeichnet und ihm aus Verwechslungsgründen ähnliches Verhalten nachgesagt.^[8]

Darüber hinaus wird eine weitere Welsart in Amazonien als Candiru bezeichnet, Cetopsis candiru, der aber eine gänzlich andere Lebensweise hat. Diese zu den Walwelsen (Cetopsidae) gehörenden Tiere ernähren sich von toten oder sterbenden größeren Fischen (auch von den Kadavern im Wasser treibender Säugetieren)^[9] indem sie in die Bauchdecke ein Loch fressen und die Tiere von innen auffressen. Sie folgen dabei dem Aas- und Blutgeruch und stehen im Verdacht, für die Überfälle auf badende Frauen, vor allem während der Menstruation, verantwortlich zu sein.^[10] Auch diese Candirus können sich zu Fressschwärmen zusammenfinden.

Einzelnachweise

1. ↑ Artikel auf welt.de
2. ↑ Eigenmann, C. H. (1918): The Pygidiidae, a family of South American catfishes. Memoires of the Carnegie Museum, 7 (5): 259-398.
3. ↑ Vari, R. P., Ferraris, C. J. Jr. & de Pinna, M. C. C. (2005): The Neotropical whale catfishes (Siluriformes: Cetopsidae: Cetopsinae), a revisionary study. Neotropical Ichthyology, 3 (2): 127-238.
4. ↑ Stephen Spotte, Paulo Petry, Jansen A.S. Zuanon: Experiments on the feeding behavior of the hematophagous candiru. In: Environmental Biology of Fishes. 60, Nr. 4, 2001, S. 459–464. doi:10.1023/A:1011081027565.
5. ↑ ^{a b} Stephen Spotte: Candiru – Life and Legend of the Bloodsucking Catfishes. Creative Arts, Berkeley 2002, ISBN 978-0887394690.
6. ↑ Eugenio Estellita Lins: The Solution of Incrustations in Urinary Bladder by a New Method. The Journal of Urology 53, 1945, doi:10.1016/S0022-5347(17)70199-1.
7. ↑ Irmgard L. Bauer: Candiru — A Little Fish With Bad Habits: Need Travel Health Professionals Worry? A Review. Journal of Travel Medicine 20, 2013, doi:10.1111/jtm.12005.
8. ↑ Vandellia cirrhosa auf Fishbase.org (englisch)
9. ↑ Goulding, M. (1989): Amazon. The flooded forest. London: BBC books.
10. ↑ Schraml, E. (2006): Pareiodon microps - ein parasitischer Wels? AqualogNews, No. 72: 20-21.

Kaniru^[1] icha Ullu challwa (Vandellia cirrhosa) nisqaqa huk wach'i wayt'ana challwam, bagrim, Amarumayu sach'a-sach'a suyupi mayukunapi kawsaq.

Kaniruqa atammi. Huk challwakunatam ch'utin yawsamaqninkunap ukhunpi yawarninta ch'unqanapaq. Runap ullunmansi, rakhanmanpas yaykun. Chayrayku ullu challwa ninku. Ayakunatapas mikhun, wañusqa runakunatapas.

Pukyukuna

1. ↑ Diccionario Inga (Quechua, Pastaza) ~ Castellano (SIL.org)

Hawa t'inkikuna

• Fish Base
• Wañusqa runata mikhuchkaq kanirukuna (widyupi)

Το καντιρού (επιστημονική ονομασία: Vandellia cirrhosa), γνωστό και ως ψάρι-βαμπίρ είναι είδος ψαριού που ζει στον Αμαζόνιο.

Βιολογία

Το καντιρού είναι ενεργό καθ'όλη τη διάρκεια της ημέρας. Ανιχνεύει πιθανούς στόχους μέσω της όρασης και των χημικών αισθητήριων μηχανισμών του. Κρύβεται στον αμμώδη βυθό και επιτίθεται σε μεγαλύτερα ψάρια, όταν αυτά αναδύονται στην επιφάνεια. Δαγκώνει συνήθως την κοιλιακή ή την νωτιαία κεντρική αρτηρία του θύματος και δέχεται απευθείας το αίμα στην κοιλιά του, έως ότου αυτή γεμίσει. Αυτή η διαδικασία μπορεί να διαρκέσει από 30 έως 145 δευτερόλεπτα. Επειδή δεν διαθέτει ειδικό μηχανισμό απομύζησης του αίματος, αλλά απλώς τέμνει την αρτηρία του θύματος με τα δόντια του, ο χαρακτηρισμός «ψάρι-βαμπίρ» για το καντιρού θεωρείται παραπλανητικός. Κάποια είδη όπως το Colossoma macropomum είναι ικανά να προστατευτούν από τις επιθέσεις του, χρησιμοποιώντας το θωρακικό τους πτερύγιο για να το απομακρύνουν.

Τα καντιρού πιθανώς διαθέτουν κάποιου είδους βαλβίδα ή σφιγκτήρα που αποτρέπει την παλινδρόμηση του αίματος που έχουν απορροφήσει.

Πηγή

• Fishbase.org

Candiru (Vandellia cirrhosa), also known as cañero, toothpick fish, or vampire fish, is a species of parasitic freshwater catfish in the family Trichomycteridae native to the Amazon Basin where it is found in the countries of Bolivia, Brazil, Colombia, Ecuador, and Peru.

The definition of candiru differs between authors. The word has been used to refer to only Vandellia cirrhosa, the entire genus Vandellia, the subfamily Vandelliinae, or even the two subfamilies Vandelliinae and Stegophilinae.^[1][2][3][4]

Although some candiru species have been known to grow to a size of 40 centimetres (16 in) in length, others are considerably smaller. These smaller species are known for an alleged tendency to invade and parasitise the human urethra; however, despite ethnological reports dating back to the late 19th century,^[5] the first documented case of the removal of a candiru from a human urethra did not occur until 1997, and even that incident has remained a matter of controversy.

Description

Candirus are small fish. Members of the genus Vandellia can reach up to 17 cm (7 in) in standard length,^[6] but some others can grow to around 40 cm (16 in). Each has a rather small head and a belly that can appear distended, especially after a large blood meal. The body is translucent, making it quite difficult to spot in the turbid waters of its home. There are short sensory barbels around the head, together with short, backward pointing spines on the gill covers.^[7]

Location and habitat

A candiru taking blood from the gills of a fish host.

Candirus (Vandellia) inhabit the Amazon and Orinoco basins of lowland Amazonia, where they constitute part of the Neotropical fish fauna. Candirus are hematophagous and parasitize the gills of larger Amazonian fishes, especially catfish of the family Pimelodidae (Siluriformes).

Alleged attacks on humans

Although lurid anecdotes of attacks on humans abound, very few cases have been verified, and some alleged traits of the fish have been discredited as myth or superstition.

Historical accounts

The earliest published report of candiru attacking a human host comes from German biologist C. F. P. von Martius in 1829, who never actually observed it, but rather was told about it by the native people of the area, including that men would tie ligatures around their penises while going into the river to prevent this from happening. Other sources also suggest that other tribes in the area used various forms of protective coverings for their genitals while bathing, though it was also suggested that these were to prevent bites from piranha. Martius also speculated that the fish were attracted by the "odor" of urine.^[8] Later experimental evidence has shown this to be false, as the fish actually hunt by sight and have no attraction to urine at all.^[9]

Another report from French naturalist Francis de Castelnau in 1855 relates an allegation by local Araguay fisherman, saying that it is dangerous to urinate in the river as the fish "springs out of the water and penetrates into the urethra by ascending the length of the liquid column."^[10] While Castelnau himself dismissed this claim as "absolutely preposterous," and the fluid mechanics of such a maneuver defy the laws of physics, it remains one of the more stubborn myths about the candiru. It has been suggested this claim evolved out of the real observation that certain species of fish in the Amazon will gather at the surface near the point where a urine stream enters, having been attracted by the noise and agitation of the water.^[11]

In 1836, Eduard Poeppig documented a statement by a local physician in Pará, known only as Dr. Lacerda, who offered an eyewitness account of a case where a candiru had entered a human orifice. However, it was lodged in a native woman's vagina, rather than a male urethra. He relates that the fish was extracted after external and internal application of the juice from a Xagua plant (believed to be a name for Genipa americana). Another account was documented by biologist George A. Boulenger from a Brazilian physician, named Dr. Bach, who had examined a man and several boys whose penises had been amputated. Bach believed this was a remedy performed because of parasitism by candiru, but he was merely speculating as he did not speak his patients' language.^[12] American biologist Eugene Willis Gudger noted that the area which the patients were from did not have candiru in its rivers, and suggested the amputations were much more likely the result of having been attacked by piranha.^[11]

In 1891, naturalist Paul Le Cointe provides a rare first-hand account of a candiru entering a human body, and like Lacerda's account, it involved the fish being lodged in the vaginal canal, not the urethra. Le Cointe actually removed the fish himself, by pushing it forward to disengage the spines, turning it around and removing it head-first.^[13]

Gudger, in 1930, noted there have been several other cases reported wherein the fish entered the vaginal canal, but not a single case of a candiru entering the anus was ever documented. According to Gudger, this lends credence to the unlikelihood of the fish entering the male urethra, based on the comparatively small opening that would accommodate only the most immature members of the species.^[11]

Modern cases

To date, there is only one documented case of a candiru entering a human urethra, which took place in Itacoatiara, Brazil, in 1997.^[14][15] In this incident, the victim (a 23-year-old man known only as "F.B.C.") claimed a candiru "jumped" from the water into his urethra as he urinated while thigh-deep in a river.^[16] After traveling to Manaus on October 28, 1997, the victim underwent a two-hour urological surgery by Dr. Anoar Samad to remove the fish from his body.^[15]

In 1999, American marine biologist Stephen Spotte traveled to Brazil to investigate this particular incident in detail. He recounts the events of his investigation in his book Candiru: Life and Legend of the Bloodsucking Catfishes.^[17] Spotte met Dr. Samad in person and interviewed him at his practice and home. Samad gave him photos, the original VHS tape of the cystoscopy procedure, and the actual fish's body preserved in formalin as his donation to the INPA.^[18] Spotte and his colleague Paulo Petry took these materials and examined them at the INPA, comparing them with Samad's formal paper. While Spotte did not overtly express any conclusions as to the veracity of the incident, he did remark on several observations that were suspicious about the claims of the patient and/or Samad himself.

• According to Samad, the patient claimed "the fish had darted out of the water, up the urine stream, and into his urethra." While this is the most popularly known legendary trait of the candiru, according to Spotte it has been known conclusively to be a myth for more than a century, as it is impossible because of simple fluid physics.^[19]
• The documentation and specimen provided indicate a fish that was 133.5 mm in length and had a head with a diameter of 11.5 mm. This would have required significant force to pry the urethra open to this extent. The candiru has no appendages or other apparatus that would have been necessary to accomplish this, and if it were leaping out of the water as the patient claimed, it would not have had sufficient leverage to force its way inside.^[20]
• Samad's paper claims the fish must have been attracted by the urine.^[15] This belief about the fish has been held for centuries, but was discredited in 2001.^[9] While this was merely speculation on Samad's part based on the prevailing scientific knowledge at the time, it somewhat erodes the patient's story by eliminating the motivation for the fish to have attacked him in the first place.
• Samad claimed the fish had "chewed" its way through the ventral wall of the urethra into the patient's scrotum. Spotte notes that the candiru does not possess the right teeth or strong enough dentition to have been capable of this.^[21]
• Samad claimed he had to snip the candiru's grasping spikes off in order to extract it, yet the specimen provided had all its spikes intact.^[20]
• The cystoscopy video depicts traveling into a tubular space (presumed to be the patient's urethra) containing the fish's carcass and then pulling it out backwards through the urethral opening,^[18] something that would have been almost impossible with the fish's spikes intact.^[22]

When subsequently interviewed, Spotte stated that even if a person were to urinate while "submerged in a stream where candiru live", the odds of that person being attacked by candiru are "(a)bout the same as being struck by lightning while simultaneously being eaten by a shark."^[23]

In pop culture

In 21st episode of 3rd season of Grey's Anatomy, a man is admitted to a hospital with a candiru fish in his urethra.

References

Citations

General sources

• Spotte, Stephen (2002). Candiru: life and legend of the bloodsucking catfishes. Berkeley, Calif.: Creative Arts Book Co. ISBN 0-88739-469-8.

El candirú (Vandellia cirrhosa), también conocido como candiro azul, pez benator, canero o pez cachondo es un pez de agua dulce del orden de los siluriformes, perteneciente a la familia de los bagres, que habita en el Amazonas. Es especialmente famoso y temido por su agresividad al alojarse en los orificios genitales o excretores de sus presas para alimentarse de su sangre. Se han llegado a ver ejemplares de hasta 22 cm y es alargado y transparente, por lo que es prácticamente indetectable debajo del agua. Suele encontrarse en partes del río caracterizadas por las fuertes corrientes, aunque también se pueden encontrar en las lagunas formadas tras el descenso del agua por el cauce del río.

Forma de parasitismo

El candirú es un parásito, principalmente de otros peces, aunque también puede atacar a otros animales más grandes, incluidos, de forma excepcional, los humanos. Una vez introducido en el animal huésped a través de alguno de sus orificios (en especial la uretra, la vagina o el ano) se instala en su interior, extiende unas espinas y comienza a alimentarse con su sangre. Parece ser que no la succiona, sino que se conecta con alguna arteria del huésped y hace que su sangre pase a través de su propio sistema circulatorio.

El candirú es especialmente temido por los nativos del Amazonas pues creen que el pez puede penetrar por los orificios de un bañista desnudo. De ahí que exista la costumbre entre ciertas tribus de bañarse de espaldas a la corriente, y con los orificios cubiertos con las manos. Una vez introducido en el cuerpo, el candirú es prácticamente imposible de desalojar, si no es mediante cirugía^{[cita requerida]}. Los nativos también dicen emplear la planta xagua, la cual supuestamente separa al candirú de su víctima y lo disuelve por completo.^{[cita requerida]} Sin embargo, tan solo hay un único caso clínico registrado en humanos y varios investigadores han desmentido ya la veracidad del mismo, por lo que se considera que se trata de un mito propio entre los nativos.

Vandellia cirrhosa Vandellia generoko animalia da. Arrainen barruko Trichomycteridae familian sailkatzen da.

Banaketa

Erreferentziak

• FishBase.org

Ikus, gainera

• Vandellia
• Trichomycteridae

Loismonni eli Candirú tai hammastikkukala (Vandellia cirrhosa) on monnikaloihin kuuluva makeanveden kala. Se elää Amazon-joen alueella. Sen enimmäispituus on 17 cm, ja sitä on ankeriasmaisen muotonsa ja läpikuultavuuden vuoksi lähes mahdoton havaita vedessä. Loismonni on aktiivinen sekä päivisin että öisin. Se elää kaivautuneena hiekka- tai mutapohjaan. Loismonni käyttää sekä näkö- että kemiallista aistiaan löytääkseen sopivan isännän.

Loismonni käyttää ruokanaan muiden kalojen verta. Se aloittaa ruokailun uimalla vierekkäin sopivan isäntäkalan rinnalla, jolloin se yrittää tunkeutua isäntäkalan kiduskannen alle. Tämän jälkeen loismonni tekee hampaillaan viillon isäntäkalan valtimoon, jolloin veri virtaa loismonnin suoleen. Ruokailun aikana loismonnin vatsa voi turvota huomattavasti. Koko ruokailu kestää 30 sekunnista kahteen ja puoleen minuuttiin, riippuen loismonnin koosta ja sen onnistumisesta kiinnittyä isäntäkalan verisuoneen. Isäntäkalat pystyvät puolustautumaan loismonnia vastaan painamalla kalvomaisia kiduskannen läppiä alaspäin, jolloin se ei pysty tunkeutumaan kiduskammioon. Ne voivat myös sulkea molemmat kiduskantensa ja suunsa torjuakseen loismonnin hyökkäyksen. Vastoin yleistä luuloa loismonni ei ime verta vaan tehdessään viillon verisuoneen se toimii eräänlaisena jatkeena isäntäkalan verenkierrolle, jolloin veri virtaa suoraan loismonnin suoleen.

Ihmisten keskuudessa kalaa pelätään, koska tarinoiden mukaan se ui joskus vedessä olevan alastoman ihmisen ruumiinonteloon (anukseen tai vaginaan, pienet yksilöt jopa penikseen), jonne se tekee hampaillaan viilloon ja ruokailee samalla tavalla kuin kalan kiduksissa. Kiinnittynyttä loismonnia on lähes mahdotonta poistaa ilman leikkausta. Loismonnin väitetään voivan aiheuttaa tappavan infektion. Tarina on kiertänyt lehdistössä ja artikkeleissa ainakin 1930-luvulta asti.

Loismonnin tunkeutumisesta ihmisen virtsateihin on vain yksi dokumentoitu tapaus, joka tapahtui Itacoatiarassa, Brasiliassa vuonna 1997. Uhri (joka tunnetaan vain nimikirjaimilla F.B.C.) matkusti 28. lokakuuta 1997 Manaukseen, Luoteis-Brasiliaan, jossa tohtori Anoar Samad teki hänelle kaksi tuntia kestäneen urologisen leikkauksen kalan poistamiseksi.

Lähteet

^{[1] [2] [3] [4] [5]}

Aiheesta muualla

• Vandellia cirrhosa (peilipalvelin) FishBase. Froese, R. & Pauly, D. (toim.). (englanniksi)

Vandellia cirrhosa

Le candiru (genre Vandellia) est un poisson vivant dans les fluviaux amazoniens . On en recense une douzaine d'espèces, parasitaires ou nécrophages^[1].

Vandellia cirrhosa, également appelé « poisson vampire du Brésil » ou « vampire des eaux Amazoniennes », parasite de la famille des Trichomycteridae est connu pour remonter les flux d'urine et pour se loger dans l'urètre. Ce type de parasitisme relève toutefois de l'accidentel. Sa technique consiste à se loger dans sa victime, par les branchies, et à déployer ses piques afin de rester accroché et à se nourrir du sang et de la chair de sa victime.

Le candiru est énormément craint par les populations locales, qui se méfient plus de lui que des piranhas.^{[réf. nécessaire]} Sa dangerosité pour l'homme serait toutefois exagérée. Le candiru est décrit comme attiré par le sang et l'urine bien que les études scientifiques montrent que ce poisson chasse à vue. Il parasite généralement les autres poissons plus gros que lui, comme le poisson-chat, mais se montre également capable de dépecer un cadavre en quelques minutes.

Le docteur Irmgard L. Bauer explique que le poisson ne présenterait pas de menace réelle pour l'humain^[2]. Ce serait une légende inventée par les populations locales pour effrayer les colonisateurs.

Références

Candirú atau canero (Vandellia cirrhosa) adalah sejenis ikan air tawar yang sekelompok dengan ikan lele. Jenis ini ditemukan di Sungai Amazon dan memiliki reputasi di antara penduduk lokal sebagai ikan paling ditakuti, bahkan lebih dari piranha. Spesies ini berukuran hanya sekitar satu inci panjangnya, berbentuk seperti belut dan tembus pandang sehingga sulit dilihat di air. Candiru adalah sejenis parasit. Ia masuk ke celah-celah insang ikan lain, mengeluarkan tulang belakangnya agar dapat berpegang di tempat, dan meminum darah di insang, sehingga dijuluki "ikan vampir dari Brasil".

Terdapat mitos bahwa ikan ini tertarik pada air seni atau darah karena mangsa utama candiru mengeluarkan urea dari insangnya. Nyatanya, hasil penelitian ilmiah menunjukkan bahwa hal ini tidak benar.^[1][2] Ikan ini juga tidak berburu dengan mencari urea, tetapi dengan penglihatan.^[2]

Pengobatan tradisional adalah dengan dua tanaman, Xagua (Genipa americana) dan apel Buitach yang dimasukkan ke daerah yang terkena. Kedua tanaman ini akan membunuh dan melarutkan ikan tersebut. Lebih sering, infeksi menyebabkan shock dan kematian korban sebelum candirú dapat diambil.

Catatan kaki

Pranala luar

• Candiru attacking human video
• "Straight Dope" article on Candiru
• FishBase summary and pictures of Vandellia cirrhosa
• http://www.wemjournal.org/wmsonline/?request=get-abstract&issn=0953-9859&volume=002&issue=04&page=0304

Il candirù o canero (Vandellia cirrhosa), detto anche "pesce stuzzicadenti", è un pesce osseo d'acqua dolce che fa parte della famiglia Trichomycteridae.

Distribuzione e habitat

È presente nel bacino del Rio delle Amazzoni^[1].

Descrizione

Questa specie può raggiungere i 17 cm di lunghezza ma di solito ha una taglia nettamente inferiore^[1].

Biologia

Il candirù si comporta come un parassita, caso molto raro tra i vertebrati: esso penetra all'interno delle cavità branchiali di pesci più grandi, dopo di che pratica un'apertura con i denti in un'arteria branchiale e si nutre del sangue che fuoriesce^[1]. Quando non è in cerca di prede se ne sta infossato nel fango. Si nutre sia di giorno che di notte^[1].

È oggetto di una leggenda moderna secondo cui sarebbe solito inserirsi nell'uretra dei bagnanti, eventualmente attratto dall'urina. Questa superstizione è probabilmente nata nel diciannovesimo secolo, da incomprensioni tra gli studiosi europei e gli abitanti della zona, ed ha ricevuto molta pubblicità anche in tempi moderni in libri e film, molte volte spacciata per reale. In realtà, nonostante la popolosità dell'areale della V. cirrhosa, c'è stato negli ultimi decenni un solo caso documentato di candirù che sia penetrato nel pene di un uomo che stava urinando in un fiume; sul caso in questione esistono forti dubbi e si ritiene impossibile che il pesce possa addirittura lanciarsi fuori dall'acqua lungo un getto di urina, tanto più che è stato sperimentalmente smentito che sia attratto dall'urina in generale^[2]. Alla stessa maniera non ci sono casi registrati di candirù penetrati nell'ano di bagnanti, mentre è possibile in rari casi che si inserisca in una vagina^[3], da cui è possibile estrarlo con un intervento chirurgico.

Riferimenti culturali

• William S. Burroughs ha udito storie sul candirù nel corso dei suoi viaggi in Sudamerica e lo ha citato nel suo libro Pasto nudo.
• Candice Millard nel libro The River of Doubt menziona delle voci relative a presunti attacchi del candirù durante il viaggio in Amazzonia di Theodore Roosevelt.
• Lo scrittore Julian Barnes lo nomina nel suo libro Una storia del mondo in 10 capitoli e 1/2.
• Michael Cordy ne descrive le caratteristiche nel suo romanzo Il manoscritto di Dio.
• Questo pesce è citato anche nei film Gunmen - Banditi, Anaconda, Il tesoro dell'Amazzonia, Mato Grosso, nella serie TV Strike Back (ep. 4x01) e nel romanzo Amazzonia di James Rollins.
• La Vandellia cirrhosa è anche causa di un'ostruzione alle vie urinarie del direttore amministrativo del Seattle Grace Hospital nella serie TV Grey's Anatomy, puntata Desiderio (ep. 21, terza stagione).

Note

Kiauštakių parazitinis šamukas (lot. Vandellia cirrhosa, isp. Candirú), dar vadinamas kandiru – gėlavandenė parazitinė šamažuvė (Siluriformes), priklausanti genitalijų šamukų (Trichomycteridae) šeimai. Paplitusi Amazonijoje, daugiausia ties Amazonės ir Negro upių santaka, netoli Manauso miesto.

Tai mažą ungurį primenanti, skaidri, vandenyje beveik nematoma žuvis. Gali išaugti iki 15 cm ilgio. Tai parazitinis gyvūnas, mintantis krauju. Kiauštakių parazitinis šamukas gali pajusti kraujo kvapą vandenyje per tolimą atstumą ir greitai pagal jį rasti auką. Paprastai tyko dumbliname upės dugne, o pajutęs kraują, šlapimą, amoniaką vandenyje puola jį skleidžiančią auką (paprastai kitą žuvį). Šamukas įlenda į žuvies žiaunas ir ten prikibęs aštriais dygliais įsitvirtina. Tuomet pragraužia žuvies kūne skylę kol pasiekia pagrindines kraujagysles. Pasimaitina paprastai per 2 minutes, o auka dažniausiai po tokio sužalojimo žūsta. Pasimaitinęs kandiru grįžta į upės dugną, kur virškina maistą.

Kiauštakių parazitinis šamukas taip pat atakuoja ir žmones, Amazonijoje jo bijoma dar labiau negu piranijų^[1]. Žuvis gali patekti į organizmą per analinę angą, vaginą arba šlaplę^[2]. Kadangi patekusi į vidų išsleidžia dyglius, ją praktiškai pašalinti galima tik operacijos būdu. Tačiau Amzonijoje dažnai suteikti tokią medicininę pagalbą skubiai nėra galimybių, todėl šamukas iš organizmo varomas nuovirais (amerikinės genipos – Genipa americana)^[3]. Nors jo patekimas į organizmą dažniausiai nėra mirtinas, bet sukelia didelius skausmus. Kiauštakių parazitinis šamukas žmogų suranda pagal šlapimo kvapą jam šlapinantis vandenyje. Šlapinimosi metu šlaplė išsiplėčia, todėl žuvis gali į ją patekti.

Šaltiniai

Vikiteka

‎Candiru (bahasa Inggeris dan bahasa Portugis) atau candirú (bahasa Sepanyol), juga dikenali sebagai cañero atau ikan cungkil gigi, adalah sejumlah genere ikan air tawar parasit bermisai ("catfish") dalam keluarga Trichomycteridae; kesemuanya tempatan di Sungai Amazon. Sungguhpun sesetengah spesies diketahui membesar sehingga bersaiz 16 inci (~50 cm) panjang, yang lain agak kecil. Spesies kecil ini diketahui dituduh cenderung untuk menceroboh dan memasuku urethra manusia; sungguhpun, walaupun laporan ethnologikal berakhir sehingga akhir abad ke-19,^[1] kes yang direkod candiru menjadi parasit manusia tidak berlaku sehingga 1997.

Lihat juga

• Video pembedahan sebenar bagi menyingkir candiru. Discovery International.[1]

Rujukan

Pautan luar

• INI IKAN YANG LEBIH GANAS DARI PIRANHA.
• Wikispecies:Trichomycteridae

Vandellia cirrhosa (ook wel bekend onder de Portugese naam candiru) is een zoetwatervis uit de Amazonebekken.

Kenmerken

De vis wordt zo'n 15 cm lang en lijkt op een doorzichtige paling.

Leefwijze

Het is een parasiet die leeft in de kieuwen van andere vissen en zich daar voedt met bloed. Hierdoor wordt hij in het gebied ook wel de "vampiervis" genoemd (peixe-vampiro). Ze staan bekend vanwege hun agressie, en omdat ze soms lichaamsholten van mensen binnen zwemmen. Bewijs hiervoor is echter nog niet geleverd.

Verspreiding en leefgebied

Vandellia cirrhosa leeft aan de oppervlakte van troebele wateren waardoor deze, door zijn opvallende manier van voortbewegen (slangsgewijs) meteen zichtbaar is. Bij de inheemse bevolking wordt hij om zijn agressiviteit meer gevreesd dan de piranha.

Candiru (Vandellia cirrhosa), tannstikkerfisk eller vampyrmalle er en ferskvannsfisk i en gruppe som vanligvis kalles maller. Den finnes i Amazonas og er kjent blant den lokale befolkning som den mest fryktede fisken i de områder den befinner seg, selv sammenliknet med pirayaen. Arten vokser kun til en størrelse av 25 millimeter og har form som en ål og er gjennomsiktig, noe som gjør den omtrent umulig å se i vannet. Candiruen er en parasitt. Den svømmer inn i gjellerommet til andre fisker der den innfører en torn som gjør at den sitter fast, og så nærer den seg av blodet i gjellene, hvilket har gitt den tilnavnet «Brasils vampyrfisk».

Den blir fryktet av de innfødte fordi den tiltrekkes av urin eller blod, og hvis en bader er naken vil den svømme inn i kroppsåpninger (anus eller vagina, eller til og med penis for mindre eksemplarer av arten og kan trenge dypt inn i urinrøret). Der skyter den en torn og begynner å ernære seg av blod og kroppsvev på samme måte som den ville gjort i gjellene til en fisk. Candiru er nesten umulig å fjerne på annen måte enn gjennom en operasjon. Fordi fisken lokaliserer sin vert ved å følge vannstrømmen fra gjellene til kilden, øker urinering mens man bader sjansen for at en candiru skal spore seg fram til et menneskes urinrør.

En tradisjonell kur gjør bruk av to planter, Xagua-planten (Genipa americana) og Buitach-eple som innføres (eller ekstrakten av dem i tilfelle trange rom) inn i det rammede området. Disse to plantene vil drepe og deretter løse opp fisken. Som regel medfører infeksjon sirkulasjonssvikt og død hos offeret før candiruen kan bli fjernet.

Referanser i kultur

Forfatteren William Burroughs møtte på beretninger om candiru under sine reiser i Sør-Amerika og viste til skapningen i sin bok Naken Lunsj. Candice Millards The River of Doubt fremsetter også rykter om angrep hørt på Theodore Roosevelts Amazonasreise. Fisken omtales også i flere filmer, slik som Sniper, Gunmen, Anaconda og The Rundown. Romanforfatteren Julian Barnes nevner fisken i sin bok A History of the World in 10½ Chapters. Spenningsforfatteren Alastair MacNeill beskriver også fisken i boken Moonblood fra 1996.

Henvisninger ble også gjort i en episode fra første sesong av Law & Order: Special Victims Unit, A Single Life, i animasjonsprogrammet The Venture Bros., der de innesperrede heltene trues med den «fryktede candiru» (som dr. Venture refererer til som en «komplett myte»), i episoden «Are You There God? It's Me, Dean», og under en episode av den britiske medisinske dramaserien Casualty som ble vist første gang i januar 2006, der en pasient viser seg å ha en fisk inni seg som tilsynelatende kom inn via hans penis under et nylig besøk i Amazonas.

En rekke henvisninger til candiru blir også gjort i Douglas Prestons eventyrsroman The Codex (2004), og den nevnes i thrilleren Amazonia (2002) av James Rollins.

Mathcore-bandet Candiria (flertallsform) har navnet sitt etter fisken.

Sanger og låtskriver George Hrab skrev en sang som het Cruel Spines om candiru som finnes på hans album Vitriol.

Litteratur

• Herman, John B, «Candiru: Urinophilic catfish – Its gift to urology», Urology 1(3):265-267 (1973).
• Gudger, EW, «Bookshelf browsing on the Alleged Penetration of the Human Urethra by an Amazonian Catfish Called Candiru», Americal Journal of Surgery 8(1): 170-188, 443-457 (1930).
• Spotte, Steven (2002). Candiru: Life and Legend of the Bloodsucking Catfishes. Creative Arts Book Company. ISBN 0-88739-469-8
• Vinton, KW, Stickler, WH, «The Carnero, a fish parasite of man and possibly animals», Americal Journal of Surgery 54:511- (1941).
• Redmond O'Hanlon (1989) In Trouble Again: A Journey Between the Orinoco and the Amazon Penguin Books Ltd ISBN 0-14-011900-0

Eksterne lenker

• (en) Candiru – oversikt og omtale av artene i WORMS-databasen
• (en) Candiru i Encyclopedia of Life
• (en) Candiru i Global Biodiversity Information Facility
• (en) Candiru hos NCBI
• (en) Candiru hos ITIS
• (en) Candiru hos FishBase
• (en) Kategori:Vandellia cirrhosa – bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• (en) Vandellia cirrhosa – galleri av bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Vandellia cirrhosa – detaljert informasjon på Wikispecies
• Mann får fisk fjernet kirurgisk på YouTube (video)
• «Straight Dope» artikkel om Candiru
• (en) Vandellia cirrhosa Valenciennes, 1846 Candiru - FishBase
• Candirú: Amaconian parasitic catfish

Wandelia^[2], kandyra^[2], karnero^[2] (Vandellia cirrhosa) – gatunek słodkowodnej pasożytniczej ryby sumokształtnej z rodziny Trichomycteridae.

Zasięg występowania

Występuje w dorzeczu Amazonki i Orinoko.

Charakterystyka

Wydłużone, pozbawione łusek ciało przypominające kształtem węgorza osiąga długość od kilku do kilkunastu centymetrów, przy grubości kilku milimetrów. Otwór gębowy wyposażony w ostre zęby. Płetwa grzbietowa bez promieni twardych (kolców). Krótkie, ostre kolce na pokrywach skrzelowych są skierowane do tyłu. Ubarwienie od przezroczystego do żółtawego. Przejrzystość ciała i rozmiary sprawiają, że jest słabo widoczna w wodzie.

Wandelia pasożytuje na skrzelach dużych ryb^[3]. Wpływa pod pokrywę skrzelową zaatakowanej ryby wykorzystując uchylenie pokrywy w czasie wypychania wody z komory skrzelowej, a następnie utwierdza się na łuku skrzelowym za pomocą licznych kolców skierowanych ostrzami do tyłu. Żywi się krwią przepływającą przez skrzela. Czas potrzebny na nasycenie się krwią waha się od 30-145 s^[4]. Poza okresem żerowania zagrzebuje się w piaszczystym dnie.

Mity czy fakty?

Vandellia cirrhosa zyskała złą sławę ryby wpływającej do dróg moczowych ludzi zanurzonych w wodzie. Cieszy się szczególnie złą sławą wśród tubylców.

W publikacjach naukowych i popularnych, a także w mediach (m.in. Animal Planet) pojawiły się informacje o rybie, która jest jedynym kręgowcem-pasożytem człowieka. Encyclopaedia Britannica w haśle candiru umieściła zapis It is sometimes also parasitic to humans and has been known to enter the urethras of bathers and swimming animals.

Zdarzają się przypadki, gdy kandyra wpływa do dróg moczowych dużych ssaków, w tym również ludzi oddających mocz w wodzie. Kierująca się pod prąd wypływającego moczu ryba dostaje się do cewki moczowej i wpada w pułapkę, z której nie ma możliwości wydostania się z powodu ostrych kolców. Ryba ginie, ale usunąć ją można wyłącznie operacyjnie^[5].

Prawdopodobnie kandyrę przyciąga zapach mocznika zawartego w moczu i po jego strumieniu kierują się do otworu, tak jak to robią dostając się pod wieczko skrzelowe atakowanych ryb. Wydalana ze skrzeli woda zawiera niewielkie ilości mocznika. Zdarzenia takie są na tyle rzadkie, że traktowane są jako przypadkowe, a ryba nie pasożytuje w drogach moczowych, ponieważ ginie uduszona – z braku tlenu. Nie odnotowano również zgonów pacjentów zaatakowanych przez Vandellia cirrhosa.

Przypisy

Bibliografia

• Herman, John B, "Candiru: Urinophilic catfish–Its gift to urology", Urology 1(3):265-267 (1973)
• Gudger, EW, "Bookshelf browsing on the Alleged Penetration of the Human Urethra by an Amazonian Catfish Called Candiru", Americal Journal of Surgery 8(1): 170-188, 443-457 (1930).
• Vinton, KW, Stickler, WH, "The Carnero, a fish parasite of man and possibly animals", Americal Journal of Surgery 54:511- (1941).

Linki zewnętrzne

• Uhles, T. 2001. "Vandellia cirrhosa" (On-line), Animal Diversity Web (j. angielski)
• Fishbase (j. angielski)
• J. L. Breault Candiru: Amazonian parasitic catfish (j. angielski, format pdf}

Candiru (Vandellia cirrhosa) é uma espécie de peixe-gato de água doce parasita da família Trichomycteridae, nativa da Bacia Amazônica, onde é encontrada nos países da Bolívia, Brasil, Colômbia, Equador, e Peru.

A definição de candiru difere entre autores. A palavra foi usada para se referir apenas a Vandellia cirrhosa, todo o género Vandellia, a subfamília Vandelliinae ou mesmo as duas subfamílias Vandelliinae e Stegophilinae. ^[1]

Embora se saiba que algumas espécies de candiru crescem até um tamanho de 40 centímetros (16 pol) de comprimento, outras são consideravelmente menores. Essas espécies menores são conhecidas por uma suposta tendência a invadir e parasitar a uretra humana; no entanto, apesar dos relatos etnológicos que datam do final do século XIX^[2], o primeiro caso documentado de remoção de um candiru da uretra humana não ocorreu até 1997, e mesmo esse incidente permaneceu motivo de controvérsia.

Descrição

Candirus são peixes pequenos. Os membros do gênero Vandellia podem atingir até 17 cm de comprimento padrão^[3], mas alguns outros podem atingir cerca de 40 cm. Cada um tem uma cabeça bastante pequena e uma barriga que pode parecer distendida, principalmente após uma grande refeição de sangue. O corpo é translúcido, dificultando a localização nas águas turvas de sua casa. Existem barbos sensoriais curtos ao redor da cabeça, juntamente com espinhos curtos e apontando para trás nas capas branquiais.^[4]

Localização e habitat

Habitam as Bacias Amazônica e Rio Orinoco da planície amazônica, onde fazem parte da fauna de peixes neotropicais. Os candirus são hematófagos e parasitam as brânquias de peixes maiores da Amazônia, principalmente o peixe-gato da família Pimelodidae (Siluriformes).

Suposto ataque a pessoas

Embora existam histórias escandalosas de ataques a seres humanos, muito poucos casos foram verificados e algumas supostas características dos peixes foram desacreditadas como mito ou superstição.

Casos históricos

O primeiro relatório publicado sobre o candiru atacando um hospedeiro humano vem do biólogo alemão C. F. P. von Martius em 1829, que nunca o observou, mas foi informado pelos nativos da região - inclusive que os homens amarravam seus pênis enquanto entravam no rio para impedir que isso aconteça. Outras fontes também sugerem que outras tribos da região usavam várias formas de coberturas protetoras para seus órgãos genitais durante o banho, embora também fosse sugerido que elas deveriam impedir picadas de piranha. Martius também especulou que os peixes eram atraídos pelo "odor" da urina.^[5] Evidências experimentais posteriores mostraram que isso é falso, pois os peixes realmente caçam à vista e não têm nenhuma atração pela urina.^[6]

Outro relatório do naturalista francês Francis de Castelnau, em 1855, relata uma alegação do pescador local do Rio Araguaia, dizendo que é perigoso urinar no rio quando o peixe "sai da água e penetra na uretra, subindo pelo comprimento da coluna de líquido".^[7] O próprio Castelnau descartou essa afirmação como "absolutamente absurda", e apesar da mecânica dos fluidos de tal manobra ser altamente improvável, o mito continua sendo um dos mais persistentes sobre o candiru. Foi sugerido que essa afirmação evoluiu a partir da observação real de que certas espécies de peixes na Amazônia se reunirão na superfície perto do ponto em que um fluxo de urina entra, sendo atraídas pelo barulho e pela agitação da água.^[8]

Em 1836, Eduard Poeppig documentou uma declaração de um médico local no Pará, conhecido apenas como Dr. Lacerda, que ofereceu uma testemunha ocular de um caso em que um candiru havia entrado em um orifício humano. No entanto, estava alojado na vagina de uma mulher nativa, em vez de na uretra masculina. Ele relata que o peixe foi extraído após aplicação externa e interna do suco de uma planta de xagua (que se acredita ser um nome para o jenipapeiro).

Outro relato foi documentado pelo biólogo George A. Boulenger, de um médico brasileiro, chamado Dr. Bach, que examinou um homem e vários meninos cujos pênis foram amputados. Bach acreditava que este era um ato executado por causa do parasitismo do candiru, mas ele estava apenas especulando, pois não falava a língua de seus pacientes.^[9]

O biólogo norte-americano Eugene Willis Gudger observou que a área de onde os pacientes eram não tinha candiru em seus rios e sugeriu que as amputações eram muito mais prováveis ​​do resultado de terem sido atacadas por piranhas.^[8]

Em 1891, o naturalista Paul Le Cointe fornece um raro relato em primeira mão de um candiru entrando no corpo humano e, como o relato de Lacerda, envolvia o peixe alojado no canal vaginal, não a uretra. Na verdade, Le Cointe relata que removeu o peixe, empurrando-o para a frente para desengatar os espinhos, girando ao redor e removendo-o de frente.^[10]

Gudger, em 1930, observou que houve vários outros casos em que os peixes entraram no canal vaginal. Segundo Gudger, isso dá credibilidade à improbabilidade de o peixe entrar na uretra masculina, com base na abertura relativamente pequena que acomodaria apenas os membros mais imaturos da espécie.^[8]

Casos modernos

Até o momento, há apenas um caso documentado de candiru entrando na uretra humana, que ocorreu em Itacoatiara, Brasil, em 1997.^[11] Nesse incidente, a vítima (um homem de 23 anos conhecido apenas como "F.B.C.") alegou que um candiru "pulou" da água para dentro de sua uretra ao ele urinar em um rio com a água em sua coxa. ^[12] Depois de viajar para Manaus em 28 de outubro de 1997, a vítima foi submetida a uma cirurgia urológica de duas horas pelo Dr. Anoar Samad para remover o peixe do corpo.^[13]

Em 1999, o biólogo marinho americano Stephen Spotte viajou para Brasil para investigar esse incidente em detalhes. Ele relata os eventos de sua investigação em seu livro Candiru: Life and Legend of the Bloodsucking Catfishes.^[14] Spotte conheceu o Dr. Samad pessoalmente e o entrevistou em seu consultório e em sua casa. Samad deu a ele fotos, a fita VHS original do procedimento de cistoscopia e o corpo real do peixe preservado em formalina como sua doação ao INPA. Spotte e seu colega Paulo Petry pegaram esses materiais e os examinaram no INPA, comparando-os com o trabalho formal de Samad. Embora Spotte não tenha expressado abertamente nenhuma conclusão sobre a veracidade do incidente, ele fez observações sobre várias observações suspeitas sobre as alegações do paciente e/ou do próprio Samad.

Segundo Samad, o paciente afirmou que "o peixe saiu correndo da água, subindo a corrente de urina e entrando na uretra". Embora esse seja o traço lendário mais conhecido popularmente como candiru, segundo Spotte, ele é conclusivamente conhecido como um mito. Por mais de um século, pois é impossível por causa da simples física dos fluidos.^[14] A documentação e a amostra fornecidas indicam um peixe com 133,5 mm de comprimento e uma cabeça com um diâmetro de 11,5 mm. Isso exigiria força significativa para forçar a uretra aberta até esse ponto. O candiru não possui apêndices ou outros aparelhos que seriam necessários para fazer isso e, se estivesse saindo da água como o paciente alegava, não teria alavancagem suficiente para forçar a entrada.^[14]

O artigo de Samad afirma que o peixe deve ter sido atraído pela urina, no entanto essa crença sobre o peixe é mantida há séculos, mas foi desacreditada em 2001.^[15] Embora isso fosse apenas especulação da parte de Samad, com base no conhecimento científico predominante na época, isso de certa forma corrói a história do paciente, eliminando a motivação do peixe para atacá-lo em primeiro lugar. Samad afirmou que o peixe "mastigou" o seu caminho através da parede ventral da uretra no escroto do paciente. Spotte observa que o candiru não possui os dentes certos ou dentição forte o suficiente para ter sido capaz disso.^[14] Samad alegou que ele tinha que cortar os espigões de agarrar do candiru para extraí-lo, mas o espécime fornecido tinha todos os espigões intactos. O vídeo da cistoscopia mostra a viagem a um espaço tubular (supostamente a uretra do paciente) contendo a carcaça do peixe e puxando-o para trás pela abertura da uretra, algo que seria quase impossível com as pontas dos peixes intactas. Quando entrevistado posteriormente, Spotte afirmou que, mesmo que uma pessoa urine enquanto "submersa em um córrego onde o candiru vive", as chances dessa pessoa ser atacada por candiru são "aproximadamente a mesma de ser atingido por um raio enquanto simultaneamente comido por um tubarão."^[16]

Bibliografia

• Spotte, Steven (2002). Candiru: Life and Legend of the Bloodsucking Catfishes. Creative Arts Book Company. ISBN 0-88739-469-8

Candiru, care se mai numește și somnul Vandellia cirrhosa, este un pește de apă dulce care se comportă asemenea unui ,,vampir” și trăiește în regiunile din nordul Americii de Sud, în Fluviul Amazon și afluenții săi.

Definiția termenului „candiru” diferă de la autor la autor. Cuvântul a fost folosit pentru a desemna fie numai specia Vandellia cirrhosa, fie întregul fen Vandellia, subfamilia Vandelliinae sau cele doua subfabilii de pești: Vandelliinae și Stegophilinae.

Medicii de specialitate declară că înlăturarea acestui pește se face printr-o metodă chirurgicală. De asemenea, specialiștii susțin că acești peștișori pot duce la decesul persoanelor, dacă nu se intervine la timp.

Acest pește este foarte periculos atât pentru animalele sălbatice cât și pentru persoanele care înoată, deoarece acești pești confunda urina cu lichidul din branhiile peștilor în care sunt paraziți și altfel intră în organele sexuale ale acestora.

Zona cea mai populată cu acești pești, se află la intersecția fluviului Amazon cu Rio Negro.

Face parte din ordinul Siluriformes, familia Trichimycteridae. Specia este răspândită în apele Amazonului.

Vezi și

• Țipar electric

Legături externe

• Spaima bărbaților din întreaga lume, peștele vampir care se hrănește cu sânge, Luiza Popa, 10 septembrie 2014

Referințe

Candiru (Vandellia cirrhosa)^[1], även kallad vampyrfisk eller tandpetarfisk, är en fiskart som beskrevs av den franske zoologen Valenciennes 1846. Candirun ingår i släktet Vandellia och familjen Trichomycteridae.^[3][4] Arten parasiterar på större fiskarter genom att haka sig fast i gälarna och suga blod. Den förekommer i Amazonområdet i Bolivia, Brasilien, Colombia, Ecuador och Peru.

Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.^[3]

Fiskens farlighet

Det finns talrika berättelser om hur candiru-fisken kan parasitera även på människor. Lokalbefolkningen avråder från att simma naken eller urinera i vatten där candirun håller till. Fisken ska nämligen dras till blod och urin och ta sig in via vagina, penis eller ändtarmen.^[5] Den skulle fästa sig, framför allt i urinröret med vassa taggar och endast kunna opereras bort.^[6][7] Det finns emellertid inga vetenskapliga belägg för att arten skulle dras till urin och inte heller till att operativa ingrepp behövts för att avlägsna parasiten.^[8]

Definitioner av candiru

Definitionen för candiru skiljer sig mellan forskarna. Vanligtvis avses arten Vandellia cirrhosa. Men det förekommer också att begreppet inbegriper av hela släktet Vandellia, underfamiljen Vandelliinae, eller till och med de båda underfamiljerna Vandelliinae och Stegophilinae.^{[9][10][11][12][13]}

Referenser

Noter

1. ^ [a b c d e] de Pínna, M.C.C. and W. Wosiacki (2003) Trichomycteridae (pencil or parasitic catfishes)., p. 270-290. In R.E. Reis, S.O. Kullander and C.J. Ferraris, Jr. (eds.) Checklist of the Freshwater Fishes of South and Central America. Porto Alegre: EDIPUCRS, Brasil.
2. ^ Eschmeyer, W.N. (ed.) (2006) Catalog of fishes. Updated database version of April 2006., Catalog databases as made available to FishBase in April 2006.
3. ^ [a b] Bisby F.A., Roskov Y.R., Orrell T.M., Nicolson D., Paglinawan L.E., Bailly N., Kirk P.M., Bourgoin T., Baillargeon G., Ouvrard D. (red.) (14 april 2011). ”Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2011 Annual Checklist.”. Species 2000: Reading, UK. http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2011/search/all/key/vandellia+cirrhosa/match/1. Läst 24 september 2012.
4. ^ FishBase. Froese R. & Pauly D. (eds), 2011-06-14
5. ^ Harris 2012, s. 118
6. ^ von Martius, C. F. P. (1829). I förordet till van Spix, J. B. och Agassiz, L. Selecta Genera et Species Piscium ouos in Itinere ocr Brnsiliam annis 1817-20 Collcgit ...
7. ^ Castelnau, Francis de (1855) (på franska). Expedition dans les Partics Cent&es de I'AmPrique du Sud, 1843 a 1847. Animaux Nouveaux ou Rares-Zoology. Paris
8. ^ Spotte, Stephen; Petry, Paulo; Zuanon, Jansen A.S. (2001). ”Experiments on the feeding behavior of the hematophagous candiru” (på engelska). Environmental Biology of Fishes 60 (4): sid. 459–464. doi:10.1023/A:1011081027565.
9. ^ Froese, Rainer (2007). ”Vandellia cirrhosa Valenciennes, 1846 – Candiru” (på engelska). Fishbase. http://www.fishbase.org/summary/8811. Läst 26 juni 2016.
10. ^ J.L. Breault (1991). ”Candiru: Amazonian parasitic catfish” (på engelska). Journal of Wilderness Medicine 2 (4): sid. 304–312. doi:10.1580/0953-9859-2.4.304.
11. ^ Marcelo R. de Carvalho (2003). (på engelska)Cybium 27 (2): sid. 82.
12. ^ Carlos DoNascimiento, Francisco Provenzano (2006). (på engelska)Copeia 2006 (2): sid. 198–205. doi:10.1643/0045-8511(2006)6[198:TGHSTW]2.0.CO;2.
13. ^ Harris 2012, s. 119

Tryckta källor

• Roger Harris, S. (2012) (på engelska). Amazon highlights - Peru Brazil Colombia Ecuador

Externa länkar

• Wikimedia Commons har media som rör Vandellia cirrhosa.
  Bilder & media

• Wikispecies har information om Vandellia cirrhosa.
  Artförteckning

cz:Vandélie obecná

Candiru (Vandellia cirrhosa) Siluriformes takımının Trichomycteridae ailesinden olan Amazon nehrinde yaşayan bir tatlı su balığıdır. Candirular küçük balıklardır, yetişkin Candiru balıkları kan emerken başları şişer ve yaklaşık 40 cm büyüyebilir. Vücudu oldukça saydam yapıya sahip olduğu için suyun içerisinde görünme olasılığı çok düşüktür. Başının etrafında bıyık ve solungaçlar vardır bunları duyu organı olarak kullanır. Amazon nehrinde yaşayan balıkların solungaçlarının üzerinde parazit olarak yaşadığı gibi, Amazon Nehri'nden geçen hayvanların boşaltım sistemine (üretra, vajina, anüs ve penis) kaçarak kan ile beslenmesi ile ünlüdür. Bu nedenle bu balığa vampir balık denilmektedir. Boşaltım sistemine kaçan Candiru balıkları doktor müdahalesiyle çıkarılmazsa ölümlere sebep olabilirler.

• 1 Спосіб життя
• 2 Примітки
• 3 Ресурси Інтернету
• 4 Література

1. ↑ Решетников Ю. С., Котляр А. Н., Расс Т. С., Шатуновский М. И. Пятиязычный словарь названий животных. Рыбы. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1989. — С. 171. — 12 500 экз. — ISBN 5-200-00237-0.
2. ↑ Lin, E. E. (1945): Solution of Incrustations in Urinary Bladder by New Method. Journal of Urology, 53 (5): 702.

Candiru (tiếng Anh và tiếng Bồ Đào Nha) hoặc candirú (tiếng Tây Ban Nha), tên khoa học Vandellia cirrhosa, còn được gọi là cañero, là một loài cá da trơn nước ngọt sống ký sinh thuộc họ Trichomycteridae nguồn gốc ở lưu vực sông Amazon, nơi nó được tìm thấy tại các nước Bolivia, Brasil, Colombia, Ecuador và Peru.

Định nghĩa về candiru khác nhau giữa các tác giả. Từ này được sử dụng để chỉ Vandellia cirrhosa, hay toàn bộ chi Vandellia, phân họ Vandelliinae, hoặc thậm chí là hai phân họ Vandelliinae và Stegophilinae.^[1][2][3][4]

Mặc dù một số loài cá candiru đã được biết đến có chiều dài tới 40 cm (16 inch), những loài khác thì rất nhỏ. Những loài nhỏ hơn được biết là có xu hướng xâm nhập và ký sinh trong niệu đạo của người, tuy nhiên, mặc cho các báo cáo dân tộc học có niên đại cuối thế kỷ 19,^[5] vụ việc candiru ký sinh con người được lập hồ sơ đã không xảy ra cho đến năm 1997, và thậm chí cả sự việc đó vẫn là một vấn đề tranh cãi.

Mô tả

Candiru là cá nhỏ. Con trưởng thành có thể lớn đến khoảng 40 cm (16 inch) với một cái đầu khá nhỏ và bụng có thể phình to, đặc biệt là sau một bữa ăn máu lớn. Cơ thể trong mờ, nên khá khó để phát hiện nó trong vùng nước đục. Nó có các râu cảm quan ngắn xung quanh đầu, cùng với các gai ngắn, hướng về phía sau trên nắp mang.^[6]

Vị trí và môi trường sống

Candiru (chi Vandellia) sinh sống ở lưu vực sông Amazon và Orinoco của đồng bằng Amazon. Candiru hút máu và ký sinh trên mang của các loài cá Amazon lớn, đặc biệt là cá da trơn của họ Pimelodidae (Siluriformes).

Các cuộc tấn công trên con người

Mặc dù có những giai thoại khủng khiếp về các cuộc tấn công con người, nhưng rất ít trường hợp đã được xác nhận, và một số câu chuyện được xem là huyền thoại hay mê tín dị đoan.

Tài liệu lịch sử

Báo cáo công bố sớm nhất về candiru tấn công vật chủ là người đến từ nhà sinh vật học Đức C. F. P. von Martius năm 1829, người chưa bao giờ thực sự quan sát nó, mà thay vì thế là được các thổ dân của khu vực kể cho biết, bao gồm cả những người đàn ông có dải dây buộc xung quanh dương vật trong khi đi xuống sông để ngăn ngừa xảy ra các cuộc tấn công. Các nguồn khác cũng cho thấy các bộ tộc khác trong khu vực sử dụng các tấm che chắn bảo vệ bộ phận sinh dục có hình thức khác nhau trong khi tắm, mặc dù nó cũng được cho rằng là để ngăn ngừa vết cắn của cá piranha. Martius cũng suy đoán rằng cá bị thu hút bởi "mùi" nước tiểu.^[7] Bằng chứng thực nghiệm sau này cho thấy điều này là sai lầm, do con cá thực sự săn mồi bằng mắt và hoàn toàn không thích thú gì với nước tiểu.^[8]

Một báo cáo khác từ nhà tự nhiên học người Pháp Francis de Castelnau vào năm 1855 liên quan tới lời tuyên bố của một ngư dân Araguay, nói rằng rất nguy hiểm khi đi tiểu ở sông do con cá "nhảy vọt lên khỏi mặt nước và chui vào niệu đạo bằng cách bơi theo dòng chất lỏng".^[9] Trong khi Castelnau bác bỏ và cho rằng tuyên bố này là "hoàn toàn lố bịch", và điều như vậy không thể xảy ra do nó không tuân theo các quy luật vật lý, nhưng nó vẫn là một trong những huyền thoại về candiru. Có ý kiến cho rằng tuyên bố này suy ra từ quan sát thực tế rằng một loài cá nào đó ở khu vực Amazon có lẽ tụ tập tại bề mặt gần nơi mà dòng nước tiểu chảy vào, đã bị thu hút bởi tiếng ồn và sự lay động của mặt nước.^[10]

Năm 1836 Eduard Poeppig cung cấp một tài liệu về tuyên bố của một bác sĩ địa phương tại Pará, được biết đến như Bác sĩ Lacerda, người cung cấp một mô tả tận mắt chứng kiến một vụ việc mà một con candiru đã chui vào lỗ vùng kín của người. Tuy nhiên, nó đã chui vào âm đạo của một người phụ nữ bản địa, chứ không phải là một niệu đạo đàn ông. Trường hơp khác đã được ghi nhận bởi nhà sinh vật học George A. Boulenger từ một bác sĩ người Brazil tên là bác sĩ Bach, là người đã kiểm tra một người đàn ông và một số cậu bé có dương vật đã bị cắt cụt. Bach tin rằng đây là một liệu pháp được thực hiện do sự ký sinh của candiru, nhưng ông chỉ đơn thuần là suy đoán, do ông không nói thứ ngôn ngữ của các bệnh nhân.^[11] Nhà sinh vật học Mỹ Eugene Willis Gudger lưu ý rằng các khu vực mà các bệnh nhân từ đó đến không có cá candiru trong các con sông, và đề xuất rằng phẫu thuật cắt bỏ rất có khả năng là kết quả là do bị cá piranha tấn công.^[10]

Năm 1891, nhà tự nhiên học Paul Le Cointe cung cấp một tài liệu trực tiếp hiếm hoi về việc một con candiru chui vào cơ thể người, và giống như tài liệu của Lacerda, nó liên quan đến việc con cá chui vào âm đạo, không phải niệu đạo. Le Cointe thật sự tự tay loại bỏ con cá, bằng cách đẩy nó về phía trước để tháo rời các gai, xoay tròn nó và lôi đầu con cá ra trước.^[12]

Gudger vào năm 1930 ghi nhận một số trường hợp khác được báo cáo, trong đó cá candiru chui vào âm đạo, nhưng không một trường hợp nào cho thấy candiru chui vào hậu môn. Theo Gudger, điều này chứng minh thêm cho việc không thể có khả năng cá chui vào niệu đạo nam, dựa trên việc lỗ mở tương đối nhỏ nên chỉ các thành viên non nhất của loài này mới có khả năng chui vào.^[10]

Từng có thời người ta cho rằng cá candiru bị thu hút bởi nước tiểu, do con mồi chủ yếu của candiru phát ra urê từ mang của nó, nhưng điều này sau đó đã không được chứng minh trong thử nghiệm chính thức.^[3][8] Thật vậy, con cá không hề có bất kỳ phản ứng với bất kỳ hóa chất dùng để hấp dẫn nào, và chủ yếu săn mồi bằng mắt.^[8]

Trường hợp hiện đại

Cho đến nay, chỉ có một trường hợp được lập hồ sơ về một con candiru chui vào hệ thống tiết niệu của con người, diễn ra tại Itacoatiara, Brasil vào năm 1997.^[13][14] Trong vụ việc này, nạn nhân (một người đàn ông 23 tuổi được biết đến như "F.B.C") tuyên bố một con candiru "nhảy" từ dưới nước vào niệu đạo của mình khi anh ta đi tiểu trong khi đứng ngập sâu trong một con sông.^[15] Sau khi được đưa đến Manaus vào ngày 28 tháng 10 năm 1997, nạn nhân đã trải qua ca phẫu thuật tiết niệu kéo dài hai giờ của Bác sĩ Anoar Samad để loại bỏ con cá ra khỏi cơ thể.^[14]

Năm 1999, nhà sinh vật biển Mỹ Stephen Spotte đã đến Brasil để điều tra vụ việc đặc biệt này một cách chi tiết. Ông kể lại các sự kiện của cuộc điều tra của ông trong cuốn sách Candiru: Life and Legend of the Bloodsucking Catfishes (Candiru: Cuộc sống và huyền thoại về những con cá da trơn hút máu).^[16] Spotte gặp bác sĩ Samad và phỏng vấn ông tại nơi làm việc và nhà riêng của ông. Samad cho ông bức ảnh, các băng VHS ban đầu của thủ tục nội soi bàng quang, và cơ thể cá thực tế bảo quản trong formalin như đóng góp của mình cho Viện Nghiên cứu Amazon (INPA). Spotte và đồng nghiệp của ông Paulo Petry lấy các tài liệu và kiểm chứng tại INPA, so sánh chúng với giấy chính thức của Samad. Trong khi Spotte không công khai thể hiện bất kỳ kết luận như tính xác thực của vụ việc, ông đã nhận xét ​​về một số quan sát nghi ngờ về những tuyên bố của bệnh nhân và / hoặc Samad.

• Theo Samad, bệnh nhân khẳng định "cá đã lao ra khỏi nước, theo dòng nước tiểu, và vào niệu đạo của mình". Trong khi đây là huyền thoại phổ biến nhất được biết đến về candiru, theo Spotte nó đã được biết đến một cách dứt khoát chỉ là huyền thoại trong hơn một thế kỷ, do đơn giản nó là không thể vì các tính chất vật lý chất long.^[17]
• Các tài liệu, mẫu vật được cung cấp là một con cá dài 133,5 mm và có một cái đầu có đường kính 11,5 mm. Điều này đòi hỏi phải có một lực bẩy đáng kể để mở lỗ niệu đạo đến mức độ này. Candiru không có phần phụ hoặc các cơ quan khác cần thiết để thực hiện điều này, và nếu nó nhảy ra khỏi nước như bệnh nhân tuyên bố, nó sẽ không có đủ lực bẩy để chui vào bên trong đường niệu đạo.^[18]
• Bài viết của Samad tuyên bố cá đã bị thu hút bởi nước tiểu.^[14] Niềm tin như vậy xung quanh loài cá này đã kéo dài trong nhiều thế kỷ, nhưng đã bị nghi ngờ vào năm 2001.^[8] Trong khi điều này chỉ là sự suy đoán của Samad dựa trên những kiến thức khoa học hiện hành vào thời điểm đó, nó phần nào làm xói mòn câu chuyện của bệnh nhân bằng cách loại bỏ các động lực của con cá để tấn công anh ta.
• Samad tuyên bố cá đã "nhai" xuyên thành bụng niệu đạo vào bìu dái bệnh nhân. Spotte lưu ý rằng candiru không có răng thực sự hay răng đủ mạnh để có được khả năng này.^[18]
• Video nội soi bàng quang mô tả việc di chuyển vào một không gian hình ống (được coi là niệu đạo của bệnh nhân) có chứa xác con cá và sau đó kéo nó ra phía sau qua lỗ niệu đạo, điều gần như là không thể với gai của con cá còn nguyên vẹn.^[19]

Khi được phỏng vấn sau đó, Spotte nói rằng ngay cả nếu một người đi tiểu trong khi "ngâm mình trong một dòng suối nơi candiru sống", thì xác suất người đó bị tấn công bởi candiru là "khoảng giống như vừa bị sét đánh vừa bị cá mập ăn thịt."^[20]

Chú thích

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Vandellia cirrhosa tại Wikispecies

• 1 Образ жизни
• 2 Опасность для человека
• 3 Примечания
• 4 Ссылки

卷鬚寄生鯰，又名牙籤魚，又稱藍色吸血鬼，為輻鰭魚綱鯰形目毛鼻鯰科的其中一種，為熱帶淡水魚，分布於南美洲亞馬遜河流域，本魚棲息在沙底質底層水域，體長可達17公分，屬寄生性，會進入大型魚類的鰓蓋中吸血，有時會誤入哺乳動物的尿道中，造成創傷。

参考文献

• Froese, Rainer & Daniel Pauly, eds. (2014). Vandellia cirrhosa in FishBase. 2014年11月版本

扩展阅读

カンディル (Candiru) は、ナマズの仲間で、アマゾン川など南アメリカの熱帯地方に生息する肉食淡水魚の種の総称である。セトプシス（ケトプシス）科およびトリコミュクテルス科がこれに属する。狭義のカンディルとしてトリコミュクテルス科のVandellia cirrhosa、もしくはVandellia亜科に属するナマズのみを指す場合もあるが、トリコミュクテルス科およびセトプシス科全体をカンディルと呼ぶのが一般的である。日本ではカンジェロ、カンジル、カンジルー、カンジール、カンビルとも表記される。

生態[編集]

銀色の10cmほどの小魚だが、生育すると30cmほどに達する個体もいる^[1]。カンディルには、自身よりも大きな魚のエラなどから細い体を潜り込ませて体の内側を捕食するものや、直接他の生きた魚や死魚の体表を食い破り肉を食すものが存在する。性質は獰猛で、獲物に集団で襲いかかる。カンディルのヒレには侵入した獲物から離れないように返し針のようなトゲがあり、無理に引き離そうとすると肉を切り裂いてしまうため、生息地の人々には毒針を持つ淡水エイと並び、ピラニア以上に恐れられている^[1]。その体型と習性から、女性の膣に侵入した事例が報告されている^[2][3]。

種類によっては、砂の中の微生物を食べて生きる比較的おとなしいものも存在する。

主な種類[編集]

トリコミュクテルス科[編集]

バンデッド・カンディル

学名：Pseudostegophilus nemurus

全長10cmほどで、黄土色の体に黒い縞模様が入るのが外見的な特徴である。エラに侵入するタイプの典型として、頭部が押しつぶしたように平たくなり、他の魚の体内へ入り込みやすくなっている。

セトプシス科[編集]

バイオレット・カンディル

学名：Cetopsis coecutiens

全長20cmほどの大型のカンディル。クジラを思わせる丸い頭部が特徴で、英語ではWhale Catfishとも呼ばれる。大型の魚や死骸の表皮を食い破り、肉を食う。人目をひく捕食形態から水族館やアクアリウムで飼育されることがあるが、エラや排泄孔から侵入するトリコミュクテルス科のカンディルと異なり、皮膚に噛み付いて直接穴を開けることがあるため、注意が必要である。

男性の尿道に侵入するという風聞[編集]

19世紀の探検家が報告して以来^[4]、次のような風聞がある。

カンディルは、ほかの魚が排出したアンモニアに反応するため、時には人間も襲うことがあり、肛門や尿道から膀胱などの内臓にまで侵入された際には、切開による除去手術が必要となる^[5]。

実際には、カンディルが男性の尿道に侵入したところが目撃されたことはない^[4]。Stephen Spotteの研究によれば、カンディルはアンモニアなどの化学物質には反応せず、視覚で獲物を探す^[6]。カンディルに関する文献を調査したIrmgard Bauerは、カンディルの生息域とその地域の人口を考えれば、危険性はないと結論している^[7]。1997年にはマナウスでカンディルが尿道に侵入した男性患者を処置したという医学論文が1件あるが、その執筆者を訪れたSpotteは報告は疑わしいものとしている^[4]。

アニマルプラネットの番組『怪物魚を追え!』では、実際に尿道に侵入された男性と、内視鏡で取り出されてホルマリン漬けにされた個体標本が登場する^{[信頼性要検証]}。

脚注[編集]

1. ^ ^{a b} “南米の人食い魚を展示　サンシャイン国際水族館”. 朝日新聞 (2015年11月27日閲覧。
2. ^ Gudger, E.W. (January 1930). “On the alleged penetration of the human urethra by an Amazonian catfish called candiru with a review of the allied habits of other members of the family pygidiidae”. The American Journal of Surgery (Elsevier Inc.) 8 (1): 170–188. doi:10.1016/S0002-9610(30)90912-9. ISSN 0002-9610.
3. ^ Le Cointe, Paul. 1922. L'Amazonie Bresilienne: Le Pays; Ses Inhabitants, scs Ressources. Notes et Statistiques jusqu'en 1920. Paris, II: 365.
4. ^ ^{a b c} “BBC - Earth - Would the candiru fish really eat your genitals?”. BBC (2016年1月6日閲覧。
5. ^ “こんな生きもの、絶対に出会いたくないっ！ 超危険生物勝手にワースト5選”. ナショナルジオグラフィック日本版. p. 2 (2015年11月27日閲覧。
6. ^ “Experiments on the Feeding Behavior of the Hematophagous Candiru, Vandellia cf. Plazaii”. Springer (2016年1月6日閲覧。
7. ^ “Candiru—A Little Fish With Bad Habits: Need Travel Health Professionals Worry? A Review”. Journal of Travel Medicine (2016年1月6日閲覧。

흡혈메기(칸디루)(Vandellia cirrhosa)는 메기목 흡혈메기과의 비늘이 없는 기생성 메기 종류이다. 아마존 강 유역에서 발견되며 길이는 2.5cm에서 15cm이다. 몸이 반투명하여 물속에서는 보기가 힘들다. 다른 물고기의 아가미로 들어가 기생하여 살을 조금씩 파먹는다.

분포

이 물고기가 사는 곳으로 알려진 장소는 아마존 강과 그 강의 지류인 네그로 강(스페인어: Río Negro)이다.

기생

흡혈메기는 기생성 동물이다. 가끔 사람을 공격하는 것으로도 알려져 있다. 암모니아 냄새를 맡고 숙주를 찾아가기 때문에 물 속에서 오줌을 누던 사람의 성기 속으로 들어가 버리기도 한다는 소문이 있었으나 사실은 아니다. 실제로는 물고기 아가미와 같은 곳에서 발생하는 작고 강한 물살에 반응해 다가가는 것으로 알려졌다. 칸디루가 사람 성기에 들어간 사례는 1건이 있으며, 수술을 통해 간단히 제거 후 회복했다.