Lemonwood Family

Poleńcowate (Monimiaceae) – rodzina niewielkich drzew, krzewów, rzadko lian z rzędu wawrzynowców (Laurales). Należy do niej w zależności od ujęcia systematycznego 22^[1] do 25^[3] rodzajów z ok. 200 gatunkami. Występują na wszystkich kontynentach w strefie tropikalnej i subtropikalnej^[4].

Morfologia

Liście

Naprzeciwległe, rzadko w okółkach, pojedyncze, zwykle całobrzegie, rzadko słabo piłkowane lub ząbkowane, bez przylistków. Za młodu liście są często owłosione, z wiekiem zwykle łysieją^[5][4].

Kwiaty

Zwykle zebrane w wierzchotkowate kwiatostany. Kwiaty są jednopłciowe (obupłciowe u rodzaju Hortonia), promieniste, drobne. Liczba listków okwiatu jest różna u poszczególnych przedstawicieli, wynosi od 3 do wielu, często w dwóch lub większej liczbie okółków. W kwiatach męskich liczba pręcików sięga do 1800 (rodzaj Tambourissa), czasem zrastają się one w rurkę (rodzaj Tetrasynandra). Słupkowie tworzą liczne (tylko w rodzaju Xymalos pojedyncze), wolne słupki, zawierające po jednym zalążku^[5].

Owoce

Orzechy lub pestkowce. Nasiona zawierają dużo bielma i drobny zarodek^[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)^[1]

wawrzynowce

kielichowcowate Calycanthaceae

Siparunaceae

Gomortegaceae

oboczkowate Atherospermataceae

poleńcowate Monimiaceae

hernandiowate Hernandiaceae

wawrzynowate Lauraceae

Podział na rodzaje^[3]

• Austromatthaea L. S. Sm.
• Decarydendron Danguy
• Ephippiandra Decne.
• Faika Philipson
• Hedycarya J. R. Forst. & G. Forst.
• Hennecartia J. Poiss.
• Hortonia Wight
• Kairoa Philipson
• Kibara Endl.
• Kibaropsis Vieill. ex Jérémie
• Lauterbachia Perkins
• Levieria Becc.
• Macropeplus Perkins
• Macrotorus Perkins
• Matthaea Blume
• Mollinedia Ruiz & Pav.
• Monimia Thouars
• Palmeria F. Muell.
• Parakibara Philipson
• Peumus Molina
• Steganthera Perkins
• Tambourissa Sonn.
• Tetrasynandra Perkins
• Wilkiea F. Muell.
• Xymalos Baill.

Zastosowanie

Liście Peumus boldus z Ameryki Południowej służą do wyrobu przyprawy, a owoce tego gatunku są spożywane. Z drewna wytwarza się węgiel drzewny^[5]. Drewno kilku gatunków jest użytkowane lokalnie. Poza tym w kosmetyce i medycynie wykorzystywane bywają olejki eteryczne z tych roślin^[4].

Przypisy