dcsimg

Brief Summary

provided by EOL authors

The vanilla orchids (genus Vanilla) include about 110 flowering species in the family Orchidaceae that grow as lianas (woody vines).They are native mostly to wet tropical forests world-wide, although absent in Australia. The center of their diversity is the American tropics.The best-known species, the flat-leaved vanilla (V. planifolia), from which commercial vanilla flavoring is derived is the only orchid industrially produced for food and cosmetic purposes.It is native to the Mexico and Central America and its use has been documented by Aztecs and Mayans (Rodolphe et al. 2011; Kew RBG 2013). Another species often grown commercially but not on an industrial scale is the Pompona vanilla, V. pompona(Wikipedia 2013).Flavoring is extracted from the mature, dried pods and seeds (Kew RBG 2013).

Vanillas form long thin stems up to 35 m (115 feet) in length, with short, oblong, thick, leathery dark green leaves alternating along the vine and long aerial roots growing down from each node.A number of species have leaves reduced to scales and some with leaves absent completely so the vine is thought to photosynthesize using their green climbing stems. While most Vanilla species grow in warm wet conditions, these 18 or so leafless species are adapted to dry habitats. One exception to the lianescent form is the species V. dietschiana which grows to about 35 cm high, which has been considered different genus (Dictyophyllaria) because of its different morphology (Rodolphe et al. 2011).

There may be up to 100 flowers on a single Vanilla raceme, but usually no more than 20. The flowers are large and attractive with white, green, greenish yellow or cream colors and most have a sweet scent (although not the scent of commercial vanilla, which comes from the seed).A flower blooms only for one day, after which it falls off the stalk if not pollinated.The flowers are self-fertile but most require pollinators, which are now thought to be mostly bees; in Central America large euglossine bees. Vanilla species do not produce nectar as pollination rewards, instead pollinators collect pollen, oils and flower fragrance and/or are tricked into pollinating flowers with no reward. Hand pollination is the most reliable method of fertilizing commercially grown Vanilla (Rodolphe et al. 2011).

The fruit, called a "vanilla bean" is not a true bean, but rather a capsule 10–20cm long, which encloses millions of tiny seeds. It ripens gradually several months after flowering, eventually turning black in color and giving off a strong aroma, and the dehiscent pod pops open allowing seeds (usually coated with sticky oil) to be dispersed by mammals, birds and insects, and in some cases by wind or simply gravity (Rodolphe et al. 2011).

The larvae of some Lepidoptera species, such as the wooly bear moths Hypercompe eridanus and H. icasia use Vanilla species as food plants (Rodolphe et al. 2011).

license
cc-by-3.0
copyright
Dana Campbell
original
visit source
partner site
EOL authors

Description

provided by Flora of Zimbabwe
Lianes bearing aerial or clinging adventitious roots. Leaves present (in ours), fleshy. Inflorescences axillary or terminal, few-many-flowered. Flowers large, white, yellow or green, often marked with purple or yellow on the lip. Sepals and petals similar, free. Lip usually larger than the sepals and petals, adnate to the column and forming a funnel.
license
cc-by-nc
copyright
Mark Hyde, Bart Wursten and Petra Ballings
bibliographic citation
Hyde, M.A., Wursten, B.T. and Ballings, P. (2002-2014). Vanilla Flora of Zimbabwe website. Accessed 28 August 2014 at http://www.zimbabweflora.co.zw/speciesdata/genus.php?genus_id=423
author
Mark Hyde
author
Bart Wursten
author
Petra Ballings
original
visit source
partner site
Flora of Zimbabwe

Distribution ( Portuguese )

provided by IABIN
Chile Central
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Universidade Estadual de CAMPINAS
author
Pablo Gutierrez
partner site
IABIN

Vanilha ( Breton )

provided by wikipedia BR
>

Ar vanilha, a vez graet vanilh[1], vanilhez[2] ha vanilhenn[3] anezho ivez, zo plant eus ar c'herentiad Orchidaceae, ouzhpenn 110 spesad anezho. Tri anezho a vez gounezet evit o frouezh : Vanilla planifolia André, V. pompona Schiede ha V. tahitensis J.W. Moore.

Spesadoù

kemmañ ar vammenn
  • Vanilla abundiflora
  • Vanilla acuminata
  • Vanilla acuta
  • Vanilla africana
  • Vanilla albida
  • Vanilla andamanica
  • Vanilla angustipetala
  • Vanilla annamica
  • Vanilla aphylla
  • Vanilla appendiculata
  • Vanilla bahiana
  • Vanilla bakeri
  • Vanilla bampsiana
  • Vanilla barbellata Reichenb.f.
  • Vanilla barrereana
  • Vanilla bertoniensis
  • Vanilla bicolor
  • Vanilla borneensis
  • Vanilla bradei
  • Vanilla calopogon
  • Vanilla calyculata
  • Vanilla carinata
  • Vanilla chalottii
  • Vanilla chamissonis
  • Vanilla claviculata (W.Wright) Sw.
  • Vanilla columbiana
  • Vanilla correllii
  • Vanilla coursii
  • Vanilla cristagalli
  • Vanilla cristatocallosa
  • Vanilla cucullata
  • Vanilla decaryana
  • Vanilla denticulata
  • Vanilla diabolica
  • Vanilla dilloniana Correll
  • Vanilla dubia
  • Vanilla duckei
  • Vanilla dungsii
  • Vanilla edwallii
  • Vanilla fimbriata
  • Vanilla francoisii
  • Vanilla gardneri
  • Vanilla giulianettii
  • Vanilla grandiflora
  • Vanilla grandifolia
  • Vanilla griffithii
  • Vanilla hallei
  • Vanilla hamata
  • Vanilla hartii
  • Vanilla havilandii
  • Vanilla helleri
  • Vanilla heterolopha
  • Vanilla hostmannii
  • Vanilla humblotii
  • Vanilla imperialis
  • Vanilla inodora
  • Vanilla insignis
  • Vanilla kaniensis
  • Vanilla kempteriana
  • Vanilla kinabaluensis
  • Vanilla latisegmenta
  • Vanilla leprieurii
  • Vanilla lindmaniana
  • Vanilla madagascariensis
  • Vanilla marowynensis
  • Vanilla methonica
  • Vanilla mexicana Mill.
  • Vanilla moonii
  • Vanilla nigerica
  • Vanilla ochyrae
  • Vanilla odorata
  • Vanilla organensis
  • Vanilla ovalis
  • Vanilla ovata
  • Vanilla palembanica
  • Vanilla palmarum
  • Vanilla parvifolia
  • Vanilla penicillata
  • Vanilla perexilis
  • Vanilla perrieri
  • Vanilla phaeantha Reichenb.f.
  • Vanilla phalaenopsis
  • Vanilla pierrei
  • Vanilla pilifera
  • Vanilla planifolia B.D.Jackson
  • Vanilla platyphylla
  • Vanilla poitaei Reichenb.f.
  • Vanilla pompona Schiede - Vanillon
  • Vanilla polylepis
  • Vanilla porteresiana
  • Vanilla purusara
  • Vanilla ramosa
  • Vanilla ribeiroi
  • Vanilla rojasiana
  • Vanilla roscheri
  • Vanilla ruiziana
  • Vanilla schwackeana
  • Vanilla seranica
  • Vanilla seretii
  • Vanilla siamensis
  • Vanilla sprucei
  • Vanilla sumatrana
  • Vanilla surinamensis
  • Vanilla tahitensis - Vanille de Tahiti
  • Vanilla trigonocarpa
  • Vanilla uncinata
  • Vanilla utteridgei
  • Vanilla vellozii
  • Vanilla walkeriae
  • Vanilla wariensis
  • Vanilla weberbaueriana
  • Vanilla wightii

Vanilha zo unan eus elfennoù ar frondoù brudetañ.

  • Shalimar (Guerlain)
  • Tocade (Marcel Rochas)
  • Vanilla Field (Coty)

Keginerezh

kemmañ ar vammenn

Implijet e vez ar vanilha e gwastilli ha diennoù a zo, evel an dienn saoz, hag e meuzioù evel ar banana split ha flanez ar bastezerien.

Liammoù diavaez

kemmañ ar vammenn

Daveoù ha notennoù

kemmañ ar vammenn
  1. Devri
  2. Devri
  3. Devri (anv ar blantenn).
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Skrivagnerien ha kempennerien Wikipedia |
original
visit source
partner site
wikipedia BR

Vanilha: Brief Summary ( Breton )

provided by wikipedia BR
>

Ar vanilha, a vez graet vanilh, vanilhez ha vanilhenn anezho ivez, zo plant eus ar c'herentiad Orchidaceae, ouzhpenn 110 spesad anezho. Tri anezho a vez gounezet evit o frouezh : Vanilla planifolia André, V. pompona Schiede ha V. tahitensis J.W. Moore.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Skrivagnerien ha kempennerien Wikipedia |
original
visit source
partner site
wikipedia BR

Vanilla ( Catalan; Valencian )

provided by wikipedia CA
Crystal128-pipe.svg
Aquest article o secció no cita les fonts o necessita més referències per a la seva verificabilitat.

Vanilla és un gènere d'orquídies que produeix un fruit del que s'obté un saborizant del mateix nom. Quan la van conèixer, els espanyols li van posar el nom de vainilla, per semblar-se a les vaines (fesol verdes) en petit.

Espècies de Vanilla

 src= A Wikimedia Commons hi ha contingut multimèdia relatiu a: Vanilla Modifica l'enllaç a Wikidata
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autors i editors de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia CA

Vanilla: Brief Summary ( Catalan; Valencian )

provided by wikipedia CA

Vanilla és un gènere d'orquídies que produeix un fruit del que s'obté un saborizant del mateix nom. Quan la van conèixer, els espanyols li van posar el nom de vainilla, per semblar-se a les vaines (fesol verdes) en petit.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autors i editors de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia CA

Vanilje ( Danish )

provided by wikipedia DA

Vanilje (Vanilla) (tidligere vanille) er dels navnet på en slægt af orkideer med over 100 arter og dels betegnelsen for et krydderi, der købes som behandlede frugter af nogle Vanilje-arter.

Beskrevne arter


Andre arter
  • Vanilla barbellata
  • Vanilla chamissonis
  • Vanilla claviculata
  • Vanilla dilloniana
  • Vanilla edwallii
  • Vanilla mexicana
  • Vanilla odorata
  • Vanilla phaeantha
  • Vanilla pilifera
  • Vanilla poitaei
  • Vanilla siamensis

Normalt anvendes kun kornene (frøene) i frugten, selv om skallen kan koge med i retter som risengrød. Vaniljefrugten indeholder verdens mindste frø, og hver frugt kan indeholde usandsynligt mange frø. Smagen sidder hovedsagelig i selve frøene og hinden uden om frøet.

Smagen i vanilje er meget kompleks. Hovedbestanddelen er vanillin, men hertil kommer mange forskellige kemiske substanser, der alle bidrager til at give vaniljen den rigtige smag. Af disse stoffer er fenoler, fenolætere, alkoholer, carbonylforbindelser, syrer, estere, lactoner, alifatiske, aromatiske kulhydrater og heterocykliske forbindelser. Selv i meget små mængder påvirker de vanillens smag.

Ud over de nævnte stoffer findes også sukker, fedt, cellulose, mineraler og vand i vanille.

For at få smagen frem i vaniljefrugten må den behandles fx med dampning og tørring.

Vaniljeplanten stammer fra Mexico og Guatemala, men dyrkes også i Indonesien, på Tahiti og Madagaskar. Uden for Amerika må planten bestøves manuelt og det gør vaniljen kostbar.

Vaniljen har været et kendt krydderi i mange århundreder; aztekerne og mayaerne benyttede det bl.a. i deres kakaodrik.

Kager med vanilje


Question book-4.svg Der er for få eller ingen kildehenvisninger i denne artikel, hvilket er et problem. Du kan hjælpe ved at angive troværdige kilder til de påstande, som fremføres i artiklen.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia DA

Vanilje: Brief Summary ( Danish )

provided by wikipedia DA
Vanilla barbellata Vanilla chamissonis Vanilla claviculata Vanilla dilloniana Vanilla edwallii Vanilla mexicana Vanilla odorata Vanilla phaeantha Vanilla pilifera Vanilla poitaei Vanilla siamensis

Normalt anvendes kun kornene (frøene) i frugten, selv om skallen kan koge med i retter som risengrød. Vaniljefrugten indeholder verdens mindste frø, og hver frugt kan indeholde usandsynligt mange frø. Smagen sidder hovedsagelig i selve frøene og hinden uden om frøet.

Smagen i vanilje er meget kompleks. Hovedbestanddelen er vanillin, men hertil kommer mange forskellige kemiske substanser, der alle bidrager til at give vaniljen den rigtige smag. Af disse stoffer er fenoler, fenolætere, alkoholer, carbonylforbindelser, syrer, estere, lactoner, alifatiske, aromatiske kulhydrater og heterocykliske forbindelser. Selv i meget små mængder påvirker de vanillens smag.

Ud over de nævnte stoffer findes også sukker, fedt, cellulose, mineraler og vand i vanille.

For at få smagen frem i vaniljefrugten må den behandles fx med dampning og tørring.

Vaniljeplanten stammer fra Mexico og Guatemala, men dyrkes også i Indonesien, på Tahiti og Madagaskar. Uden for Amerika må planten bestøves manuelt og det gør vaniljen kostbar.

Vaniljen har været et kendt krydderi i mange århundreder; aztekerne og mayaerne benyttede det bl.a. i deres kakaodrik.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia DA

Vanille (Orchideen) ( German )

provided by wikipedia DE

Vanille ([ʋaˈnɪljə] oder [vaˈnɪlə], landschaftsbezogen auch [faˈnɪlə] bzw. [vaˈnɪl]; botanisch Vanilla) ist eine Pflanzengattung in der Familie der Orchideen (Orchidaceae).[1] Die 106[1] bis 127 Arten sind in den Subtropen bis Tropen verbreitet.

Beschreibung

 src=
Illustration aus Rumphia, sive, Commentationes botanicæ imprimis de plantis Indiæ Orientalis ..., 1835 von Vanilla albida
 src=
Illustration aus Martius, Eichler, Urban: Flora Brasiliensis, Band 3, Teil 4, Tafel 32 von Vanilla chamissonis
 src=
Illustration von Vanilla humblotii

Vegetative Merkmale

Bei vielen Arten variieren die vegetativen Merkmale sehr stark und sind deshalb als Bestimmungsmerkmale schlecht geeignet.[1] Die Arten der Gattung Vanilla sind immergrüne, ausdauernde krautige Pflanzen. Diese Kletterpflanze wachsen direkt im Erdboden wurzelnd (terrestrisch) oder halbepiphytisch. Die dicke, kahle, grüne, monopodiale Sprossachse verzweigt sich manchmal und ist sukkulent. Die grau-grünen Wurzeln entspringen an jedem Knoten der Sprossachse. Ihre Laubblätter sind lederartig dick und fleischig; sie können groß und länglich sein oder schuppenförmig.

Generative Merkmale

Der traubige Blütenstand ist kurz und dicht mit resupinaten[2] Blüten besetzt. Die relativ kurzlebigen Blüten sind auffällig. Die zwittrigen Blüten sind zygomorph und dreizählig. Die Kelchblätter sind frei.

Die Früchte sind botanisch gesehen längliche Kapselfrüchte oder zylindrische, ledrige Beeren, die sich nicht öffnen.[2] Die Früchte werden auch, wenn sie fermentiert als Gewürz verwendet werden, „Vanilleschoten“ genannt. Die Früchte enthalten, wie bei allen Orchideenarten, sehr viele, sehr kleine Samen. Die Samenschale (Testa) ist hart.[2]

Systematik, botanische Geschichte und Verbreitung

Botanische Geschichte und Taxonomie

Die ersten Arten, die zur Gattung Vanilla wurde bereits benannt bevor das binominale System der Nomenklatur nach Carl von Linné 1753 festgelegt wurde.[1] Die Gattung Vanilla wurde am 28. Januar 1754 durch Philip Miller in The Gardeners Dictionary...Abridged...fourth edition aufgestellt.[3][2] Als Lectotypusart wurde Vanilla mexicana Mill. (Syn.: Epidendrum vanilla L.) durch Mansfeld in Kulturpflanze, 2, 1959, Seite 587 festgelegt.[3] Synonyme für Vanilla Plum. ex Mill. sind: Myrobroma Salisb., Vanillophorum Neck. nom. inval.[1]

Wichtige Revisionen der Gattung Vanilla erfolgten durch Klotzsch 1846,[4] Rolfe 1896[5] und Portères 1954[6]. Nach molekulargenetischen Daten erfolgte eine umfassende Revision durch Arenas et al. 2010.[1]

Äußere Systematik

Die Gattung Vanilla gehört zur Tribus Vanilleae in der Unterfamilie Vanilloideae innerhalb der Familie Orchidaceae. Nach Arenas 2010 ist die Gattung Vanilla Plum. ex Mill. mit den Gattungen Dictyophyllaria Garay, Epistephium Kunth und Lecanorchis Blum am nächsten verwandt.[1] Nach Pansarin 2010 gehört die einzige Art der Gattung Dictyophyllaria Garay wieder zur Gattung Vanilla.[7][8]

Innere Systematik

Die Gattung Vanilla wurde durch Arenas et al. 2010 in zwei Untergattungen gegliedert:[1]

  • Untergattung Vanilla Mill. subg. Vanilla (Syn.: Vanilla subsect. Membranacea Portères nom. illeg.): Sie enthält etwa 15 neotropische Arten, die meisten davon kommen in Brasilien vor.[1]
  • Untergattung Vanilla subg. Xanata Soto Arenas & Cribb: Sie wurde 2010 aufgestellt und wird in zwei Sektionen gegliedert:[1]
    • Vanilla subg. Xanata sect. Tethya Soto Arenas & Cribb: Sie wurde 2010 aufgestellt.[1]
    • Vanilla subg. Xanata Soto Arenas & Cribb sect. Xanata[1]
 src=
Die Verbreitung der Gattung Vanilla auf der Welt

Arten und ihre Verbreitung

Das Verbreitungsgebiet der Gattung Vanilla sind die tropischen und subtropischen Gebiete verschiedener Kontinente. Es gibt Areale im südlichen Bereich Nordamerikas, auf den Karibischen Inseln, in Zentralamerika, Südamerika, Zentralafrika, Madagaskar, Südostasien und auf den westlichen Pazifischen Inseln.

Die ursprüngliche Verbreitung der meisten Arten ist Südamerika, wobei auch ein paar Arten, wie Vanilla imperialis oder Vanilla roscheri auf dem afrikanischen Kontinent heimisch sind.

Die Gattung Vanilla enthält je nach Autor 106[1] bis 127[9] Arten:

  • Vanilla ×tahitensis (Tahiti-Vanille) = Vanilla odorata × Vanilla planifolia

Nutzung

Der bekannteste und wirtschaftlich bedeutendste Vertreter ist die Gewürzvanille oder Echte Vanille (Vanilla planifolia). Aus den fermentierten Kapseln („Vanilleschoten“) dieser Pflanze wird das Gewürz Vanille gewonnen. Etwa 15 Arten tragen aromatische Früchte. Einige andere Vanillearten wie die Tahiti-Vanille (Vanilla tahitensis und Vanilla pompona) werden kommerziell genutzt. Auch diese Vanilla-Arten können in der Küche verwendet werden. Da die Inhaltsstoffe jedoch etwas anders als bei der Echten Vanille zusammengesetzt sind, ist das Aroma nicht ganz so fruchtig. Die Tahiti-Vanille wird jedoch hauptsächlich zur Verwendung in Kosmetika genutzt.

Einzelnachweise

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p Miguel A. Soto Arenas, Phillip Cribb: A new infrageneric classification and synopsis of the genus Vanilla Plum. ex Mill. (Orchidaceae: Vanillinae). In: Lankesteriana. Band 9, Nr. 3, 2010, S. 379, doi:10.15517/lank.v0i0.12071 (ucr.ac.cr [PDF; 692 kB]).
  2. a b c d James D. Ackerman: In: Flora of North America Editorial Committee (Hrsg.): Flora of North America North of Mexico. Volume 26: Magnoliophyta: Liliidae: Liliales and Oechidales. Oxford University Press, New York und Oxford, 2003, ISBN 978-0195152081. Vanilla Miller, S. 507–510 - textgleich online wie gedrucktes Werk.
  3. a b Vanilla bei Tropicos.org. Missouri Botanical Garden, St. Louis Abgerufen am 11. April 2020.
  4. J. F. Klotzsch: Ueber die Arten der Gattung Vanilla. In: Botanische Zeitung (Berlin), Band 4, 1846, S. 561–567. eingescannt bei biodiversitylibrary.org.
  5. R. A. Rolfe A revision of the genus Vanilla. In: Botanical Journal of the Linnean Society, Volume 32, 1896, S. 439–478.
  6. R. Porterès Le genere Vanilla et ses espèces.: pp. 94290. In: G. Bouriquet (Hrsg.): Le Vanillier et la Vanille dans le Monde. Enc. Biol. 46. Ed. Paul Lechevalier, Paris, 1954.
  7. a b Emerson R. Pansarin: Vanilla dietschiana, returns from Dictyophyllaria. In: Orchids (West Palm Beach), Volume 79, 2010, S. 106–109.
  8. a b Emerson R. Pansarin: Taxonomic notes on Vanilleae (Orchidaceae: Vanilloideae): Vanilla dietschiana, a rare South American taxon transferred from Dictyophyllaria. In: Selbyana, Volume' 30, 2010, S. 198–202.
  9. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx dy dz ea eb Rafaël Govaerts (Hrsg.): Vanilla. In: World Checklist of Selected Plant Families (WCSP) – The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, abgerufen am 12. April 2020.
  10. M. Oliur Rahman, Md. Abul Hassan: New angiospermic taxa for the flora of Bangladesh In: Bangladesh Journal of Plant Taxonomy, Volume 24, Issue 2, 2017. doi:10.3329/bjpt.v24i2.35112
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Vanille (Orchideen): Brief Summary ( German )

provided by wikipedia DE

Vanille ([ʋaˈnɪljə] oder [vaˈnɪlə], landschaftsbezogen auch [faˈnɪlə] bzw. [vaˈnɪl]; botanisch Vanilla) ist eine Pflanzengattung in der Familie der Orchideen (Orchidaceae). Die 106 bis 127 Arten sind in den Subtropen bis Tropen verbreitet.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Tlīlxōchitl ( Nahuatl )

provided by wikipedia emerging languages

Tlīlxōchitl (caxtillāntlahtōlli Vanilla).

 src=
Tlīlxōchitl
 src=
In tlīlxōchitl īpan in Badiano āmōxtli (circa 1580) ōtlahcuilolo īpan nāhuatlahtōlli.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Vanilha ( Occitan (post 1500) )

provided by wikipedia emerging languages

La vanilha es un genre d'orquidèas que comptan mai d'una centena d'espècias coma Vanilla planifolia, Vanilla tahitensis e Vanilla pompona que produson una espècia tanben nomenada vanilha.

La teca compta pas que doas fendas de deiscéncia creant doas valvas al contrari de las autras orquidèa que ne possedisson tres. La teca de la Vanilla tahitensis pòt tanben èsser indeiscenta.

Las Vanillinae son de lianas ramairas. Mas son pas de plantas parasitas, nimai de plantas totalament epifitas, son emiepifitas.

Espècas

Vejatz tanben

Referéncia extèrnes

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Vanilha: Brief Summary ( Occitan (post 1500) )

provided by wikipedia emerging languages

La vanilha es un genre d'orquidèas que comptan mai d'una centena d'espècias coma Vanilla planifolia, Vanilla tahitensis e Vanilla pompona que produson una espècia tanben nomenada vanilha.

La teca compta pas que doas fendas de deiscéncia creant doas valvas al contrari de las autras orquidèa que ne possedisson tres. La teca de la Vanilla tahitensis pòt tanben èsser indeiscenta.

Las Vanillinae son de lianas ramairas. Mas son pas de plantas parasitas, nimai de plantas totalament epifitas, son emiepifitas.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Vanilija ( Bosnian )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
Vanilla planifolia

Razne tropske američke loze (nalik na lozu, čokot) iz roda Vanilija iz porodice orhideja, posebno V. planifolia, uzgajana zbog svojih uskih dugačkih mahuna, iz kojih se dobija materija ukusa vanilije, izvorno iz Meksika.

Etimološki, riječ vanila nastaje iz španske riječi "vainilla", što znači "mala mahuna". Originalno, uzgajali su je srednjoamerički narodi, a španskom osvajaču Hernán Cortésu je pripisano da je upoznao Evropu, kako sa vanilom, tako i sa čokoladom, u 1520tim.

Pokušaji da se vanila uzgoji van Meksika i Centralne Amerike su bili neuspješni, zbog simbiotičke povezanosti čokota tlilxochitl, koji proizvodi vanilinu orhideju, sa lokalnim vrstama Melipona pčele; tako je bilo do 1837. kada je belgijski botaničar Charles François Antoine Morren otkrio ovu činjenicu, i započeo metodu vještačkog oprašivanja biljke.

Metoda je bila finacijski neuspješna, i kao takva, napuštena. U 1841., 12-godišnji francuski rob, Edmond Albius, koji je živio u Île Bourbon, otkrio je da se biljka može oprašivati ručno.

Trenutno postoje tri glavna kultivara vanile, na svjetskom nivou, i svi potiču od vrsta nađenih u Srednjoj Americi, uključujući dijelove današnjeg Meksika. Pojedine vrste rastu na Madagaskaru, Réunionu i drugim tropskim područjima Indijskog okeana. Glavnina vanile je vrste V. planifolia , koja je poznata kao "Madagascar-Bourbon" vanila, koja se proizvodi u malom području Madagaskara, i u Indoneziji.

Vanila je nakon šafrana, drugi najskuplji začin, zbog toga što zahtijeva puno rada, pri uzoju vanila sjemenki. I pored skupoće, veoma je cijenjena zbog svog okusa. Pisac Frederic Rosengarten, Jr. opisuje u svojoj "Knjizi začina", vanilu kao "čistu, mirisnu i nježnu", dok njenu složenu cvjetnu aromu opisuje kao "čudesni buke". Vanila se široko koristi u proizvodnji hrane, proizvodnji parfema i aromaterapiji. Mahuna ove biljke se nekada zove i zrno vanilije.

Rasprostranjenost

Karakteristike

Hemijski sastav

Upotreba

Ostalo

  • Ekstrakt arome, ukusa, vanilije, spremljen od sušenih mahuna ove biljke, ili proizveden sintetički.
  • U engleskom jeziku se za nešto kaže da je "vanila", ako je bez ukrasa, osnovno i obično. *Zastarjeli Španski: vainilla, deminutiv od vaina, korice mača (zbog oblika mahune).

Narodno vjerovanje

Također pogledajte

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori i urednici Wikipedije

Vanilija: Brief Summary ( Bosnian )

provided by wikipedia emerging languages
 src= Vanilla planifolia

Razne tropske američke loze (nalik na lozu, čokot) iz roda Vanilija iz porodice orhideja, posebno V. planifolia, uzgajana zbog svojih uskih dugačkih mahuna, iz kojih se dobija materija ukusa vanilije, izvorno iz Meksika.

Etimološki, riječ vanila nastaje iz španske riječi "vainilla", što znači "mala mahuna". Originalno, uzgajali su je srednjoamerički narodi, a španskom osvajaču Hernán Cortésu je pripisano da je upoznao Evropu, kako sa vanilom, tako i sa čokoladom, u 1520tim.

Pokušaji da se vanila uzgoji van Meksika i Centralne Amerike su bili neuspješni, zbog simbiotičke povezanosti čokota tlilxochitl, koji proizvodi vanilinu orhideju, sa lokalnim vrstama Melipona pčele; tako je bilo do 1837. kada je belgijski botaničar Charles François Antoine Morren otkrio ovu činjenicu, i započeo metodu vještačkog oprašivanja biljke.

Metoda je bila finacijski neuspješna, i kao takva, napuštena. U 1841., 12-godišnji francuski rob, Edmond Albius, koji je živio u Île Bourbon, otkrio je da se biljka može oprašivati ručno.

Trenutno postoje tri glavna kultivara vanile, na svjetskom nivou, i svi potiču od vrsta nađenih u Srednjoj Americi, uključujući dijelove današnjeg Meksika. Pojedine vrste rastu na Madagaskaru, Réunionu i drugim tropskim područjima Indijskog okeana. Glavnina vanile je vrste V. planifolia , koja je poznata kao "Madagascar-Bourbon" vanila, koja se proizvodi u malom području Madagaskara, i u Indoneziji.

Vanila je nakon šafrana, drugi najskuplji začin, zbog toga što zahtijeva puno rada, pri uzoju vanila sjemenki. I pored skupoće, veoma je cijenjena zbog svog okusa. Pisac Frederic Rosengarten, Jr. opisuje u svojoj "Knjizi začina", vanilu kao "čistu, mirisnu i nježnu", dok njenu složenu cvjetnu aromu opisuje kao "čudesni buke". Vanila se široko koristi u proizvodnji hrane, proizvodnji parfema i aromaterapiji. Mahuna ove biljke se nekada zove i zrno vanilije.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori i urednici Wikipedije

Vanilla (genus) ( Scots )

provided by wikipedia emerging languages

Vanilla, the vanilla orchids, form a flouerin plant genus o aboot 110 species in the orchid faimily (Orchidaceae).

References

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Vanilla (genus): Brief Summary ( Scots )

provided by wikipedia emerging languages

Vanilla, the vanilla orchids, form a flouerin plant genus o aboot 110 species in the orchid faimily (Orchidaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Wanile ( North Frisian )

provided by wikipedia emerging languages
Amrum.pngTekst üüb Öömrang

Wanile ([ʋaˈnɪljə] of [vaˈnɪlə]; latiinsk Vanilla) as en skööl faan orchideen (Orchidaceae). Diar jaft at gud 100 slacher faan; en grat bedüüdang hää det Gewürtswanile (Vanilla planifolia).

Bilen

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Wanile: Brief Summary ( North Frisian )

provided by wikipedia emerging languages

Wanile ([ʋaˈnɪljə] of [vaˈnɪlə]; latiinsk Vanilla) as en skööl faan orchideen (Orchidaceae). Diar jaft at gud 100 slacher faan; en grat bedüüdang hää det Gewürtswanile (Vanilla planifolia).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Waynilla ( Quechua )

provided by wikipedia emerging languages

Waynilla (latin simipi: genus Vanilla) nisqaqa huk q'apachana wayuq yurakunam, hillurinam.

Hawa t'inkikuna

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Waynilla: Brief Summary ( Quechua )

provided by wikipedia emerging languages

Waynilla (latin simipi: genus Vanilla) nisqaqa huk q'apachana wayuq yurakunam, hillurinam.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Βανίλια ( Greek, Modern (1453-) )

provided by wikipedia emerging languages

Η Βανίλια ή Βανίλα είναι γένος Αγγειόσπερμων Μονοκότυλων φυτών, που ανήκει στην τάξη Γύνανδρα, οικογένεια Ορχιδίδες (Orchidaceae) και είναι κοινά γνωστό ως Βανίλλη. Περιλαμβάνει 90 περίπου είδη αναρριχητικών φυτών, ιθαγενή των τροπικών περιοχών. Βανίλια επίσης ονομάζεται και η αρωματική ουσία που εξάγεται από τους καρπούς ορισμένων από τα είδη της.

Ιστορία

Η βανίλια χρησιμοποιούνταν για τον αρωματισμό του σοκόατλ (xocóatl)[1] της σοκολάτας, ενός αφεψήματος των Αζτέκων, αιώνες πριν ο Κορτές το δοκιμάσει στην αυλή του Μοντεζούμα, σύντομα μετά από αυτό η βανίλια έγινε πολύ δημοφιλής στην Ευρώπη.

Καλλιέργεια

Οι σπόροι της Βανίλιας που κυκλοφορούν στο εμπόριο είναι ο επεξεργασμένος άγουρος καρπός του είδους Βανίλια η πλατύφυλλος (V. planifolia) που είναι ιθαγενές του Μεξικού της Κεντρικής Αμερικής και του Βόρειου τμήματος της Νότιας Αμερικής, αλλά καλλιεργείται σε πολλές τροπικές περιοχές, ή του είδους Βανίλια η ταϊτινή (V. tahitensis) που είναι ιθαγενές της Ωκεανίας. Είναι φυτό με μακρύ, σαρκώδη αναρριχητικό βλαστό ο οποίος προσκολλάται στα δένδρα με εναέρια ριζίδια, έχει επίσης και ρίζες που εισχωρούν στο έδαφος. Κατά την περίοδο της ανθοφορίας, η οποία διαρκεί για δύο περίπου μήνες, πολλά εφήμερα άνθη ανοίγουν, λίγα κάθε φορά. Τα άνθη έχουν λεπτεπίλεπτη κατασκευή και για αυτό στη φύση η επικονίαση τους μπορεί να γίνει μόνο από μια μικρή μέλισσα που ζει στο Μεξικό. Στις άλλες χώρες όπου καλλιεργείται το φυτό, εφαρμόζεται η τεχνητή επικονίαση, η οποία γίνεται αμέσως μόλις ανοίξουν τα άνθη. Ο καρπός είναι επιμήκης κάψα και φθάνει σε πλήρη ανάπτυξη τα 20 εκατοστόμετρα μήκος σε 4 έως 6 εβδομάδες ενώ μπορεί να χρειαστούν μέχρι και 9 μήνες ώσπου να ωριμάσει.

Χρήσεις

Ο αρωματικός παράγοντας της Βανίλιας χρησιμοποιείται ευρέως τόσο στην οικιακή μαγειρική όσο και στα τρόφιμα εμπορίου, ιδιαίτερα στη σοκολάτα στα προϊόντα της αρτοποιίας, στη ζαχαροπλαστική, στις πουτίγκες. στις σάλτσες, σε παγωτό, σε αφεψήματα και στην αρωματοποιία. Οι άγουροι καρποί συλλέγονται αμέσως μόλις πάρουν χρυσοπράσινο χρώμα στη βάση τους. Τα φρέσκα σπέρματα της Βανίλιας δεν έχουν άρωμα. Το χαρακτηριστικό άρωμα είναι αποτέλεσμα ενζυματικής δράσης κατά τη διάρκεια ειδικής επεξεργασίας. Το εκχύλισμα της βανίλιας παραλαμβάνεται μετά από θραύση των κατεργασμένων αποξηραμένων καρπών και εκχύλιση με αλκοόλη. Η τεχνητή βανίλια γίνεται από συνθετικά παραγόμενη βανιλίννη.

Πηγές

  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάννικα, Τόμος 13

Παραπομπές

  1. στην Νάουατλ ο τονισμός είναι πάντα στην προτελευταία συλλαβή και το αρχικό γράμμα x προφέρεται όπως αγγλικό sh
  2. «Faostat». Faostat.fao.org. 16 Δεκεμβρίου 2009. Ανακτήθηκε στις 1 Μαΐου 2010.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Συγγραφείς και συντάκτες της Wikipedia

Βανίλια: Brief Summary ( Greek, Modern (1453-) )

provided by wikipedia emerging languages

Η Βανίλια ή Βανίλα είναι γένος Αγγειόσπερμων Μονοκότυλων φυτών, που ανήκει στην τάξη Γύνανδρα, οικογένεια Ορχιδίδες (Orchidaceae) και είναι κοινά γνωστό ως Βανίλλη. Περιλαμβάνει 90 περίπου είδη αναρριχητικών φυτών, ιθαγενή των τροπικών περιοχών. Βανίλια επίσης ονομάζεται και η αρωματική ουσία που εξάγεται από τους καρπούς ορισμένων από τα είδη της.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Συγγραφείς και συντάκτες της Wikipedia

Ванила (растение) ( Macedonian )

provided by wikipedia emerging languages

Ванилата (лат. Vanilla) е род на орхидеи кој во себе вклучува 110 видови на монокотиледони и многугодишни растенија. Од некои видови (во прв ред Vanilla planifolia) се добива ароматичното соединение со исто име. Името доаѓа од шпанскиот збор vainilla, што во превод значи вагина. Ванилата е распространета во тропските и суптропските зони. Постојат видови во Западна Африка, Нова Гвинеја, како и во тропските зони на Америка и Азија. За татковина на ванилата се сметаат Мексико и околните региони - таму се наоѓаат единствените опрашувачи на ова растение. Во останатите делови на светот каде ванилата се одгледува, овој процес се извршува по вештачки пат.

Ванилата била позната и почитувана и од страна на Ацтеките кои правеле специјален напиток од неа - смеса од какаови зрна, ванила и мед, која била сметана за моќен афродизијак. Во 16 век ванилата е пренесена во Европа од страна на Шпанците.

Растението по својот хабитус претставува многу долга лијана. Со тек на времето и еволуцијата, кај некои видови исчезнува лисната маса и остануваат единствено долгите стебла. Цветовите се најчесто бели или белозеленкасти, поретко зеленкасти или жолти.

Есенцијата од ванила се добива по пат на филтрација со алкохол и вода на раздробените зрна, слично како при производството на кафе. Ванилината есенција е многу силна. Таа има голема примена и надвор од кулинарството. Таа се користи при подготовката на парфеми, пури и ликери.

 src=
Цвет од ванила.

Систематика

Систематиката на родот Vanilla е нејасна.[1] Ова е делумен список на видови или синоними:

Наводи

  1. Bory, Séverine; Michel Grisoni, Marie-France Duval and Pascale Besse (21 јули, 2007 г). Biodiversity and preservation of vanilla: present state of knowledge. „Genetic Resources and Crop Evolution“ (Springer Netherlands) том 55 (4): 551–571. doi:10.1007/s10722-007-9260-3. ISSN 1573-5109. http://www.springerlink.com/content/p1k3k0288m4v0513/.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори и уредници на Википедија

Ванила (растение): Brief Summary ( Macedonian )

provided by wikipedia emerging languages

Ванилата (лат. Vanilla) е род на орхидеи кој во себе вклучува 110 видови на монокотиледони и многугодишни растенија. Од некои видови (во прв ред Vanilla planifolia) се добива ароматичното соединение со исто име. Името доаѓа од шпанскиот збор vainilla, што во превод значи вагина. Ванилата е распространета во тропските и суптропските зони. Постојат видови во Западна Африка, Нова Гвинеја, како и во тропските зони на Америка и Азија. За татковина на ванилата се сметаат Мексико и околните региони - таму се наоѓаат единствените опрашувачи на ова растение. Во останатите делови на светот каде ванилата се одгледува, овој процес се извршува по вештачки пат.

Ванилата била позната и почитувана и од страна на Ацтеките кои правеле специјален напиток од неа - смеса од какаови зрна, ванила и мед, која била сметана за моќен афродизијак. Во 16 век ванилата е пренесена во Европа од страна на Шпанците.

Растението по својот хабитус претставува многу долга лијана. Со тек на времето и еволуцијата, кај некои видови исчезнува лисната маса и остануваат единствено долгите стебла. Цветовите се најчесто бели или белозеленкасти, поретко зеленкасти или жолти.

Есенцијата од ванила се добива по пат на филтрација со алкохол и вода на раздробените зрна, слично како при производството на кафе. Ванилината есенција е многу силна. Таа има голема примена и надвор од кулинарството. Таа се користи при подготовката на парфеми, пури и ликери.

 src= Цвет од ванила.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори и уредници на Википедија

Ваниль (будос) ( Udmurt )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
Ваниль
 src=
Ваниль

Ваниль ( лат. Vanilla ) — Orchidaecae семьяысь Америкалэн, Азилэн но Африкалэн сяськаё будос. Дуннеын тодмо ог 110 пӧртэм.

Видъёс

  • Vanilla planifolia
  • Vanilla pompona
  • Vanilla tahitensis
  • Vanilla lujae
  • Vanilla mexicana
  • Vanilla odorata
  • Vanilla parvifolia
  • Vanilla phaeantha
  • Vanilla rojasiana
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Ваниль (будос): Brief Summary ( Udmurt )

provided by wikipedia emerging languages
 src= Ваниль  src= Ваниль

Ваниль ( лат. Vanilla ) — Orchidaecae семьяысь Америкалэн, Азилэн но Африкалэн сяськаё будос. Дуннеын тодмо ог 110 пӧртэм.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Ваниль (быдмас) ( Komi )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
Ваниль
 src=
Ваниль

Ваниль ( лат. Vanilla ) — Орхидея котырись (Orchidaceae) быдмас увтыр. Ваниль увтырӧ пырӧны 110 вид. Ваниль пантасьӧ Америкаын, Азияын да Африкаын.

Виддэз

  • Vanilla planifolia
  • Vanilla pompona
  • Vanilla tahitensis
  • Vanilla lujae
  • Vanilla mexicana
  • Vanilla odorata
  • Vanilla parvifolia
  • Vanilla phaeantha
  • Vanilla rojasiana
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Ваниль (быдмас): Brief Summary ( Komi )

provided by wikipedia emerging languages
 src= Ваниль  src= Ваниль

Ваниль ( лат. Vanilla ) — Орхидея котырись (Orchidaceae) быдмас увтыр. Ваниль увтырӧ пырӧны 110 вид. Ваниль пантасьӧ Америкаын, Азияын да Африкаын.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Ваниль (быдмӧг) ( Komi )

provided by wikipedia emerging languages
 src=
Ваниль
 src=
Ваниль

Ваниль ( латин Vanilla ) — Орхидея котырса быдмӧг увтыр. Сійӧ быдмӧ Америкаын, Азияын да Африкаын.

Виддэз

  • Vanilla planifolia
  • Vanilla pompona
  • Vanilla tahitensis
  • Vanilla lujae
  • Vanilla mexicana
  • Vanilla odorata
  • Vanilla parvifolia
  • Vanilla phaeantha
  • Vanilla rojasiana
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Ваниль (быдмӧг): Brief Summary ( Komi )

provided by wikipedia emerging languages
 src= Ваниль  src= Ваниль

Ваниль ( латин Vanilla ) — Орхидея котырса быдмӧг увтыр. Сійӧ быдмӧ Америкаын, Азияын да Африкаын.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

వెనిలా ( Telugu )

provided by wikipedia emerging languages

వెనిలా (Vanilla, the vanilla orchids) పుష్పించే మొక్కలలో ఆర్కిడేసి కుటుంబానికి చెందిన ప్రజాతి. దీనిలో సుమారు 110 జాతులు ఉన్నాయి. వీనిలో చదును ఆకులు కలిగిన వెనిలా ప్లానిఫోలియా (Vanilla planifolia) ను విస్తారంగా ప్రపంచమంతా పారిశ్రామిక కారణాల మూలంగా పెంచుతున్నారు.

జాతులు

The taxonomy of the genus Vanilla is unclear.[2] This is a partial list of species or synonyms:

మూలాలు

  1. "Genus: Vanilla Mill". Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 2003-10-01. మూలం నుండి 2009-01-15 న ఆర్కైవు చేసారు. Retrieved 2011-03-02.
  2. Bory, Séverine (July 21, 2007). "Biodiversity and preservation of vanilla: present state of knowledge". Genetic Resources and Crop Evolution. Springer Netherlands. 55 (4): 551–571. doi:10.1007/s10722-007-9260-3. ISSN 1573-5109. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  3. "GRIN Species Records of Vanilla". Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. మూలం నుండి 2015-09-24 న ఆర్కైవు చేసారు. Retrieved 2011-03-02.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
వికీపీడియా రచయితలు మరియు సంపాదకులు

వెనిలా: Brief Summary ( Telugu )

provided by wikipedia emerging languages

వెనిలా (Vanilla, the vanilla orchids) పుష్పించే మొక్కలలో ఆర్కిడేసి కుటుంబానికి చెందిన ప్రజాతి. దీనిలో సుమారు 110 జాతులు ఉన్నాయి. వీనిలో చదును ఆకులు కలిగిన వెనిలా ప్లానిఫోలియా (Vanilla planifolia) ను విస్తారంగా ప్రపంచమంతా పారిశ్రామిక కారణాల మూలంగా పెంచుతున్నారు.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
వికీపీడియా రచయితలు మరియు సంపాదకులు

ვანილი ( Mingrelian )

provided by wikipedia emerging languages

ვანილი (ლათ. Vanilla) — ეპიფიტური ჩანარეფიშ გვარი ჯადვარიშობურეფიშ ფანიაშე. ღოღაია ლიანეფი რე, ნამუეფსჷთ უღჷნა ოჰეერე მიკაღანკალი ჯინჯეფი. ჩინებული რე ვანილიშ 100-შახ გვარობა, ნამუეფით გოფაჩლი რე ჟირხოლო გვერდოსფეროშ ტროპიკეფს. კანკალე გვარობაშ გუმნაღელი იკათუანს შურამ ნიფთიარობეფს (სამანგ. ვანილინს) დო გჷმირინუანა პარფიუმერიას დო ოჭკომალიშ რეწუალას. ოკონდიტრე წარმებას ვანილიშ ჯოხოდვალათ უმოსო ჩინებული რე Vanilla planifolia-შ გუმნაღელი. ათე ჩანარს ხორცამი ფურცელეფი დო მოწვანე-მორჩე პიოლეფი უღუ. ვანილიშ ოდაბადე რე მექსიკა. მოჸუნა მიარე ტროპიკულ ქიანას. ვანილიშ კობუ დო მიკოჭირაკილი გუმნაღელი ანდაღებული შურამ-ორკვანალი რე.

ლიტერატურა

  • ქსე, ტ. 4, გვ. 292, თბ., 1979
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

ვანილი: Brief Summary ( Mingrelian )

provided by wikipedia emerging languages

ვანილი (ლათ. Vanilla) — ეპიფიტური ჩანარეფიშ გვარი ჯადვარიშობურეფიშ ფანიაშე. ღოღაია ლიანეფი რე, ნამუეფსჷთ უღჷნა ოჰეერე მიკაღანკალი ჯინჯეფი. ჩინებული რე ვანილიშ 100-შახ გვარობა, ნამუეფით გოფაჩლი რე ჟირხოლო გვერდოსფეროშ ტროპიკეფს. კანკალე გვარობაშ გუმნაღელი იკათუანს შურამ ნიფთიარობეფს (სამანგ. ვანილინს) დო გჷმირინუანა პარფიუმერიას დო ოჭკომალიშ რეწუალას. ოკონდიტრე წარმებას ვანილიშ ჯოხოდვალათ უმოსო ჩინებული რე Vanilla planifolia-შ გუმნაღელი. ათე ჩანარს ხორცამი ფურცელეფი დო მოწვანე-მორჩე პიოლეფი უღუ. ვანილიშ ოდაბადე რე მექსიკა. მოჸუნა მიარე ტროპიკულ ქიანას. ვანილიშ კობუ დო მიკოჭირაკილი გუმნაღელი ანდაღებული შურამ-ორკვანალი რე.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Чамхутал ( Chechen )

provided by wikipedia emerging_languages

Чумхутал (лат. Vanílla) — Орхиднарш (Orchidaceae) доьзалера лианаш тайпана дукхашерийн ораматаш. Масех (шина-кхаа) кепара стоьмех иштта «чамхутол» олу, лелайо чамбийриш санна.

Латинан тайпан цӀе схьайолу испан. vainilla — «чкъоьрг»[3]. Амма ботаникан агӀора, чамхуталан стоьмах, массо а орхидчеран санна, «бот» (боккъала а йолчу чкъоьргах къаьста чохь пардош ца хиларца) олу.

Евза кеп — чӀапагӀадолу чамхутал (Vanilla planifolia).

Билгалдахарш

Литература

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Чамхутал: Brief Summary ( Chechen )

provided by wikipedia emerging_languages

Чумхутал (лат. Vanílla) — Орхиднарш (Orchidaceae) доьзалера лианаш тайпана дукхашерийн ораматаш. Масех (шина-кхаа) кепара стоьмех иштта «чамхутол» олу, лелайо чамбийриш санна.

Латинан тайпан цӀе схьайолу испан. vainilla — «чкъоьрг». Амма ботаникан агӀора, чамхуталан стоьмах, массо а орхидчеран санна, «бот» (боккъала а йолчу чкъоьргах къаьста чохь пардош ца хиларца) олу.

Евза кеп — чӀапагӀадолу чамхутал (Vanilla planifolia).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Vanilla (genus)

provided by wikipedia EN

Vanilla, the vanilla orchids, forms a flowering plant genus of about 110 species in the orchid family (Orchidaceae). The most widely known member is the flat-leaved vanilla (V. planifolia), native to Mexico and Belize,[2] from which commercial vanilla flavoring is derived. It is the only orchid widely used for industrial purposes in flavoring such products as foods, beverages and cosmetics, and is recognized as the most popular aroma and flavor.[3] The key constituent imparting its flavour is the phenolic aldehyde, vanillin.[4]

This evergreen genus occurs worldwide in tropical and subtropical regions, from tropical America to tropical Asia, New Guinea and West Africa.[1] Five species are known from the contiguous United States, all limited to southern Florida.[5]

The genus was established in 1754 by Plumier, based on J. Miller. The word vanilla, derived from the diminutive of the Spanish word vaina (vaina itself meaning sheath or pod), simply translates as little pod.

Description

Flat-leaved vanilla (Vanilla planifolia) habitus

This genus of vine-like plants has a monopodial climbing habitus. They can form long thin stems with a length of more than 35 m, with alternate leaves spread along their length. The short, oblong, dark green leaves of Vanilla are thick and leathery, even fleshy in some species. But there are also a significant number of species that have their leaves reduced to scales or have become nearly or totally leafless and appear to use their green climbing stems for photosynthesis. Long and strong aerial roots grow from each node.

The racemose inflorescence's short-lived flowers arise successively on short peduncles from the leaf axils or scales. There may be up to 100 flowers on a single raceme, but usually no less than 20. The flowers are quite large and attractive with white, green, greenish yellow or cream colors. The flowers' sepals and petals are similar. The lip is tubular-shaped and surrounds the long, bristly column, opening up, as the bell of a trumpet, at its apex. The anther is at the top of the column and hangs over the stigma, separated by the rostellum. Most Vanilla flowers have a sweet scent.

Blooming occurs only when the flowers are fully grown. Each flower opens up in the morning and closes late in the afternoon on the same day, never to reopen. If pollination has not occurred meanwhile, it will be shed. The flowers are self-fertile, but need pollinators to perform this task. In the Neotropics, the flowers were historically presumed to be pollinated by stingless bees (e.g. Melipona) or hummingbirds, but this was never confirmed; the only actual documented pollination (i.e., producing seed set) is recorded for an orchid bee, Eulaema meriana, visiting Vanilla grandiflora in Peru,[6] and pollinia of Vanilla species have been observed attached to other species of Eulaema in Panama,[7] and pollinia of Vanilla pompona are carried by males of Eulaema cingulata in Peru.[8] Hand pollination is the most reliable method in commercially grown vanilla.[9] Vanilla plantations require trees for the orchids to climb and anchor by its roots.[9]

The fruit is termed "vanilla bean", though true beans are fabaceous eudicots not at all closely related to orchids. Rather, the vanilla fruit is technically an elongate, fleshy and later dehiscent capsule 10–20 cm long. It ripens gradually for 8 to 9 months after flowering, eventually turning black in color and giving off a strong aroma. Each pod contains thousands of minute seeds, and both the pods and seeds within are used to create vanilla flavoring. Vanilla beans are harvested by hand from commercial orchards.[9]

Vanilla species are used as food plants by the larvae of some Lepidoptera species, such as the woolly bear moths Hypercompe eridanus and H. icasia. Off-season or when abandoned, they may serve as habitat for animals of open forest, e.g. on the Comoros for Robert Mertens's day gecko (Phelsuma robertmertensi).

Selected species

See List of Vanilla species

The taxonomy of the genus Vanilla is complex.[10]

This is a partial list of species or synonyms:

Aroma and flavor

Regarded as the world's most popular aroma and flavor,[12] vanilla contains the phenolic aldehyde, vanillin, as well as anisaldehyde, together accounting for its predominant sensory characteristics.[4] Vanilla is a widely used aroma and flavor compound for foods, beverages and cosmetics,[3][12] as indicated by its popularity as an ice cream flavor.[13]

References

  1. ^ a b "World Checklist of Selected Plant Families: Royal Botanic Gardens, Kew". kew.org.
  2. ^ Vega, M.; Hernández, M.; Herrera-Cabrera, B.E.; Wegier, A. (2020). "Vanilla planifolia". IUCN Red List of Threatened Species. 2020: e.T103090930A172970359. doi:10.2305/IUCN.UK.2020-2.RLTS.T103090930A172970359.en. Retrieved 19 November 2021.
  3. ^ a b Sinha, A. K.; Sharma, U. K.; Sharma, N (2008). "A comprehensive review on vanilla flavor: Extraction, isolation and quantification of vanillin and others constituents". International Journal of Food Sciences and Nutrition. 59 (4): 299–326. doi:10.1080/09687630701539350. PMID 17886091. S2CID 37559260.
  4. ^ a b Takahashi M, Inai Y, Miyazawa N, Kurobayashi Y, Fujita A (2013). "Identification of the key odorants in Tahitian cured vanilla beans (Vanilla tahitensis) by GC-MS and an aroma extract dilution analysis". Biosci Biotechnol Biochem. 77 (3): 601–5. doi:10.1271/bbb.120840. PMID 23470766. S2CID 39521387.
  5. ^ "Vanilla in Flora of North America @ efloras.org". efloras.org.
  6. ^ Lubinsky P, Van Dam M, Van Dam A (2006) Pollination of Vanilla and evolution in Orchidaceae. Lindleyana. 75:926–929
  7. ^ Ackerman, J.D. 1983. Specificity and mutual dependency of the orchid–euglossine bee interaction. Biological Journal of the Linnean Society 20:301–314
  8. ^ Watteyn, C., Scaccabarozzi, D., Muys, B., Van Der Schueren, N., Van Meerbeek, K., Guizar Amador, M. F., Ackerman, J. D., Cedeño Fonseca, M. V., Chinchilla Alvarado, I. F., Reubens, B., Pillco Huarcaya, R., Cozzolino, S., & Karremans, A. P. (2022). Trick or treat? Pollinator attraction in Vanilla pompona (Orchidaceae). Biotropica 54: 268– 274. https://doi.org/10.1111/btp.13034
  9. ^ a b c Mauseth, James (2016). Botany: An Introduction To Plant Biology, 6th edition. Jones & Bartlett Learning. p. 656. ISBN 978-1284123586.
  10. ^ Bory, Séverine; Michel Grisoni; Marie-France Duval; Pascale Besse (July 21, 2007). "Biodiversity and preservation of vanilla: present state of knowledge". Genetic Resources and Crop Evolution. Springer Netherlands. 55 (4): 551–571. doi:10.1007/s10722-007-9260-3. ISSN 1573-5109. S2CID 34673230.
  11. ^ "GRIN Species Records of Vanilla". Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. Archived from the original on 2015-09-24. Retrieved 2011-03-02.
  12. ^ a b Rain, Patricia (2004). Vanilla: The Cultural History of the World's Most Popular Flavor and Fragrance. Tarcher. ISBN 9781585423637.
  13. ^ "Vanilla remains top ice cream flavor with Americans". International Dairy Foods Association, Washington, DC. 23 July 2013. Retrieved 29 August 2016.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia EN

Vanilla (genus): Brief Summary

provided by wikipedia EN

Vanilla, the vanilla orchids, forms a flowering plant genus of about 110 species in the orchid family (Orchidaceae). The most widely known member is the flat-leaved vanilla (V. planifolia), native to Mexico and Belize, from which commercial vanilla flavoring is derived. It is the only orchid widely used for industrial purposes in flavoring such products as foods, beverages and cosmetics, and is recognized as the most popular aroma and flavor. The key constituent imparting its flavour is the phenolic aldehyde, vanillin.

This evergreen genus occurs worldwide in tropical and subtropical regions, from tropical America to tropical Asia, New Guinea and West Africa. Five species are known from the contiguous United States, all limited to southern Florida.

The genus was established in 1754 by Plumier, based on J. Miller. The word vanilla, derived from the diminutive of the Spanish word vaina (vaina itself meaning sheath or pod), simply translates as little pod.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia EN

Vanilo ( Esperanto )

provided by wikipedia EO

Vanilo (Vanilla) estas genro de tropikaj kaj subtropikaj plantospecioj el la familio de la Orkidacoj (Orchidaceae).

Priskibo

La specioj de la genro Vanilla estas ĉiamverdaj, plurjaraj, grimpoplantoj, kiuj enradikiĝas en la tero aŭ vivas duonepifite. La dika, verda, kalva, unupieda trunko disbranĉiĝa de tempo al tempo kaj estas sukulenta. La griz-verdaj radikoj ekkreskas ĉe ĉiu nodo de la trunko. Ĝiaj folioj estas lede dikaj kaj karnecaj; ili povas esti grandaj kaj oblongaj aŭ skvamformaj.

La grapola floraro estas mallonga kaj dense ekipita de floroj. La mallongvivantaj floroj estas okulfrapaj. La sepaloj estas liberaj. La fruktoj estas botanike oblongaj kapsuloj aŭ ledaj beroj. En la komerco ili nomiĝas „vanilaj guŝoj“ kun tre multaj etaj semoj kiel ĉe ĉiuj Orkidacoj.

Disvastigo

 src=
disvastigo de la genro Vanilla tutmonde.

La disvastigejo de la genro estas la tropikaj kaj subtropikaj regionoj de la diversaj kontinentoj. Ekzistas arealoj, kie la genro kreskas en la suda Nordameriko, sur la Karibio, en Mezameriko, Sudameriko, Centrafriko, Madagaskaro, Sudorienta Azio kaj sur la okcidentaj pacifikaj insuloj.

La origina disvastigo de la plej multaj specioj estas Sudameriko. Nur kelkaj specioj, ekzemple Vanilla imperialis kaj Vanilla roscheri hejmiĝas sur la afrika kontinento.

Uzado

La plej konata specio estas la vera vanilo (Vanilla planifolia). El la fermentitaj kapsuloj („vanilaj ĝuŝoj“) de tiu planto oni faras la spicaĵon vanilo. Ankaŭ aliaj vanilaj specioj, kiel la Tahitia-vanilo (Vanilla tahitensis kaj Vanilla pompona) estas uzataj komerce. Ankaŭ tiuj ĉi Vanilo-specioj povas esti uzataj en la kuirarto. La enhavosubstancoj estas iomete diversa kaj la aromo ne estas tiom frukta kiel ĉe la vera vanilo. La Tahitia vanilo ĉefe etas uzata por fari kosmetikaĵojn.

Sistematiko

La genro Vanilla konsistas el pli ol 100 specioj, el kiuj kelkaj havas aromajn fruktojn. Jen listo:

La vanilo

La specio, kies frukto estas uzata en produktado de vanilo estas ĉefe Vanilia planifolia vaste kultivata en la tropikaj regionoj. Ĝi havas sian originon en Meksiko. Longatempe ĝi nur tie povis esti kultivata, ĉar la insektoj polenantaj la plantojn aliloke ne ekzistis. Arta polenado poste tamen ebligis la kultivon ankaŭ en aliaj tropikaj regionoj, kiel ekzemple Madagaskaro kaj Tahitio.

La vorto vanilo estas etimologe el la hispana vainilla, "ingeto" aŭ "malgranda ingo" el la latina vagina (de kie venas la Esperanta vorto vagino)

En la kuirarto uzatas la semoj, kiuj troviĝas en la guŝo de la planto. Vanilo fajnigas dolĉajn manĝaĵojn, kiel ekzemple ĉokoladon, laktaĵojn, bakaĵojn kaj fruktosalatojn. Ofte ĝi estas aĉetebla kiel vanilita sukero, tio estas sukero aromigita per vanilo.

Krome haveblas vanilin-sukero, sed ĝi konsistas (krom el sukero) el kemie produktita anstataŭaĵo, kiu gustas kaj odoras preskaŭ same kiel la originalo. Alimaniere, la kultiva produktaro ne sufiĉus por tiom da vanilgustaj nutraĵoj.

Vanilo estas uzata ankaŭ en la parfumindustrio.

Vidu ankaŭ

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
original
visit source
partner site
wikipedia EO

Vanilo: Brief Summary ( Esperanto )

provided by wikipedia EO

Vanilo (Vanilla) estas genro de tropikaj kaj subtropikaj plantospecioj el la familio de la Orkidacoj (Orchidaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
original
visit source
partner site
wikipedia EO

Vanilla ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

Vanilla es un género de orquídeas con alrededor de 110 especies distribuidas por todas las regiones tropicales y subtropicales: América tropical, Asia tropical y África Occidental.[2]​ La especie más conocida es la Vanilla planifolia, de la que se extrae la vainilla. Es la única especie de orquídea cultivada para uso industrial; utilizada como saborizante en alimentos y bebidas y como aromatizante en cosmética.

Descripción

Las especies del género Vanilla son plantas monopodiales terrestres o hemiepifitas, de hábitos trepadores[3]​ que llegan a alcanzar más de 36 m con hojas alternas que se extienden por toda su longitud.

 src=
Flor de Vanilla ochyrae
 src=
Fruto aún verde en Vanilla fragans

Hojas

Las hojas son de color verde oscuro; dísticas, oblongas, de margen entero, lisas por ambas caras, coriáceas o carnosas, ligeramente apuntadas. La savia es irritante, provoca en la piel quemaduras y picores persistentes.
En lo respectivo al tamaño, son tres veces más largas que anchas y pueden medir aproximadamente unos 55 cm.

Sin embargo, existe un significativo número de especies cuyas hojas se han reducido a escamas o están desprovistas, casi o totalmente de ellas y utilizan sus tallos reptantes para la fotosíntesis.

Poseen largas y fuertes raíces aéreas que nacen de cada nódulo y que permiten a la vainilla aferrarse a su soporte o, en caso de corte, enraizarse.

Flores

Las inflorescencias racemosas son flores de corta duración que surgen sucesivamente sobre cortos pedúnculos de las axilas de las hojas o escamas. Están agrupadas en pequeños ramilletes de 8 o 10 y aunque cada racimo puede contener hasta 100 flores, generalmente no sobrepasa la veintena.

Son flores bastante grandes y atractivas, la mayoría con una dulce fragancia, con 3 sépalos y 3 pétalos de colores. Los colores de estos pasan por el blanco, verde, verdoso, amarillo, amarillo pálido o crema, poseyendo siempre la estructura clásica de una orquídea (a pesar de su estructura tan regular).

Cada flor se abre por la mañana y se cierra al atardecer; posteriormente, se marchita, haya sido polinizada o no.

Labelo

El labelo es de forma tubular y rodea la larga e hirsuta columna abriéndose como una campana en el ápice. La antera se encuentra al final de la columna y cuelga sobre el estigma separada por el rostellum. La floración surge solamente cuando la flor se ha desarrollado por completo.

Fecundación

Las flores se autofertilizan, pero la fecundación natural precisa de la intervención de polinizadores, insectos especializados, únicamente presentes en los densos bosques de América Central, de los que proviene originariamente el género.

A este tipo pertenecen insectos tales como abejas y ciertos colibríes, que obtienen su néctar y efectúan la polinización. Concretamente, dentro de las abejas, se puede considerar a las de la tribu Euglossini, principalmente a la especie Euglossa viridissima, así como en menor medida Eulaema cingulata. Entre las del género Melipona, destaca Melipona beecheii, considerada durante una época como las fecundadoras de Vanilla, aunque hoy en día son descartadas por muchos entomólogos.[4]​ De todos modos, la polinización manual es el mejor método en el cultivo comercial de la vainilla.

Fruto

Tras la fecundación, el ovario, que cumplía la función de pedúnculo en la base de la flor, se transforma dando lugar al fruto. Se trata de una cápsula alargada, una vaina carnosa que cuelga, y que alcanza una longitud media de 12 a 25 centímetros. Madura gradualmente (de 8 a 9 meses tras la floración), tornándose negra con el tiempo y despidiendo un fuerte aroma. Las vainas frescas y todavía sin olor poseen un diámetro de entre 7 y 10 milímetros. Contienen miles de minúsculas semillas que serán liberadas al estallar los frutos cuando estén maduros si no se ha ido a recogerlos cuando aún estaban verdes (interesa recoger la vaina para elaborar el saborizante).

La especie Vanilla planifolia es prácticamente la única orquídea que se utiliza con fines industriales (en las industrias alimentaria y cosmética).

Distribución y hábitat

 src=
Distribución de zonas donde se cultiva vanilla.

Los miembros de este género viven en las zonas bajas de las pluviselvas. Ya eran reproducidas por esquejes antes de la llegada de los conquistadores españoles a México y Guatemala. Además, casi toda la totalidad de las raíces, incluso aquellas que nacen silvestres (se dan en libertad), son clones de otras que provienen de explotaciones actuales o bien de cultivos abandonados.

La zona natural de la cual es originaria Vanilla planifolia es mal conocida. Se extendería sobre una amplia región que comprendería partes del sur de México, Guatemala, Belice y Honduras; pero se habría vuelto muy difícil de encontrar en un estado realmente silvestre. Por eso, tan sólo una treintena de raíces, además muy dispersas, son actualmente identificadas como tales.[5]

Principalmente, la vainilla es conocida como una especia que se cultiva. Y es la historia de esta especia la que ha ayudado a difundir el cultivo, y a que se dé la planta en la mayor parte de las pluviselvas donde actualmente se encuentra.

Especies

Junto a cada especie aparece la zona donde se produce.

Nombre y etimología

En la mayoría de las lenguas, se designa a la vainilla por nombres fonéticamente parecidos: vanilla en inglés, wanilia en polaco, vanilj en sueco, vanille en francés. La vainilla es un fruto tropical, procedente en su gran mayoría del Caribe.

Etimológicamente, el nombre correspondiente a los otros idiomas viene del español vainilla. Este a su vez deriva de la palabra latina vaina y quiere ser un diminutivo de vaina o cáscara alargada.[6]

Referencias

  1. Género Vanilla el ITIS
  2. «World Checklist of Selected Plant Families: Royal Botanic Gardens, Kew». kew.org.
  3. Flora of North America
  4. Ecott T., Travels in search of the ice cream orchid, Vanilla, p.51 (en inglés)
  5. Canadian Orchid Congress : Conservation of the genetic resources of Vanilla (en inglés)
  6. Diccionario de la Real Academia Española, ISBN 84-239-6814-6

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Vanilla: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

Vanilla es un género de orquídeas con alrededor de 110 especies distribuidas por todas las regiones tropicales y subtropicales: América tropical, Asia tropical y África Occidental.​ La especie más conocida es la Vanilla planifolia, de la que se extrae la vainilla. Es la única especie de orquídea cultivada para uso industrial; utilizada como saborizante en alimentos y bebidas y como aromatizante en cosmética.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Banilla ( Basque )

provided by wikipedia EU
 src=
Banilla lekak

Banilla (Vanilla) orkideen familiako genero bat da eta landareak izen bereko aho gozagarria bezala erabiltzen ditugun haziz beteriko leka ematen du. Jatorriz Mexikokoa da. Izena gaztelaniazko vainilla hitzetik dator, vaina ("leka") hitzaren txikigarria.

Biltzen den espezie nagusia Vanilla planifolia da, nahiz eta Vanilla pompona eta Vanilla tahitiensis bezalakoak ere erabili. Leka bakoitzak bere zapore bereziaren erantzule nagusi diren milaka hazi txiki gordetzen ditu barruan. Aztekek beren jakiak maneatzeko eta txokolatez eginiko “jainkoen edariak” gozatzeko erabili ohi zuten.

Bere lantzea oso hedatua dago tropikoetan. Madagaskar da ekoizlerik nagusienetarikoa.

Sukaldean

Bere erabilera ohikoena krema, budin, izozki, bizkotxo, tarta eta antzeko postre eta gozoekin izaten bada ere, bere erabilera haragi, arrain edo bestelako plateretara ere zabal daiteke.

Kanpo estekak

(RLQ=window.RLQ||[]).push(function(){mw.log.warn("Gadget "ErrefAurrebista" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:Gadgetaku003E.");});
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipediako egileak eta editoreak
original
visit source
partner site
wikipedia EU

Banilla: Brief Summary ( Basque )

provided by wikipedia EU
 src= Banilla lekak

Banilla (Vanilla) orkideen familiako genero bat da eta landareak izen bereko aho gozagarria bezala erabiltzen ditugun haziz beteriko leka ematen du. Jatorriz Mexikokoa da. Izena gaztelaniazko vainilla hitzetik dator, vaina ("leka") hitzaren txikigarria.

Biltzen den espezie nagusia Vanilla planifolia da, nahiz eta Vanilla pompona eta Vanilla tahitiensis bezalakoak ere erabili. Leka bakoitzak bere zapore bereziaren erantzule nagusi diren milaka hazi txiki gordetzen ditu barruan. Aztekek beren jakiak maneatzeko eta txokolatez eginiko “jainkoen edariak” gozatzeko erabili ohi zuten.

Bere lantzea oso hedatua dago tropikoetan. Madagaskar da ekoizlerik nagusienetarikoa.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipediako egileak eta editoreak
original
visit source
partner site
wikipedia EU

Vaniljat ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Vaniljat (Vanilla) on kasvisuku, joka kuuluu kämmekkäkasvien (Orchidaceae) heimoon. Siihen sisältyy muun muassa mausteena kasvatettu trooppinen orkidea vanilja (Vanilla planifolia).[1]

Lähteet

  1. a b Räty, Ella (toim.): Viljelykasvien nimistö. Helsinki: Puutarhaliiton julkaisuja nro 363, 2012. ISBN 978-951-8942-92-7.
Tämä kasveihin liittyvä artikkeli on tynkä. Voit auttaa Wikipediaa laajentamalla artikkelia.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Vaniljat: Brief Summary ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Vaniljat (Vanilla) on kasvisuku, joka kuuluu kämmekkäkasvien (Orchidaceae) heimoon. Siihen sisältyy muun muassa mausteena kasvatettu trooppinen orkidea vanilja (Vanilla planifolia).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Vanilla ( French )

provided by wikipedia FR

Vanilla est un genre de plantes monocotylédones de la famille des Orchidaceae, sous-famille des Vanilloideae, originaire des régions tropicales et subtropicales, qui compte plus d'une centaine d'espèces.

Ce sont des lianes grimpantes herbacées hémiépiphytes, aux tiges térètes, relativement peu ramifiées, émettant des racines aériennes adventives au niveau des nœuds, et pouvant atteindre plusieurs mètres de long. Elles portent des feuilles persistantes, grandes, mais parfois réduites à des écailles, charnues, à pétiole court, Le fruit, parfois appelée « gousse », est une capsule allongée, cylindrique, charnue, souvent indéhiscente, très aromatique. Trois espèces sont cultivées pour produire la vanille, principalement Vanilla planifolia, mais aussi Vanilla tahitensis et Vanilla pompona.

Liste d'espèces

Selon The Plant List (17 mars 2019)[2] :

Notes et références

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia FR

Vanilla: Brief Summary ( French )

provided by wikipedia FR

Vanilla est un genre de plantes monocotylédones de la famille des Orchidaceae, sous-famille des Vanilloideae, originaire des régions tropicales et subtropicales, qui compte plus d'une centaine d'espèces.

Ce sont des lianes grimpantes herbacées hémiépiphytes, aux tiges térètes, relativement peu ramifiées, émettant des racines aériennes adventives au niveau des nœuds, et pouvant atteindre plusieurs mètres de long. Elles portent des feuilles persistantes, grandes, mais parfois réduites à des écailles, charnues, à pétiole court, Le fruit, parfois appelée « gousse », est une capsule allongée, cylindrique, charnue, souvent indéhiscente, très aromatique. Trois espèces sont cultivées pour produire la vanille, principalement Vanilla planifolia, mais aussi Vanilla tahitensis et Vanilla pompona.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia FR

Vainilla ( Galician )

provided by wikipedia gl Galician

Vanilla é un xénero de orquídeas que produce un froito do que se obtén un saborizante do mesmo nome. Cando a coñeceron, os españois puxéronlle o nome de vainilla, por parecerse ás vaíñas (feixóns verdes) en pequeno.

Morfoloxía do xénero

O xénero Vanilla é orixinario de México e comprende máis dun centenar de especies de plantas monopodial de hábitos trepadores que chegan a alcanzar máis de 35 m con follas alternas que se estenden por toda a súa lonxitude.

As follas da vainilla son curtas, oblongas, de cor verde escuro e coriáceas, ata carnosas nalgunhas especies. Con todo, existe un significativo número de especies cuxas follas reducironse a escamas ou están desprovistas, case ou totalmente delas e utilizan os seus talos reptantes para a fotosíntese. Posúen longas e fortes raíces aéreas que nacen de cada nódulo.

As inflorescencias racemosas son flores de curta duración que xorden sucesivamente sobre curtos pedúnculos das axilas das follas ou escamas. Cada acio pode conter ata 100 flores, pero xeralmente non excede as 20. Son flores bastante grandes e atractivas, a maioría cunha doce fragrancia, con 6 tépalos de cores que van do branco, verde, verdoso, amarelo ou crema. Cada flor ábrese pola mañá e péchase á tardiña, se a polinización non se produciu durante este período se marchita e morre.

O labelo é de forma tubular e rodea a longa e hirsuta columna abríndose como unha campá no ápice. A antera atópase ao final da columna e colga sobre o estigma separada polo rostellum. A floración xorde soamente cando a flor desenvolveuse por completo. Estas se auto fertilizan, pero necesitan polinizadores, tales como abellas e certo colibries que obteñen o seu néctar, para levar a cabo o labor. Aínda que a polinización manual é o mellor método no cultivo comercial da vainilla.

O froito da vanilla é unha semente alargada (10–20 cm)e carnosa en forma de vaíña. Madura gradualmente (de 8 a 9 meses tras a floración), tornándose negra co tempo e despedindo un forte aroma. Cada vaíña contén miles de minúsculas sementes, pero é a vaíña a que se utiliza para elaborar o saborizante. A Vanilla planifolia é significamente a única orquídea que se uitliza con fins industriais (na industria alimenticia e cosmética).

 src=
Planta de vainilla

Especies de Vanilla

  • Vanilla aphylla
     src=
    Flor de Vanilla planifolia
  • Vanilla barbellata
  • Vanilla chamissonis
  • Vanilla claviculata
  • Vanilla dilloniana
  • Vanilla edwallii
  • Vanilla mexicana
  • Vanilla odorata
  • Vanilla phaeantha
  • Vanilla planifolia
  • Vanilla poitaei
  • Vanilla siamensis

O saborizante

A vainilla é unha esencia saborizante elaborada usando as vaíñas de sementes da orquídea Vanilla. A especie principalmente colleitada é a Vanilla planifolia, aínda que tamén se utilizan outras, como Vanilla pompona e Vanilla tahitiensis). É nativa de México aínda que na actualidade está amplamente estendida polos trópicos. Madagascar é un dos maiores produtores.

Química

 src=
Fórmula da vainillina

Aínda que se atopan moitos compostos no extracto de vainilla, o responsable predominante do seu característico cheiro e sabor é a vainillina.

Esta esencia comercialízase de dúas formas: o extracto real das vaíñas de sementes e a esencia sintética, máis barata, que consiste basicamente nunha solución de vainillina sintética (4-hidroxi-3-metoxibenzaldehído).

A vainilla natural é unha mestura extremadamente complicada de varios centos de compostos diferentes, a diferenza da sintética, que se deriva do fenol e de gran pureza. Con todo, é difícil determinar a diferenza entre ambas.

Usos

Utilízase en cremas, xeados, pasteis e outras preparacións culinarias, engadindo un pouco de esencia ou cociñando as vaíñas no caldo do preparado. Pódese obter un aroma máis forte cortando as vaíñas pola metade; neste caso, os pequenos grans negros que se atopan no interior liberan o seu aroma.

Historia

A vainilla era xa moi apreciada na Mesoamérica precolombiana e foi traída a Europa (estendéndose ao resto do mundo) polos conquistadores españois.

No antigo México, o pobo Totonaca era recoñecido como produtor da mellor vainilla e continuou sendo o principal produtor ata mediados do século XIX. Momento no que os cultivadores franceses en México aprenderon a forma de inseminar artificialmente as flores, a partir dos coñecementos do pobo Totonaca.

Algúns expertos consideran a vainilla Totonaca como a de mellor calidade en todo o mundo, especialmente a de Papantla. E a miúdo comercialízase en tendas de alimentación especializadas coa etiqueta "Vainilla mexicana", aínda que México tamén produce vainilla de calidade inferior que adoita compartir esta marca.

A compañía Coca-cola é a maior consumidora de extracto natural de vainilla. Cando se presentou a "Nova Coca cola" en 1985, a economía de Madagascar foi á quebra, recuperándose unicamente despois de que esta fracasase. A razón disto foi que a Nova coca cola utiliza un substituto sintético máis barato da vainilla e as compras de vainilla natural reducíronse á metade durante este período. Cara a 2002, a compañía introduciu a "Coca cola vainilla", o mesmo refresco con este sabor.

Outros Usos do Termo

No argot dos activistas do BDSM, denomínase vainilla ás persoas que practican exclusivamente o chamado sexo convencional, sen desexos de experimentar novas sensacións.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia gl Galician

Vainilla: Brief Summary ( Galician )

provided by wikipedia gl Galician

Vanilla é un xénero de orquídeas que produce un froito do que se obtén un saborizante do mesmo nome. Cando a coñeceron, os españois puxéronlle o nome de vainilla, por parecerse ás vaíñas (feixóns verdes) en pequeno.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia gl Galician

Vanilija ( Croatian )

provided by wikipedia hr Croatian

Vanilija je mahunasti plod istoimene biljke povijuše iz roda orhideja.

Opis i porijeklo vanilije

Zemlja iz koje potječe je Meksiko, a presadili su je prije nekoliko stoljeća na Madagaskar i susjedne otoke (Bourbon - burbon) te na Tahiti. Beru se nedozreli plodovi (jer se zreli plodovi raspucaju), suše se na suncu ili ispiru u vrućoj vodi. Zatim se zamataju u vunene gunjeve, tako započinje vrenje i mahune postaju tamnosmeđe. Tijekom vrenja na površini mahuna razvijaju se vrlo sitni bijeli kristalići, tzv. vanilin. Vanilija ima intenzivan i ugodan miris. Najbolje su sorte vanilije iz Meksika. Europsko tržište uvozi vaniliju s otoka Indijskog oceana, a najfinija roba nosi oznaku burbonska vanilija. Duljina mahune je od 10 do 22 cm. Kakvoća mahune određuje se po tome što je mahuna duža i elastičnija, površina sjajnija i tamnija s više vanilina, kakvoća je bolja. Vanilin brzo hlapi, pa se kod dobre robe svaka mahuna pakira u staklenu ili plastičnu cjevčicu s dobrim zatvaračem.

Upotreba vanilije

Vanilija se smatra najfinijom mirodijom u slastičarstvu. Mnogo se troši u proizvodnji kolača, nekih vrsta peciva, čokolade pa i u proizvodnji likera.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori i urednici Wikipedije
original
visit source
partner site
wikipedia hr Croatian

Vanilija: Brief Summary ( Croatian )

provided by wikipedia hr Croatian

Vanilija je mahunasti plod istoimene biljke povijuše iz roda orhideja.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori i urednici Wikipedije
original
visit source
partner site
wikipedia hr Croatian

Wanilija ( Upper Sorbian )

provided by wikipedia HSB

Wanilija[1][2] (Vanilla) je ród tropiskich a subtropiskich rostlinskich družinow ze swójby orchidejowych rostlinow (Orchidaceae).

Wobsahuje 110 družinow, napřikład sćěhowace družiny:

Nóžki

  1. 1,0 1,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 534.
  2. 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Vanille

Eksterne wotkazy

Commons
Hlej wotpowědne dataje we Wikimedia Commons:
Wanilija (Vanilla)


Qsicon Lücke.png
Tutón nastawk resp. wotrězk hišće ma wobsahowe mjezoty: faluja dalše družiny. Hlej de:Vanille (Orchideen).
Pomhaj Wikipediju, z tym ty jón rozšěriš a nětko wudospołniš.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia HSB

Wanilija: Brief Summary ( Upper Sorbian )

provided by wikipedia HSB

Wanilija (Vanilla) je ród tropiskich a subtropiskich rostlinskich družinow ze swójby orchidejowych rostlinow (Orchidaceae).

Wobsahuje 110 družinow, napřikład sćěhowace družiny:

prawa wanilija (Vanilla planifolia)
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia HSB

Vanilla ( Italian )

provided by wikipedia IT

Vanilla Plum. ex Mill., 1754 è un genere di piante della famiglia delle Orchidacee.[1]

Comprende oltre un centinaio di specie la più nota delle quali è Vanilla planifolia da cui si ricava la vaniglia. Altre specie di importanza commerciale sono V. pompona e V. tahitensis.

Descrizione

 src=
Sezione longitudinale di un fiore di Vanilla planifolia

Il genere Vanilla comprende specie rampicanti a crescita monopodiale con fusti che possono raggiungere anche i 35 m di lunghezza, dotati di radici aeree.
Le foglie, alternate, sono in genere oblunghe, di colore verde scuro e di consistenza carnosa; in alcune specie sono ridotte a scaglie bratteiformi ed esistono specie del tutto prive di foglie, che concentrano l'attività fotosintetica sul fusto.
I fiori sono riuniti in infiorescenze racemose che sorgono, con un breve picciolo, dall'ascella delle foglie. Il colore dei fiori, in genere molto appariscenti, va dal bianco al verde. Il labello è tubulare e circonda il gimnostemio, all'apice del quale è situata l'antera sovrastata dallo stigma. La fioritura è molto breve: i fiori in genere si aprono al mattino, si richiudono alla sera e quindi sfioriscono.
Il frutto è una capsula lunga 10–20 cm che matura per 8-9 mesi dopo la fioritura divenendo nero e sprigionando un aroma molto intenso.

Riproduzione

Anche se ogni fiore possiede sia gli organi maschili che quelli femminili, la autoimpollinazione è rara[2]. Nella maggior parte dei casi la impollinazione è mediata da animali (impollinazione zoogama): tra i potenziali vettori vi sono insetti apoidei (p.es Melipona spp.), lepidotteri (p.es. Sphingidae spp.) e alcuni colibrì. Nelle specie coltivate a scopo commerciale si fa spesso ricorso alla impollinazione artificiale.

Ecologia

Alcune specie di Vanilla sono usate come cibo dalle larve di alcune farfalle, come Hypercompe eridanus e Hypercompe icasia (Erebidae).

Distribuzione e habitat

Le specie del genere Vanilla sono ampiamente distribuite nelle regioni tropicali e subtropicali di America centrale, Sudamerica, Africa, Asia e Nuova Guinea.
Il genere è nato in Sudamerica circa 34 milioni di anni fa, epoca nella quale la separazione dei continenti era già avvenuta, e pertanto la sua attuale distribuzione è verosimilmente il frutto di una dispersione trans-oceanica legata a materia vegetale galleggiante o ad uccelli migratori.[3]

Tassonomia

Il genere Vanilla appartiene alla sottofamiglia Vanilloideae della famiglia delle Orchidacee.[4]
La tassonomia del genere, il più numeroso delle Vanilloideae, è ancora largamente dibattuta e la diffusione degli studi di biologia molecolare ha portato a mettere in discussione molte delle specie precedentemente riconosciute, aumentando il numero dei sinonimi. Recenti studi mostrano che i fenomeni di ibridazione inter-specifica e forse anche la poliploidia hanno giocato un ruolo importante nella evoluzione del genere.[5]

Il Board of Trustees dei Royal Botanic Gardens di Kew riconosce 135 specie[1].

Magnifying glass icon mgx2.svgLo stesso argomento in dettaglio: Specie di Vanilla.

Alcune specie

Note

  1. ^ a b (EN) Vanilla, su Plants of the World Online, Royal Botanic Gardens, Kew. URL consultato il 3 febbraio 2021.
  2. ^ (EN) Van Dam AR, Householder JE & Lubinsky P., Vanilla bicolor Lindl. (Orchidaceae) from the Peruvian Amazon: auto-fertilization in Vanilla and notes on floral phenology (PDF) , in Genet Resour Crop Evol, vol. 57, 2010, pp. 473–480.
  3. ^ (EN) Bouetard A, Lefeuvre P, Gigant R, Bory S, PignalM, Besse P and Grisoni M, Evidence of transoceanic dispersion of the genus Vanilla based on plastid DNA phylogenetic analysis, in Molecular Phylogenetics and Evolution, 55(2), 2010, pp. 621-630, DOI:10.1016/j.ympev.2010.01.021.
  4. ^ (EN) Cameron K, Soto Arenas MA, [url=http://books.google.it/books?id=d--rKTeZpdMC Vanilloideae], in Genera Orchidacearum, vol 3, Orchidoideae, part 2, Vanilloideae, Oxford, Oxford University Press, 2003, pp. 281–334, ISBN 978-0-19-850711-6.
  5. ^ (EN) Bory S, Grisoni M, Duval MF and Besse P., Biodiversity and preservation of vanilla: present state of knowledge , in Genetic Resources and Crop Evolution, 55(4), Springer Netherlands, 2007, pp. 551–571, DOI:10.1007/s10722-007-9260-3.

Bibliografia

  • (EN) Chase M.W., Cameron K.M., Freudenstein J.V., Pridgeon A.M., Salazar G., van den Berg C. & Schuiteman A., An updated classification of Orchidaceae (PDF), in Botanical Journal of the Linnean Society, 177 (2), 2015, pp. 151-174.

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Vanilla: Brief Summary ( Italian )

provided by wikipedia IT

Vanilla Plum. ex Mill., 1754 è un genere di piante della famiglia delle Orchidacee.

Comprende oltre un centinaio di specie la più nota delle quali è Vanilla planifolia da cui si ricava la vaniglia. Altre specie di importanza commerciale sono V. pompona e V. tahitensis.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Vanilė (gentis) ( Lithuanian )

provided by wikipedia LT
Vanilės genties augalų paplitimo arealas

Vanilė (Vanilla) – gegužraibinių (Ochidaceae) šeimos augalų gentis, kuriai priklauso visžalės vijoklinės orchidėjos, paplitusios nuo tropinių Amerikos sričių iki Azijos, Naujosios Gvinėjos, vakarų Afrikos tropikų.

Šiai genčiai priklauso kvapioji vanilė (Vanilla planifolia), kurios vaisius vartojamas kaip prieskonis (žr. vanilė).

Gentyje yra apie 110 rūšių.

Rūšys

ir kt.

Nuorodos

Vikiteka

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
original
visit source
partner site
wikipedia LT

Vanilė (gentis): Brief Summary ( Lithuanian )

provided by wikipedia LT

Vanilė (Vanilla) – gegužraibinių (Ochidaceae) šeimos augalų gentis, kuriai priklauso visžalės vijoklinės orchidėjos, paplitusios nuo tropinių Amerikos sričių iki Azijos, Naujosios Gvinėjos, vakarų Afrikos tropikų.

Šiai genčiai priklauso kvapioji vanilė (Vanilla planifolia), kurios vaisius vartojamas kaip prieskonis (žr. vanilė).

Gentyje yra apie 110 rūšių.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipedijos autoriai ir redaktoriai
original
visit source
partner site
wikipedia LT

Vanilla ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

Vanilla is een geslacht van orchideeën uit de onderfamilie Vanilloideae. De soorten komen voor in het zuidelijkste gedeelte van Noord-Amerika, het Caraïbisch gebied, Centraal-Amerika, Zuid-Amerika, Centraal-Afrika, Madagaskar, Zuidoost-Azië en de eilanden van de westelijke Pacific.

Soorten

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Vanilla: Brief Summary ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

Vanilla is een geslacht van orchideeën uit de onderfamilie Vanilloideae. De soorten komen voor in het zuidelijkste gedeelte van Noord-Amerika, het Caraïbisch gebied, Centraal-Amerika, Zuid-Amerika, Centraal-Afrika, Madagaskar, Zuidoost-Azië en de eilanden van de westelijke Pacific.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Vaniljeslekta ( Norwegian )

provided by wikipedia NN

Vaniljeslekta (Vanilla) er ei slekt i orkidéfamilien. Ho omfattar rundt 110 artar. Vaniljeslekta er særleg kjend for vaniljeplanten Vanilla planifolia, den viktigaste planten som blir brukt til å produsera vanilje.

Slekta blei taksonomisk fastsett av Plumier i 1754 etter arbeid av J. Miller. Namnet Vanilla, er avleidd frå det spanske diminutivet for vaina ('belg, skjede'), som dermed tyder 'liten belg'. Vanilje blir utvunne frå belgane til vaniljeplantar.

 src=
Vaniljeplanten Vanilla planifolia som slynger seg opp eit tre.

Plantane i slekta veks i tropiske og subtropiske område i Amerika, Asia, Ny-Guinea og i Vest-Afrika.[1] Det er funne fem artar i USA, alle i sørlege Florida.[2]

Vaniljeplantane er klatreplantar som typisk slynger seg rundt tynne trestammar. Dei klatrar med enkeltstenglar som kan bli over 35 cm lange. Bladstillinga er alternerande. Blada er korte og elliptiske med mørkegrøn farge. Dei er tjukke og lêraktige, og kan vera kjøtfulle hjå nokre artar. Andre har reduserte blad; nokre kan vera heilt bladlause og driva fotosyntese gjennom stengelen.

Kortliva blomestandar veks i klasar som kan ha opptil 100 blomar kvar. Blomane er ofte velduftande. Dei opnar seg når dei er utvaksne. Blomane opnar seg om morgonen og lukker seg for alltid seint om ettermiddagen same dag. Blomane er sjølvpollinerande, men treng pollinatorar for at dette skal finna stad. Ein reknar med at ulike bier (som Mellipona) og visse kolibriar utfører pollineringa, men dyrka vaniljeplantar blir gjerne pollinerte for hand.[3] Blomar som ikkje er blitt pollinerte fell av planten. Frukta minner om belgen til belgfrukter, sjølv om vaniljeplantane ikkje er nært i slekt med desse. Hjå vaniljeplanten mognar ho gradvis i løpet av 8-9 månader, blir svart på farge og sender ut ei sterk duft. Kvar belg inneheld tusentals frø. Både frø og belg blir brukt til å gje vaniljesmak.

Artar

Taksonomien til vaniljeslekta er kompleks.[4] Under er nokre kjende artar lista opp:

Blomedøme

Kjelder

  1. «World Checklist of Selected Plant Families: Royal Botanic Gardens, Kew». kew.org.
  2. «Vanilla in Flora of North America @ efloras.org». efloras.org.
  3. Mauseth, James (2016). Botany: An Introduction To Plant Biology, 6th edition. Jones & Bartlett Learning. s. 656. ISBN 1284123588.
  4. Bory, Séverine; Michel Grisoni; Marie-France Duval; Pascale Besse (July 21, 2007). «Biodiversity and preservation of vanilla: present state of knowledge». Genetic Resources and Crop Evolution (Springer Netherlands) 55 (4): 551–571. ISSN 1573-5109. doi:10.1007/s10722-007-9260-3.
  5. «GRIN Species Records of Vanilla». Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. Henta 2. mars 2011.

Bakgrunnsstoff

Commons-logo.svg Commons har multimedia som gjeld: Vaniljeslekta
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia NN

Vaniljeslekta: Brief Summary ( Norwegian )

provided by wikipedia NN

Vaniljeslekta (Vanilla) er ei slekt i orkidéfamilien. Ho omfattar rundt 110 artar. Vaniljeslekta er særleg kjend for vaniljeplanten Vanilla planifolia, den viktigaste planten som blir brukt til å produsera vanilje.

Slekta blei taksonomisk fastsett av Plumier i 1754 etter arbeid av J. Miller. Namnet Vanilla, er avleidd frå det spanske diminutivet for vaina ('belg, skjede'), som dermed tyder 'liten belg'. Vanilje blir utvunne frå belgane til vaniljeplantar.

 src= Vaniljeplanten Vanilla planifolia som slynger seg opp eit tre.

Plantane i slekta veks i tropiske og subtropiske område i Amerika, Asia, Ny-Guinea og i Vest-Afrika. Det er funne fem artar i USA, alle i sørlege Florida.

Vaniljeplantane er klatreplantar som typisk slynger seg rundt tynne trestammar. Dei klatrar med enkeltstenglar som kan bli over 35 cm lange. Bladstillinga er alternerande. Blada er korte og elliptiske med mørkegrøn farge. Dei er tjukke og lêraktige, og kan vera kjøtfulle hjå nokre artar. Andre har reduserte blad; nokre kan vera heilt bladlause og driva fotosyntese gjennom stengelen.

Kortliva blomestandar veks i klasar som kan ha opptil 100 blomar kvar. Blomane er ofte velduftande. Dei opnar seg når dei er utvaksne. Blomane opnar seg om morgonen og lukker seg for alltid seint om ettermiddagen same dag. Blomane er sjølvpollinerande, men treng pollinatorar for at dette skal finna stad. Ein reknar med at ulike bier (som Mellipona) og visse kolibriar utfører pollineringa, men dyrka vaniljeplantar blir gjerne pollinerte for hand. Blomar som ikkje er blitt pollinerte fell av planten. Frukta minner om belgen til belgfrukter, sjølv om vaniljeplantane ikkje er nært i slekt med desse. Hjå vaniljeplanten mognar ho gradvis i løpet av 8-9 månader, blir svart på farge og sender ut ei sterk duft. Kvar belg inneheld tusentals frø. Både frø og belg blir brukt til å gje vaniljesmak.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia NN

Vaniljeslekten ( Norwegian )

provided by wikipedia NO

Vanilla er en slekt i orkidéfamilien. Slekten omfatter rundt 110 arter. Den vokser i tropiske områder i Amerika, Asia, Ny-Guinea og i Vest-Afrika. Frukten fra vaniljeplantene brukes til å lage vanilje.

Vanilla planifolia.jpeg

Vaniljeplantene er klatreplanter som slynger seg rundt tynne trestammer. De kan bli over 35 cm lang.

Eksterne lenker

(en) vaniljeslekten i Encyclopedia of LifeRedigere på wikidata

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia NO

Vaniljeslekten: Brief Summary ( Norwegian )

provided by wikipedia NO

Vanilla er en slekt i orkidéfamilien. Slekten omfatter rundt 110 arter. Den vokser i tropiske områder i Amerika, Asia, Ny-Guinea og i Vest-Afrika. Frukten fra vaniljeplantene brukes til å lage vanilje.

Vanilla planifolia.jpeg

Vaniljeplantene er klatreplanter som slynger seg rundt tynne trestammer. De kan bli over 35 cm lang.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia forfattere og redaktører
original
visit source
partner site
wikipedia NO

Wanilia ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Na tę stronę wskazuje przekierowanie z „Vanilla”. Zobacz też: Vanilla (ujednoznacznienie). Commons Multimedia w Wikimedia Commons  src= Zobacz hasło wanilia w Wikisłowniku

Wanilia (Vanilla Mill.) – rodzaj roślin jednoliściennych z rodziny storczykowatych (Orchidaceae), liczący 109 gatunków[3] rosnących dziko w strefach tropikalnych. Owoce wanilii płaskolistnej są źródłem przyprawy zwanej laskami wanilii.

 src=
Vanilla walkeriae
 src=
Vanilla pompona

Morfologia

Rośliny o pędach monopodialnych, pnące. Liście rozmieszczone skrętolegle i luźno na łodydze. Kwiatostany i korzenie przybyszowe wyrastają z kątów liści[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG III z 2009)

Jeden z 10 rodzajów plemienia Vanillineae w podrodzinie waniliowych (Vanilloideae), stanowiącej jedną ze starszych linii rozwojowych wśród storczykowatych (Orchidaceae). Storczykowate są z kolei kladem bazalnym w rzędzie szparagowców Asparagales w obrębie jednoliściennych[1][3].

Pozycja w systemie Reveala (1994–1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa liliowe (Liliidae J.H. Schaffn.), nadrząd Lilianae Takht., rząd storczykowce (Orchidales Raf), podrząd Orchidineae Rchb., rodzina storczykowate (Orchidaceae Juss.), podplemię Vanillinae (Lindl.) Meisn., rodzaj wanilia (Vanilla Mill.)[5].

Wykaz gatunków[6]

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2010-08-01].
  2. a b Index Nominum Genericorum (ING) (ang.). [dostęp 2010-08-01].
  3. a b Florida Museum of Natural History: Orchid Tree: a phylogeny of epiphytes (mostly) on the tree of life (ang.). [dostęp 2010-08-01].
  4. Krystyna Oszkinis: Storczyki. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2004, s. 313. ISBN 83-09-01774-X.
  5. Crescent Bloom: Vanilla (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2010-08-01].
  6. Vanilla (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2012-06-29].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Wanilia: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Wanilia (Vanilla Mill.) – rodzaj roślin jednoliściennych z rodziny storczykowatych (Orchidaceae), liczący 109 gatunków rosnących dziko w strefach tropikalnych. Owoce wanilii płaskolistnej są źródłem przyprawy zwanej laskami wanilii.

 src= Vanilla walkeriae  src= Vanilla pompona
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Vanilla ( Portuguese )

provided by wikipedia PT

Vanilla é um gênero de plantas trepadeiras pertencentes à família das Orquidáceas.[1] É encontrada em zonas tropicais e congrega cerca de 109 espécies. A partir dos frutos de algumas espécies obtém-se a especiaria comercialmente conhecida como baunilha.

Etimologia

O nome deste gênero procede da palavra espanhola vainilla, diminutivo de vaina (bainha) que por sua vez deriva do latim vagina, por semelhança entre a vagem e a bainha da espada.

Publicação e sinônimos

Vanilla Plum. ex Mill., Gard. Dict. Abr. ed. 4: s.p. (1754).

Espécie tipo

  • Vanilla mexicana Mill., Gard. Dict. ed. 8: n.º 1 (1768)

Sinônimos heterotípicos

  • Vanillophorum Neck., Elem. Bot. 3: 134 (1790), opus utique oppr.
  • Myrobroma Salisb., Parad. Lond.: t. 82 (1807)
  • Dictyophyllaria Garay, Bot. Mus. Leafl. 30: 231 (1986)

Histórico

O gênero Vanilla foi proposto por Plumier ex Miller, publicado em The Gardeners Dictionary, fourth edition 3: Vanilla, em 1754; por Jussieu em Gen. 66, em 1789; e também por Olof Swartz, em Nov. Act. Soc. Sc.Upsal. VI. 66. t. 5, em 1799. Apesar de todas estas publicações terem originado alguma confusão posterior, Plumier e Miller são considerados os autores originais. O gênero é tipificado pela Vanilla mexicana Miller, originalmente descrita por Linneu como Epidendrum vanilla L..

Habitat

É um gênero composto por cerca de cento e dez espécies de ervas que se distribuem por todas as áreas tropicais do planeta, excetuada a Austrália, habitando florestas tropicais quentes e úmidas, e sobre arbustos em campos secos e quentes. Raríssimos exemplares são encontrados em áreas montanhosas mais frias. Cerca de sessenta espécies podem ser encontradas no novo mundo, e setenta são naturais da África, sudeste asiático e ilhas do Oceano Pacífico e Índico.

Descrição

 src=
Corte longitudinal de uma flor de baunilha mostrando seus segmentos.

As espécies deste gênero podem ser reconhecidas, dentro da tribo Vanilleae, por serem trepadeiras, apresentarem clorofila, raízes aéreas; e sementes crustosas, sem asas.

Adicionalmente, as Vanillæ caracterizam-se por serem plantas de caules longos e mais ou menos carnosos, escandentes e reptantes, pouco ou muito ramificados, que aderem ao tronco das árvores com o auxílio de raízes adventícias, produzidas a cada nó do caule, em regra achatadas, lisas quando livres, e espessas e vilosas quando enterradas ou aderidas. As folhas são alternantes ou arranjadas em espiral, espaçadas, mais ou menos largas, carnosas e brilhantes.

Quando grandes e já elevadas, seus ramos pendem e frutificam, razão pela qual, em cultivo, demoram muito a florescer. Produzem inflorescências axilares, com flores solitárias ou em racemos, formando algumas vezes ramúsculos laterais.

As flores são em regra vistosas, pequenas ou grandes, muito perfumadas, efêmeras, produzidas em sucessão, em regra brancas ou de amarelo pálido. As sépalas e pétalas são livres. O labelo varia de completamente livre a completamente fundido às margens da coluna, com diversas lamelas, verrugas ou calosidades que variam conforme a espécie. A coluna apresenta asas no ápice, antera terminal, sem formar verdadeiras polínias. O fruto é carnoso, em formato de vagem ou ovalado, chegam a ter de 20 a 25 centímetros de comprimento e 3 centímetros de espessura, com sementes pesadas e crustáceas, negras ou acastanhadas.

Existem dois grandes grupos de espécies: um de caules espessos e folhas carnosas, que é bom produtor de baunilha, e outro de caule mais fino e folhas largas e mais herbáceas, que não produz favas tão úteis.

Cultivo

Perotet, viajante botânico, encontrou nas Filipinas, nas florestas de San Matteo, em 1820, uma planta completamente desconhecida por seus habitantes.

Desde que os franceses instalaram-se na Ilha de Madagascar, cultivaram algumas espécies de baunilha em grande escala, auxiliados pelo governo. Em 1898, exportaram cerca de 8 toneladas desse produto.

Segundo H. Semler, a baunilha foi introduzida na Europa procedente do México, no século XVI.

A espécie mais comum no México e América Central é a Vanilla planifolia.

☀A maior parte da baunilha produzida no mundo é da variedade V. planifolia. Desde o México até as Guianas e Trinidad e Tobago encontramos a Vanilla pompona, com frutos menores, mais grossos e carnudos. São pesados e com maior dificuldade na sua secagem. É também consumida fresca, em pequenos pacotes - conhecidos popularmente como baunilhão.

 src=
Uma planta Vanilla planifolia na Ilha de Reunião.

A Vanilla gardneri, que se assemelha à Vanilla pompona, vegeta no Brasil, desde a Baía de Santa Catarina. Zollinger encontrou a Vanilla aphila, sem folhas e de frutos sem aroma. Também na África ela era cultivada, e a mais conhecida é a baunilha bastarda, com vagens curtas e delgadas e pouco aromáticas.

No Brasil, o homem rural não se dedicou à cultura da baunilha por ignorar os meios para o seu cultivo, principalmente o meio de fazer a frutificação manual e artificial de suas flores em grande escala.

Uma plantação é relativamente fácil e barata para se organizar. Primeiramente, deve-se construir uma cobertura de madeira de 10 metros de largura por 30 metros de comprimento e 2 metros de altura, em terreno fresco e abundante de húmus, sombreado e protegido de ventos fortes.

Em cada esteio plantam-se pedaços de hastes que tenham mais ou menos 1 metro de comprimento. Enterram-se 10 a 15 centímetros e amarra-se onde a planta deva crescer. A plantação deve ser feita no inverno, nos meses mais úmidos, para que as mudas não se desidratem com o calor.

Das axilas das folhas irão surgir raízes ou gavinhas que vão se agarrar à madeira. Não devemos plantá-las na encosta de grandes árvores, como mangueiras ou jaqueiras. Por ser uma planta trepadeira, alcançando até 20 metros de altura, se ramificar pelos galhos das árvores fica difícil, na época da floração, a polinização de suas flores e a colheita de seus frutos. Após dois ou três anos, essas coberturas estarão entrelaçadas de racimos e apresentarão as primeiras florações nos meses de outubro e novembro.

Preparo e conservação dos frutos

Depois de 30 dias, as favas parecem estar quase murchas, mas sua inteira maturação somente se dá após 6 ou 7 meses, quando ocorre a colheita dos frutos. Há vários processos para prepará-los, conservando e mantendo o aroma inalterado.

No México e na Guiana adota-se o sistema de secagem ao sol e à sombra. Estendem-se panos de lã, de cor escura, bem expostos ao sol. Colocam-se os frutos por algumas horas. Depois são envolvidos e deixados em local sombrio. No mesmo dia repete-se o processo (os frutos são colocados novamente ao sol e, durante a noite, envolvidos no pano de lã e, assim, secam totalmente). É um processo moroso de até 2 meses, se não ocorrerem dias ensolarados seguidos.

Outro processo bastante usado é reunir algumas vagens, amarrando-as em pacotes e mergulhando-os por espaços de 20 a 30 segundos em água fervente - isso para o poder germinativo de suas sementes. Espalhá-las depois sobre esteiras ou pendurá-las para secar. Nos dias consecutivos, colocá-las ao sol e à sombra. Depois de mergulhadas em água fervente, as vagens segregam uma substância viscosa, que deve ser separada com cuidado para não romper as cápsulas. Para isso não acontecer, elas devem ser amarradas com fio de algodão, envolvendo-as, em seguida, em um pano de , para transpirarem até o dia seguinte. Devem ser colocadas à sombra durante algumas horas para uma perfeita aeração, antes de irem novamente ao sol para secar.

Existe, ainda, um outro processo: untar as vagens com óleo de castanha de caju (carbóleo-cardol-ácido anacardíaco) sem densa aplicação para evitar o ranço dos frutos. Esse óleo é aplicado com pincel e não como banho (óleo em excesso prejudica o aroma). Este processo é empregado após o banho na água fervente e após as frutas começarem a enrugar. Na ilha de Madagascar a secagem é feita com cloreto de cálcio.

Química

Segundo os químicos Bucholz e Vogel, a vagem da baunilha preparada artificialmente contém um óleo grosso, de sabor desagradável, amargo, de substância amigdalóide e ácido benzóico.

Experiências feitas com hastes de baunilha introduzidas no âmago do tronco da bananeira mostraram que a planta se desenvolve com viço extraordinário e floresce logo no primeiro ano. Prova da semelhança da seiva que existe entre as duas plantas, servindo, deste modo, a bananeira como enxerto.

Vanilina

Lecomte, em 1902, demonstrou que o desenvolvimento do perfume da baunilha era devido à ação de uma oxidase sobre os princípios existentes na planta. No momento da colheita, os frutos não tem nenhum aroma; eles adquirem sua suavidade em uma curta imersão na água a 80 graus celsius . Este autor achou oxidase em todos os órgãos da planta, constatando a presença de manganês. A planta contém ainda um fermento hidratante, que age sobre a coniferina e que se desdobra em álcool coniferínico e glicose. A oxidase age sobre este último corpo e transforma-o em vanilina.

Elementos de botânica prática

A baunilha é composta de óleo graxo e ácido benzóico. A vanilina tem propriedades excitantes. Favorece a digestão e admite-se ser afrodisíaca, antiespasmódica, emenagoga. Serve sobretudo como aromatizante, sendo muito utilizada em chocolates e na preparação de doces. Pode ser encontrada em tabletes, em pó, em tintura e em porção. É um dos excitantes mais agradáveis da matéria média e reputada afrodisíaca por excelência.

Lista de espécies

Referências

  1. «Vanilla — World Flora Online». www.worldfloraonline.org. Consultado em 19 de agosto de 2020

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Vanilla: Brief Summary ( Portuguese )

provided by wikipedia PT

Vanilla é um gênero de plantas trepadeiras pertencentes à família das Orquidáceas. É encontrada em zonas tropicais e congrega cerca de 109 espécies. A partir dos frutos de algumas espécies obtém-se a especiaria comercialmente conhecida como baunilha.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Vanilka (rod) ( Slovak )

provided by wikipedia SK

Vanilka (lat. Vanilla) je rod popínavých rastlín z čeľade vstavačovité (Orchideaceae), zahrnujúci okolo 110 druhov.

Využitie

Nezrelé plody niektorých druhov vaniliek sa fermentujú, pričom vzniká voňavý fenolový derivát zvaný vanilín. Takto spracované plody alebo extrahovaný vanilín sa používa v potravinárstve. Používajú sa najmä plody druhov

Iné projekty

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori a editori Wikipédie
original
visit source
partner site
wikipedia SK

Vanilka (rod): Brief Summary ( Slovak )

provided by wikipedia SK
 src= Kvet druhu Vanilla planifolia.

Vanilka (lat. Vanilla) je rod popínavých rastlín z čeľade vstavačovité (Orchideaceae), zahrnujúci okolo 110 druhov.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori a editori Wikipédie
original
visit source
partner site
wikipedia SK

Vaniljsläktet ( Swedish )

provided by wikipedia SV

Vaniljsläktet (Vanilla) är ett växtsläkte inom familjen orkidéer med cirka 65–100 arter. De förekommer i tropiska och subtropiska områden i Amerika, Afrika, sydöstra Asien och västra Oceanien.

Vaniljsläktet innehåller klättrande örter som kan vara markväxande eller epifytiska. Vid varje nod utvecklas en rot. Stjälkarna är klängande, förgrenade, akla, cylindriska, tjocka och suckulenta. Bladen är städsegröna, tjocka eller läderartade hos arter med stora blad. Flera arter har blad som är tillbakabildade till fjäll, dessa fjäll faller snart av. Blomstjälkarna kommer i bladvecken och består av täta klasar. Blommorna är stora och praktfulla och öppnar sig en och en under lång tid. De yttre kalkbladen är fria och utbredda. De inre kalkbladen är fria, kölade. Läppen är sammanväxt vid basen med könspelaren, enkel eller flikig och invikt till ett rör. Spetsen är utbredd med varierande form och färg. Könspelaren är utdragen. Frukten är ett långsmalt läderartad bär, men kallas i vardaligt tal för kapsel. Fröna är små och hårda.

Vanilj

Det är i huvudsak tre arter av vaniljsläktet som odlas för produktion av vanilj. Oftast är det vaniljorkidén (Vanilla planifolia) som odlas, men även pomponavanilj (V. pompona) och tahitivanilj (V. tahitiensis) odlas kommersiellt.

Släktnamnet Vanilla diminutiv av spanskans vaina som betyder slida, skida, hylsa; av latinets vagina.

Källor

Rödklöver.png Denna växtartikel saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att tillföra sådan.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia författare och redaktörer
original
visit source
partner site
wikipedia SV

Vaniljsläktet: Brief Summary ( Swedish )

provided by wikipedia SV

Vaniljsläktet (Vanilla) är ett växtsläkte inom familjen orkidéer med cirka 65–100 arter. De förekommer i tropiska och subtropiska områden i Amerika, Afrika, sydöstra Asien och västra Oceanien.

Vaniljsläktet innehåller klättrande örter som kan vara markväxande eller epifytiska. Vid varje nod utvecklas en rot. Stjälkarna är klängande, förgrenade, akla, cylindriska, tjocka och suckulenta. Bladen är städsegröna, tjocka eller läderartade hos arter med stora blad. Flera arter har blad som är tillbakabildade till fjäll, dessa fjäll faller snart av. Blomstjälkarna kommer i bladvecken och består av täta klasar. Blommorna är stora och praktfulla och öppnar sig en och en under lång tid. De yttre kalkbladen är fria och utbredda. De inre kalkbladen är fria, kölade. Läppen är sammanväxt vid basen med könspelaren, enkel eller flikig och invikt till ett rör. Spetsen är utbredd med varierande form och färg. Könspelaren är utdragen. Frukten är ett långsmalt läderartad bär, men kallas i vardaligt tal för kapsel. Fröna är små och hårda.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia författare och redaktörer
original
visit source
partner site
wikipedia SV

Ваніль (рід) ( Ukrainian )

provided by wikipedia UK

Поширення

Види роду поширені у тропічних та субтропічних регіонах всієї земної кулі. Культивується ця пряність у багатьох країнах екваторіального поясу.[2]

Більш ніж половина світового обсягу виробництва ванілі припадає на Мадагаскар (частка у 2006 році — 59%). Також серед найбільших виробників — Індонезія (23%) та Китай (близько 10%).

Історія

В Іспанії, Італії, Австрії ваніль відома з середини XVI століття. В інших країнах Європи — з початку XIX століття.

Застосування в ацтеків

У давнину в ацтеків ванільні стручки використовувалися в ролі грошей. Під час правління імператора Монтесуми ацтеки збирали податки ванільними стручками.

Поширення в Європі

Протягом довгого часу ваніль в Європу привозили з Мексики, і її вартість була виключно високою. Спроби вирощувати ваніль за межами Мексики не приносили успіху: рослина приживалася, але стручки НЕ зав'язувалися. Проблема полягала в тому, що на батьківщині ваніль запилювали ендемічні бджоли - меліпони, які не водилися в інших країнах. Лише в 1841 році дванадцятирічний чорношкірий раб з острова Реюньйон, Едмонд Альбіус, відкрив спосіб ручного запилення ванілі. Після цього рослина широко поширилася світом, а острів Реюньйон став одним з головних експортерів ванілі [3].

Види

Систематика роду Vanilla є складною.[4]

Відомо понад сто видів ванілі[5], з них лише три культивують для виробництва прянощів:

Інші види ванілі вважаються декоративними.

Примітки

  1. Gardeners Dictionary, Edition 6. London
  2. Kew World Checklist of Selected Plant Families
  3. Н. Ручкина. Назва=Ваніль. [1] // Хімія і життя. — 2011. — № 1.
  4. Bory, Séverine; Michel Grisoni, Marie-France Duval and Pascale Besse (July 21, 2007). Biodiversity and preservation of vanilla: present state of knowledge. Genetic Resources and Crop Evolution (Springer Netherlands) 55 (4): 551–571. ISSN 1573-5109. doi:10.1007/s10722-007-9260-3.
  5. Види роду Vanilla у базі сайту The Plant List.

Посилання

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори та редактори Вікіпедії
original
visit source
partner site
wikipedia UK

Ваніль (рід): Brief Summary ( Ukrainian )

provided by wikipedia UK
У Вікіпедії є статті про інші значення цього терміна: Ваніль (значення).
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори та редактори Вікіпедії
original
visit source
partner site
wikipedia UK

Vanilla (chi thực vật) ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI
Bài này viết về một chi thực vật. Về loại hương liệu, xem vani. Đối với các định nghĩa khác, xem Vanilla (định hướng).

Vanilla là một chi thực vật có hoa trong họ Lan.[2]

Hình ảnh

Danh mục

Chi Vanilla bao gồm hơn 100 loài, trong đó có khoảng 15 loài có trái cây có mùi thơm. Dưới đây là một danh sách:[1]

Chú thích

  1. ^ a ă Kew World Checklist of Selected Plant Families
  2. ^ The Plant List (2010). Vanilla. Truy cập ngày 20 tháng 8 năm 2013.

Liên kết ngoài


Hình tượng sơ khai Bài viết họ Lan này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Vanilla (chi thực vật): Brief Summary ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI
Bài này viết về một chi thực vật. Về loại hương liệu, xem vani. Đối với các định nghĩa khác, xem Vanilla (định hướng).

Vanilla là một chi thực vật có hoa trong họ Lan.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Ваниль ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию
 src=
Ванильные стручки на просушке

Экономика

Производство ванили в год
источник : ФАО
1964 1974 1984 1994 2004 Flag of Madagascar.svg Мадагаскар 1050 т. 2283 т. 2277 т. 1320 т. 3000 т. Flag of Indonesia.svg Индонезия 150 т. 300 т. 520 т. 1770 т. 2783 т. Flag of the People's Republic of China.svg Китай 0 т. 0 т. 0 т. 400 т. 800 т. Flag of Mexico.svg Мексика 90 т. 29 т. 161 т. 167 т. 189 т. Flag of the Comoros.svg Коморские Острова 175 т. 160 т. 160 т. 131 т. 140 т. Flag of Tonga.svg Тонга 0 т. 10 т. 16 т. 100 т. 130 т. Flag of Uganda.svg Уганда 10 т. 10 т. 10 т. 20 т. 70 т. Flag of French Polynesia.svg Французская Полинезия 100 т. 21 т. 6 т. 13 т. 35 т. France Реюньон 45 т. 27 т. 56 т. 33 т. 35 т.


На объёмы производства натуральной ванили сильно влияет низкая стоимость «природноидентичных» ароматизаторов — в основном ванилина и этилванилина.

Примечания

  1. Об условности указания класса однодольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Однодольные».
  2. The Gardeners Dictionary, Edition 4. VA
  3. Сведения о роде Vanilla (англ.) в базе данных Index Nominum Genericorum Международной ассоциации по таксономии растений (IAPT).
  4. А. Шапошников. Этимологический словарь современного русского языка. — Т. 1. — С. 94.
  5. Саагун, 2013, с. 43.
  6. Саагун, 2013, с. 101.
  7. Саагун, 2013, с. 176—177.
  8. Саагун, 2013, с. 187.
  9. Ручкина, 2011.
  10. Виды рода Vanilla в базе сайта The Plant List.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

Ваниль: Brief Summary ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию


На объёмы производства натуральной ванили сильно влияет низкая стоимость «природноидентичных» ароматизаторов — в основном ванилина и этилванилина.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

香莢蘭屬 ( Chinese )

provided by wikipedia 中文维基百科

香莢蘭屬学名Vanilla),又作香草蘭屬梵尼蘭屬香果蘭屬等,是被子植物門蘭科的一個,擁有約110個物種。廣泛已知的成員包括香莢蘭(V. planifolia),一種在商業上用以獲得香草調味料的品種。本屬是唯一的蘭花品種廣泛用於工業(在食品工业和在化妝品產業)。

香莢蘭屬為常綠植物,廣泛分佈於熱帶美洲到熱帶亞洲新幾內亞非洲西部。它的調味特質为阿茲台克人所知。本屬於1754年由Plumier基於J. Miller建立,名字来自西班牙語的詞語"vainilla"的短式"vaina" (意思為sheath),而該詞轉化自拉丁文陰道一詞。

品種

 src=
香莢蘭 Vanilla planifolia
 src=
Vanilla chamissonis
 src=
Vanilla pompona

外部链接

 src= 维基共享资源中相关的多媒体资源:香莢蘭屬  src= 维基物种中的分类信息:香莢蘭屬
 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
维基百科作者和编辑

香莢蘭屬: Brief Summary ( Chinese )

provided by wikipedia 中文维基百科

香莢蘭屬(学名:Vanilla),又作香草蘭屬、梵尼蘭屬、香果蘭屬等,是被子植物門蘭科的一個,擁有約110個物種。廣泛已知的成員包括香莢蘭(V. planifolia),一種在商業上用以獲得香草調味料的品種。本屬是唯一的蘭花品種廣泛用於工業(在食品工业和在化妝品產業)。

香莢蘭屬為常綠植物,廣泛分佈於熱帶美洲到熱帶亞洲新幾內亞非洲西部。它的調味特質为阿茲台克人所知。本屬於1754年由Plumier基於J. Miller建立,名字来自西班牙語的詞語"vainilla"的短式"vaina" (意思為sheath),而該詞轉化自拉丁文陰道一詞。

license
cc-by-sa-3.0
copyright
维基百科作者和编辑

バニラ属 ( Japanese )

provided by wikipedia 日本語
バニラ属 Vanilla planifolia 1.jpg
バニラ・プラニフォリア Vanilla planifoliaの花
分類APG III : 植物界 Plantae 階級なし : 被子植物 Angiosperms 階級なし : 単子葉類 Monocots : キジカクシ目 Asparagales : ラン科 Orchidaceae 亜科 : セッコク亜科 Epidendroideae : バニラ属 Vanilla 学名 Vanilla

約110種

バニラ属 (学名:Vanilla) は、ラン科に属する植物の分類である。 約110種あるが、香料の原料になるバニラ・プラニフォリア Vanilla planifolia が知られる。

執筆の途中です この項目は、植物に関連した書きかけの項目です。この項目を加筆・訂正などしてくださる協力者を求めていますプロジェクト:植物Portal:植物)。
 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
ウィキペディアの著者と編集者
original
visit source
partner site
wikipedia 日本語

バニラ属: Brief Summary ( Japanese )

provided by wikipedia 日本語
license
cc-by-sa-3.0
copyright
ウィキペディアの著者と編集者
original
visit source
partner site
wikipedia 日本語