D'Beideldéieren oder Beidelmamendéieren (Metatheria oder och nach Marsupialia) sinn eng Ënnerklass aus der Klass vun de Mamendéieren. Si bilden haut déi gréisst Mamendéieregrupp an Australien. Déi bekanntst Beideldéiere sinn d'Känguruen.
Net all Beidelmamendéier huet e Beidel.
D'Beidelmamendéieren hu sech virun ongeféier 100 Millioune Joer a Südamerika entwéckelt. Deemools war Australien nach mam Grousskontinent Gondwana verbonnen.
Jee no Aart kommen ee bis eelef Jonker op d'Welt. Si si bei der Gebuert 0,5 bis 3 cm laang, kloteren direkt an de Beidel (oder an eng Hautfal um Bauch vun der Mamm) a suckele sech un eng Zitz fest.
D'Beideldéieren oder Beidelmamendéieren (Metatheria oder och nach Marsupialia) sinn eng Ënnerklass aus der Klass vun de Mamendéieren. Si bilden haut déi gréisst Mamendéieregrupp an Australien. Déi bekanntst Beideldéiere sinn d'Känguruen.
D Bütelsüüger oder Büteldier (Metatheria oder Marsupialia) bilde e Underklass vo de Süüger (Mammalia). Si underscheide sich vo de Höchere Süüger oder Plazentadier (Eutheria) under anderem in däm, ass d Jungdier im ene sehr früehje, embryoartige Stadium uf d Wält chömme. Denn wachse si hüfig im ene Bütel vom Mueterdier uf. Hüte läben in Australie und Amerika öbbe 320 Büteldierarte. Das si rund 6 Prozänt vo allne rezänte Süügerarte.
D Bütelsüüger oder Büteldier (Metatheria oder Marsupialia) bilde e Underklass vo de Süüger (Mammalia). Si underscheide sich vo de Höchere Süüger oder Plazentadier (Eutheria) under anderem in däm, ass d Jungdier im ene sehr früehje, embryoartige Stadium uf d Wält chömme. Denn wachse si hüfig im ene Bütel vom Mueterdier uf. Hüte läben in Australie und Amerika öbbe 320 Büteldierarte. Das si rund 6 Prozänt vo allne rezänte Süügerarte.
De Buildiere (Latien: Marsupialia (Illiger 1811)) zien 'n gróp zoogdiere die ziech kinmerke doortot hun joonge nao 'ne korten draagtied oonderoontwikkeld, embryo-echteg weure gebore en ziech daonao in 'ne ploej, de zoegeneumde buil, wijer oontwikkele. Same mèt de mojerkookbieste (Placentalia) vörme ze de Metatheria (levendbarende zoogdiere); dit in tegestèlling tot de Monotremata die eier lègke. Me vint ze allewijl veural in Australië en in minder maote in de Amerika's (veural Zuid-Amerika).
De perceis relatie tösse de gróppe zoogdiere, en tösse ordes vaan buildiere oonderein, waor langen tied umstreje. De fossiel historie vaan de buildiere geit neet wijer trök es de Kriet-Paleogeengrens, meh op basis vaan paleogeografische arguminte - 't feit tot ze zoewel in de Amerika's es in Australië veurkoume - moot me hun oontstoon wel ieder lègke. Moleculair bewies wijs oet tot ze tösse de 100 en 120 mieljoen jaor geleie zien aofgesplits vaan de moojerkookbieste. De aofsplitsing vaan de eierlègkende zoogdiere ligk nog wijer in 't verleie; de levendbarende zoogdiere vörme dus ein claad binne de zoogdiere.
Ouch euver de plaotsing vaan de ordes oonderling heet moleculair bewies oetsleetsel gegeve. De in Amerika levende soorte bleke daobij oonderein 't wiedste oeterein te stoon. Doabij bleek ouch de monito del monte rillatief ing aon de Australische buildiere verwant. Heioet kin me opmake tot de buildiere woersjijnelek in 't huieg Zuid-Amerika zien oontstande en ziech daonao euver gans Gondwanaland höbbe verspreid. Dat wèlt zègke tot ze neve Australië en Zuid-Amerika ouch in Afrika en op Antarctica mote of kinne höbbe geleef. Dao mote ze de concurrentie zien aongegaange mèt de Gondwanatheria, 'n intösse oetgestorve gróp zoogdiere of zoogdierechtege.
Hun loot daonao waor versjèllend. In e groet deil vaan hun gebeed krege ze al gaw mèt moojerkookbieste te make, die dèks beter waore oetgerös. In Zuid-Amerika móste ze de concurrentie aon mèt de Xenarthra, zoetot ze mer e beperk aontal niches kóste völle. Väöl later raakden 't continent verboonde mèt Noord-Amerika, wat de Groete Amerikaanse Oetwisseling tot gevolg had. Dit had irnstege gevolge veur de Zuid-Amerikaanse fauna; ouch de buildiere: ze waore in isolatie opgegreujd en hun concurrente waore väöl competitiever. Väöl buildiere zien toen oetgestorve. 't Aontal buildiere wat ziech, umgekierd, in Noord-Amerika vestegde waor hendeg beperk.
In Afrika zien ze gans verdwene, woersjijnelek naotot dit continent aon Eurazië vas kaom te zitte. Op Antarctica zien ze oetgestorve naotot dit continent al te zwoer aofkeulde en veur 't mieste leve gaaroet neet mie gesjik waor.
Australië evels raakde neet door de moojerkookbieste gekoloniseerd (op de vleermuis nao); hei bleve de buildiere in hun vol glorie bestoon. Ze völle hei alle niches die örges aanders veural door moojerkookbieste weure opgevöld; door convergente evolutie liekene ze dèks väöl op 'gewoen' zoogdiere oet de res vaan de wereld.
Door de rillatief kleinen habitat dee Australië is zien de mieste buildiere neet zoe competitief. Dit woort good dujelek mèt de koms vaan de mins. E groet deil vaan de megafauna verdween astrein al oonder de jachdrök, meh de inveuring vaan d'n dingo waor funes veur jegers wie d'n Tasmaansen builwouf. Nao de koms vaan de Europeaone kreeg de ein nao de aander soort 't zwoer, zoewel door concurrente (knijn, brumby) es door nui jegers (fóks, verwèlderde kat). Me deit väöl meujte um dit probleem te controllere, meh de exotische populaties zien zoe excessief tot ze neet oet te reuje zien.
BUILDIERE (Marsupialia)
Nao de bevröchting zit de vröch neet laank in de baarmoojer - dèks mer e paar weke en noets väöl laanger es 'ne maond. 'ne Reuzekangoeroe weurt nao gemiddeld 42 daog zwaangersjap gebore, tegeneuver 270 veur 'ne mins en 336 veur e peerd (heibij is neet d'n tied mètgerekend tot 't embryo weurt 'stèlgelag' in aofwachting vaan de spiening vaan 't veureg joonk - zuug oonder). 'nen Opossum kump al nao twelf daog op de wereld, dewijl de nerts (e vergeliekbaar moojerkookbies) dao 57 daog veur nudeg heet. Es gevolg daovaan is 't joonk extreem klein bij de geboorte - dèks minder es eine gram zwoer en compleet kaal. 't Insegste wat 't daan kin doen is instinctief nao d'n tepel kroepe en mèlk goon drinke.
Es 't joonk d'n tepel gevoonde heet, oontwikkelt 't ziech wijer tot e behaord bies wat al mie op zien awwers liekent. Nao verluip vaan tied zal 't de buil noe en daan ins verlaote. Zoe kort es 't in de boek vaan zien moojer heet doorgebrach, zoe laank blijf 't kinneke aon de moojermèlk; tege d'n tied tot 'ne reuzekangoeroe weurt gespiend, is 't bies al bekaans volwasse.
Wie alle zoogdiere höbbe ouch de buildiere mèlkkliere, haor op hun lief en drei middeste gehuurskneukskes. Versjèlle mèt de aander twie hoofgróppe zien evels legio. 't Opvallendste versjèl is de buil boe de gróp nao is geneump. Dit is 'ne ploej in 't vel bij de vruiwkes, boe 't joonk in weurt gebore. Dit zörg veur 'ne groeteren euverlevingskans bij de joonge, die hölpeloes weure gebore (zuug bove). In de buil zitte diverse tepele boe 't joonk mèlk oet zók (in tegestèlling tot de Monotremata, bij wee de mèlk direk oet de kliere löp en daan door 't joonk weurt opgelek). De buil weurt oondersteund door builkneuk, die me ouch bij de mennekes vint (en ouch bij Monotremata, boe ze natuurlek neet dezelfde functie höbbe).
Buildiere höbbe euver 't algemein gein beinege kneesjijve. Hunne sjeel is get kleinder es bij de moojerkookbieste; ouch de herses zien minder oontwikkeld en missen 't corpus callosum (wat Monotremata ouch neet höbbe). Oonder- en bovekaak höbbe miestal versjèllende aontalle tan; soms is 't aontal sterk gereduceerd.
Vruikesbuildiere höbbe 'n dobbel baarmoojer, mèt twie kamers die nao-ein touwloupe en bij d'n uterus ein zien gewore. In totaol heet 't vruiwke drei vagina's, eine in 't midde veur de geboorte, twie aon de zijkante veur de geslachsgemeinsjap. 't Menneke ziene penis is daorum gevörk. E systeem vaan twie touwloupende baarmoojers kump ouch bij diverse ordes vaan moojerkookbieste veur. De moojerkook in bij buildiere wel presint, meh rudimentair vergeleke bij de mojerkookbieste. Heer kin de vröch neet tegen 't immuumsysteem vaan de moojer besjerme. Daorum kin de vröch ziech neet es foetus wijer oontwikkele. Bij väöl soorte is 't wijfke bekaans permanint drachteg; de oontwikkeling vaan 'n embryo weurt daan stèlgelag tot 't veureg joonk is gespiend.
De Buildiere (Latien: Marsupialia (Illiger 1811)) zien 'n gróp zoogdiere die ziech kinmerke doortot hun joonge nao 'ne korten draagtied oonderoontwikkeld, embryo-echteg weure gebore en ziech daonao in 'ne ploej, de zoegeneumde buil, wijer oontwikkele. Same mèt de mojerkookbieste (Placentalia) vörme ze de Metatheria (levendbarende zoogdiere); dit in tegestèlling tot de Monotremata die eier lègke. Me vint ze allewijl veural in Australië en in minder maote in de Amerika's (veural Zuid-Amerika).
Gua'amba (Marsupialia) ha'e opa umi mymba okambúva oraháva peteĩ sapikua, hérava maysupio, ku sapikua ojeipuru okakuaa imembykuéra ha ogueraha hag̃ua chupekuéra. Ojeikuaa amo 270 gua'amba juehegua ko'ãga, amo 70 oikove Amérika yvyrusúpe ha amo 200 oikove Asia ha Auteralia rendápe.[1]
Ho'ukuaa ka'a, ka'avo michĩ, tymbachu'i guasu ha mymba okambúva ha otyryrýva.
Umi gua'amba ojeikuaavéva ha'e:
Gua'amba (Marsupialia) ha'e opa umi mymba okambúva oraháva peteĩ sapikua, hérava maysupio, ku sapikua ojeipuru okakuaa imembykuéra ha ogueraha hag̃ua chupekuéra. Ojeikuaa amo 270 gua'amba juehegua ko'ãga, amo 70 oikove Amérika yvyrusúpe ha amo 200 oikove Asia ha Auteralia rendápe.
Ho'ukuaa ka'a, ka'avo michĩ, tymbachu'i guasu ha mymba okambúva ha otyryrýva.
Umi gua'amba ojeikuaavéva ha'e:
Mykũpopo Sarigue Mykurẽ Jaguane
Marsupials are an infraclass o mammals livin primarily in the Soothren Hemisphere. A distinctive characteristic, common tae maist species, is that the young are carried in a pouch. Well-kent marsupials include kangaroos, wallabies, the koala, possums, opossums, wombats an the Tasmanie deil. Less well-kent species o marsupials include the numbat, bandicoots, bettongs, the bilby, quolls an the quokka.
Marsupials represent the clade oreeginatin wi the last common ancestor o extant metatherians. Lik ither mammals in the Metatheria, thay are characterized bi givin birth tae relatively undeveloped young, often residing in a pouch wi the mither for a certain time efter birth. Close tae 70% o the 334 extant species occur in Australie, New Guinea, an nearby islands, wi the remainin 100 foond in the Americas, primarily in Sooth Americae, but wi 13 in Central Americae, an ane in North Americae north o Mexico.
Marsupials are an infraclass o mammals livin primarily in the Soothren Hemisphere. A distinctive characteristic, common tae maist species, is that the young are carried in a pouch. Well-kent marsupials include kangaroos, wallabies, the koala, possums, opossums, wombats an the Tasmanie deil. Less well-kent species o marsupials include the numbat, bandicoots, bettongs, the bilby, quolls an the quokka.
Marsupials represent the clade oreeginatin wi the last common ancestor o extant metatherians. Lik ither mammals in the Metatheria, thay are characterized bi givin birth tae relatively undeveloped young, often residing in a pouch wi the mither for a certain time efter birth. Close tae 70% o the 334 extant species occur in Australie, New Guinea, an nearby islands, wi the remainin 100 foond in the Americas, primarily in Sooth Americae, but wi 13 in Central Americae, an ane in North Americae north o Mexico.
Ang mga Marsupial mao ang bisan unsang mga myembro sa mamipero nga illalum klase nga Marsupialia. Ang tanan nga nahabilin nga marsupial mao ang katapusan sa Australasia ug sa Amerika. Ang usa ka lahi nga kinaiya nga sagad sa kini nga mga species mao ang kadaghanan sa mga batan-on nga gidala sa usa ka pouch.
Ang Marsupialia ay isang pangkat ng hayop kung saan ito ay galing sa klase ng mamalia. Ang mga hayop na ito ay may mga dede tulad ng tao.
Ang lathalaing ito na tungkol sa Mamalya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Os marsupials (scientificament -en latín- Marsupialia (ILLIGER, 1811)) son una infraclase de mamiferos adintro d'a subclase Theria. Ye l'atro grupo de terios contraposau con Placentalia en muitas clasificacions taxonomicas clasicas.
Se caracterizan por tener un desenvolique limitau adintro de l'utero de su mai, y naixer muit prematuros, por o qual han de completar o desenvolique acochaus contra las glandulas mamarias que son en o interior d'una bolsa marsupial u marsupio que tienen as fembras.
Os marsupials, que se despartión d'o tranco principal d'os mamiferos bien luego en os comienzos d'a suya evolución, fuen un grupo muit important en o pasau manimenos. Se pìensa que a mayoría d'os linaches marsupials s'extinguión por competencia con os placentarios entre o Eoceno y l'Oligoceno. Actualment nomás en queda buena copia en Australia, a on que os marsupials continan representando a mayor parte d'a macrofauna, y qualques especies en America.
O marsupio ye a caracteristica principal y a más conoixida d'os marsupials. O marsupio ye una bolsa de piel que as fembras tienen en l'abdomen y as glandulas mamarias son adintro. O marsupio se refirma con uns uesos particulars, que reciben o nombre de «uesos marsupials» y que fan distinguible o esqueleto d'os marsupials.
Os marsupials tienen una formula dental unica,[1] y anque a evolución pa adaptar-se a dietas y formas de vida muit diferents les ha dotau de piezas distinguibles, denguno repite as formulas que tienen os placentarios.
A temperatura corporal ye más alta en os marsupials que en os placentarios.[1] O suyo sistema chenito-urinario tamién ye peculiar, con utero doble y mesmo pene bifido[2] en qualques especies, anque o escroto ye regularment extra-abdominal, como tamién en os placentarios.
Lo grop dels marsupials (Marsupialia), del grèc marsipos « sac », es una sosclassa de mamifèrs, onte la femèla a una pòcha abdominala, apelada marsupium, dins la quala pòrta son pichon aprèp sa naissença. Lo pichon, nat dins un estat de desvolopament fòrt incomplet, demòra dins aquesta pòcha, ligat a una mamèla de sa maire, fins que se pòsca noirir d'esperel.
Los marsupials vivon totes en Austràlia, en Tasmania o en Nòva Guinèa, a l'excepcion de la sariga e de la musaranha marsupiala que vivon en America.
Qualques exemples de marsupials : lo cangoró, lo oallabí, lo coala, lo vombat, la sariga. De nombrosas autras espècias son mens conegudas, coma lo gat marsupial, e fòrça an disparegut.
Los marsupials se pòdon veire coma l'anèl de la cadena intermediari entre los monotrèmas ovipars e los mamifèrs placentaris.
Los marsupials son generalament classats en 7 òrdres
Marsupialia iku golongan mamalia kang wadon/baboné duwé marsupium (kanthong ing weteng), amarga saka iku banjur diarani uga kéwan mawa kanthong. Marsupialia iku mamalia kang tuwuh kapisah saka golongan liyané (Eutheria). Sing wadon duwé loro vagina kang kaloroné kabuka kanthi èksternal liwat sawijining bolongan nanging ngarah menyang ruang kapisah ing uterus. Sing jago (lanang) racaké duwé penis cawang loro. Penis mung ngetokaké mani lan dudu urin. Urin diwetokaké liwat kloaka, kaya déné reptilia lan unggas [1][2]. Beberapa hewan yang kalebu marsupialia ya iku kanguru dan koala.
|date=
(pitulung)
Os marsupials (scientificament -en latín- Marsupialia (ILLIGER, 1811)) son una infraclase de mamiferos adintro d'a subclase Theria. Ye l'atro grupo de terios contraposau con Placentalia en muitas clasificacions taxonomicas clasicas.
Se caracterizan por tener un desenvolique limitau adintro de l'utero de su mai, y naixer muit prematuros, por o qual han de completar o desenvolique acochaus contra las glandulas mamarias que son en o interior d'una bolsa marsupial u marsupio que tienen as fembras.
Os marsupials, que se despartión d'o tranco principal d'os mamiferos bien luego en os comienzos d'a suya evolución, fuen un grupo muit important en o pasau manimenos. Se pìensa que a mayoría d'os linaches marsupials s'extinguión por competencia con os placentarios entre o Eoceno y l'Oligoceno. Actualment nomás en queda buena copia en Australia, a on que os marsupials continan representando a mayor parte d'a macrofauna, y qualques especies en America.
Marsupialia iku golongan mamalia kang wadon/baboné duwé marsupium (kanthong ing weteng), amarga saka iku banjur diarani uga kéwan mawa kanthong. Marsupialia iku mamalia kang tuwuh kapisah saka golongan liyané (Eutheria). Sing wadon duwé loro vagina kang kaloroné kabuka kanthi èksternal liwat sawijining bolongan nanging ngarah menyang ruang kapisah ing uterus. Sing jago (lanang) racaké duwé penis cawang loro. Penis mung ngetokaké mani lan dudu urin. Urin diwetokaké liwat kloaka, kaya déné reptilia lan unggas . Beberapa hewan yang kalebu marsupialia ya iku kanguru dan koala.
Lo grop dels marsupials (Marsupialia), del grèc marsipos « sac », es una sosclassa de mamifèrs, onte la femèla a una pòcha abdominala, apelada marsupium, dins la quala pòrta son pichon aprèp sa naissença. Lo pichon, nat dins un estat de desvolopament fòrt incomplet, demòra dins aquesta pòcha, ligat a una mamèla de sa maire, fins que se pòsca noirir d'esperel.
Los marsupials vivon totes en Austràlia, en Tasmania o en Nòva Guinèa, a l'excepcion de la sariga e de la musaranha marsupiala que vivon en America.
Qualques exemples de marsupials : lo cangoró, lo oallabí, lo coala, lo vombat, la sariga. De nombrosas autras espècias son mens conegudas, coma lo gat marsupial, e fòrça an disparegut.
Los marsupials se pòdon veire coma l'anèl de la cadena intermediari entre los monotrèmas ovipars e los mamifèrs placentaris.
Ang Marsupialia ay isang pangkat ng hayop kung saan ito ay galing sa klase ng mamalia. Ang mga hayop na ito ay may mga dede tulad ng tao.
Masipyal se yon souklas mamifè yo kote jenn mamifè yo devlope pandan yon peryòd kout nan matris la epi yo fin devlope deyò kò manman an andedan yon pòch vantral ki fèt ak po ak pwal.
Metatheria hija infraklassi ta' mammiferi marsupjali, fil-klassi Mammalia u fis-sottoklassi Theria. Il-Metatheria tiġbor fiha żewġ superordnijiet l-Australidelphia u l-Ameridelphia u seba' ordnijiet li huma id-Didelphimorphia, il-Paucituberculata, il-Microbiotheria, id-Dasyuromorphia, il-Peramelemorphia, in-Notoryctemorphia, u d-Diprotodontia. Din l-infraklassi flimkien mal-Eutheria jiffurmaw is-sottoklassi Theria.
Il-Metatheria tinkludi fiha l-ispeċij marsupjali kollha eżistenti, kemm dawk estinti kif ukoll dawk estanti.
Metatheria hija infraklassi ta' mammiferi marsupjali, fil-klassi Mammalia u fis-sottoklassi Theria. Il-Metatheria tiġbor fiha żewġ superordnijiet l-Australidelphia u l-Ameridelphia u seba' ordnijiet li huma id-Didelphimorphia, il-Paucituberculata, il-Microbiotheria, id-Dasyuromorphia, il-Peramelemorphia, in-Notoryctemorphia, u d-Diprotodontia. Din l-infraklassi flimkien mal-Eutheria jiffurmaw is-sottoklassi Theria.
Il-Metatheria tinkludi fiha l-ispeċij marsupjali kollha eżistenti, kemm dawk estinti kif ukoll dawk estanti.
Wanyamapochi ni wanyama wa ngeli ya chini Marsupialia ambao wanazaa wadogo wao katika hali changa sana yaani baada ya muda mfupi wa mimba. Baada ya kuzaa wanaendelea kubeba wadogo ndani ya pochi au mbeleko ya ngozi iliyopo nje ya mwili juu ya tumbo. Humo kuna maziwa ambako wadogo wanaweza kunywa ilhali wanatunzwa vizuri na kukaa joto. Kadri wadogo wanavyokua wanaanza kutazama mazingira kutoka mbeleko na pia wanaanza kutembea nje wakirudi tena mbelekoni hadi wamefika umri wa kutosha wanaondoka.
Spishi zilizo nyingi ziko Australia na visiwa vya karibu kama Nyugini. Nyingine zinatokea Amerika ya Kusini. Wanyamapochi wanaojulikana zaidi ni kangaruu.
Wanyamapochi ni wanyama wa ngeli ya chini Marsupialia ambao wanazaa wadogo wao katika hali changa sana yaani baada ya muda mfupi wa mimba. Baada ya kuzaa wanaendelea kubeba wadogo ndani ya pochi au mbeleko ya ngozi iliyopo nje ya mwili juu ya tumbo. Humo kuna maziwa ambako wadogo wanaweza kunywa ilhali wanatunzwa vizuri na kukaa joto. Kadri wadogo wanavyokua wanaanza kutazama mazingira kutoka mbeleko na pia wanaanza kutembea nje wakirudi tena mbelekoni hadi wamefika umri wa kutosha wanaondoka.
Spishi zilizo nyingi ziko Australia na visiwa vya karibu kama Nyugini. Nyingine zinatokea Amerika ya Kusini. Wanyamapochi wanaojulikana zaidi ni kangaruu.
Tha pocanaich (Beurla: "marsupial") nan sìneach aig a bheil poca airson clann a thogail. 'S e an cangaru am pocanach as ainmeile; as dèidh sia seachdainnean, thèid cangaru òg bhon uchd gu poca, airson cìoch a shughadh. Nuair a tha e nas sine, fàgaidh e am poca, ach tillidh e dhan cìoch gu bliadhna a dh’aois.
Thathar 334 seòrsaichean pocanaich, agus 200 a tha tusaich ann an Astrailia, agus na h-eileanan faisg air. Tha cuid ann an Aimearaga-a-deas, agus aon seòrsa, an Opossum Virginianach ann an Aimearaga a-tuath. Tha a' mhorcuid caran slaodach, ach is urrainn do cangaru a dhol cho luath ri 31 mile gach uair (50 cilemeatair gach uair).
Tha pocanaich (Beurla: "marsupial") nan sìneach aig a bheil poca airson clann a thogail. 'S e an cangaru am pocanach as ainmeile; as dèidh sia seachdainnean, thèid cangaru òg bhon uchd gu poca, airson cìoch a shughadh. Nuair a tha e nas sine, fàgaidh e am poca, ach tillidh e dhan cìoch gu bliadhna a dh’aois.
Thathar 334 seòrsaichean pocanaich, agus 200 a tha tusaich ann an Astrailia, agus na h-eileanan faisg air. Tha cuid ann an Aimearaga-a-deas, agus aon seòrsa, an Opossum Virginianach ann an Aimearaga a-tuath. Tha a' mhorcuid caran slaodach, ach is urrainn do cangaru a dhol cho luath ri 31 mile gach uair (50 cilemeatair gach uair).
Pöösdiarten (Metatheria of Marsupialia) san en onerklas faan a tetjdiarten (Mammalia). At jaft 320 slacher, det san sowat 6% faan a tetjdiarten. Jo ööder 94% het huuger tetjdiarten.
Pöösdiarten (Metatheria of Marsupialia) san en onerklas faan a tetjdiarten (Mammalia). At jaft 320 slacher, det san sowat 6% faan a tetjdiarten. Jo ööder 94% het huuger tetjdiarten.
Torbari su sisari koji rađaju nepotpuno razvijene mladunce. Mladunci se rađaju u ranom stadijumu razvoja. Žive u torbi pričvrščeni za bradavicu dojke dok ne odrastu. Neke američke vrste torbara nemaju ili imaju slabo razvijenu torbu. Red torbara – Marsupialia živi u Australiji i u obje Amerike. Neke vrste imaju primitivnu placentu.
Torbari se dijele na 8 vrsta:
Oposumi (Didelphidae) najprimitivnija su porodica. Žive na drveću i imaju dugu njušku, zubi su im kao u mesoždera. Rep im je savitljiv.
Poslije perioda sisanja ostaju uz majku pričvršćeni za krzno. U slučaju opasnosti prave se mrtvi. U takvim slučajevima često stradaju u saobraćaju. U Južnoj i Srednjoj Americi postoji nekoliko vrsta torbarskih mišolikih oposuma (Marmosi).
Duž obala rijeka od Meksika do Argentine živi vodeni oposum ili japok (Chironectos minimus). Ima torbu koja se može zatvoriti da bi zaštitili mlade od vlage.
Dasyuridae žive samo u Australiji. Kao i oposumi imaju neke primitivne osobine. Mesojedi su koji se hrane noću, živahni su i agresivni. Po ponašanju liče na rovčice, pse, mačke i jazavce. Neke vrste planigala (Planigale sp.) imaju spljoštenu lobanju. Pomoću nje se uvlaće u pukotine u kamenju, gdje žive.
Notoryctes tiphlops i Notoryctes caurinus po ponašanju liče na evropske krtice. Od njih i od američke krtice razlikuje se samo po njušci koja je rožnata i služi za razgrtanje žemlje.
Jedini predstavnik ove vrste je torbarski mravojed (Myrmecobius fasciatus). Živi u šumama eukaliptusa. Hrani se mravima i termitima koje lovi ljepljivim jezikom. Nema torbu pa mlade skriva u krznu.
Bandikuti (Peramelidae) su biljojedi. Obvuhvataju 8 rodova sa oko 20 vrsta. Žive u Australiji, Tasmaniji, Novoj Gvineji i Novom Zelandu. Ima dugu njušku i liči na dugonoso morsko prase. Rod (Perameles sa dugonosim bandikutom (P . nasuta) kao predstavnikom vrste jedinstven je među torbarima. Ima razvijenu placentu, pa mlade rađa u starijoj dobi i u torbi provedu kratko vrijeme.
Oposumski pacovi (Caeneolestidae) liće na rovčice. Žive u visokim šumama i u dolini Ekvadora i Bolivije.
Rhincholestes živi u Čileu. Torba postoji samo kod mladunaca. Majka ih nosi okačene o krzno.
Obuhvataju 15 porodica i oko 40 vrsta. Žive na drveću.
Ima ih dvije vrste. Phascolomyidae ili Vombatide liče na mrmote.
Torbari su sisari koji rađaju nepotpuno razvijene mladunce. Mladunci se rađaju u ranom stadijumu razvoja. Žive u torbi pričvrščeni za bradavicu dojke dok ne odrastu. Neke američke vrste torbara nemaju ili imaju slabo razvijenu torbu. Red torbara – Marsupialia živi u Australiji i u obje Amerike. Neke vrste imaju primitivnu placentu.
Xaltalilar (Metatheria), qopchiqlilar — tirik tugʻuvchi sut emizuvchilar infrasinfi (ayrim maʼlumotlarga koʻra, turkum). Gavdasining uz. 4 sm dan 160 sm gacha. Koʻpchilik X. urgʻochisida bolasi xalta ichida rivojlanadi. Xalta ichida sut bezlari soʻrgʻichi boʻladi. Bosh miyasi tuban tuzilgan. Yoʻldosh (bandikutdan tashqari) hosil boʻlmaydi. Boʻgozlik davri 12,5—45 kun, bolasi nimjon (uz. 0,5—3 sm) tugʻiladi, koʻpincha xaltasi ichidagi sut bezi soʻrgʻichiga yopishib olib, 250 kun davomida rivojlanadi. Sut maxsus muskullar yordamida bolasi ogʻziga siqib chiqarib turiladi. 1 turkumi va 9 oilasi (opossiumlar, yirtqich X., xaltali chumolixoʻrlar, xaltali koʻrsichqonlar, bandikutlar, vombatlar, kengurular va boshqalar) mavjud. Avstraliya, Tasmaniya, Yangi Gvineya, Jan., Markaziy va Shim. Amerika, ayrim Katta zond o.da tarqalgan. Yangi Zelandiyada ham iqlimlashtirilgan. Raqobat kiluvchi yoʻldoshli sut emizuvchilarning boʻlmasligi tufayli X. Avstraliyada ular bilan konvergent belgilarga ega boʻlgan bir qator formalarni hosil qilgan. X. turlar soni (2400 ga yaqin) boʻyicha hozirgi sut emizuvchilarning 6%ini tashkil etadi. Lekin ular adaptiv radiatsiya jihatdan qolgan barcha sut emizuvchilar kabi xilmaxil. Ayrim turlari qishloq xoʻjaligiga ziyon keltiradi. Bir qancha turlari terisi va goʻshti uchun ovlanadi. 21 turi Xalkaro Qizil kitobga kiritilgan.
Μαρσιποφόρα ονομάζεται η ανθυφομοταξία των θηλαστικών που χαρακτηρίζονται από την παρουσία στα θηλυκά ενός θυλάκου (τσέπης), που λέγεται μάρσιπος. Μέσα σε αυτόν μεταφέρεται και ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του πρώιμου νεογέννητου. Η τάξη των μαρσιποφόρων, είναι η μοναδική της υπέρταξης των μεταθηρίων. Περιλαμβάνει περισσότερα από 270 είδη τα οποία συναντώνται στην Αυστραλία (εκεί εμφανίζουν τη μεγαλύτερη αφθονία και ποικιλομορφία), στην Τασμανία, στη Νέα Γουινέα και την Αμερική.
Τα μαρσιποφόρα επιδεικνύουν μεγάλη ποικιλία στη μορφολογία και στην οικολογία τους, με αποτέλεσμα τα μέλη πολλών οικογενειών να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους. Υπάρχουν είδη που μοιάζουν με τρωκτικά ή με λαγούς, με σκύλους (π.χ. δράκος της Τασμανίας), με αρκούδες (κοάλα), ενώ άλλα μαρσιποφόρα είναι τελείως μοναδικά. Περιλαμβάνουν χερσόβια, δενδρόβια, ημι-υδρόβια και υδρόβια είδη. Η προσωπική περιοχή του κρανίου είναι μεγάλη αλλά η κρανιακή κοιλότητα μικρή, και οι αύλακες των εγκεφαλικών ημισφαιρίων απλές. Όμως κύριο χαρακτηριστικό τους είναι το αναπαραγωγικό τους σύστημα που από πολλές απόψεις είναι ασυνήθιστο: τα θηλυκά διαθέτουν δυο κόλπους με κοινό άνοιγμα και δυο μήτρες, οι οποίες κατά τη γέννα σχηματίζουν ανεξάρτητα από τους κόλπους, ένα κανάλι από το οποίο εξέρχεται το έμβρυο. Τα αρσενικά έχουν αναπαραγωγικό όργανο διχαλωτό, που βρίσκεται πίσω από τους όρχεις τους και όχι μπροστά, όπως στα άλλα θηλαστικά. Η κύηση είναι μικρή σε διάρκεια (8-40 μέρες). Τα περισσότερα μαρσιποφόρα δεν έχουν πραγματικό πλακούντα, το όργανο δηλ. που μεταφέρει τα θρεπτικά συστατικά από τη μητέρα στο έμβρυο κατά την κύηση. Η διατροφή του εμβρύου στη μήτρα εξασφαλίζεται από τον λεκιθικό σάκο. Έτσι η εμβρυακή ανάπτυξη μπορεί να ολοκληρωθεί μόνο κατά το ένα μέρος μέσα στο μητρικό σώμα, και ολοκληρώνεται στο μάρσιπο. Τα νεογνά των μαρσιποφόρων είναι λιγότερο ανεπτυγμένα, άρα πιο ευάλωτα. Τα θηλυκά επενδύουν λιγότερο ενεργειακά κατά τη σύντομη περίοδο κύησής τους και εάν το νεογνό δεν επιζήσει, μπορούν να συλλάβουν άλλο πολύ γρήγορα, και πολύ γρηγορότερα από τα πλακουντοφόρα. Επιπλέον τα μαρσιποφόρα μπορούν να κυοφορήσουν σε σύντομο διάστημα μετά τη γέννα, ακόμα και κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε εμβρυακή διάπαυση, δηλ. η ανάπτυξη των νέων εμβρύων σταματά στο στάδιο του βλαστιδίου μέχρι να αρχίσει να μειώνεται ο αριθμός των νεογνών στον μάρσιπο, οπότε συνεχίζεται κανονικά.
Ο μάρσιπος είναι μια δερμάτινη θήκη, το κοιλιακό τοίχωμα της οποίας φέρει 2-19 θηλές και στηρίζεται από ειδικά οστά, που φύονται από την ήβη. Ο αριθμός των θηλών εξαρτάται από τον αριθμό των νεογνών ανά γέννα. Τα μικρά γεννιούνται σε ένα πολύ πρώιμο στάδιο, κι αμέσως έρπουν μέχρι το μάρσιπο και προσκολλώνται στις θηλές του, οι οποίες διογκώνονται μέσα στο στόμα τους. Το μικρό παραμένει προσκολλημένο στις θηλές για αρκετές εβδομάδες ή μήνες (1-2), ώσπου να αναπτυχθούν οι σιαγόνες του. Καθώς το μικρό δεν έχει αρκετή δύναμη για να ρουφήξει το γάλα, το μυϊκό σύστημα του μαστού εξωθεί περιοδικά το γάλα προς το στόμα του.
Θεωρείται ότι ο διαχωρισμός των μαρσιποφόρων και των πλακουντοφόρων από ένα κοινό πρόγονο πραγματοποιήθηκε κατά την κρητιδική περίοδο του μεσοζωικού αιώνα. Τα μέχρι σήμερα ευρήματα δείχνουν ότι ο διαχωρισμός έγινε στην Ασία. Το γνωστότερο απολίθωμα μαρσιποφόρου έχει βρεθεί στην Κίνα, στην περιοχή Λιαονίνγκ, κι έχει ηλικία 125 εκατ. έτη. Από την Ασία τα μαρσιποφόρα πέρασαν στη Βόρεια Αμερική, κι από εκεί εξαπλώθηκαν στη Νότια Αμερική. Στη συνέχεια μέσω υποθετικών χερσαίων γεφυρών μετακινήθηκαν προς την Αυστραλία.
Ζουν σε διάφορα περιβάλλοντα, από ερημικές μέχρι εύκρατες και τροπικές περιοχές. Στην Ευρώπη και την Ασία έχουν εξαφανιστεί, ενώ στην Αμερική έχουν περιοριστεί. Τα περισσότερα είδη επιβιώνουν στην Αυστραλία.
Τα μαρσιποφόρα διαιρούνται βασικά σε αυτά της Αμερικής, και αυτά της Αυστραλίας. Η τάξη μικροβιοθηριίδες, που έχει μόνο ένα είδος, το Monito del Monte ζει στη Νότια Αμερική αλλά θεωρείται πιο κοντινός συγγενής με τα αυστραλιανά μαρσιποφόρα.
Υπάρχουν πολλά μικρά δενδρόβια είδη σε κάθε ομάδα. Αυτά που ζουν στην Αμερική συχνά καλούνται οπόσουμ, ενώ πολλά από αυτά που ζουν στην Αυστραλία καλούνται πόσουμ.
Γκρι Καγκουρό (Macropus giganteus)
Κόκκινο καγκουρό (Macropus rufus)
Δενδρολαγός του Ντόρια (Dendrolagus Dorianus)
Κοάλα (Phascolarctos cinereus)
Πέταυρος (Petaurus breviceps)
Βόρειος δασύουρος (Dasyurus hallucatus)
Μαρσιποφόρα ονομάζεται η ανθυφομοταξία των θηλαστικών που χαρακτηρίζονται από την παρουσία στα θηλυκά ενός θυλάκου (τσέπης), που λέγεται μάρσιπος. Μέσα σε αυτόν μεταφέρεται και ολοκληρώνεται η ανάπτυξη του πρώιμου νεογέννητου. Η τάξη των μαρσιποφόρων, είναι η μοναδική της υπέρταξης των μεταθηρίων. Περιλαμβάνει περισσότερα από 270 είδη τα οποία συναντώνται στην Αυστραλία (εκεί εμφανίζουν τη μεγαλύτερη αφθονία και ποικιλομορφία), στην Τασμανία, στη Νέα Γουινέα και την Αμερική.
Калтан янлык-влак але Сумкан янлык-влак (лат. Metatheria але Marsupialia ) – Австралийын да Америкын Marsupialia инпраклассын изи але кугу янлык-влак. Чылаже 320 еш куэ уло.
Калтан янлык-влак але Сумкан янлык-влак (лат. Metatheria але Marsupialia ) – Австралийын да Америкын Marsupialia инпраклассын изи але кугу янлык-влак. Чылаже 320 еш куэ уло.
Муҡсалылар(лат. Marsupialia) — имеҙеүселәр класы вәкилдәре. Инфракласс. Плаценталылар менән бергә Ысын йәнлектәр аҫкласына инәләр.
Муҡсалылар урмандарҙа, далаларҙа, тауҙарҙа тереклек итәләр. Биоценозда төрлө экологик уйым (экологическая ниша) биләйҙәр. Йүгереп, үрмәләп көн күреүселәре, ер өңөүселәре лә бар.
Тупраҡта ер аҫты мөхитен үҙ итеүсе төрҙәрҙән муҡсалы һуҡыр сысҡанды миҫалға килтереп була. Уларҙың ер өңөү өсөн ныҡ үҫешкән көслө тырнаҡтары була.
Ҡайһы берәүҙәре (мәҫәлән, күп кенә төр опоссумдар һәм коала) ағастарҙа үрмәләп көн итәләр. Йәшәү мөхтенә бәйле, уларҙың эләктергес ҡойроҡтары (цепкий хвост) бар. Миҫалға виргин опоссумын килтерергә була.
Һыу опоссумы ярым һыу йәшәү мөхитенә (полуводный образ жизни) яраҡлашҡан.
Күпселеге үлән ашаусылар. Араларында бөжәк менән туҡланыусылары ла, йыртҡыстары ла бар.
Хәҙерге систематика буйынса Муҡсалыларҙы 7 отрядтан торған ике өҫдотрядҡа бүләләр[1][2]:
Көнгөрә — тәне ҡуйы йөнлө һәм һоро мех менән ҡапланған ҙур хайуан (оҙонлоғо 3 м самаһы). Уны ошо мехы өсөн аулайҙар. Көнгөрә Австралияла йәшәй. Уның йәшәү урыны — үлән һәм ҡыуаҡтар үҫкән асыҡ ерҙәр.
Көнгөрә тыныс хәлендә оҙон артҡы аяҡтарына һәм ҡойроғона таянып ултыра.
Көтөүлектә аҡрын ғына бер урындан икенсе урынға күсеп йөрөгәндә көнгөрә, бөтә аяҡтарына ла баҫып, килбәтһеҙ имгәкләй.
Ләкин был хайуан тиҙ ҙә йөрөй ала. Бик көслө артҡы аяҡтары менән ергә тибеп, көнгөрә, уҡ кеүек, һауаға оса ла бик алыҫҡа барып төшә.
Был хайуан дошмандарынан ҡасып барғанда, ҡыуаҡтар һәм соҡорҙар аша бик еңел һикереп сыға. Был ваҡытта уның ҡойроғо руль хеҙмәтен үтәй.
Көнгөрә — ҙур хайуан, ләкин әстрхан сәтләүеге ҙурлығындағы яланғас тәнле, һуҡыр, бөтөнләй тиерлек үҫешмәгән бала тыуҙыра.
Шуға балаһы артабан инә көнгөрәнең ҡорһағындағы тиренән торған үҙенә бер төрлө муҡсала үҫә. Бында һөт биҙҙәренең юлдары асыла.
Инә көнгөрә, балаһын ауыҙы менән алып, муҡсаһына һала. Бында бала көнгөрә бер имсәкте ауыҙына ҡаба. Имсәк уның ауыҙында йыуаная. Яңы тыуған көнгөрә балаһы имсәккә аҫылынып торған хәлдә булып сыға.
Баштараҡ ул имә лә алмай. Инәһенең махсус мускулдарының тартылыуы һөҙөмтәһендә һөт уның ауыҙына бөркөлә. Һуңыраҡ көнгөрә балаһы имсәктән ысҡына һәм үҙаллы лы имә башлай.
Муҡсала ул һигеҙ ай самаһы була. Үҙе йөрөп үлән ашай башлағас та әле ул, ҡурҡыныс һиҙелеү менән инәһенең муҡсаһына йәшенә.
Көнгөрә кеүек, етлекмәгән балалар тыуҙырып, уларҙы муҡсаларында йөрөтөп үҫтереүсе хайуандарҙы муҡсалы имеҙеүселәр тип атайҙар.
Муҡсалы хайуандар хәҙерге ваҡытта тик Австралияла ғына йәшәйҙәр. Америкала муҡсалы хайуандар күп түгел.
Башҡортсаға тәржемә. Мырҙаҡаев Ф. С., Мырҙаҡаева Д. Ғ., 1990
Муҡсалылар(лат. Marsupialia) — имеҙеүселәр класы вәкилдәре. Инфракласс. Плаценталылар менән бергә Ысын йәнлектәр аҫкласына инәләр.
Сумкалылар (лат. Metatheria, Marsupialia) — имезүчеләрнең инфраклассы.
Сумкалылар Австралиядә, аның янында урнашкан утрауларда, Көньяк һәм Үзәк Америкада таралганнар. Опоссумнарның бер төре исә хәтта Төньяк Америкада очрый.
Сумкалыларны башка имезүчеләрдән аеручы билгеләр[2]:
Хәзерге фәндә сумкалылар ике төркемгә бүләләр:
Сумкалылар (лат. Metatheria, Marsupialia) — имезүчеләрнең инфраклассы.
Сумкалылар Австралиядә, аның янында урнашкан утрауларда, Көньяк һәм Үзәк Америкада таралганнар. Опоссумнарның бер төре исә хәтта Төньяк Америкада очрый.
Торбарите (Marsupialia) се мала група на цицачи. Иако младенчињата се раѓаат живи, тие се многу незрели кога ќе се родат. Нивните мајки имаат торби на стомакот каде што младенчињата се заштитени и можат да цицаат сè додека не се оспособат да опстанат во дивината.
Кладограм базиран на Gallus, S. et al. (2015)[1]
Торбарите (Marsupialia) се мала група на цицачи. Иако младенчињата се раѓаат живи, тие се многу незрели кога ќе се родат. Нивните мајки имаат торби на стомакот каде што младенчињата се заштитени и можат да цицаат сè додека не се оспособат да опстанат во дивината.
Хутаҫлисем (лат. Marsupialia) — сĕтпе ӳсекенсен инфракласӗ, плаценталлисемпе пӗрле тискер кайӑксен пӗчӗк класне кӗреҫҫӗ. Плаценталлисенчен туллин аталанмасӑр ҫуралса амӑшӗн хутаҫенче ӳссе аталаннипе уйӑрӑлса тӑраҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра 250 тӗсе яхӑн хутаҫлисене пӗлеҫҫӗ.
Хутаҫлисем (лат. Marsupialia) — сĕтпе ӳсекенсен инфракласӗ, плаценталлисемпе пӗрле тискер кайӑксен пӗчӗк класне кӗреҫҫӗ. Плаценталлисенчен туллин аталанмасӑр ҫуралса амӑшӗн хутаҫенче ӳссе аталаннипе уйӑрӑлса тӑраҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра 250 тӗсе яхӑн хутаҫлисене пӗлеҫҫӗ.
धानीप्राणी या मारसूपियल (Marsupial) स्तनधारी जानवरों की एक वर्ग है जो अपने शिशुओं को अपने पेट के पास बनी हुई एक धानी (थैली) में रखकर चलते हैं। यह ज़्यादातर पृथ्वी के [अपने अस्तित्व में आने के समय से ही उत्तरी गोलार्ध ]] (हेमिस्फ़ीयर) में पाए जाते हैं। जाने-माने धानीप्राणियों में कंगारू, कोआला, पॉस्सम, वोम्बैट और तास्मानियाई डेविल शामिल हैं। धानिप्राणी के नवजात शिशु अन्य स्तनधारियों के नवजात बच्चों की तुलना में बहुत अविकसित होते हैं और पैदा होने के बाद यह काफ़ी समय (कई हफ़्तों या महीनों तक) अपनी माता की धानी में ही रहकर विकसित होते हैं।[1]
जीववैज्ञानिकों को धानीप्राणियों की ३३४ जातियाँ ज्ञात हैं जिनमें से लगभग ७०% ऑस्ट्रेलिया, नया गिनी और उनके आसपास के द्वीपों में मिलती हैं। शेष १०० जातियाँ मुख्यतः दक्षिण अमेरिका में मिलती हैं हालांकि १३ मध्य अमेरिका में और एक उत्तर अमेरिका में भी मिलती है।[1] यह बात भी ध्यान देने योग्य है कि अनुवांशिक (जेनेटिक) और जीववैज्ञानिक दृष्टि से 'धानीप्राणी' की श्रेणी में आने वाले सभी जानवरों में धानी नहीं होती।[2]
धानीप्राणी या मारसूपियल (Marsupial) स्तनधारी जानवरों की एक वर्ग है जो अपने शिशुओं को अपने पेट के पास बनी हुई एक धानी (थैली) में रखकर चलते हैं। यह ज़्यादातर पृथ्वी के [अपने अस्तित्व में आने के समय से ही उत्तरी गोलार्ध ]] (हेमिस्फ़ीयर) में पाए जाते हैं। जाने-माने धानीप्राणियों में कंगारू, कोआला, पॉस्सम, वोम्बैट और तास्मानियाई डेविल शामिल हैं। धानिप्राणी के नवजात शिशु अन्य स्तनधारियों के नवजात बच्चों की तुलना में बहुत अविकसित होते हैं और पैदा होने के बाद यह काफ़ी समय (कई हफ़्तों या महीनों तक) अपनी माता की धानी में ही रहकर विकसित होते हैं।
जीववैज्ञानिकों को धानीप्राणियों की ३३४ जातियाँ ज्ञात हैं जिनमें से लगभग ७०% ऑस्ट्रेलिया, नया गिनी और उनके आसपास के द्वीपों में मिलती हैं। शेष १०० जातियाँ मुख्यतः दक्षिण अमेरिका में मिलती हैं हालांकि १३ मध्य अमेरिका में और एक उत्तर अमेरिका में भी मिलती है। यह बात भी ध्यान देने योग्य है कि अनुवांशिक (जेनेटिक) और जीववैज्ञानिक दृष्टि से 'धानीप्राणी' की श्रेणी में आने वाले सभी जानवरों में धानी नहीं होती।
మార్సుపీలియా (లాటిన్ Marsupilia) మెటాథీరియాకు చెందిన క్షీరదాల క్రమం. ఇవి ముఖ్యంగా ఆస్ట్రేలియా, పరిసర ద్వీపాలలో ఉంటాయి. అందువల్ల ఆస్ట్రేలియాను 'శిశుకోశ క్షీరదాల భూ'మి (Land of Marsupials) గా వర్ణిస్తారు. కానీ అపోజమ్ మాత్రం అమెరికాలో కనిపిస్తుంది.
మార్సుపీలియా (లాటిన్ Marsupilia) మెటాథీరియాకు చెందిన క్షీరదాల క్రమం. ఇవి ముఖ్యంగా ఆస్ట్రేలియా, పరిసర ద్వీపాలలో ఉంటాయి. అందువల్ల ఆస్ట్రేలియాను 'శిశుకోశ క్షీరదాల భూ'మి (Land of Marsupials) గా వర్ణిస్తారు. కానీ అపోజమ్ మాత్రం అమెరికాలో కనిపిస్తుంది.
အချင်းမပါဘဲ သားဖွားသော နို့တိုက်သတ္တဝါ သားပိုက်ကောင်၊ ကွားလားကောင် တို့ကို မာဆူးပီးယယ် ဟု ခေါ်ကြသည်။ မွေးကာစ သားပေါက်ငယ်ကို မိခင်၏ ဝမ်းနှင့် တစ်ဆက်တည်းရှိသော အိတ်ငယ်အတွင်း နေထိုင်စေသည်။ မွေးကာစ သားပေါက်ငယ်သည် အမွေးမရှိ၊ ကိုယ်အင်္ဂါစုံ မဖွံ့ဖြိုးသေးဘဲ သားပိုက်အိတ်အတွင်းမှ မိခင်နို့ရည်ကို သုံးဆောင်ပြီး ဆက်လက်ကြီးထွားရသည်။ အချင်းမရှိသောကြောင့် မိခင်လောင်းသည် သန္ဓေသားကို မြန်ဆန်ပေါ့ပါးစွာ မွေးဖွားနိုင်သည်။ မွေးဖွားပြီးသား ကလေးငယ်ကို သွားလေရာခေါ်ဆောင်နိုင်သောကြောင့် သဘာဝဘေးနှင့် အခြားသတ္တဝါများ၏ အန္တရာယ်မှာ ကောင်းစွာကာကွယ်ပေးနိုင်သည်။ သားပေါက်ငယ်သည်လည်း မိခင်ဝမ်းအိတ်ထဲမှ နေ၍ အပြင်လောကကို လေ့လာစူးစမ်းရင်း ဆက်လက်ဖွံ့ဖြိုးခွင့် ရသည်။
မာဆူးပီးယယ် (marsupial) ဆိုသည်မှာ သားပိုက်အိတ် ၏ သိပ္ပံအခေါ် (marsupium) မှ ဆင်းသက်လာချင်း ဖြစ်သည်။ မြန်မာအခေါ်ဖြင့် သားပိုက်ကောင် ဟု အသိများသော Kangaroo များသည် အကောင်အကြီးဆုံး သားပိုက်ကောင်အမျိုးအစား ဖြစ်ပြီး ဩစတြေးလျတိုက်တွင် နေထိုင်ကြသည်။ အခြား သားပိုက်ကောင် အမျိုးအစားများမှာ ကွားလားကောင် နှင့် မြန်မာအမည် မရှိသေးသော ဝါလာဘီ wallabies ၊ပိုဆမ် possums ၊ အိုပိုဆမ်opossums ၊ ဝမ်ဘက် wombats ၊ နှင့် တက်စမေးနီးယမ်းဒဲဘယ်လ် Tasmanian devils ကောင်များ ဖြစ်သည်။