dcsimg

Columelliaceae ( Polish )

provided by wikipedia POL

Columelliaceaerodzina roślin nasiennych z rzędu Bruniales. Obejmuje dwa rodzaje liczące według różnych ujęć od trzech do siedmiu gatunków[3]. Rosną one na obszarach górskich wzdłuż Andów, przy czym rodzaj Desfontainia (rodzaj z jednym zmiennym gatunkiem lub trzema[4]) ma większy zasięg ciągnący się od Kostaryki po południowe Chile, a Columellia – od południowej Kolumbii po Boliwię[1]. Desfontainia spinosa jest uprawiana jako roślina ozdobna na obszarach o łagodnym, wilgotnym klimacie. Naparowi z jej liści przypisuje się właściwości halucynogenne, ale nie zostały one jednoznacznie potwierdzone[3]. Wykorzystywana bywa także do barwienia tkanin[4].

Morfologia

 src=
Desfontainia spinosa
Pokrój
Rośliny z rodzaju Columellia to krzewy i drzewa, podczas gdy Desfontainia to krzewy[1].
Liście
Skórzaste[5][4], naprzeciwległe, bez przylistków[3]. Pojedyncze liście u Desfontainia są kolczasto ząbkowane, a u Columellia całobrzegie lub ząbkowane z gruczołkami na brzegu[3], czasem też na dolnej stronie blaszki[1]. Blaszka liści roślin z rodzaju Columellia jest zwykle asymetryczna[3].
Kwiaty
Pojedyncze (zwykle u Desfontainia) lub zebrane po kilka w wierzchotki wyrastające z kątów liści lub na szczycie pędów. Kwiaty są obupłciowe i zwykle promieniste, czasem słabo grzbieciste. Na hypancjum osadzonych jest 5 zrośniętych działek kielicha (rzadko jest ich inna liczba od czterech do ośmiu)[3]. Kielich jest trwały (pozostaje na owocu)[1]. Taka sama jak działek liczba płatków korony tworzy zrośnięte rurki zakończone żółtymi łatkami. Same rurki korony są także żółte lub czerwone. Pręciki są dwa u Columellia, a u Desfontainia jest ich pięć. Zalążnia u Columellia jest dolna i jednokomorowa, podczas gdy u Desfontainia górna i powstaje w wyniku zrośnięcia 3–7 owocolistków (najczęściej pięciu). Na szczycie zalążni znajduje się tęga szyjka słupka zwieńczona dwu lub czworodzielnym znamieniem[3].
Owoce
Pękające klapkami torebki u Columellia lub żółtawo-białe jagody u Desfontainia[3].

Systematyka

Ostatni wspólny przodek obu zaliczanych tu rodzajów rósł około 64 miliony lat temu[1]. Współcześnie zaliczane tu rośliny różnią się tak znacznie, że w przeszłości sytuowane były we własnych rodzinach lub włączane do różnych[3]. Rodzaj Columellia wyodrębniany jako rodzina Columelliaceae klasyfikowany był do różowców Rosales (system Cronquista z 1981)[1], hortensjowców Hydrangeales (system Thorne'a z 1992 i system Takhatajana z 1997), skalnicowców Saxifragales (system Takhatajana z 1983) oraz szczeciowców Dipsacales (system Backlunda z 1996)[5]. Desfontainia włączana była do loganiowatych Loganiaceae, ale bliskie, siostrzane pokrewieństwo z rodzajem Columellia potwierdziły badania molekularne, palinologiczne i z zakresu anatomii drewna[3].

Badania molekularne wykazały, że rodzina jest siostrzana względem Bruniaceae w obrębie rzędu Bruniales[1].

Podział rodziny[6]

Przypisy

  1. a b c d e f g h Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2018-12-05].
  2. a b James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – C (ang.). [dostęp 2018-12-05].
  3. a b c d e f g h i j Maarten J.M. Christenhusz, Michael F. Fay, Mark W. Chase: Plants of the World. Richmond UK, Chicago USA: Kew Publishing, Royal Botanic Gardens, The University of Chicago Press, 2017, s. 616-617. ISBN 978-1-842466346.
  4. a b c Jon L.R. Every: Neotropical Desfontainiaceae. Royal Botanic Gardens, Kew, UK. [dostęp 2018-12-05].
  5. a b Jon L.R. Every: Neotropical Columelliaceae. Royal Botanic Gardens, Kew, UK. [dostęp 2018-12-05].
  6. List of Genera in COLUMELLIACEAE. W: Vascular plant families and genera [on-line]. Angiosperm Phylogeny Website. [dostęp 2018-12-05].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Columelliaceae: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Columelliaceae – rodzina roślin nasiennych z rzędu Bruniales. Obejmuje dwa rodzaje liczące według różnych ujęć od trzech do siedmiu gatunków. Rosną one na obszarach górskich wzdłuż Andów, przy czym rodzaj Desfontainia (rodzaj z jednym zmiennym gatunkiem lub trzema) ma większy zasięg ciągnący się od Kostaryki po południowe Chile, a Columellia – od południowej Kolumbii po Boliwię. Desfontainia spinosa jest uprawiana jako roślina ozdobna na obszarach o łagodnym, wilgotnym klimacie. Naparowi z jej liści przypisuje się właściwości halucynogenne, ale nie zostały one jednoznacznie potwierdzone. Wykorzystywana bywa także do barwienia tkanin.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL