Steller's Sea Eagle

Morerer Steller (Haliaeetus pelagicus) a zo un evn-preizh.

Erer brasañ ar bed eo.

Doareoù pennañ

Boued

Annez

Bevañ a ra tro-war-dro aodoù reter Siberia^[1].

Rummatadur

Diouzh an evnoniourien e vez renket ar morerered en urzhiad Falconiformes pe Accipitriformes.

Liammoù diavaez

Muioc'h a restroù diwar-benn

Morerer Steller

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (en) Haliaeetus pelagicus war al lec'hienn BirdLife International.
• (en) Haliaeetus pelagicus war lec'hienn an International Union for Conservation of Nature (IUCN).

Daveennoù

El pigarg de Steller^[1] (Haliaeetus pelagicus) és un ocell rapinyaire de la família dels accipítrids (Accipitridae) que habita les costes i rius a prop de la desembocadura, a la costa oriental de Sibèria, des de Koriàkia fins al territori de Khabàrovsk i Sakhalín. En hivern arriba fins a la Xina, Corea, Japó i les illes Ryukyu.

Referències

Aderyn a rhywogaeth o adar yw Eryr môr Steller (sy'n enw gwrywaidd; enw lluosog: eryrod môr Steller) a adnabyddir hefyd gyda'i enw gwyddonol Haliaeetus pelagicus; yr enw Saesneg arno yw Steller's sea eagle. Mae'n perthyn i deulu'r Eryr (Lladin: Accipitridae) sydd yn urdd y Falconiformes.^[1]

Talfyrir yr enw Lladin yn aml yn H. pelagicus, sef enw'r rhywogaeth.^[2] Mae'r rhywogaeth hon i'w chanfod yn Asia.

Teulu

Mae'r eryr môr Steller yn perthyn i deulu'r Eryr (Lladin: Accipitridae). Dyma rai o aelodau eraill y teulu:

Rhestr Wicidata:

Gweler hefyd

• Rhestr Goch yr IUCN

Cyfeiriadau

Orel východní (Haliaeetus pelagicus), známý též pod názvy orel kamčatský, bělokřídlý nebo Stellerův (podle svého objevitele, německého přírodovědce Georga Wilhelma Stellera^[2]), je velký dravec z čeledi jestřábovitých.

Vyskytoval se ve dvou poddruzích: H. p. pelagicus a H. p. niger, který je v současné době již zřejmě vyhuben.^[3]

Popis

Orel východní je největším zástupcem rodu Haliaeetus, nejtěžším dravcem světa a jedním z největších dravců vůbec.^[2] Dorůstá 86,5–105 cm a v rozpětí křídel měří 203–241 cm. Samice dosahují hmotnosti obvykle v rozmezí od 6,8 do 9 kg, samci pak od 4,9 do 6 kg. Je převážně černý se žlutým zobákem a bílým zbarvením na končetinách, ocasu, spodních krovkách ocasních a křídlech.

Rozšíření

Hnízdí na Kamčatském poloostrově, v pobřežních oblastech Ochotského moře jižně až po řeku Amur a severně po Sachalin a Šantarovy ostrovy v Rusku. Je částečně tažný se zimovišti na jihu Kurilských ostrovů a na ostrově Hokkaidō v Japonsku.

Potrava

Orel východní se živí zejména rybami, převážně pak lososy, pstruhy a treskami. Mimo ně však požírá i vodní ptáky (kachny, racky, mladé labutě), savce, kraby, chobotnice a mršiny.^[4]

Rozmnožování

Je monogamní. Objemné hnízdo z větví staví vysoko na stromě nebo na skále. Během dubna až května samice klade 1-3 zeleno-bílá vejce, na kterých sedí po dobu 39-45 dnů. Mláďata jsou po vylíhnutí popelavě šedá s bílou spodinou těla. Pohlavní dospělosti dosahují ve věku 4-5 let.

Ačkoli jsou jejich hnízda občas pleněna savci a krkavcovitými, dospělí ptáci již nemají žádného přirozeného predátora a jsou na vrcholu potravního řetězce.^[5]

Odkazy

Reference

V tomto článku byl použit překlad textu z článku Steller's Sea Eagle na anglické Wikipedii.

1. ↑ Červený seznam IUCN 2018.1. 5. července 2018. Dostupné online. [cit. 2018-08-10]
2. ↑ ^{a b} KHOLOVÁ, Helena (autorka českého překladu). Ptáci. Praha: Euromedia Group, k. s., 2008.
3. ↑ http://www.biolib.cz/cz/taxon/id62961/
4. ↑ http://animals.nationalgeographic.com/animals/birds/stellers-eagle.html
5. ↑ http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Haliaeetus_pelagicus.html

Externí odkazy

• Obrázky, zvuky či videa k tématu orel východní ve Wikimedia Commons
• Slovníkové heslo orel východní ve Wikislovníku
• Galerie orel východní ve Wikimedia Commons
• Taxon Haliaeetus pelagicus ve Wikidruzích
• Orel v ZOO Brno

Stellers havørn (Haliaeetus pelagicus), også kaldet beringshavørn, er en stor rovfugl af Accipitridae-familien. Den lever i kystnære områder i det nordøstlige Asien og lever primært af fisk. Det er den tungeste ørneart i verden med en vægt på 5-9 kg, mens andre ørnearter overgår den på andre mål. Den er opkaldt efter den tyske naturvidenskabsmand Georg Wilhelm Steller.

• Wikimedia Commons har flere filer relateret til Stellers havørn

Der Riesenseeadler (Haliaeetus pelagicus) ist ein Greifvogel aus der Gattung der Seeadler. Er ist der größte Seeadler und gekennzeichnet durch schwarz-weißes Gefieder, den außerordentlich großen und kräftigen orangegelben Schnabel sowie seine paddelförmigen Flügel. Riesenseeadler leben an Flüssen und Küsten des pazifiknahen Russland. Je nach geographischer Lage sind sie Standvögel oder Zugvögel, die wichtigsten Überwinterungsgebiete liegen in Japan. Riesenseeadler ernähren sich von Fischen, Wasservögeln und Aas. Der Bestand umfasst etwa 5000 Exemplare und nimmt weiter ab; daher stuft die IUCN den Riesenseeadler als vulnerable (gefährdet) ein.

Merkmale

Detailaufnahme des Kopfes.

Die Art ist von anderen Seeadlern durch ihre Proportionen gut zu unterscheiden: Die paddelförmigen Flügel wirken aufgrund ihrer Breite und im Vergleich zur Körperlänge relativ kurz, der keilförmige Schwanz recht lang. Die Geschlechter sind gleich gefärbt, hinsichtlich der Größe besteht ein moderater, hinsichtlich des Gewichts ein sehr ausgeprägter Geschlechtsdimorphismus: Weibchen erreichen im Schnitt 11 % mehr Körpergröße und 43 % mehr Gewicht als Männchen. Die Körperlänge beträgt 85 bis 105 Zentimeter, die Flügelspannweite 1,95 bis 2,80 Meter, die Schwanzlänge 32 bis 36 Zentimeter. Männchen wiegen 4,9 bis 6,0 Kilogramm, Weibchen 6,8 bis 9,0 Kilogramm. Der Riesenseeadler ist damit die größte Art der Gattung Haliaeetus und einer der größten Greifvögel überhaupt.

Riesenseeadler, Jungtier

Das Gefieder ist überwiegend dunkelbraun bis schwarz; Stirn, Schultern, die sehr dichten Federhosen und der Schwanz sind scharf abgesetzt weiß. Am Hinterkopf befinden sich einige hellere, gräuliche Federn, die Beine und der Schnabel sind orange-gelb. Die Iris ist gelb, um die Augen befindet sich orange-gelbe Haut. Jungtiere tragen bis auf die helleren Schwanzfedern mit dunklen Spitzen ein komplett schwarzbraunes Gefieder. An Kopf und Brust sind gräuliche Zeichnungen erkennbar. Einige Deckfedern des Schulterbereichs sind weißlich gefärbt. Das Gefieder dreijähriger Tiere befindet sich in einem Stadium zwischen Juvenil- und Adultkleid. Es bildet sich erste weiße Färbung an den Schultern, der Schwanz ist schon nahezu komplett weiß. Bei jüngeren Vögeln ist die Haut um die Augen noch blass gelb, Schnabel und Beine sind auch heller als bei adulten Tieren.

Sehr selten treten bis auf den weißen Schwanz komplett dunkel gefiederte Individuen auf, in der Vergangenheit vor allem auf der Koreanischen Halbinsel.

Der Riesenseeadler fliegt vergleichsweise langsam mit starken, flachen Flügelschlägen und durchsetzt von kurzen Gleitphasen. Er gleitet mit nahezu geraden Flügeln und ausgebreiteten Schwung- und Steuerfedern. Im Flugbild zeigen adulte Riesenseeadler eine nahezu vollständig dunkle Färbung, zu der das Weiß der Federhosen, der keilförmig angeordneten Steuerfedern sowie der Deckfedern der vorderen Flügelkante in deutlichem Kontrast stehen. Einige Federn des dunklen Deckkleides zeigen zudem weiße Spitzen, und an Kopf und Hals auch vereinzelt helle Federschäfte. Jungtiere sind im Flugbild größtenteils dunkelbraun, bis auf den weißen Schwanz mit dunklen Spitzen, eine gräuliche Zeichnung an Brust und Kopf sowie weißliche Zeichnungen an den vorderen Flügelkanten. Das Flugbild subadulter Tiere ab dem dritten Lebensjahr vermittelt zwischen Juvenil- und Adultkleid. Die Vögel mausern im vierten Lebensjahr in das Adultkleid.

Rufe

Lautäußerungen sind meist zu Beginn der Brutzeit und als Teil des Ausdrucksverhaltens zu vernehmen; die Rufe ähneln denjenigen anderer Seeadler. Während der Balz wurden möwenartige Rufe beschrieben, ebenfalls zu hören sind tiefes Bellen (kyow-kyow-kyow) und ein lauteres, höheres kra-kra-kra.

Systematik

Haliaeetus pelagicus ist eine gut definierte Art innerhalb der Gattung der Seeadler (Haliaeetus). Der deutsche Naturforscher Georg Wilhelm Steller brachte den Holotypus nach einer Expedition in den 1760er Jahren nach Europa. Im englischsprachigen Raum wird er daher Steller’s Sea Eagle genannt. Die Erstbeschreibung verfasste 1811 Peter Simon Pallas.^[1] Laut DNA-Analysen besteht bei ihm nähere Verwandtschaft mit in der nördlichen Hemisphäre verbreiteten Seeadlern (Seeadler, Weißkopfseeadler) als mit tropisch verbreiteten Arten derselben Gattung.^[2]

Heute werden keine Unterarten mehr anerkannt. Die systematische Stellung der dunklen Morphe war lange unklar, da bis vor kurzem die letzten verlässlichen Sichtungen auf das Jahr 1968 datierten.^[3] Sie wurde gelegentlich als eigenständige Art H. niger oder als Unterart H. pelagicus niger behandelt. Unterstützt wird die Morphentheorie jedoch durch einen melanistischen Riesenseeadler, der 2001 im Bayerischen Jagdfalkenhof schlüpfte und heute im Tierpark Berlin lebt. Er entstand durch künstliche Zusammenführung von Keimzellen normalgefärbter Elternvögel, und sein eigener Nachwuchs war ebenfalls normal gefärbt.^[4]

Verbreitung und Lebensraum

Pazifikküste von der Tschuktschensee bis zum Ostchinesischen Meer
grün: Standvögel
orange: weitgehend Sommervögel
blau: Überwinterungsgebiete
violett: gelegentliche Vorkommen nichtbrütender, umherschweifender Vögel

Der Riesenseeadler lebt im nördlichen pazifiknahen Ostasien. Die Tiere brüten heute wohl nur noch im Osten Russlands an der Küste der Beringsee, den nördlichen Küsten von Kamtschatka, auf den nördlichen Kurilen, am Ochotskischen Meer, am Amur, auf den Schantar-Inseln und auf Sachalin. Die einstigen Brutpopulationen von Südkorea gelten als erloschen, für Nordkorea wird trotz fehlender Daten das Gleiche angenommen.

Die Art ist selten entfernt von größeren Gewässern anzutreffen und bewohnt sowohl Flach- als auch Felsküsten, küstennahe Lagunen und Mündungslandschaften sowie weiter im Landesinneren größere Seen und Flüsse in mehr montanen Regionen bis in 1000 Metern Meereshöhe.

Wanderungen

In Gebieten, in denen die Gewässer das ganze Jahr eisfrei bleiben, sind Riesenseeadler Standvögel, die übrigen Populationen sind Zugvögel. Tiere aus den weiter nördlich gelegenen Brutgebieten ziehen ab Oktober in südliche Gebiete und überwintern in Kamtschatka, auf den südlichen Kurilen, in Süd-Sachalin, an den südlichen Küsten des Ochotskischen Meeres und gelegentlich auch in Korea, aber vor allem auf Hokkaidō, der nördlichsten Insel Japans. Auf der zugehörigen Shiretoko-Halbinsel sammeln sich zeitweise über 2000 Exemplare, mehr als ein Drittel des Weltbestandes. Nach Hokkaidō zieht sie auch die leichte Verfügbarkeit künstlicher Nahrungsquellen wie Beifang der Fischerei und Aas von durch Jäger erlegten Tieren. Sie kehren im März und April in die nördlichen Gebiete zurück. Aus dem Zugverhalten resultiert ein horizontales Verbreitungsgebiet zwischen 62°N und 50°N im Sommer und zwischen 58°N und 42°N im Winter.

Im Rahmen einer Studie wurden neun Riesenseeadler im Winterquartier auf Hokkaidō mit Sendern ausgestattet. Acht von ihnen zogen nach Sachalin, einer nach Onekotan (nördliche Kurilen). Die Jungvögel brauchten für den Flug von Hokkaidō bis in nördliche Gebiete 31 bis 61 Tage und damit weit mehr Zeit als Altvögel (21 bis 25 Tage).^[5] Eine weitere Studie zum Zug in die Brutgebiete erzielte ein ähnliches Ergebnis für vier 2 bis 3 Jahre alte und vier adulte Exemplare. Diese Unterschiede werden unter anderem mit dem Energiehaushalt begründet: Da Jungtiere über wenige Fettreserven verfügen, müssen sie durch längere Pausen ihre Fettreserven aufstocken. Altvögel hingegen beginnen die Wanderungen wahrscheinlich unter besseren Bedingungen, und früher in den Brutgebieten eintreffende Paare können unter anderem bessere Territorien besetzen und damit die Wahrscheinlichkeit auf erfolgreiche Fortpflanzung erhöhen.^[6]

Gelegentliche Sichtungen gab es nach Norden bis zum Anadyr, nach Süden bis Peking und auf den Ryūkyū-Inseln, nach Westen bis Jakutsk und nach Osten bis zu den Pribilof Islands, den Aleuten und bis in die Umgebung von Juneau im Südosten Alaskas. Ausnahmsweise erreichten einzelne Riesenseeadler Hawaii,^[7] ein einzelnes Exemplar unbekannter Herkunft wurde 2021 mehrfach in Neuengland beobachtet.^[8] Die Beobachtung eines Seeadlers auf dem Wake-Atoll im Winter 1997 betraf möglicherweise diese Art, dies gilt jedoch nicht als gesichert.^[9]

Lebensweise

Ernährung

Riesenseeadler mit erbeutetem Fisch auf Hokkaido

Der Riesenseeadler ernährt sich vorwiegend von Fischen, speziell Lachsfischen (Salmonidae, bis 7 kg schwer^[10]), Seevögeln und Aas. Gelegentlich jagt er Hühnervögel und landbewohnende Säugetiere passender Größe.^[11] Der für Greifvögel einzigartig große Schnabel und die ihm anhängende starke Muskulatur entwickelten sich in Anpassung an diese Nahrung, um die zähe Haut der Lachse aufzureißen und Fleisch aus Kadavern zu mundgerechten Stücken zu zerkleinern.^[10] Das Nahrungsspektrum des Riesenseeadlers ist stark abhängig von der Saison und vom Lebensraum; konkrete Daten lieferte eine Studie an Riesenseeadlern vom Ochotskischen Meer: In Frühling und Sommer wurden Riesenseeadler beim Beutefang beobachtet und Beutereste in und unter Horsten analysiert. An Küsten lebende Adler hatten einen signifikant höheren Anteil von Seevögeln von bis zu 73 % im Nahrungsspektrum, in der Nähe von Seevogelkolonien bis zu 91 %. Dieser Anteil lag bei Adlern an den Flüssen wesentlich niedriger, bei 0 bis 11 %. Im Frühling machte bei den an Flüssen nistenden Paaren Aas bis zu 83 % der Nahrung aus, im Sommer, zur Zeit der Jungenaufzucht, machte Fisch 77 % der Beute aus.^[11]

Riesenseeadler fangen Fische vom Uferrand aus oder im seichten Wasser watend, von einem Ansitz aus bis zu 30 Metern Höhe im Sturzflug, oder erspähen ihre Beutetiere aus einem langsamen Suchflug, meist in sechs bis sieben Metern Höhe. Sie greifen die Fische, ohne mit dem restlichen Körper ins Wasser einzutauchen. Auf Hokkaidō ist der Beifang von Fischkuttern eine bedeutende Nahrungsquelle. Riesenseeadler jagen auch langsam fliegende, häufig vorkommende Seevögel wie Lummen und erbeuten in Kolonien von Seevögeln Jungtiere und Eier. Als opportunistische Aasfresser beobachtet man sie auch an Kadavern von Säugern wie Robben und an kleineren Säugern in den Fallen von Trappern sowie an toten Vögeln und Fischen. Versammeln sich mehrere Tiere an einem Kadaver, kann es zu Auseinandersetzungen um die Nahrung kommen.

Sozialverhalten und Fortpflanzung

Riesenseeadler leben während der Brutzeit paarweise in Revieren. In den Wintermonaten können sich jedoch, speziell auf Hokkaidō, mehrere Hundert Individuen an geeigneten Rastplätzen versammeln.

Riesenseeadler

Riesenseeadler sind monogam und wahrscheinlich lebenslang verpaart. Die Tiere nisten meist in geringer Dichte. Die Brutsaison liegt, abhängig von der geographischen Lage, zwischen Ende April und Mitte September. Zum Balz- und Revierverhalten gehören gemeinsames Gleiten unter Rufen in Brutplatznähe sowie spektakuläre Flugmanöver und Verfolgungsflüge, die ebenfalls von Rufen begleitet werden. Der Riesenseeadler baut Horste mit bis zu 2,5 Metern Durchmesser und bis zu 4 Metern Höhe, üblicherweise bis zu 30 Meter über dem Boden an schwer zu erreichenden Stellen wie in den Kronen großer Bäume und auf Felsvorsprüngen. Riesenseeadler legen ein bis drei, meist zwei Eier, aus denen nach 38 bis 45 Tagen Bebrütung die Jungvögel schlüpfen. Abhängig von äußeren Bedingungen nehmen sie im Schnitt täglich 77 bis 92 Gramm zu. In den ersten 15 bis 20 Tagen ist die Fähigkeit zur Thermoregulation bei den Jungtieren noch nicht ausreichend ausgeprägt; sie werden daher gehudert. Ältere Jungtiere hingegen werden bei gutem Wetter gar nicht gehudert.^[12] Oft überlebt aufgrund widriger Umweltbedingungen nur ein Jungtier; Kainismus ist bei Riesenseeadlern hingegen selten.^[12] Die Jungtiere werden nach etwa 70 Tagen flügge und sind dann noch zwei bis drei weitere Monate von den Eltern abhängig.

Bestand und Gefährdung

Haliaeetus pelagicus ist in der Roten Liste der IUCN als gefährdet (vulnerable) gelistet, der Bestand wird von BirdLife International auf noch 5000 Exemplare geschätzt und nimmt weiter ab. Hauptgefährdungsfaktoren sind die Zerstörung des Lebensraums durch den Bau von Wasserkraftwerken, durch die geplanten umfangreichen Erschließungsmaßnahmen für die Ölindustrie sowohl an den Küsten als auch offshore sowie durch Holzeinschlag. Durch Abholzung großer Bäume in den Brutgebieten sind Riesenseeadler gezwungen, weniger geeignete Nistplätze zu suchen. Dort sind die Horste absturzgefährdet.^[5] Hinzu kommt Nahrungsmangel durch Überfischung sowie Umweltverschmutzung. Zurzeit sind geringe Fortpflanzungsraten und hohe Sterblichkeitsraten bei Jungtieren zu verzeichnen.^[13]

Häufiges Auffliegen aufgrund von Störungen erhöht den Energiebedarf der Tiere. Vermutlich meiden die auf Effizienz angewiesenen Beutegreifer daher die Nähe von Siedlungen.^[14] Direkte Auswirkungen auf Fortpflanzungserfolg und Bestand haben die Belastungen durch Industrieabwässer, und speziell durch chlororganische Verbindungen wie das Insektizid DDT, sein Abbauprodukt DDE und polychlorierte Biphenyle (PCB).^[15] Bei sieben Totfunden auf Hokkaidō in den Jahren von 1986 bis 1998 wurden erhebliche Schadstoffkonzentrationen festgestellt: Der höchste Wert von DDT wurde mit 17 Mikrogramm pro Gramm in einem Brustmuskel, der höchste von PCB mit 41 Mikrogramm pro Gramm in einer Leber gemessen. Die großen Mengen der Gifte in Riesenseeadlern sind auch auf deren hohe Stellung in der Nahrungskette zurückzuführen, da sich mit dem Trophieniveau auch die Giftstoffe stark anreichern (Bioakkumulation). DDT und DDE führen zu dünneren Eischalen und mindern den Bruterfolg, da die Eier zerbrechen oder absterben. Höhere Konzentrationen von PCB können diverse Vergiftungserscheinungen hervorrufen.^[16] Obwohl DDT bereits verboten ist, sind weiterhin hohe Belastungen messbar.^[15]

Riesenseeadler auf Hokkaido

1996 wurde erstmals Bleivergiftung als Todesursache eines Riesenseeadlers festgestellt. Die Vögel nehmen das Blei meist über Aas auf, entweder an Wasservögeln, die an verschluckten Bleigewichten aus der Fischerei eingingen, meist jedoch an Kadavern größerer, von Jägern geschossener Säugetiere (üblicherweise Sikahirsche). Bis 2003 erlaubte japanisches Recht den Jägern, vor Ort die gewünschten Körperteile von erlegten Tieren abzutrennen und die restlichen Körperteile liegen zu lassen. Die zumeist verwendete Bleimunition oder deren Bruchstücke verbleiben hierbei im Kadaver. Auch angeschossene Tiere, die später verenden und bei der Nachsuche nicht gefunden werden, führen zu mit Blei kontaminiertem Aas. Da die Fischbestände vor Hokkaidō zurückgegangen sind, gehen Riesenseeadler weiter ins Inland, wo sie Kadaver der als Verursacher von Wildschäden häufig geschossenen Sikahirsche finden. Ältere Riesenseeadler sind meist dominant an den Kadavern, beginnen an der bereits freigelegten Einschussstelle zu fressen, und nehmen so schnell Blei zu sich. Bleivergiftungen bewirken eine starke Gewichtsabnahme, Schäden von Leber, Gallenblase und Niere, Durchfall, teils ein Schrumpfen des zum Fliegen notwendigen Brustmuskels, Anämien durch einen Abfall von Hämoglobin sowie Schäden im Nervensystem, die zur völligen Blindheit führen können. Auch nicht unmittelbar tödliche Dosen von Blei können später durch langfristige Schäden zum Tod führen. Seit 1996 wurden 92 Fälle von tödlicher Bleivergiftung registriert, die tatsächliche Anzahl liegt wahrscheinlich deutlich höher, da nur ein Bruchteil der vergifteten Adler gefunden wird. Im Jahr 2000 wurde die Verwendung von Bleigeschossen verboten und seit 2003 dürfen getötete Tiere nicht mehr in der Wildnis belassen werden. Die Einhaltung dieser Maßnahmen ist im Winter des japanischen Hochlandes jedoch nur schwer kontrollierbar und der Erfolg der Schutzmaßnahmen hängt somit stark von der Kooperationsbereitschaft der Jäger ab.^[17]

Gelegentlich werden Eier und Jungtiere des Riesenseeadlers von Tierhändlern der Natur entnommen.^[14] Haliaeetus pelagicus ist im Washingtoner Artenschutzabkommen (CITES) in Anhang II gelistet, für den Fang und Handel sind Genehmigungen und Nachweis der Unschädlichkeit für den Bestand notwendig.^[15] Lokal könnte auch noch gezielter Abschuss ein Problem darstellen.^[5]

Die Art ist in Russland, Japan, China und Südkorea gesetzlich geschützt. Im Verbreitungsgebiet des Riesenseeadlers befinden sich einige Naturschutzgebiete, die Hauptüberwinterungsquartiere in Japan sind als National Wildlife Protection Areas ausgezeichnet. Die IUCN schlägt außerdem den besonderen Schutz der Salmonidenlaichgebiete vor.^[15]

Die Welterstzucht des Riesenseeadler in Gefangenschaft gelang 1987 im Zoo Moskau^[18].

Quellen

Literatur

• James Ferguson-Lees, David A. Christie: Raptors of the World. Christopher Helm, London 2001, ISBN 0-7136-8026-1, S. 112 & 406–408 (Hauptquelle für den Artikel).

Weiterführende Literatur:

• B. Helander & M. Marquiss & W. Bowerman (Hrsg.): Sea Eagle 2000. Stockholm 2003. ISBN 91-558-1551-0
• W. Fischer: Die Seeadler. Wittenberg 1984.
• E. G. Lobkov & I. A. Neufeldt (1986): Distribution and biology of the Steller’s Sea Eagle (Haliaeetus pelagicus Pall.). Proc. Zoological Institute, Academy of Science 150, S. 107–146 (auf Russisch)
• M. Ueta & M. J. McGrady (Hrsg.): First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia. Wild Bird Society of Japan, Tokyo 2000.

Einzelnachweise

1. ↑ E. Potapov, I. Utekhina & M. J. McGrady (2000): Steller’s Sea Eagle in Magadan District and in the North of Khabarovsk District. First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia, S. 29–44 (Volltext; PDF; 398 kB)
2. ↑ H. R. L. Lerner & D. P. Mindell (2005): Phylogeny of eagles, Old World vultures, and other Accipitridae based on nuclear and mitochondrial DNA. Molecular Phylogenetics and Evolution 37, S. 327–346 (Volltext; PDF; 1,1 MB)
3. ↑ M. E. J. Gore & P. O. Won (1971): The birds of Korea. Royal Asiatic Society, Seoul, Tokyo; zitiert in Kaiser (2010)
4. ↑ M. Kaiser (2010): A living specimen of the dark form of Steller’s Sea Eagle, Haliaeetus pelagicus (‘‘niger’’) in captivity. Journal of Ornithology 151 (Online), doi:10.1007/s10336-010-0580-2.
5. ↑ ^{a b c} Nach Ferguson-Lees & Christie (2001)
6. ↑ M. Ueta & H. Higuchi (2002): Difference in Migration Pattern Between Adult and Immature Birds Using Satellites. The Auk 119(3), S. 832–835
7. ↑ Steller Sea-Eagle (Volltext; PDF; 14 kB). In: R. L. Pyle & P. Pyle (2009): The Birds of the Hawaiian Islands: Occurrence, History, Distribution, and Status. B.P. Bishop Museum, Honolulu, HI, U.S.A. Version 1
8. ↑ A rare Siberian eagle camps out in Maine. Is it lost or is it exploring? New Hampshire Public Radio, abgerufen am 26. Februar 2022 (englisch).
9. ↑ M. J. Rauzon, D. Boyle, W. T. Everett & J. Gilardi (2008): The Status of Birds of Wake Atoll. Atoll Research Bulletin No. 561, Smithsonian Institution, S. 33 (Volltext; PDF; 5,3 MB)
10. ↑ ^{a b} A. Ladyguin (2000): The morphology of the bill apparatus in the Steller’s Sea Eagle. First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia S- 1-10 (Volltext; PDF; 104 kB)
11. ↑ ^{a b} M. Ueta, E. Popatov & M. J. McGrady (2000): Diet of the Steller’s Sea Eagle in the Northern Sea of Okhotsk. First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia, S. 71–82 (Volltext; PDF; 49 kB)
12. ↑ ^{a b} V. B. Masterov (2000): Postnatal development of Steller’s Sea Eagles sexing and aging techniques. First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia, S. 17–28 (Volltext; PDF; 87 kB)
13. ↑ M. Ueta & V. B. Masterov (2000): Estimation by a computer simulation of population trend of Steller’s Sea Eagles. First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia, S. 111–116 (Volltext; PDF; 109 kB)
14. ↑ ^{a b} Sea of Okhotsk and Sea of Japan Coasts (Volltext (Memento vom 30. November 2010 im Internet Archive); PDF; 454 kB). In: BirdLife International (2003): Saving Asia’s Threatened Birds. ISBN 0-946888-47-7
15. ↑ ^{a b c d} Haliaeetus pelagicus in der Roten Liste gefährdeter Arten der IUCN 2008. Eingestellt von: BirdLife International, 2008. Abgerufen am 25. November 2010.
16. ↑ H. Iwata, M. Watanabe, E.-Y. Kim, R. Gotoh, G. Yasunaga, S. Tanabe, Y. Masuda & S. Fujita (2000): Contamination by chlorinated hydrocarbons and lead in Steller’s Sea Eagle and White-tailed Sea Eagle from Hokkaido, Japan.First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia, S. 91–106 (Volltext; PDF; 51 kB)
17. ↑ K. Saito (2009): Lead poisoning of Steller’s Sea-Eagle (Haliaeetus pelagicus) and White-tailed Eagle (Haliaeetus albicilla) caused by the ingestion of lead bullets and slugs, in Hokkaido Japan (Volltext; PDF; 370 kB). In: R. T. Watson, M. Fuller, M. Pokras & W. G. Hunt (Hrsg.): Ingestion of Lead from Spent Ammunition: Implications for Wildlife and Humans. The Peregrine Fund, Boise, Idaho
18. ↑ Martin Kaiser: Zuchterfolg des Riesenseeadlers, Haliaeetus pelagicus, im Tierpark Berlin mit einem Weibchen der dunklen Morphe

Weblinks

– Album mit Bildern

• Haliaeetus pelagicus in der Roten Liste gefährdeter Arten der IUCN 2016. Eingestellt von: BirdLife International, 2016. Abgerufen am 13. September 2021.
• Videos, Fotos und Tonaufnahmen zu Haliaeetus pelagicus in der Internet Bird Collection
• Fotos zu Haliaeetus pelagicus in der Bilddatenbank des Oriental Bird Club, abgerufen am 1. Dezember 2010
• www.nigge.com – Fotos des Riesenseeadlers vom Tierfotografen Klaus Nigge
• BBC Earth News: Dark Steller’s sea eagle solves 100 year debate – Nachricht vom dunklen Riesenseeadler im Tierpark Berlin, mit Bild des Exemplars

Dieser Artikel wurde am 29. Dezember 2010 in dieser Version in die Liste der lesenswerten Artikel aufgenommen.

Ο Θαλασσαετός του Στέλερ είναι ημερόβιο αρπακτικό πτηνό της οικογενείας των Αετιδών, ένας από τους μεγαλύτερους αετούς στην υφήλιο. Απαντά αποκλειστικά στην ασιατική ήπειρο, η επιστημονική του ονομασία είναι Haliaeetus pelagicus και δεν περιλαμβάνει υποείδη. ^[2][3]

• Ο θαλασσαετός του Στέλερ θεωρείται ο βαρύτερος αετός στην υφήλιο και ο δεύτερος σε μήκος σώματος και άνοιγμα πτερύγων (βλ. Βιομετρικά στοιχεία).

Τάση παγκόσμιου πληθυσμού

• Καθοδική ↓ ^[4]

Ονοματολογία

Η λατινική επιστημονική ονομασία του γένους, Haliaeetus, είναι εκλατινισμένη απόδοση της ελληνικής λέξης Αλιαετός, εκ του αλς, -αλός «θάλασσα» + αετός, που παραπέμπει στα ενδιαιτήματα του πτηνού. Ωστόσο, οι οικότοποι όπου απαντά περιλαμβάνουν και εκείνους με γλυκά και υφάλμυρα ύδατα.

Ο όρος pelagicus στην επιστημονική ονομασία του είδους είναι εκλατινισμένη απόδοση της ελληνικής πελαγικός, που αναφέρεται στα θαλάσσια ενδιαιτήματα του είδους.

Η αγγλική (Steller’s sea eagle) και η αντίστοιχη ελληνική ονομασία του πτηνού αναφέρονται στον Γερμανό φυσιοδίφη Γ. Στέλερ (Georg Wilhelm Steller, 1709 – 1746), προς τιμήν του οποίου ονομάστηκε το είδος. ^[5]

Συστηματική ταξινομική

Το είδος περιγράφηκε από τον Γερμανό ζωολόγο και βοτανικό Π. Πάλας (Peter Simon Pallas 1741 – 1811), ως Aquila pelagica (Οχοτσκική θάλασσα, 1811). Η μεταφορά του στο γένος Haliaeetus, έγινε το 1760 από τον Γάλλο ζωολόγο Μ. Σαβινί (Marie Jules César Lelorgne de Savigny 1777 – 1851). ^[6]

Τα διαθέσιμα γενετικά δεδομένα θεωρούνται ανεπαρκή για να επιτρέψουν τον προσδιορισμό των εγγυτέρων συγγενών του είδους. Παλαιότερα, περιελάμβανε 2 υποείδη, το nominate και το H. p. niger, ωστόσο το τελευταίο θεωρήθηκε απλή σκουρόχρωμη «μορφή» που βρισκόταν στην Κορέα και δεν ήταν γνωστό σε άγρια κατάσταση ή σε αιχμαλωσία για πέντε δεκαετίες ή και περισσότερο. ^[7][8][9]

Δεδομένα b αλληλουχίας κυτοχρώματος μιτοχονδριακού DNA, πρότειναν ότι οι πρόγονοι του είδους απέκλιναν νωρίς, κατά τον αποικισμό της Ολαρκτικής από τους θαλασσαετούς. Αυτό υποστηρίζεται σθεναρά και από μορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως τα κίτρινα μάτια, το ράμφος και τους γαμψώνυχες. ^[10]

Γεωγραφική εξάπλωση

Χάρτης εξάπλωσης του Haliaeetus pelagicus
Πράσινο = Όλο το έτος (επιδημητικό)
Πορτοκαλί = Καλοκαιρινός αναπαραγόμενος επισκέπτης
Μπλε = Περιοχές διαχείμασης
Μωβ = Τυχαίος, περιπλανώμενος επισκέπτης

Το είδος απαντά σε καθορισμένες περιοχές της Α. Ασίας (οικοζώνες: Παλαιαρκτική), συγκεκριμένα στην απώτατη ΒΑ. Σιβηρία κατά μήκος των ακτών της Δ. Θάλασσας του Μπέρινγκ, νότια του Κόλπου του Αγ. Παύλου και γύρω από την Οχοτσκική θάλασσα. Κατά την διάρκεια του χειμώνα μεταναστεύει νότια, προς την Κορέα και την Ιαπωνία, αλλά μπορεί να περιπλανάται ακόμη νοτιότερα και ανατολικότερα.

Μεταναστευτική συμπεριφορά

Ο θαλασσαετός του Στέλερ είναι πλήρως μεταναστευτικό πτηνό, το οποίο αναπαράγεται στην ΒΑ. Ρωσία, στις ψυχρές, παράκτιες περιοχές στην χερσόνησο Καμτσάτκα, γύρω από την Θάλασσα Οχότσκ, στις περιοχές του κάτω ρου του ποταμού Αμούρ, στην Β. Σαχαλίνη και τα νησιά Σαντάρ.

Η πλειονότητα των πληθυσμών μεταναστεύει κατά την διάρκεια του χειμώνα νοτιότερα στην παράκτια Σιβηρία, στις Ν. Κουρίλες και την νήσο Χοκάιντο της Ιαπωνίας. Ωστόσο, μερικές εκατοντάδες άτομα παραμένουν για διαχείμαση στην Καμτσάτκα, την Β. Ιαπωνική Θάλασσα και την Θάλασσα Οχότσκ. ^[11] Θεωρείται λιγότερο περιπλανώμενο είδος από τον (κοινό) θαλασσαετό επειδή, συνήθως, δεν διαθέτει την εμβέλεια διασποράς των νεαρών ατόμων που έχει το ευρωπαϊκό είδος. ^[12][13] Περιπλανώμενα άτομα έχουν βρεθεί στην Βόρεια Αμερική, όπως στα νησιά Pribilof και την νήσο Κόντιακ, στην ηπειρωτική Κίνα (μέχρι το Πεκίνο) και μέχρι το Γιακούτσκ της Ρωσίας. Επίσης, έχουν καταγραφεί θαλασσαετοί του Στέλερ στην Ταϊβάν, αλλά αυτά θεωρούνται ως μεμονωμένα άτομα που έχουν απομακρυνθεί πολύ από τις «τυπικές» τους περιοχές. ^[14][15]

• Το μεγάλο μέγεθος του σώματος και η κατανομή του θαλασσαετού του Στέλερ υποδηλώνουν ότι, το είδος είναι «υπόλειμμα» της Εποχής των Παγετώνων, που σημαίνει ότι εξελίχθηκε σε μια στενή υποαρκτική ζώνη των απώτατων βορειοανατολικών ασιατικών ακτών, που μετατόπισε το γεωγραφικό πλάτος της κατά τους κύκλους αυτής της Εποχής, χωρίς να εμφανιστεί οπουδήποτε αλλού.

Οι χώρες στις οποίες ο θαλασσαετός του Στέλερ απαντά σταθερά είναι η Ρωσία, η Ιαπωνία, η Βόρεια και η Νότια Κορέα. ^[16]

Τυχαίοι, περιπλανώμενοι επισκέπτες έχουν αναφερθεί από την Κίνα και τις Δ. ΗΠΑ. ^[17]

Βιότοπος

Το είδος φωλιάζει σε δύο τύπους οικοτόπων: κατά μήκος των ακτών και κατά μήκος μεγάλων ποταμών με δέντρα στις όχθες, σε μεγάλες, βραχώδεις εξάρσεις ή στις κορυφές των μεγάλων δέντρων, αντίστοιχα. Συνήθως, προτιμώνται θέσεις με μεγάλες σημύδες του είδους Betula ermanii και πλημμυρισμένες δασικές εκτάσεις με αγριόπευκα, σκλήθρα, ιτιές και λεύκες. Μερικά άτομα, ειδικά εκείνα που φωλιάζουν στην ακτή, ίσως δεν μεταναστεύουν. Ο χρονισμός, η διάρκεια και η έκταση της μετανάστευσης εξαρτώνται από τις συνθήκες πάγου και την διαθεσιμότητα τροφής. Στην Καμτσάτκα, οι θαλασσαετοί του Στέλερ περνούν τον χειμώνα σε δάση και κοιλάδες ποταμών κοντά στην ακτή αλλά, γενικότερα, είναι ακανόνιστα κατανεμημένοι στην χερσόνησο. Τα περισσότερα πουλιά που ξεχειμωνιάζουν εκεί φαίνεται να είναι καθιστικά, ενήλικα άτομα.

Στην Ιαπωνία, οι θαλασσαετοί του Στέλερ που μεταναστεύουν, φεύγουν νότια για να ξεχειμωνιάσουν σε ποτάμια και άλλους υγροτόπους αλλά, μερικές φορές, μετακινούνται προς ορεινές περιοχές της ενδοχώρας, στον αντίποδα της ακτής. Κάθε χειμώνα, παρασυρόμενος επιπλέων πάγος στην Θάλασσα του Οχότσκ οδηγεί χιλιάδες άτομα, νότια. Ο πάγος φθάνει στο Χοκάιντο στα τέλη Ιανουαρίου και η κορύφωση του αριθμού των αετών στο στενό Nemuro, επιτυγχάνεται στα τέλη Φεβρουαρίου. Στο Χοκάιντο, τα πουλιά συναθροίζονται στις παράκτιες περιοχές και σε λίμνες κοντά στην ακτή, μαζί με σημαντικό αριθμό (κοινών) θαλασσαετών. Η επιστροφή στα εδάφη αναπαραγωγής γίνεται από το τέλος Μαρτίου μέχρι το τέλος Απριλίου, με τους ενήλικες να αναχωρούν πριν από τα ανώριμα άτομα, κανονικά. Τα πουλιά τείνουν να ακολουθούν την ακτογραμμή και παρατηρούνται, συνήθως, να πετούν μεμονωμένα, ενώ οι τυχόν ομάδες που σχηματίζονται συνήθως πετούν σε απόσταση 100-200 μ. μεταξύ τους. Στις Καμτσάτκα, οι περισσότεροι μετανάστες είναι πουλιά με ενδιάμεσα πτερώματα. Επίσης, μερικές φορές, παρατηρούνται να πετούν πάνω από τον βόρειο, αρκτικό ωκεανό ή να κάθονται στους θαλάσσιους πάγους κατά την διάρκεια του χειμώνα. ^[18][19]

Μορφολογία

Γενικά

Ο θαλασσαετός του Στέλερ έχει σκούρο καφέ έως μαύρο χρώμα στο μεγαλύτερο μέρος του σώματός του, που έρχεται σε μεγάλη αντίθεση με τα λευκά ελάσσονα και μεσαία καλυπτήρια φτερά της άνω επιφανείας των πτερύγων, τα καλυπτήρια της κάτω επιφανείας των πτερύγων, τους μηρούς, τακαλυπτήρια φτερά της κάτω επιφανείας της ουράς και την ίδια την ουρά. Η, σφηνοειδούς σχήματος, λευκή ουρά είναι σχετικά μακρύτερη από εκείνη των (κοινών) θαλασσαετών. Φαίνεται ότι, αυτό το δίχρωμο μοτίβο στο πτέρωμα των ενηλίκων διαδραματίζει κάποιον ρόλο στην κοινωνική ιεραρχία ανάμεσα στα άτομα του είδους κατά την διάρκεια της μη-αναπαραγωγικής περιόδου, αν και αυτό δεν έχει μελετηθεί εκτενώς. ^[20][21] Η ίριδα, το ράμφος και τα πόδια των ενηλίκων έχουν κίτρινο χρώμα.

Όπως σε όλους τους θαλασσαετούς, τα δάκτυλα των ποδιών είναι σχετικά κοντά και στιβαρά, με το κάτω μέρος του ποδιού να καλύπτεται από ευρείς, ανάγλυφους πόρους (spiracles) . Επίσης, οι γαμψώνυχες του θαλασσαετού του Στέλερ είναι μικρότεροι και πιο έντονα κυρτωμένοι σε σχέση με εκείνους στους ισομεγέθεις «χερσαίους» αετούς που συχνάζουν σε δάση και χωράφια, όπως λ.χ. του γένους Aquila. Αυτές είναι προσαρμογές έτσι, ώστε να συλλαμβάνει ψάρια αντί για θηλαστικά και πτηνά χωρίς, βέβαια, αυτές οι δύο «ομάδες» να εξαιρούνται από την διατροφή του. ^[22][23][24]

• Παρά το μικρό, σχετικά, μήκος τους οι γαμψώνυχες είναι ισχυρότατοι. Σε καταγεγραμμένο περιστατικό-ατύχημα που συνέβη σε βετεράνο ερευνητή, ένας θηλυκός θαλασσαετός του Στέλερ γαντζώθηκε στον βραχίονά του και οι γαμψώνυχες του πτηνού διαπέρασαν τον δικέφαλο και τον τρικέφαλο μυ, προκαλώντας σοβαρό διαμπερές τραύμα. ^[25]

Ίσως το πιο αξιοσημείωτο φυσικό χαρακτηριστικό του θαλασσαετού του Στέλερ, εκτός από το μέγεθός του, είναι το κεφάλι και το εξαιρετικά μεγάλο ράμφος του. Μάλιστα, το ράμφος του είναι ίσως το μεγαλύτερο από κάθε άλλον αρτίγονο αετό, ξεπερνώντας ακόμη και εκείνο του αετού των Φιλιππίνων, μόλις μικρότερο από εκείνο των γυπών του Παλαιού Κόσμου. ^[26][27]

Το ράμφος του θαλασσαετού του Στέλερ, είναι το μεγαλύτερο από όλους τους αρτίγονους αετούς

Το πρώτο χνούδι των νεοσσών είναι «μεταξένιο» λευκό, αν και σύντομα μετατρέπεται σε «καπνισμένο» καφέ-γκρι. Όπως και σε άλλους θαλασσαετούς, τα ερετικά και πηδαλιώδη φτερά του 1ου έτους είναι μακρύτερα από ό, τι στους ενήλικες. Το νεανικό πτέρωμα είναι σε μεγάλο βαθμό ομοιόμορφο σκούρο καφέ, με διάσπαρτες γκρι-καφέ ραβδώσεις γύρω από το κεφάλι και τον λαιμό, λευκή βάση στα φτερά και ανοικτόχρωμες κηλίδες στα πηδαλιώδη. Η ουρά των ανώριμων ατόμων είναι λευκή με μαύρα στίγματα στην βάση της. ^[28][29] H ίριδα είναι σκούρα καφέ, τα πόδια υπόλευκα και το ράμφος μαύρο-καφέ. Μετά από τουλάχιστον τρία ενδιάμεσα πτερώματα, τα στίγματα στην ουρά μειώνονται, τα φτερά στο σώμα και το πτέρωμα αποκτούν μπρούντζινο χρώμα, ενώ η ίριδα και το ράμφος «ανοίγουν» σε χρωματισμό. Το οριστικό πτέρωμα, πιθανώς, αποκτάται στο 5ο έτος, όπως συμπεραίνεται από αποσπασματικά στοιχεία σε αιχμάλωτα άτομα. ^[30]

• Ο θαλασσαετός του Στέλερ είναι μοναδικός μεταξύ όλων των θαλασσαετών, έχοντας κίτρινο ράμφος, ακόμη και στα νεαρά πουλιά, ενώ διαθέτει 14, όχι 12, πηδαλιώδη φτερά στην ουρά. ^[31]

Βάρος και διαστάσεις

• O θαλασσαετός του Στέλερ είναι ο βαρύτερος αετός στην υφήλιο, το μεγαλύτερο σε μέγεθος είδος από τους αετούς του γένους Haliaeetus και από τα μεγαλύτερα αρπακτικά πτηνά, γενικότερα.

Κατά μέσον όρο, ο θαλασσαετός του Στέλερ, είναι βαρύτερος από την άρπυια κατά 500 γραμμάρια και από τον αετό των Φιλιππίνων κατά ένα (1) κιλό, περίπου.

Τα θηλυκά είναι αρκετά βαρύτερα από τα αρσενικά, ωστόσο, το μέσο βάρος των καταμετρούμενων ατόμων ποικίλλει και οφείλεται σε εποχικές διακυμάνσεις που σχετίζονται με την πρόσβαση σε τροφή ή την γενικότερη φυσική τους κατάσταση. Για παράδειγμα, κάποια άτομα που είχαν χρόνια δηλητηρίαση από μόλυβδο, παρουσίαζαν απότομη απώλεια βάρους μέχρι την στιγμή του θανάτου τους (βλ. Βιομετρικά στοιχεία).

Όσον αφορά στο ολικό μήκος σώματος, ο θαλασσαετός του Στέλερ είναι οριακά μικρότερος κατά μέσον όρο από την άρπυια, αλλά σαφώς μικρότερος κατά 65 χιλιοστά, περίπου από τον αετό των Φιλιππίνων, ενώ πάλι τα θηλυκά είναι μεγαλύτερα από τα αρσενικά.

Ο θαλασσαετός του Στέλερ έχει εντυπωσιακές διαστάσεις

Το άνοιγμα πτερύγων (εκπέτασμα) και το μήκος χορδής πτέρυγας του θαλασσαετού του Στέλερ είναι από τα μεγαλύτερα σε κάθε αρτίγονο αετό με πλησιέστερους, τον (κοινό) θαλασσαετό και τον αετό της Αυστραλίας (Aquila audax) που, όμως, υστερούν στις άλλες διαστάσεις και στην σωματική μάζα, σε σχέση με αυτόν.

Βιομετρικά στοιχεία

• Μήκος σώματος: 85 έως 105 εκατοστά [♂ 89 εκατοστά κατά μέσον όρο, ♀ 100 εκατοστά κατά μέσον όρο]
• Άνοιγμα πτερύγων: 195 έως 250 εκατοστά [μέσος όρος 213 έως 220 εκατοστά]
• Μήκος χορδής πτέρυγας: 56 έως 68 εκατοστά
• Μήκος κρανίου: 14,6 εκατοστά, κατά μέσον όρο
• Μήκος ραχιαίας γραμμής ρινοθήκης: 6,2 έως 7,5 εκατοστά
• Μήκος ταρσού: 9,5 έως 10 εκατοστά
• Μήκος ουράς: 32 έως 39 εκατοστά
• Βάρος: ♂ 4,9 έως 6,8 κιλά, ♀ 6,2 έως 9,5 κιλά

Πηγές: ^{[32][33][34][35][36][37][38][39][40][41][42]}

Τροφή

Ο θαλασσαετός του Στέλερ τρέφεται, σχεδόν αποκλειστικά, με ψάρια. Στα ποτάμια ενδιαιτήματα τα κύρια θηράματα είναι οι σολομοί (Oncorhynchus spp., Thymallus spp.) οι πέστροφες και οι γαστερόστεοι. ^[43] Τα ψάρια που αλιεύονται φθάνουν, όχι σπάνια, τα 6 έως 7 κιλά. ^[44] Στις παράκτιες περιοχές, οι θαλασσαετοί ωοτοκίας μπορεί να τρέφονται με τα είδη: Anarchichas orientalis, Hemitripterus villosus, Aptocyclus ventricosus και Myoxocephalus spp. ^[45]

Όπως και οι περισσότεροι θαλασσαετοί του γένους Haliaeetus, κυνηγούν τα ψάρια, σχεδόν αποκλειστικά, σε ρηχά νερά. Σχετικά μεγάλος αριθμός αυτών των, συνήθως μοναχικών, πτηνών μπορεί να παρατηρηθεί να συγκεντρώνονται στους ιδιαίτερα παραγωγικούς ποταμούς ιχθυ-ωοτοκίας τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο λόγω της άφθονης τροφής. ^[46]

Στην Καμτσάτκα, σμήνη 700 ατόμων έχουν αναφερθεί, αν και πολύ μικρότερες ομάδες είναι ο κανόνας. ^[47] Τα καλοκαίρια, ζωντανά ψάρια τυπικά στην περιοχή, από 20 έως 30 εκατοστών, τροφοδοτούν τους νεοσσούς στην φωλιά. Κανονικά, οι γονείς πιάνουν περίπου δύο ή τρία ψάρια για τους νεοσσούς κάθε μέρα. Το φθινόπωρο, όταν πολλοί σολωμοί πεθαίνουν μετά την ωοτοκία, τα νεκρά ψάρια τείνουν να καταναλώνονται πιο συχνά από ό, τι τα ζωντανά, και αυτά είναι η κύρια τροφή για τα άτομα που διαχειμάζουν στα ηπειρωτικά ποτάμια με παγωμένα νερά. ^[48]

Ο θαλασσαετός του Στέλερ τρέφεται, σχεδόν αποκλειστικά, με ψάρια

Στο Χοκάιντο της Ιαπωνίας, οι θαλασσαετοί του Στέλερ προσελκύονται από τους άφθονους βακαλάους του Ειρηνικού (Gadus macrocephalus) που κορυφώνονται σε κοπάδια στην Θάλασσα Rausu και τα Στενά Nemuro, τον Φεβρουάριο. Ο βακαλάος της Αλάσκας (Theragra chalcogramma), μαζί με τους γάδους (Gadus spp. ), αποτελούν την πιο σημαντική πηγή τροφής για τα διαχειμάζοντα πτηνά στην Ιαπωνία. ^[49] Πολλά πτηνά, μπορεί να φθάνουν με τόλμη, μόλις μερικά μέτρα από ψαράδες κατά την διάρκεια του χειμώνα, αλλά μόνον εάν είναι εξοικειωμένοι με όσα έχουν αντιμετωπίσει στο παρελθόν. Αλλιώς, συμπεριφέρονται με περίσκεψη και διατηρούν αποστάσεις από τον άνθρωπο. ^[50]

Τα ψάρια αποτελούν περίπου το 80% της διατροφής των θαλασσαετών του Στέλερ που φωλιάζουν στον ποταμό Αμούρ. Αλλού, διαφορετικά θηράματα μπορεί να περιλαμβάνουν εξίσου σημαντικό τμήμα της διατροφής. ^[51] Εκτός από ψάρια, η διατροφή αποτελείται κυρίως από υδρόβια πτηνά, όπως πάπιες, χήνες, κύκνους, γερανούς, ερωδιούς και γλάρους.

Κατά μήκος της ακτής στην Καμτσάτκα, τα υδρόβια πτηνά είναι, επίσης, συνηθισμένη λεία για το είδος, ειδικά οι γλάροι του είδους Larus schistisagus. ^[52] Οι λεπτόραμφοι κέπφοι (Uria aalge) και παγόκεπφοι (U. lomvia) κυριαρχούν στο διαιτολόγιο γύρω από την θάλασσα Οχότσκ, ενώ ακολουθούν οι τριδάχτυλοι γλάροι (Rissa tridactyla), τα Aethia cristatella και οι κορμοράνοι της Ιαπωνίας (Phalacrocorax capillatus).

• Στην Ρωσία έχει παρατηρηθεί το φαινόμενο, νεοσσοί αλκών και κορμοράνων να συλλαμβάνονται ζωντανοί και να μεταφέρονται στις φωλιές, όπου τρέφονται ανεξάρτητα με υπολείμματα ψαριών που υπάρχουν σε αυτές, μέχρις ότου οι αετοί αποφασίζουν να τους θανατώσουν. ^[53]

Επίσης, στην Ρωσία, διάφορα πτηνά της ξηράς όπως ο μαυρόραμφος αγριόκουρκος (Tetrao parvirostris), ο λαγόποδας (Lagopus lagopus) και ο βουνολαγόποδας (L. muta) μπορεί να αποτελούν σημαντικά θηράματα. Σημειωτέον ότι τα συγκεκριμένα είδη Lagopus δεν συλλαμβάνονται συνήθως από τα άλλα είδη θαλασσαετών (Haliaeetus). ^[54][55] Άλλα πτηνά της ξηράς που προτιμούν οι θαλασσαετοί του Στέλερ είναι ο βαλτόμπουφος, η χιονόγλαυκα (Bubo scandiaca), η κουρούνα, το κοράκι, καθώς και μικρότερα στρουθιόμορφα, αλλά πιο σπάνια. ^[56]

Ο θαλασσααετός του Στέλερ μπορεί να συμπληρώσει τη διατροφή του με διάφορα θηλαστικά (κυρίως λαγούς), καβούρια, μύδια, σκουλήκια και καλαμάρια, όταν τού δοθεί η ευκαιρία. ^[57] Επίσης, θηρεύονται εύκολα και σαρκοφάγα θηλαστικά, όπως η ζιμπελίνα, το βιζόν, η αρκτική και η κόκκινη αλεπού, καθώς και μικροί κατοικίδιοι σκύλοι. ^[58][59] Μικρότερα θηλαστικά έχουν επίσης καταγραφεί ως θηράματα, όπως τα τρωκτικά Clethrionomys rutilus και Microtus oeconomus.

Διάφορα θνησιμαία, ιδιαίτερα των θηλαστικών, εύκολα τρώγονται κατά την διάρκεια του χειμώνα. Περίπου το 35% των ατόμων που διαχειμάζουν στην Ιαπωνία, μετακινούνται στην ενδοχώρα και τρέφονται σε μεγάλο βαθμό από τα σφάγια θηλαστικών, κυρίως του ελαφιού σίκα (Cervus nippon). ^[60] Κατά την χειμερινή περίοδο, επίσης, ανώριμα άτομα επισκέπτονται σφαγεία για να «κλέψουν» εντόσθια. ^[61] Διάφορα άτομα έχουν καταγραφεί κατά καιρούς να καιροφυλακτούν για κουτάβια φώκιας. Σε εκπονηθείσα μελέτη, εκτιμάται ότι ορισμένα νεογνά φώκιας ζύγιζαν τουλάχιστον 9,1 κιλά, από τα μεγαλύτερα φορτία που μπορεί να μεταφέρει οποιοδήποτε πτηνό στον κόσμο, αν και τα βάρη αυτά δεν επαληθεύτηκαν. Συχνά, φώκιες και θαλάσσιοι λέοντες οποιουδήποτε μεγέθους τρώγονται ως θνησιμαία, αφού διαμελισθούν με το μεγάλο ράμφος- και όχι με μεταφορά τους. ^[62]

Τεχνικές θήρευσης

Ο θαλασσαετός του Στέλερ, μπορεί να αναζητά την τροφή του και από επιπλέοντα κομμάτια πάγου

Τις περισσότερες φορές, οι θαλασσαετοί του Στέλερ κυνηγούν από σταθερό σημείο επόπτευσης που μπορεί να είναι ένα δέντρο ή μια βραχώδης προεξοχή που βρίσκεται 5-30 μ. πάνω από το νερό. Όταν το θήραμα εντοπιστεί, το πουλί εφορμά εγκαταλείποντας την θέση του. Επίσης, μπορούν να εποπτεύουν τον χώρο γυροπετώντας 6-7 μ. πάνω από την επιφάνεια του νερού. Και πάλι, το θήραμα συλλαμβάνεται με εφόρμηση. Μερικές φορές, οι θαλασσαετοί του Στέλερ κυνηγούν στεκόμενοι μέσα ή κοντά σε ρηχά νερά σε μια αμμουδιά, γλωσσονησίδα, ή επιπλέοντα κομμάτια πάγου, αρπάζοντας τα περαστικά ψάρια.

Έχει αναφερθεί ότι, σε σύγκριση με τον κοινό και τον [[λευκοκέφαλος θαλασσαετός|λευκοκέφαλο]] θαλασσαετό, ο θαλασσαετός του Στέλερ είναι πιο «επιθετικός, ισχυρός και δραστήριος». ^[63] Όταν η αναζήτηση τροφής γίνεται κατά ομάδες, το φαινόμενο του κλεπτοπαρασιτισμού είναι κοινό, ιδιαίτερα σε περιόδους αφθονίας τροφής και μεγάλων συναθροίσεων. Τα ανώριμα άτομα επιδίδονται σε αυτόν όσο οι ενήλικες, αλλά οι επιθέσεις εναντίον τους είναι περισσότερες από τα ενήλικα άτομα. Όταν οι σολομοί και οι πέστροφες πεθαίνουν τον χειμώνα μετά το καλοκαίρι ωοτοκίας, οι ομάδες των θαλασσαετών του Στέλερ μπορεί να αναμιγνύονται με χρυσαετούς και (κοινούς) θαλασσαετούς για να εκμεταλλεύονται αυτήν την πηγή τροφής.

Ηθολογία

Εκτός αναπαραγωγικής περιόδου, οι θαλασσαετοί του Στέλερ κουρνιάζουν ομαδικά, κατά πάσα πιθανότητα, κοντά στους χώρους σίτισής τους.

Φωνή

• Δείγματα φωνής (εξωτερικός σύνδεσμος)

Αναπαραγωγή

Ο θαλασσαετός του Στέλερ κατασκευάζει πολλές φωλιές (eyries), που είναι ογκώδεις δομές από κλαδιά, με ύψος έως 150 εκατοστά και διάμετρο έως 250 εκ. Συνήθως, τις τοποθετούν ψηλά στα δέντρα και τα βράχια στα 15 έως 20 μ. πάνω από το έδαφος, -μερικές φορές, ειδικά σε δέντρα μέχρι 45 μ. Οι φωλιές απέχουν, συνήθως, 900 μ. μεταξύ τους. ^[64]

Οι ερωτοτροπίες αρχίζουν, συνήθως, μεταξύ Φεβρουαρίου και Μαρτίου και, πιθανόν, συνίστανται απλώς από γυροπετάγματα πάνω από την περιοχή αναπαραγωγής. ^[65] Η συνεύρεση του ζευγαριού πραγματοποιείται στην φωλιά μετά την κατασκευή της. Η γέννα, που λαμβάνει χώρα Απρίλιο με Μάιο, αποτελείται από (1-) 2 (-3) λευκοπράσινα αβγά, διαστάσεων 78-85 Χ 57,5-64,5 χιλιοστών και βάρους 160 γραμμαρίων, είναι δηλαδή λίγο βαρύτερα από τα αβγά της άρπυιας. ^[66] Η επώαση διαρκεί 39-45 ημέρες, περίπου. [[Αρχείο: |thumb|right|350px|Νεαρός θαλασσαετός του Στέλερ, σε ζωολογικό κήπο]] Οι νεοσσοί είναι ισχυρά φωλεόφιλοι και χρήζουν της άμεσης προστασίας των γονέων. Συνήθως, μόνον ο ένας (1) νεοσσός επιβιώνει μέχρι την ενηλικίωση, αν και σε ορισμένες περιπτώσεις μέχρι και τρεις θα πτερωθούν με επιτυχία. Οι αετιδείς πτερώνονται τον Αύγουστο ή στις αρχές Σεπτεμβρίου. Το πτέρωμα των ενηλίκων αποκτάται σε ηλικία τεσσάρων ετών, αλλά η σεξουαλική ωριμότητα επιτυγχάνεται, κατά κανόνα, μετά από 1-2 χρόνια. ^[67][68]

Φυσικοί θηρευτές

Τα αβγά και οι νεοσσοί πολύ μικρής ηλικίας μπορούν να θηρεύονται από διάφορα δενδρόβια θηλαστικά, όπως η ζιμπελίνα και η ερμίνα ή πουλιά, συνήθως κορακοειδή. Οποιοσδήποτε από αυτούς τους μικρούς αλλά ευφυείς θηρευτές, βασίζεται στην απόσπαση της προσοχής ή της απουσίας των γονέων για να λυμαίνεται την φωλιά, ειδάλλως, εάν γίνει αντιληπτός θανατώνεται άμεσα από αυτούς. Μόλις, ωστόσο, φθάσουν περίπου στο μέγεθος των ενηλίκων, οι αετιδείς παύουν κατ’ ουσίαν να κινδυνεύουν, καθόσον πολύ λίγα αρπακτικά ζώα μπορεί να απειλήσουν το είδος. Εξαιρουμένης της ασιατικής μαύρης αρκούδας (Ursus thibetanus) -η οποία, ωστόσο, δεν έχει μέχρι στιγμής καταγραφεί ως θηρευτής-, δεν υπάρχουν άλλα σαρκοφάγα θηλαστικά ίσα ή μεγαλύτερα από το μέγεθος του θαλασσαετού του Στέλερ, που να μπορούν να σκαρφαλώνουν στα δέντρα, στην ζώνη καττανομής του είδους. ^[69] Πάντως, λόγω της θήρευσης των αβγών και της αποτυχίας στο φώλιασμα, μόνο το 45%-67% των αβγών εκκολάπτονται επιτυχώς μέχρι την ενηλικίωση των νεοσσών ενώ, κατόπιν, ποσοστό 25% των νεοσσών μπορεί να χαθεί. ^[70]

Απειλές και κατάσταση πληθυσμού

Το είδος προστατεύεται νομικά και, μάλιστα, έχει χαρακτηρισθεί ως «εθνικός θησαυρός» στην Ιαπωνία και, ως επί το πλείστον, απαντά σε προστατευόμενες περιοχές στην Ρωσία. Ωστόσο, πολλές απειλές για την επιβίωσή του εξακολουθούν να υφίστανται. Αυτές περιλαμβάνουν κυρίως τις μετατροπές χρήσης των οικοτόπων, την βιομηχανική ρύπανση και την υπεραλίευση, η οποία με τη σειρά της προκαλεί μείωση των πηγών τροφής του πτηνού. Ο σημερινός πληθυσμός του είδους εκτιμάται σε 5.000 άτομα, αλλά μειώνεται. ^[71]

Έχει παρατηρηθεί ότι, οι πρόσφατες μεγάλες πλημμύρες, οι οποίες μπορεί να είναι αποτέλεσμα της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής, προκαλούν σχεδόν πλήρη αποτυχία ωοτοκίας για τους πληθυσμούς που φωλιάζουν στα ποτάμια της Ρωσίας, λόγω του ότι παρεμποδίζεται η αλίευση ψαριών από τους γονείς, απαραίτητη για την επιβίωση των νεοσσών. ^[72] Επίσης, υπάρχουν συνεχείς διώξεις του πτηνού στην Ρωσία, λόγω της συνήθειάς του να κλέβει γουνοφόρα ζώα από τις παγίδες. ^[73] Λόγω της έλλειψης άλλων θηραμάτων σε ορισμένες περιοχές, οι θαλασσαετοί στο Χοκάιντο έχουν μετακινηθεί προς το εσωτερικό και καταναλώνουν πυροβολημένα ελάφια, εκτιθέμενα έτσι στον κίνδυνο της δηλητηρίασης από μόλυβδο μέσω της κατάποσης των σκαγίων.

Στην Καμτσάτκα, μόλις 320 ζευγάρια θαλασσαετών του Στέλερ έχουν καταγραφεί. Επιπλέον, 89 περιοχές ωοτοκίας δεν παρακολουθούνται. Στα βουνά του Koryakan και κατά μήκος του κόλπου Penshina, πάνω από 1.200 ζευγάρια αναπαράγονται με τουλάχιστον 1.400 ανώριμα άτομα. Περίπου 500 ζεύγη ζουν στην περιοχή Khabarovsk της ακτής Okhostsk και 100 στα νησιά Shantar. Άλλα 600 ζευγάρια απαντούν στον κάτω ρου του ποταμού Αμούρ. Περίπου 280 ζευγάρια ζουν στην Σαχαλίνη και μερικά στα νησιά Κουρίλες. Ο συνολικός πληθυσμός είναι περίπου 3.200 ζευγάρια αναπαραγωγής. Ενδεχομένως, έως 3.500 πουλιά διαχειμάζουν στην Καμτσάτκα, και περίπου 2.000 στο Χοκάιντο.

Παρόλο, που σε γενικές γραμμές, οι προοπτικές είναι μάλλον ευνοϊκές, το είδος αξιολογείται ως Τρωτό (VU) από την IUCN. ^[74]

Παραπομπές

Πηγές

• http://animaldiversity.org/site/accounts/information/Haliaeetus_pelagicus.html (adw)
• Brown Leslie & Dean Amadon Eagles, Hawks and Falcons of the World. The Wellfleet Press (1986), ISBN 978-1555214722.
• Brazil, M. 2009. Birds of East Asia: eastern China, Taiwan, Korea, Japan, eastern Russia. Christopher Helm, London.
• Collar, N. J.; Butchart, S. H. M. 2013. Conservation breeding and avian diversity: chances and challenges. International Zoo Yearbook.
• del Hoyo, J.; Elliott, A.; Sargatal, J. 1994. Handbook of the Birds of the World, vol. 2: New World Vultures to Guineafowl. Lynx Edicions, Barcelona, Spain.
• Dunning John B. Jr. CRC Handbook of Avian Body Masses, 2nd Edition CRC Press (2008), ISBN 978-1-4200-6444-5.
• Ferguson-Lees, J. and Christie, D.A. 2001. Raptors of the world. Christopher Helm, London.
• Gamauf, A., Preleuthner, M. and Winkler, H. (1998). Philippine Birds of Prey: Interrelations among habitat, morphology and behavior (PDF). The Auk 115 (3): 713–726. doi:10.2307/4089419.
• IUCN. 2013. IUCN Red List of Threatened Species (ver. 2013.2). Available at:http://www.iucnredlist.org. (Accessed: October 2015).
• Kaiser, M. (2010). A living specimen of the dark form of Steller’s Sea Eagle, Haliaeetus pelagicus ("niger") in captivity. J. Orn. Online. doi:10.1007/s10336-010-0580-2
• Ladyguin, Alexander (2000). The morphology of the bill apparatus in the Steller’s Sea Eagle. First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia pp. 1–10; Ueta, M. & McGrady, M.J. (eds.) Wild Bird Society of Japan
• Masterov, V. B. (2000). Postnatal development of Steller’s sea eagles in East Asia. In First symposium on Steller’s and white-tailed sea eagles in East Asia. Wild Bird Society of Japan, Tokyo (pp. 17-28).
• McGrady, M.J., E. Potapov, and I. Utekhina. (1999). Brown Bear (Ursus arctos) feeds on Steller's Sea-eagle (Haliaeetus pelagicus) nestling. Journal of Raptor Research 33:342–343.
• Mcgrady, M.J., Ueta, M., Potapov, E. R., Utekhina, I., Masterov, V., Ladyguine, A., & Seegar, W.S. (2003). Movements by juvenile and immature Steller's Sea Eagles Haliaeetus pelagicus tracked by satellite. Ibis 145(2): 318-328.
• Nakagawa, H. Steller's Sea Eagle. Bird Research News, 2009.2.24, pp. 2-3.
• Potapov, E.; Utekhina, I.; McGrady, M.; Rimlinger, D. 2010. Low breeding success of Steller's Sea Eagles in Magadan District (Russia) in 2009: start of a decline? Raptors Conservation 18: 163-165. (a)
• Potapov, E., U. Irina, M. McGrady, and D. Rimlinger. (2010). (Abstract) Source-sink populations of the Steller's Sea Eagles (Haliaeetus pelagicus) in the northern part of the Sea of Okhotsk: ecological traps and their conservation implications. P.32 in S. Gombobaatar, R. Watson, M. Curti, R. Yosef, E. Potapov, and M. Gilbert (eds.) Asian raptors: science and conservation for present and future: The proceedings of the 6th International Conference on Asian Raptors. Asian Raptor Research and Conservation Network, Mongolian Ornithological Society, and National University of Mongolia, Ulaanbaatar, Mongolia. (b)
• Saito, K. (2009). Lead poisoning of Steller’s Sea-Eagle (Haliaeetus pelagicus) and White-tailed Eagle (Haliaeetus albicilla) caused by the ingestion of lead bullets and slugs, Hokkaido Japan. In RT Watson, M. Fuller, M. Pokras, and WG Hunt (Eds.). Ingestion of Lead from Spent Ammunition: Implications for Wildlife and Humans. The Peregrine Fund, Boise, Idaho, USA.
• Snow, D.W. and Perrins, C.M. 1998. The Birds of the Western Palearctic, Volume 1: Non-Passerines. Oxford University Press, Oxford.
• Tabaranza, Blas R., Jr. (2005-01-17). The largest eagle in the world. Haribon Foundation. Retrieved 2012-09-23.
• Tingay, R. E., & Katzner, T. E. (Eds.). (2010). The eagle watchers: Observing and conserving raptors around the world. Cornell University Press.
• Ueta, M.; McGrady, M. J.; Nakagawa, H.; Sato, F.; Masterov, V. B. 2003. Seasonal change in habitat use in Steller's sea eagles. Oryx 37: 110-124
• Utekhina, I., Potapov, E., & McGrady, M. J. (2000). Diet of the Steller’s Sea Eagle in the northern Sea of Okhotsk. In First Symposium on Steller’s and White-tailed Sea Eagles in East Asia. Tokyo, Japan: Wild Bird Society of Japan (pp. 71-92).

.*Whitfield, D.P., Duffy, K., McLeod, D.R., Evans, R.J., MacLennan, A.M., Reid, R., & Douse, A. (2009). Juvenile dispersal of white-tailed eagles in western Scotland. Journal of Raptor Research 43(2): 110-120.

• Wink, M.; Heidrich, P.; Fentzloff, C. (1996). A mtDNA phylogeny of sea eagles (genus Haliaeetus) based on nucleotide sequences of the cytochrome b gene (PDF). Biochemical Systematics and Ecology 24 (7–8): 783–791. doi:10.1016/S0305-1978(96)00049-X.
• Wood, Gerald (1983). The Guinness Book of Animal Facts and Feats. ISBN 978-0-85112-235-9.

Βιβλιογραφία

• «Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας» (RDB), Αθήνα 1992
• Bertel Bruun, Birds of Britain and Europe, Hamlyn 1980.
• Bob Scott and Don Forrest, The Birdwatcher’s Key, Frederick Warne & Co, 1979
• Christopher Perrins, Birds of Britain and Europe, Collins 1987.
• Colin Harrison & Alan Greensmith, Birds of the World, Eyewitness Handbooks, London 1993
• Colin Harrison, Nests, Eggs and Nestlings Of British and European Birds, Collins, 1988.
• Dementev, G., & Gladkov, N.A. (1954). Ptitsy Sovetskogo Soyuza [The Birds of Soviet Union] . Sovetskaya Nauka, Moskva, 5, 803.
• Dennis Avon and Tony Tilford, Birds of Britain and Europe, a Guide in Photographs, Blandford 1989
• Detlef Singer, Field Guide to Birds of Britain and Northern Europe, The Crowood Press, Swindon 1988
• Enticott Jim and David Tipling: Photographic Handbook of the Seabirds of the World, New Holland, 1998
• Gray, Mary Taylor The Guide to Colorado Birds, Westcliffe Publishers, 1998
• Handrinos & Akriotis, The Birds of Greece, Helm 1997
• Hermann Heinzel, RSR Fitter & John Parslow, Birds of Britain and Europe with North Africa and Middle East, Collins, 1995
• Howard and Moore, Checklist of the Birds of the World, 2003.
• Jim Flegg, Field Guide to the Birds of Britain and Europe, New Holland, London 1990
• Jobling, J. 1991. A dictionary of scientific bird names. University Press, Oxford.
• Killian Mullarney, Lars Svensson, Dan Zetterström, Peter J. Grant, Τα Πουλιά της Ελλάδας Της Κύπρου και της Ευρώπης, ΕΟΕ, 2007
• Killian Mullarney, Lars Svensson, Dan Zetterström, Peter J. Grant, Τα Πουλιά της Ελλάδας Της Κύπρου και της Ευρώπης, Collins
• Linnaeus, Carolus (1758). Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio decima, reformata (in Latin). Holmiae (Laurentii Salvii).
• Peter Colston and Philip Burton, Waders of Britain and Europe, Hodder & Stoughton, 1988
• R. Grimmett, C. Inskipp, T. Inskipp, Birds of Nepal, Helm 2000
• Rob Hume, RSPB Complete Birds of Britain and Europe DK, 2002
• Γ. Χανδρινός, Α. Δημητρόπουλος, Αρπακτικά Πουλιά της Ελλάδας, Αθήνα 1982
• Valpy, Francis Edward Jackson, An Etymological Dictionary of the Latin Language
• Βασίλη Κλεισούρα, Εργοφυσιολογία, εκδ. Συμμετρία, Αθήνα 1990
• Γεωργίου Δ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας, Αθήνα 2002
• Γιώργος Σφήκας, Πουλιά και Θηλαστικά της Κρήτης, Ευσταθιάδης, 1989
• Γιώργος Σφήκας, Πουλιά και Θηλαστικά της Κύπρου, Ευσταθιάδης, 1991
• Ιωάννη Όντρια (I), Πανίδα της Ελλάδας, τόμος Πτηνά.
• Ιωάννη Όντρια (II), Συστηματική Ζωολογία, τεύχος 3.
• Ιωάννου Χατζημηνά, Επίτομος Φυσιολογία, εκδ. Γρ. Παρισιάνου, Αθήνα 1979
• Ντίνου Απαλοδήμου, Λεξικό των ονομάτων των πουλιών της Ελλάδας, 1988.
• Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα, εκδ. 1996 (ΠΛΜ)
• Πάπυρος Λαρούς, εκδ. 1963 (ΠΛ)
• Σημαντικές Περιοχές για τα Πουλιά της Ελλάδας (ΣΠΕΕ), ΕΟΕ 1994
• Σταύρακας Λευτέρης & Σπύρος Σκαρέας: Τα πουλιά της Αττικής, WildGreece Editions, 2015
• Χανδρινός Γιώργος (Ι), «Το Κόκκινο Βιβλίο των Απειλουμένων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας»

Ала боруллуо

Ала боруллуо^[1] (нууч. белоплечий орлан, лат. Haliaeetus pelagicus) — боруллуолартан саамай улахан тыҥырахтаах көтөр.

Сотото уонна кутуруга маҥаннар. Кутуругар 14 урууллуур куорсуннаах. Тумса араҕас. Тыһыта уонна атыыра майгынныыллар.

Сүнньүнэн улахан балыгынан, көтөрдөрүнэн, куобаҕынан, эдэр түлүөннэринэн уонна өлүктэринэн аһылыктанар. Уйатын маска, сэдэхтик таас очуостарга мутуктартан, лабаалартан, хатырыктан туттар. Уйатыгар икки маҥан өннөөх сымыыттаах буолар. 35 суукка баттыыллар. 70—75-с сууккаларыгар оҕолоро көтөллөр.

Аан дойду Кыһыл кинигэтигэр, ССРС Кыһыл кинигэтигэр — III категорияҕа, РФ Кыһыл кинигэтигэр — III категорияҕа киирэр.

Өссө маны көр

• Боруллуо
• Мохсоҕоллуҥулар

Литература

• Б. И. Сидоров. Знаете ли вы птиц Якутии. — Дь.: Бичик, 1999. — ISBN 5-7696-0956-7

Быһаарыылар

Стэллэрийн нөмрөг бүргэд, Haliaeetus pelagicus нь Харцагынхан овгийн томхон махчин шувуу юм. Тэд зүүн хойд Азийн эрэг очмоор амьдрах ба голдуу загасаар хооллоно. Дундаж хэмжээ нь 4.9-9 кг ба дэлхийн хамгийн хүнд бүргэд болно. Энэхүү бүргэд нь Германы байгаль шинжээч эрдэмтэн Георг Вилхэлм Стэллэрийн нэрээр нэрлэгджээ.

Биеийн хэмжээг хүнтэй харьцуулахад.

Гадаад төрх

Стэллэрийн нөмрөг бүргэд Haliaeetus төрлийн хамгийн том биетэй зүйл юм. Биеийн урт 86.5-105 см, далавчаа дэлгэхэд 203-241 см байна. Эмэгчин нь биеэр илүү том бөгөөд 6.8-9 кг, эрэгчин 4.9-6 кг жинтэй. 2 дэд зүйл байх ба нэг нь уг нөмрөгбүргэд, нөгөө нь Солонгосын Haliaeetus pelagicus niger юм.

Солонгосын дэд зүйл нь амьдрах орчны өөрчлөлт болон агнуураас болж 1950 оны үед устсан байна.

Нас гүйцсэн нь далавч, сүлний цагаан хэсгээс бусад бие нь харавтар өнгөтэй, хөл, бахим хошуу нь тод шар өнгөтэй. Залуу бүргэд нь бор зүстэй байдаг.

Тархалт

Тэд Камчаткын хойг, Агнуурын тэнгисийн эрэг орчим, Амар мөрний доод бэлчир, хойд Сахалин муж зэргээр нутаглана. Ихэнх шувууд өвлийн улирлыг өмнөд Курилийн арлууд, Японы Хоккайдод өнгөрөөдөг аж. }

Идэш тэжээл

Энэхүү нөмрөг бүргэд нь голчлон загасаар хооллодог. Хамгийн дуртай нь яргай (Onchorhynchus spp.), хулд, сагамхай зэрэг загас ажээ.

Мөн заримдаа нугас, галуу, хун, цахлай зэрэг усны шувуу, хөхтөн амьтад, хавч, арваалж болон улай сэг иддэг.

Үржил

Тэд хад, эсвэл модонд зассан хэд хэдэн үүртэй байна. Үүрний хэмжээ 150 см өндөр, 250 см голчтой. 2-3 сард үржилд орох ба 4-5 сард цайвар ногоон 1-3 өндөг гаргадаг. 39-45 хоног дарж саарал, цагаан өд сөдөөр бүрхэгдсэн ангаахай гарж, нэг нь л амьд үлдэн нас гүйцдэг ажээ. 2 сарын дараа бор өнгийн өд сөд ургасан байх ба нисэж сурна. Залуу бүргэд 4-5 нас хүрээд үржилд орох нас гүйцэх ба 8-10 нас хүрж байж харавтар зүсмийн өд сөд ургаж дуусдаг байна.

Галлерей

• Амьтны хүрээлэнд.

• Нас гүйцсэн.

• Нас гүйцсэн.

• Залуу бүргэд.

• Залуу бүргэд.

• Залуу бүргэдийн толгой.

• Толгойн өд.

Номзүй

• BirdLife International (2004). Haliaeetus pelagicus. 2006. Байгаль Хамгаалах Олон Улсын Холбооны Ховордсон амьтдын улаан жагсаалт. IUCN 2006. www.iucnredlist.org. 6 May 2006-д авсан. Database entry includes a range map, a brief justification of why this species is vulnerable, and the criteria used
• Brown, Leslie Hilton (1976): Eagles of the world. David & Charles, Newton Abbot. ISBN 0-7153-7269-6
• Ferguson-Lees, James; Christie, David A. & Franklin, Kim (2005): Raptors of the world: a field guide. Christopher Helm, London & Princeton. ISBN 0-7136-6957-8
• True, Dan (1980): A family of eagles. Everest, New York. ISBN 0-89696-078-1
• Wink, M.; Heidrich, P. & Fentzloff, C. (1996): A mtDNA phylogeny of sea eagles (genus Haliaeetus) based on nucleotide sequences of the cytochrome b gene. Biochemical Systematics and Ecology 24: 783-791. doi:10.1016/S0305-1978(96)00049-X PDF fulltext

Steller's sea eagle (Haliaeetus pelagicus), also known as Pacific sea eagle or white-shouldered eagle, is a very large diurnal bird of prey in the family Accipitridae. It was described first by Peter Simon Pallas in 1811. No subspecies are recognised. A sturdy eagle, it has dark brown plumage with white wings and tail, a yellow beak, and yellow talons. Typically, it is the heaviest eagle in the world, at about 5 to 10 kg (11 to 22 lb), but in some standard measurements, may be ranked below the harpy eagle (Harpia harpyja) and the Philippine eagle (Pithecophaga jefferyi).^[4]

The Steller's sea eagle is endemic to Northeast Asia, where it lives in Russia, Korea, Japan, China, and Taiwan. Steller's sea eagle lives in coastal northeastern Asia and mainly preys on fish and water birds. The Kamchatka Peninsula in Far Eastern Russia is known for its relatively large population of these birds; about 4,000 of these eagles live there.^[5] Steller's sea eagle is listed as vulnerable on the International Union for Conservation of Nature's Red List (IUCN Red List) of threatened species. Steller's sea eagle females are bigger than males.

Taxonomy

This species was described initially as Aquila pelagica by Prussian naturalist Peter Simon Pallas, in 1811.^[6] The species name is the Ancient Greek pelagos, "the open sea/ocean".^[7] Dutch naturalist Coenraad Jacob Temminck named it Falco leucopterus, "white winged eagle", in 1824,^[8] and Heinrich von Kittlitz called it Falco imperator in 1832.^[9] George Robert Gray moved the species into the genus Haliaeetus in 1849.^[10]

"Steller's sea eagle" has been designated the official name by the International Ornithologists' Union (IOU).^[11] It is named after the German naturalist, Georg Wilhelm Steller.^[12] It also is known as Steller's fish eagle, Pacific sea eagle, or white-shouldered eagle.^[4] In Russian, the eagle has been called morskoi orel (sea eagle), pestryi morskoi orel (mottled sea eagle), or beloplechii orlan (white-shouldered eagle). In Japanese, it is called ō-washi (large eagle or great eagle).^[13] In Korean, the eagle is called chamsuri (true eagle). In Mandarin, it is called hǔtóu hǎidiāo (tiger-headed sea eagle).

A 1996 analysis of the cytochrome b gene of mitochondrial DNA showed that Steller's sea eagles diverged from a lineage that gave rise to the bald eagle and white-tailed eagle around 3-4 million years ago. All three of these species have yellow eyes, beaks, and talons, unlike their next-closest relative, Pallas's fish eagle.^[14]

H. pelagicus is monotypic, although a dubious subspecies has been named; H. p. niger.^[15] The latter name was given to the population that lacked white feathers except for the tail, and may have resided all year in Korea. Last seen in 1968 and long believed to be extinct, a female matching H. p. niger in appearance was hatched in captivity in Tierpark Berlin (Germany) in 2001. Both her parents had typical coloration, indicating that H. p. niger is an extremely rare dark morph rather than a valid subspecies, as had been suggested earlier.^[16][17] One of the offspring of the dark Berlin female, a male hatched in 2014 that now lives in Skandinavisk Dyrepark (Denmark), also is a dark morph.^[18]

Description

Size

A falconer holding a Steller's sea eagle in England

Steller's sea eagle is the largest bird in the genus Haliaeetus and is one of the largest raptors overall. Females vary in weight from 6.2 to 9.5 kg (14 to 21 lb), while males are rather lighter with a weight range of 4.9 to 6.8 kg (11 to 15 lb).^[4][19][20] The typical weight is variable, possibly due to seasonal variation in food access or general condition of eagles, but has been reported as high as a mean weight of 7.75 kg (17.1 lb) to a median estimate weight of 6.25 kg (13.8 lb), excluding expired eagles that were poisoned by lead and endured precipitous weight loss by the occasion of their deaths.^{[4][19][20][21][22]}

At its average weight, the Steller's seems to outweigh the average harpy by around 0.5 kg (1.1 lb) and the average Philippine eagles by more than 1 kg (2.2 lb).^[4][20][23] Steller's sea eagle can range in total length from 85 to 105 cm (2 ft 9 in to 3 ft 5 in). Apparently, males average about 89 cm (2 ft 11 in) in length, while females average about 100 cm (3 ft 3 in), marginally shorter on average than the harpy eagle and about 65 mm (2.6 in) shorter than the Philippine eagle.^[4][21]

The wingspan is from 1.95 to 2.50 m (6 ft 5 in to 8 ft 2 in) and the wing chord measurement is 560 to 680 mm (22 to 27 in).^[4][13][24] The sea eagle's wingspan is one of the largest of any living eagle, at a median of 2.13 m (7 ft 0 in) per Ferguson-Lees (2001) or a median of 2.2 m (7 ft 3 in) per Saito (2009).^[4][21] Steller's sea eagles' absolute maximum wingspan is less certain; many sources place it at up to 2.45 m (8 ft 2 in).^[25][26] However, less substantiated records indicate that it may also reach even greater wingspans. Three separate sources claim unverified Steller's sea eagles spanning up to 2.7 m (8 ft 10 in), 2.74 m (9 ft 0 in), and 2.8 m (9 ft 2 in), respectively. If true, this would be the largest wingspan of any eagle.^[27][28][29]

Steller's sea eagle is unique among all sea eagles in having a yellow beak even in juvenile birds, and possessing 14, not 12, rectrices.^[14]

Standard measurements and physiology

Detail of head of a Steller's sea eagle in the Cincinnati Zoo, United States

Close-up of feet with hooked sharp talons

As in most Haliaeetus eagles, the tarsus and tail are relatively short compared to other very large eagles at 95–100 mm (3.7–3.9 in) and 320–390 mm (13–15 in) in length, respectively, with the Philippine eagle surpassing it by up to 40 mm (1.6 in) and 110 mm (4.3 in), apparently.^[4][30] In all sea and fish eagles, the toes are relatively short and stout, with the bottom of the foot covered in spicules and the talons being relatively shorter and more strongly curved than in comparably sized eagles of forests and fields, such as the "booted eagle" group (i.e. Aquila) or "harpy eagles". All of these specializations developed in the aid of capturing fish rather than medium-sized mammals and large birds, although, clearly these are not excluded from capture.^[4][30]

As in all fish and sea eagles, as well as the majority of the world's fish-eating raptors, Steller's sea eagle has spicules, which are bumpy waves all along the bottom of their feet, which allow them to hold fish that may otherwise slip out of their grasp.^[4] The feet are very powerful despite not bearing talons as long as those of a harpy eagle. In one case, a wildlife veterinarian was badly injured when a female eagle grabbed his arm and embedded her talons, piercing through to the other side of his arm.^[31]

The bill is large. The skull is around 14.6 cm (5.7 in) in total length, the culmen is from 62 to 75 mm (2.4 to 3.0 in), and the bill from the gape to the tip is around 117 mm (4.6 in).^[32][33] A Steller's sea eagle's bill is probably the largest of any living eagle, just surpassing to the Philippine eagle with a sole known culmen measurement (from a mature female) of 72.2 mm (2.84 in), and are similar in robustness (if slightly shorter in culmen length) to those of the largest accipitrids, the Old World vultures.^[4][32][34]

Plumage

Adult of the rare dark morph in Tierpark Berlin, Germany: Before the hatching of this female, which had "normal" parents, the dark morph was considered a separate subspecies.^[16][17]

Mature H. pelagicus eagles have mostly dark brown to black plumage, with strongly contrasting white on the lesser and median upper-wing coverts, under-wing coverts, thighs, under-tail coverts, and tail. Their diamond-shaped, white tails are relatively longer than those of the white-tailed eagle.^[35] The bold, pied coloration of adults may play some part in social hierarchies with other eagles of their own species during the nonbreeding season, although this has not been extensively studied.^[4][30] A very rare dark morph, once regarded as a separate subspecies, H. p. niger, lacks white in its plumage, except for the tail.^[16][17] The eyes, bill, and feet of adults are yellow.^[4]

The downy plumage of chicks is silky white on hatching, though it soon turns a smoky brown-grey. As in other sea eagles, remiges and rectrices of the first-year plumage are longer than those of adults. Juvenile plumage is largely a uniform dark soot-brown with occasional grey-brown streaking about the head and the neck, white feather bases, and light mottling on the rectrices. The tail of the immature eagle is white with black mottling distally.^[22][30] The young Steller's sea eagle has dark brown irises, whitish legs, and blackish-brown beak. Through at least three intermediate plumages, mottling in the tail decreases, body and wing feathering acquires a bronze cast, and the eyes and bill lighten in colour.^[13] Definitive plumage is probably reached in the fourth to fifth year of life, based on data from captives. Young of the typical morph and the rare dark morph are alike. The difference only becomes clear once they have gained the adult plumage.^[18]

First and intermediate plumages are difficult to distinguish from those of the white-tailed eagle, which co-occurs in the entire breeding range of H. pelagicus, but beyond their bulkier, larger overall form, they can fairly reliably be distinguished at reasonable range by their considerably more massive bill and their darker and more uniform body plumage. This is not to mention the differing shape of the Steller's diamond-shaped tail and wings (paddle-like in Steller's against the square-looking wings of the white-tailed), especially in flight, as well as a generally distinct under-wing pattern.^[13]

Voice

Steller's sea eagle is known to make a deep barking cry, ra-ra-ra-raurau. In aggressive interactions, its call similar to the white-tailed eagles, but deeper.^[30] During the display at the beginning of the breeding season, they have been heard to make calls to each that sound like very loud, deep-voiced gulls.^[30][36]

Distribution and habitat

Adult in the Magadan Nature Reserve, Russia, a part of the species' breeding range

Steller's sea eagle breeds on the Kamchatka Peninsula, the coastal area around the Sea of Okhotsk, the lower reaches of the Amur River, and on northern Sakhalin and the Shantar Islands, Russia. Many eagles migrate from breeding grounds to Korea, Japan, and China in winter. Most birds winter south of their breeding range, in the southern Kuril Islands, Russia, and Hokkaidō, Japan. Steller's sea eagle is less prone to vagrancy than the white-tailed eagle, as it lacks the long-range dispersal typical of juveniles of that species,^[37][38] but vagrant eagles have been found in North America at locations including the Pribilof Islands and Kodiak Island, as well as Texas, Nova Scotia, Massachusetts, and Maine (the latter four all being a single individual)^[39] and inland in Asia to as far as Beijing in China and Yakutsk in Russia's Sakha Republic, and south to as far as Taiwan.^[30][40]

The large body size (see also Bergmann's rule) and distribution of Steller's sea eagle suggests it is a glacial relict, meaning it evolved in a narrow subarctic zone of the northeasternmost Asian coasts, which shifted its latitude according to ice age cycles, and never occurred anywhere else. Their nests are built on large, rocky outcroppings or at the tops of large trees on the coast and alongside large rivers with mature trees. Habitat with large Erman's birches (Betula ermanii) and floodplain forests of larches, alders, willows, and poplars are preferred. Some eagles, especially those that nest on seacoasts, may not migrate. The timing, duration, and extent of migration depends on ice conditions and food availability.

On Kamchatka, eagles overwinter in forests and river valleys near the coast, but are irregularly distributed over the peninsula. Most wintering birds there appear to be residential adults. Steller's sea eagles that do migrate fly south to winter in rivers and wetlands in Japan, but occasionally move to mountainous inland areas as opposed to the seacoast. Each winter, drifting ice on the Sea of Okhotsk drives thousands of eagles south. Ice reaches Hokkaido in late January.

Eagle numbers peak in the Nemuro Strait in late February. On Hokkaido, eagles concentrate in coastal areas and on lakes near the coast, along with substantial numbers of white-tailed eagles. Eagles depart between late March and late April, with adults typically leaving before immatures. Migrants tend to follow seacoasts and are usually observed flying singly. In groups, migrants are typically observed flying 100–200 m (330–660 ft) apart. On Kamchatka, most migrants are birds in transitional plumages. They are also occasionally seen flying over the northern ocean or perching on sea ice during the winter.^[13][40]

Steller’s Sea eagle occasionally turns up in western Alaska. In December 2021, for the first time, one had been documented in the lower 48 states, first on the Taunton River in Massachusetts and then in Georgetown, Maine.^[41][42]

Vagrancy

A single individual has been moving around North America, having first been seen on August 30, 2020, near Denali National Park in Alaska.^[43] Subsequently, a Steller's sea eagle was photographed in Victoria, TX, not long after a winter storm blew into the state. This sighting has been verified by the Texas Bird Records Committee and is presumed to be the same individual as seen in Denali, though the photos are not sufficient to establish this identity.^[44] This was the first record of the species in the contiguous United States. The sea eagle was then confirmed in several locations in New Brunswick, Quebec, and Nova Scotia throughout the summer and into November. In December, it was spotted on the Taunton River in Massachusetts and then moved north to the Maine coast (Georgetown, Boothbay, and Pemaquid).^[45] More recently, it was seen on the east side on Newfoundland on April 22, 2022.^[46] In early 2023, this individual was spotted again in Maine along the shores of Georgetown.^[47] Marks on the wing indicate that all these sightings are of the same individual.^[48]

Diet

Steller's sea eagles near Rausu, Hokkaido, in Japan: catching a fish (up) and carrying a fish (down)

Steller's sea eagle mainly feed on fish. Their favored prey in river habitats are salmon (Oncorhynchus spp.) and trout.^[49] Among these, pink salmon (O. gorbuscha) and chum salmon (O. keta) are reportedly favored, sometimes intensely supplemented by grayling (Thymallus sp.) and three-spined stickleback (Gastrossteus aculeatus).^[50] While pink and chum salmon average approximately 2.2 and 5 kg (4.9 and 11.0 lb) in mature mass, respectively, Steller's sea eagle not infrequently preys on fish up to 6 to 7 kg (13 to 15 lb).^[32] In coastal areas, nesting eagles may feed on Bering wolffish (Anarchichas orientalis), Hemitripterus villosus, smooth lumpfish (Aptocyclus ventricosus), and Myoxocephalus spp.^[50] Like most Haliaeetus eagles, they hunt fish almost exclusively in shallow water. Relatively large numbers of these normally solitary birds can be seen congregating on particularly productive spawning rivers in August through September due to an abundant food supply.^[40]

On Kamchatka, aggregations of as many as 700 eagles have been reported, though much smaller groups are the norm.^[13] In summer, live fish, typically in the range of 20 to 30 cm (7.9 to 11.8 in) in length, are fed to the young at the nest. Normally, the parents catch about two or three fish for the young to eat each day. In autumn, when many salmon die after spawning, dead fish tend to be consumed more often than live ones, and these are the main food for Steller's sea eagles that overwinter in inland rivers with unfrozen waters.^[30]

On Hokkaido, eagles are attracted by abundant Pacific cod (Gadus macrocephalus), which peak in the Rausu Sea and the Nemuro Straits in February. This resource supports an important commercial fishery, which, in turn, helps to support eagles.^[13] Alaska pollock (Gadus chalcogrammus), along with the cod, is the most important food source for wintering eagles in Japan.^[4] These eagles may walk boldly within a few feet of fishermen when both are capturing fish during winter, but only familiar ones they have encountered previously. They behave warily and keep their distance if strangers are present.^[31]

Alaska pollock, one of the primary food sources for Steller's sea eagles in their wintering range in Japan

Slaty-backed gull, one of the primary avian species hunted by this eagle

Fish make up about 80% of the diet of eagles nesting in the Amur River; elsewhere, other prey form almost an equal proportion of the diet.^[13] Along the sea coast and in Kamchatka, water birds are the most common prey. Water birds taken by this species include ducks, geese, swans, cranes, herons, and gulls.^[51] They also show a strong local preference for slaty-backed gulls (Larus schistisagus).^[51]

Common and thick-billed murres (Uria aalge and U. lomvia, respectively) dominated the diet around the Sea of Okhotsk, followed by black-legged kittiwakes (Rissa tridactyla), slaty-backed gulls, crested auklets (Aethia cristatella), and pelagic cormorants (Phalacrocorax pelagicus).^[50] Small chicks of murres and cormorants were sometimes taken alive in Russia and brought back to nests, where they independently fed on remains of fish in the eagles' nests until they were killed themselves.^[50] In Russia, upland grouse, such as black-billed capercaillie (Tetrao parvirostris) and willow and rock ptarmigan (Lagopus lagopus & L. muta) can be an important prey species; grouse are not typically taken by other Haliaeetus species.^[30][52] Other landbirds hunted by Steller's sea eagles have included short-eared owls (Asio flammeus), snowy owl (Bubo scandiaca), carrion crow (Corvus corone), and common raven (Corvus corax), as well as (rarely) smaller passerines.^[50] In one case, a Steller's sea eagle was observed feeding on a great albatross (genus Diomedea), a rare vagrant from the sub-Antarctic oceans.^[4] This sea eagle may supplement its diet with various mammals (especially hares^[4][30]), crabs, mussels, Nereis worms, and squid when given the opportunity.^[50][25]

Mammalian carnivores are apparently readily hunted. Those recorded as prey have included sable (Martes zibellina), American mink (Neogale vison), Arctic fox (Vulpes lagopus), red fox (Vulpes vulpes), and small domestic dogs (Canis familiaris).^[30][50] Smaller mammals have also been recorded as prey, including northern red-backed vole (Clethrionomys rutilus) and tundra vole (Microtus oeconomus).^[50] Carrion, especially that of mammals, is readily eaten during the winter. Around 35% of eagles wintering in Japan move inland and feed largely on mammalian carcasses, predominantly sika deer (Cervus nippon).^[53] In winter, immature Steller's sea eagles may frequent slaughterhouses to pirate bits of offal.^[30] This eagle has been recorded preying occasionally on young seals. It was estimated in one study (Brown & Amadon), that some seal pups carried off in flight by the eagles weighed at least 9.1 kg (20 lb), which (if true) would be the greatest load-carrying ever known for a bird; however, the prey weights were not verified.^[54] Often seals and sea lion of any size are eaten as carrion and, using the huge bill, may be dismembered where found rather than flown with.^[55]

Steller's sea eagles hunt most commonly from a perch in a tree or rocky ledge located 5–30 m (16–98 ft) above the water, although they may also hunt on the wing, while circling 6–7 m (20–23 ft) above the water. Once located, prey is captured by diving. Eagles sometimes hunt by standing in or near shallow water on a sandbank, spit, or ice-floe, grabbing passing fish. Compared with its white-tailed and bald eagle relatives, Steller's sea eagle reportedly is a more "aggressive, powerful, and active" raptor.^[30] Where feeding occurs in groups, kleptoparasitism is common. Kleptoparasitism is most beneficial in procuring food during periods of food abundance and in large feeding aggregations. Immatures use kleptoparasitism as much as adults, but are attacked more often by adults than birds of similar age. Adults appear to benefit most from this behavior. The bold color patterns of adults may be an important signal influencing the formation of feeding groups. However, a video from Russia shows a juvenile Steller's sea eagle aggressively displacing an adult from food during a protracted battle.^[56] Outside the breeding period, these eagles probably roost communally near their feeding sites. When salmon and trout are dying in winter after their summer spawning, feeding groups of Steller's sea eagles may mix with smaller golden eagles (Aquila chrysaetos) and white-tailed eagles to exploit this food source. This area is the only one in the golden eagle's nearly circumpolar range where they are extensively dependent on fish for prey.^[57]

Kleptoparasitism is sometimes recorded within the species. Occasionally, the smaller species may steal a fish away from the Steller's, especially if it is distracted by aggression from conspecifics, and both juvenile and adult Steller's may lose fish to the smaller species even face-to-face, especially a less assertive bird, such as immature Steller's. One video shows a golden eagle engaging an immature Steller's in a conflict and ultimately displacing it after maintaining a superior grip despite its smaller size.^[58] In other cases, the Steller's have been photographed coming away with the prey after using its superior size to dominate, usually by bearing down its mass and large bill over the smaller eagles.^[59][60][61] Cinereous vultures (Aegypius monachus) and bearded vultures (Gypaetus barbatus) are the only larger rational birds that a Steller's sea eagle may encounter in the wild.

In other cases, the three eagle species have been observed to feed in close proximity and seem to be outwardly indifferent to each other's presence. In inland areas, where golden, bald, and white-tailed eagles compete over food sources which are not as abundant as these fish and, more importantly, compete for nesting ranges, aggressive interspecies competition can be more common.^[13] White-tailed eagles and golden eagles have even killed one another in Scotland, in cases of competition for abutting nesting ranges.^[57] As in many sea and fish eagles, Steller's sea eagle may attempt to steal (and occasionally succeed in procuring) fish from osprey (Pandion haliaetus) where they coexist.^[62] Steller's sea eagles co-occur with cinereous vultures, the largest living accipitrid, during the winter in the Korean Peninsula and Northeast China. In one case, a cinereous vulture, the largest living accipitrid, was observed to be pursued in flight and kleptoparasitized by a Steller's sea eagle.^[63]

Reproduction

An immature in Łódź Zoo, Poland. Steller's sea eagles take several years to reach maturity, attaining the adult color pattern when four

This eagle builds several bulky aeries made of twigs and sticks at a height up to 1.5 m (59 in) and diameter up to 2.5 m (98 in). They usually place such nests high up on trees or on rocky outcrops at 15 to 20 m (49 to 66 ft) above the ground, sometimes in trees up to 45 m (148 ft). Alternate nests are usually built within 900 m (3,000 ft) of each other. In one case, two active nests were found to have been located within 100 m (330 ft).^[13][30]

Courtship usually occurs between February and March, and reportedly simply consists of a soaring flight above the breeding area.^[30] It was believed that pairs of sea eagles remain constant throughout life; however, the results of molecular genetic studies show that some chicks have relatively high similarity with chicks from other nests. This can be a clue to occasional polygamy in colonial nesting birds, though alternative hypotheses such as the parents of “conditional” siblings were close relatives exist.^[64] Steller's sea eagles copulate on the nest after building it.^[4] They lay their first greenish-white eggs around April to May. The eggs range from 78 to 85 mm (3.1 to 3.3 in) height and 57.5 to 64.5 mm (2.26 to 2.54 in) in width and weigh around 160 g (5.6 oz), being slightly larger than those of harpy eagles.^[30] Clutches can contain from one to three eggs, with two being the average. Usually, only one chick survives to adulthood, though in some cases as many as three will successfully fledge.^[30] After an incubation period around 39 – 45 days the chicks hatch. The chicks are altricial and covered in whitish-down on hatching. The eaglets fledge in August or early September. Adult plumage is attained at four years of age, but first breeding does not typically occur for another year or two.^[4][30]

Eggs and very small nestlings can be preyed on by arboreal mammals, such as sables and ermines, and birds, usually corvids. Any of these small, clever nest predators rely on distraction and stealth to prey on the eagle's nests and are killed if caught by either of the parents. Once they reach roughly adult size in the fledgling stage, few predators can threaten this species. In one case, a brown bear (Ursus arctos) was able to access a nest located on a rock formation and ate a fledgling eaglet, though this is believed to be exceptional. Fully-grown fledglings in tree nests are probably invulnerable to predation. Excluding the Asian black bear (Ursus thibetanus), which has not thus far been recorded as a predator, no other mammalian carnivores equal to or greater than the eagle's size can climb trees in the species' range.^[65] Due primarily to egg predation and nest collapses, only 45–67% of eggs are successfully reared to adulthood and up to 25% of nestlings may be lost.^[13] Once fully grown, though, the eagle has no natural predators.^[40]

Conservation status

Many Steller's sea eagles overwinter in Japan, where they are protected and classified as a national treasure.

Steller's sea eagles are classified as vulnerable by the IUCN. They are legally protected, being classified as a national treasure in Japan and mostly occurring in protected areas in Russia, but many threats to their survival persist. These mainly include habitat alteration, industrial pollution, and overfishing, which in turn decrease their prey source. The current population is estimated at 5,000 and decreasing.^[1] Heavy flooding, which may have been an effect of global climate change, caused almost complete nesting failure for the eagles nesting in Russian rivers due to completely hampering the ability of the parents to capture the fish essential to their nestlings' survival.^[51] Persecution of the bird in Russia continues, due to its habit of stealing furbearers from trappers.^[13] Due to a lack of other accessible prey in some areas, increasingly, eagles on Hokkaido have moved inland and scavenged on sika deer carcasses left by hunters, exposing them to a risk of lead poisoning through ingestion of lead shot.^[66]

In Kamchatka, 320 pairs have been recorded. An additional 89 nesting areas are not monitored. In the mountains of Koryakan and along the Bay of Penshina, over 1,200 pairs breed and at least 1,400 juveniles occur. About 500 pairs live in the Khabarovsk region of the Okhostsk coast, and 100 on the Shantar Islands. Another 600 pairs occur in the lower Amur. About 280 pairs are on Sakhalin Island and a few are on the Kurile Islands. The total population is around 3,200 breeding pairs. Possibly, up to 3,500 birds winter on Kamchatka, and another roughly 2,000 may occur on Hokkaido. Generally, the species' outlook is favorable. Outside the breeding range, food bases in the principal wintering areas are so far secure.^[13]

References

La Granda maraglo, Stelera maraglo aŭ Tigrokapa haliaeto (Haliaeetus pelagicus) ^[1] estas granda rabobirdo el la ordo de Akcipitroformaj birdoj kaj familio de Akcipitredoj.

Ĝi loĝas en marborda nordorienta Azio kaj ĉefe predas fiŝojn. Ĝi estas averaĝe la plej peza aglo en la mondo nome ĉirkaŭ 4.9 al 9 kg, sed ofte lokiĝas malantaŭ la Amerika harpio kaj la Filipina aglo ĉe aliaj mezuroj.^[2] La nomo Stelera maraglo devenas el la germana naturalisto Georg Wilhelm Steller.^[3]

Priskribo, sistematiko kaj statuso

Falkadisto kun Stelera maraglo en Yorkshire Dales, Anglio

Stelera maraglo ĉe Zoo de San Diego

La Granda maraglo estas la plej granda birdo de la genro Haliaeetus (kio estas tialo por la komuna nomo) kaj estas unu el la plej grandaj rabobirdoj ĝenerale. La tipa grando estas 85 al 105 cm longa kaj enverguro de 195 al 230 cm.^[2] Inoj tipe pezas el 6.8 al 9 kg, dum maskloj estas konsiderinde pli helaj kun pezogamo el 4.9 al 6 kg.^[2] Necertigita informo asertas pri granda ino, kiu ŝajne manĝegis salmojn, kaj pezis 12.7 kg.

La tuta korpo preskaŭ estas kovrita de brunaj plumoj, kiuj havas sur si grizbrunajn striojn. La kapo surhavas lancformajn plumojn kaj la frunto blankajn. Parto de la kovraj plumoj de la flugiloj, la supraj kaj malsupraj kovraj plumoj de la vosto kaj tiuj de la kruroj kaj la vostoplumoj estas blankaj. Ĝi havas 14 vostoplumojn, dum la aliaj specioj de akcipitredoj havas nur 12. La vosto sin montras konveksa. La diferenco inter la longa kaj mallonga plumoj estas 12 cm. La paro da centraj vostoplumoj estas pli pinta ol la aliaj. La flava beko estas enorme granda.

Estas agnoskitaj du subspecioj: nome la relative disvastigata nomiga pelagicus kaj la pli nekonata H. p. niger.^[4] Tiu lasta nomo estis farata por la populacio kiu ne havas blankajn plumojn escepte ĉe la vosto kaj supozeble estis loĝantaj birdoj la tutan jaron en Koreio. Laste vidata en 1968 kaj dumlonge konsiderata formortinta, ino kiu rilatis al H. p. niger laŭ aspekto naskiĝis en kaptiveco en 2001. Ties ambaŭ gepatroj estis "normalaj" laŭ aspekto, kio indikus, ke H. p. niger estas tre rara morfo pli ol valida subspecio, kiel jam estis sugestita iam.^[5][6]

La rilatoj de la Granda maraglo ne estas komplete solvitaj. Infrmoj el analizoj per DNA provizore sugestas, ke la prauloj de tiu specio diverĝis frue en la koloniigo de Holarkto fare de maragloj. Tion ege subtenas morfologia trajtoj kiaj la flavaj okuloj, beko kaj kalkanumoj kunhavataj de tiu specio kaj de aliaj nordaj maragloj, nome la Blankavosta kaj la Blankakapa maraglojn, kaj biogeografio.

Disvastiĝo kaj vivejo

Arealo de Stelera maraglo. Oranĝe: nur reproduktado
Verde: loĝantoj la tutan jaron
Blue: nur vintre
Purpure: vagantoj.

La Granda maraglo reproduktiĝas en la Kamĉatka Duoninsulo, la marborda areo ĉirkaŭ la Oĥocka Maro, la plej subaj atingas ĝis la rivero Amuro kaj norda Saĥaleno kaj la Ŝantaroj, Rusio. La majoritato de birdoj vintras pli sude, en sudaj Kuriloj, Rusio kaj Hokkaido, Japanio. Ĝi malofte videblas ankaŭ en nordorienta Ĉinio nome Ljuŝun kaj Jingkoŭ de la Nordoriento kaj Hebej-provinco krom apudmaraj regionoj de Koreio. Tiu specio estas malpli vaganta ol la Blankavosta maraglo, kaj kutime ne havas la longteritorian disiĝon komuna en junuloj de tiu specio. Tiuj birdoj troviĝis iam en Nordameriko, sed estis konsiderataj individuaj maragloj kiuj perdiĝis el Azio, kaj oni ne scias ĉu ili nestas ie en Nordameriko.

La granda grando (vidu ankaŭ artikolon Regulo de Bergmann) sugestas, ke ĝi estas glaciala relikto, signife ke ĝi evoluis en mallarĝa subarkta zono de marbordoj de plej nordorienta Azio, kiu ŝanĝis sian latitudon depende de cikloj de la glaciepoko, kaj neniam loĝis aliloke. Ĝi estas unika inter ĉiuj maragloj ĉar havas flavajn bekojn eĉ ĉe junuloj, kaj posedas 14, ne 12, vostoplumojn. La cerbo kaj beko estas la plej granda de ĉiu ajn maraglo kaj komparebla al plej grandaj egipienoj, la plej grandaj inter akcipitredoj.^[7]

Tiu palearktisa specio estis klasita kiel Vundebla. La ĉefaj minacoj al ties survivado estas habitatotuŝado, industria poluado kaj trofiŝkaptado. La nuna populacio estas ĉirkaŭkalkulata je 5,000 kaj malpliiĝanta. IUCN ruĝa listo.

Kutimaro

La nomitaj haliaetoj estas la plej grandaj kaj plej rabemaj el la genro. Ili loĝas ĉe riveroj aŭ lagoj apudmaraj. Iam ili troviĝas ankaŭ apud riveroj aŭ lagoj de montregiono. Ili flugas malrapide, ŝatas fari rondflugon kaj ripozi sur dunoj ĉe maro aŭ sur altaj arboj ĉe lago. Plejparto el ili vivas solaj kaj migras grupete. Ili krias iam draste, iam akre.

Manĝado

La Granda maraglo manĝas ĉefe fiŝojn, prefere salmojn (speciojn de genro Onchorhynchu]), trutoj kaj moruoj.^[8] Krom fiŝojn, ĝi predas ankaŭ grandajn birdojj (kiaj anasoj, anseroj, cignoj, gruoj kaj mevoj, sed ankaŭ aliaj birdojn kiaj korvoj kaj lagopoj), variaj mamuloj, kiaj leporoj, vulpoj, fokidoj, kaj ankaŭ krabojn, kalmarojn kaj kadavraĵojn.^[9] Tiu maraglo estis registrita predante iome regule junajn fokidojn. Oni ĉirkaŭkalkulis en unu studo (Brown & Amaden), ke kelkaj fokidoj alportitaj de tiuj maragloj pezas almenaŭ 9.1 kg, kio (se vera) estus la plej granda pezo portita iam ajn de birdo kaj konata; tamen la predopezoj ne estis certigitaj.^[10]

Reproduktado

En aprilo komenciĝas ilia genera tempo. Ili konstruas kelkajn nestojn (alte, 150 cm; diametro ĝis 250 cm) sur altaj poploj aŭ pinoj, aŭ sur krutaĵoj ĉe maro. La nestoj estas konstruitaj el branĉoj ĉe arbopinto en formo de telero. Ili povas ŝanĝi el unu nesto al alia kaj ofte uzas malnovajn nestojn. Pariĝado okazas februare al marte kaj maje la birdino demetas du ovojn bluec- al verdecblankajn, sen makuloj. La gepatroj kune kovas la ovojn kaj zorgas pri siaj idoj. Kutime nur unu ido survivas. Post kovada periodo de ĉirkaŭ 39 – 45 tagoj okazas eloviĝo. La idoj ĵus eloviĝintaj portas cindogrizan al blankan lanugon sur si. Tiu ŝanĝas poste al brunaj plumoj kaj je aĝo de ĉirkaŭ 10 semajnoj, la junaj birdoj lernas flugi. Ili atingas seksan maturecon je aĝo de ĉirkaŭ 4 al 5 jaroj. Plena plumaro de plenkreskuloj de la Stelera maraglo aperas nur je aĝo de 8 al 10 jaroj. La plumoj de la Tigrokapa haliaeto estas pli valoraj ol tiuj de la Blankvosta haliaeto, precipe ĝiaj 14 vostoplumoj aparte multekostas en la internacia merkato.

Ovoj kaj idoj povas esti predataj de arbaj mamuloj, kiaj martesoj, kaj de birdoj, kutime korvedoj. Plenkreskuloj de tiu aglo ne havas naturan predanton.^[11]

Bildaro

• Plenkreskulo

• Plenkreskulo, dorso

• Junulo, maldekstra flanko

Notoj

Referencoj

• BirdLife International (2008). Haliaeetus pelagicus. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj. Versio 2010.4. Internacia Unio por la Konservo de Naturo. Elŝutita 2011-05-31.

Cititaj verkoj

• Brown, Leslie Hilton (1976): Eagles of the world. David & Charles, Newton Abbot. ISBN 0-7153-7269-6
• Ferguson-Lees, James; Christie, David A. & Franklin, Kim (2005): Raptors of the world: a field guide. Helm Identification Guides, London & Princeton. ISBN 0-7136-6957-8
• True, Dan (1980): A family of eagles. Everest, New York. ISBN 0-89696-078-1
• doi 10.1016/S0305-1978(96)00049-X

Vidu ankaŭ

• Amura herbeja stepo

El pigargo gigante^[2]​ o pigargo de Steller (Haliaeetus pelagicus) es una especie de ave accipitriforme de la familia Accipitridae que habita en Corea, Japón, norte de China y regiones costeras del pacífico ruso. Es, con la arpía mayor y el águila monera, una de las mayores rapaces del mundo por su tamaño y peso. No se reconocen subespecies.^[3]​

Referencias

Haliaeetus pelagicus Haliaeetus generoko animalia da. Hegaztien barruko Accipitridae familian sailkatua dago.

Erreferentziak

Kanpo estekak

• World Bird Names

Ikus, gainera

• Haliaeetus
• Accipitridae

Kuningasmerikotka (Haliaeetus pelagicus) on suurikokoinen, luoteisen Tyynenmeren rannikoiden päiväpetolintu.

Koko ja ulkonäkö

Linnun pituus on 86,5–105 cm ja siipien kärkiväli 203–241 cm. Naaras on huomattavasti kookkaampi, ja se painaa 6,8–9 kg, kun koiraan paino on 4,9–6 kg.^[2] Epävirallinen painoennätys on itsensä lohilla lihottaneella naaraalla, joka painoi 12,7 kg. Kuningasmerikotka on keskimäärin maailman painavin kotka, mutta jäänee harpyijan ja filippiinienkotkan jälkeen kolmanneksi muilla mitoilla kuvattuna.

Valtavan kokonsa ansiosta laji herättää huomiota, ja väritykseltäänkin vanha lintu on vaikuttava: pääosin musta puku, jossa valkoista on pyrstö, "housut" ja siipien etureunat. Nokka, silmä ja koivet ovat keltaiset. Sukupuolet ovat saman väriset. Nuori lintu on kauttaaltaan tummanruskea, joskin käsisiivessä on vaaleaa kirjailua ja sulkien tyvet ovat valkoiset. Käyttäytyy kuten merikotka kaarrellen ilmavirtauksissa ja iskien siivillään harvaan mutta voimakkaasti. Lajista tunnetaan kaksi alalajia: nimialalaji H. p. pelagicus ja koreankuningasmerikotka H. p. niger, joka eräiden tutkijoiden mielestä on eri laji.

Levinneisyys

Lisääntymisalue on Kaukoidässä, pohjoisessa Beringinmereltä alkaen, Kamtšatkan niemimaa, Sahalin ja Ohotanmeren rannikot sekä Kuriilien pohjoisosat. Korean niemimaan populaation asema ja sen olemassaolo yleensä on epäselvä.

Kuningasmerikotkan uhanalaisuudesta on kahdenlaista mielipidettä.

1. IUCN:n mukaan maailman populaatio on noin 5000 yksilöä, mutta laji on vähenemässä. Vähenemisen syitä ovat rakentaminen, pesämetsien hakkuut, ympäristömyrkyt, ihmisen suorittama ryöstökalastus sekä laiton metsästys. Laji on siis IUCN:n luetteloissa uhanalainen.^[1]
2. Japanilais-venäläisen työryhmän mukaan lajin pesimäkanta on noin 3200 paria, ja lajin tulevaisuus näyttää suotuisalta, sillä se on lailla suojeltu kaikissa pesimäalueensa valtioissa. Kamtšatkalla laji pesii pääasiassa suojelualueilla. Talvehtimisalueet ovat syrjäisiä ja toistaiseksi turvallisia.^[3]

Osassa aluetta laji on muuttolintu, ja se talvehtii Japanin pohjoisosissa, Kuriileilla, Korean niemimaalla ja Kiinan rannikolla. Nuoret linnut voivat vaellella laajalti, myös Aleuteilla ja Alaskan länsiosissa.

Suomessa kuningasmerikotka on tavattu kerran: 15. huhtikuuta 1991 – 15. elokuuta 1993 Ähtärissä vanha lintu, joka nähtiin sittemmin eri puolilla maata. Lintu luokiteltiin tarhakarkulaiseksi.^[4]

Elinympäristö

Kalaa syövänä lintuna laji pesii ja talvehtii runsaskalaisilla alueilla pääasiassa meren saarilla ja rannikolla, sekä vuoristossa että alavilla alueilla. Se pesii myös mereen laskevien suurten jokien varsilla ja rannikon läheisillä järvillä.^[2]

Lisääntyminen

Laji on sukukypsä 4–5-vuotiaana. Soidinaika on helmi-maaliskuussa. Parin reviiri on lähellä vesistöä. Sisämaassa se voi olla jopa 80 kilometriä rannikolta. Pesä on suuri risulinna joko kalliojyrkänteellä tai puun latvassa. Parittelu tapahtuu pesässä. Muninta alkaa huhti-toukokuussa, ja valkovihreitä munia on 1–3, tavallisesti 2. Haudonta-aika on noin 6 viikkoa, 39–45 päivää.^[2] Untuvikot ovat vaaleanharmaita tai valkoisia. Tavallisesti pesästä selviää lentokykyiseksi 10 viikon ikäisenä vain 1 poikanen. Kuningasmerikotka saa lopullisen aikuisen linnun puvun vasta 9 tai 10 kymmenen vuoden ikäisenä. Tästä päätellen lajin elinikä voi olla useita kymmeniä vuosia.

Ravinto

Lajin pääravintoa ovat kalat, varsinkin lohikalat, joita se saalistaa itse mutta syö myös kuolleita. Se syö myös vesilintuja, nisäkkäitä ja raatoja. Sisämaassa talvehtivat linnut syövät siellä nisäkkäiden raatoja.^[5] Myös nuoret hylkeet kuuluvat ruokalistalle, useimmiten kuitenkin raatoina.^[2]

Lähteet

Haliaeetus pelagicus

Le Pygargue empereur ou Pygargue de Steller (Haliaeetus pelagicus) est une espèce asiatique de rapaces appartenant à la famille des Accipitridae.

Sous-espèces

D'après Alan P. Peterson, il existe deux sous-espèces :

• Haliaeetus pelagicus niger (Heude, 1887) ;
• Haliaeetus pelagicus pelagicus (Pallas, 1811).

Description

Plumes du cou et de la tête de Haliaeetus pelagicus

Le pygargue empereur est l'un des plus grands rapaces connus, avec la harpie féroce : il pèse 8 kg en moyenne.

Piscivore, il mange principalement du saumon, mais la force de ses pattes et de son bec lui permet de tuer des proies comme un renard polaire ou un petit phoque.

Il se rencontre sur les côtes de la mer de Béring et peut vivre jusqu'à 50 ans. Il migre pour l'hiver dans des lieux plus hospitaliers. Sa longévité dépend de son milieu de vie, de son sexe, ou encore de sa taille.

Reproduction

Les pygargues de Steller ont en général un petit, éclos après une incubation de 38 à 45 jours. Contrairement au pygargue à tête blanche, la parade nuptiale n'est pas spectaculaire. Les couples se forment dès 4 ou 5 ans et restent fidèles toute leur vie.

Répartition

• Habitat permanent
• Zones de nidification
• Habitat d'hiver
• Zones de vagabondage

Galerie

• Adulte

• Adulte

• Juvénile

• Juvénile

• Sans doute adulte.

Voir aussi

Notes et références

• Brown, Leslie Hilton (1976): Eagles of the world. David & Charles, Newton Abbot. (ISBN 0-7153-7269-6)
• Ferguson-Lees, James; Christie, David A. & Franklin, Kim (2005): Raptors of the world: a field guide. Christopher Helm, London & Princeton. (ISBN 0-7136-6957-8)
• True, Dan (1980): A family of eagles. Everest, New York. (ISBN 0-89696-078-1)
• Wink, M.; Heidrich, P. & Fentzloff, C. (1996): A mtDNA phylogeny of sea eagles (genus Haliaeetus) based on nucleotide sequences of the cytochrome b gene. Biochemical Systematics and Ecology 24: 783-791. PDF fulltext

Elang-laut steller, Haliaeetus pelagicus^[1] adalah burung besar pada famili Accipitridae. Burung ini adalah burung terberat di dunia, dengan berat 6.8 sampai 9 kg, tetapi mungkin tertinggal di belakang elang harpy Amerika dan elang Filipina pada pengukuran lainnya.

Burung ini berkembang biak di semenanjung Kamchatka, daerah pantai sekitar laut Okhotsk, lebih rendah mencapai sungai Amur dan Sakhalin utara dan kepulana Shantar, Rusia. Mayoritas burung ini saat musim dinging pergi ke selatan, di kepulauan Kuril dan Hokkaidō, Jepang.

Elang laut Steller makan ikan, terutama salmon. Selain ikan, elang laut Steller juga makan burung, mamalia dan serangga. Elang laut Steller dapat juga makan singa laut muda.

Deskipsi Badan dan Suara

Detail kepala - Gambar di Kebun Binatang Cincinnati

A falconer holding a Steller's Sea Eagle in the Yorkshire Dales, England

Elang-laut Steller adalah burung terbesar dalam genus Haliaeetus and is one of the largest raptors overall. The typical size range is 85 hingga 105 cm (33 hingga 41 in) long and the wingspan is 1,95 hingga 2,5 m (6,4 hingga 8,2 ft).^[2][3] Females typically weigh from 6,8 hingga 9 kilogram (15 hingga 20 lb; 1,07 hingga 1,42 st), while males are rather lighter with a weight range from 4,9 hingga 6 kilogram (11 hingga 13 lb; 0,77 hingga 0,94 st).^[2] An unverified record exists of a huge female, who apparently gorged on salmon, having weighed 12,7 kilogram (28 lb; 2,00 st).^{[butuh rujukan]}

Daftar pustaka

• BirdLife International (2004). Haliaeetus pelagicus. 2006 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2006. Diakses 6 May 2006. Database entry includes a range map, a brief justification of why this species is vulnerable, and the criteria used
• Brown, Leslie Hilton (1976): Eagles of the world. David & Charles, Newton Abbot.ISBN 0-7153-7269-6
• Ferguson-Lees, James; Christie, David A. & Franklin, Kim (2005): Raptors of the world: a field guide. Christopher Helm, London & Princeton.ISBN 0-7136-6957-8
• True, Dan (1980): A family of eagles. Everest, New York.ISBN 0-89696-078-1
• Wink, M.; Heidrich, P. & Fentzloff, C. (1996): A mtDNA phylogeny of sea eagles (genus Haliaeetus) based on nucleotide sequences of the cytochrome b gene. Biochemical Systematics and Ecology 24: 783-791.doi:10.1016/S0305-1978(96)00049-X PDF fulltext

Catatan kaki

Pranala luar

• BirdLife Species Factsheet. Retrieved 2006-DEC-01.
• Biocrawler.com: Windows Media streaming video showing Haliaeetus pelagicus. Retrieved 2006-DEC-01.
• Arkive.org: Real Media streaming video showing Haliaeetus pelagicus. Retrieved 2006-DEC-01.
• Natural Research Ltd.: Steller's Sea Eagle Studies. Retrieved 2006-DEC-01.

Galeri

L'aquila di mare di Steller (Haliaeetus pelagicus Pallas, 1811) è un grande uccello rapace della famiglia degli Accipitridae.

Descrizione

È la specie più grande del genere Haliaeetus e la terza aquila più grande al mondo. Misura 85–105 cm di lunghezza, con una apertura alare che può variare dai 195 ai 245 cm. Presenta un moderato dimorfismo sessuale: la femmina è più grande del maschio, che raggiunge solo 5–6 kg, mentre le femmine pesano in media 7–9 kg.

È stata descritta la prima volta dal naturalista tedesco Georg Wilhelm Steller da cui prende il nome.

Alimentazione

Si nutre essenzialmente di pesci, in maniera particolare di salmoni, ma anche di altri uccelli e piccoli mammiferi.

Distribuzione

La popolazione attuale è stimata intorno ai 5000 esemplari.

È diffusa nella penisola della Kamčatka, nell'area costiera attorno al mare di Okhotsk, attorno alla foce del fiume Amur, nelle isole Sachalin e Šantar, nelle isole Curili e ad Hokkaidō.Le popolazioni che vivono in Russia migrano ad Hokkaidō.

Galleria d'immagini

Bibliografia

• Leslie Hilton Brown: Eagles of the world. David & Charles, Newton Abbot 1976. ISBN 0-7153-7269-6
• James Ferguson-Lees, David A. Christie & Kim Franklin: Raptors of the world. Helm, London, Princeton 2005. ISBN 0-7136-6957-8
• Dan True: Family of eagles. Everest, New York 1980. ISBN 0-89696-078-1
• (EN) BirdLife International 2007, Haliaeetus pelagicus, su IUCN Red List of Threatened Species, Versione 2020.2, IUCN, 2020.

Baltapetis jūrinis erelis (lot. Haliaeetus pelagicus, angl. Steller's Sea Eagle) – Vanaginių paukščių (Accipitriformes) būrio, jūrinių erelių (Haliaeetus) genties plėšrusis paukštis.

Baltapetis jūrinis erelis su žuvimi (Hokaido sala)

Baltapečiai jūriniai ereliai ir kirai jūroje ant ledo lyčių

Baltapetis jūrinis erelis

Kūno matmenys

Baltapetis jūrinis erelis stambiausias jūrinių erelių gentyje ir vienas stambiausių plėšriųjų paukščių. Jo kūno ilgis 85-105 cm, išskėsti abu sparnai siekia 1,95-2,5 m ilgį. Sparno ilgis 57-68 cm.

Patelės už patinėlius stambesnės, jų svoris 6,8-9 kg, o patinėlių 4,9-6 kg. Yra užregistruota 12,7 kg svėrusi patelė.

Požymiai

Tai didelis paukštis. Jo snapas masyvus, geltonas, kojos ir jų pirštai geltoni, nagai dideli, riesti, tamsiai pilki. Kojų viršutinė pusė apaugusi baltomis, puriomis plunksnomis. Beveik visas jo kūnas tamsiai tamsiai rudų plunksnų su balta dėme ant pečių. Šita pati dėmė pastebima ir jam skrendant prie viršutinio sparnų pagrindo.

Poravimasis, lizdavietė, perėjimas

Baltapetis jūrinis erelis kraunasi keletą lizdų prie didelių upių, prie jūros pakrantės brandžiuose medžiuose ar ant olų apie 150 cm aukščio ir iki 250 cm skersmens lizdus. Po susiporavimo vasario - kovo mėnesiais - maždaug balandžio - gegužės mėnesiais deda pirmąjį kiaušinį. Po 39–45 dienų perėjimo periodo prasikala jaunikliai. Įprastai išgyvena tik vienas jauniklis. Jaunikliai seksualiai subręsta apie ketvirtuosius - penktuosius gyvenimo metus. Pilną suaugusių paukščių plunksnų dangą įgauna aštuntais - dešimtais gyvenimo metais.

Mityba

Minta daugiausiai žuvimis, daugiausiai lašišinėmis žuvimis. Taip pat susimedžioja ir paukščių, daugiausiai tai vandens paukščiai kaip kad antys, žąsys, gulbės, garniniai, kiriniai paukščiai ir ypač tolimųjų rytų kirus. Taip pat minta krabais, kalmarais. Žiemos metu minta ir dvėseliena. Yra atvejų kada šie paukščiai medžiodavo ruonių jauniklius ir sugebėdavo pakilti naguose laikydami net 9,1 kg sveriančius ruoniukus.

Paplitimas

Natūraliai paplitę Rytų Azijoje palei ar netoli jūrų pakrančių. Dažniausiai aplinkui Ochotsko jūrą, prie Japonijos jūros ir Dydžiojo vandenyno šiaurės vakarų pakrantėse - šiaurėje nuo Čiukčių pusiasalio ir Kamčiatkos - pietuose iki Hokaido salos ir su pavieniais klajūnais užklystančiais dar toliau į pietines Japonijos salas. Piečiausiai nuklydę stebėti Taivano saloje ir šalia salos žemyninės Azijojos pakrantėse, taip pat užklysta į Aliaską. Pagrindinės jo žiemojimo vietos yra Hokaido saloje bei pietinėse Kurilų salose.

Galerija

• 
• 
• Baltapečio jūrinio erelio jauniklis

Išnašos

Vikiteka

Nuorodos

• lynxeds.com / Steller’s Sea-eagle/Haliaeetus pelagicus video ir nuotraukos | Anglų k.
• bbc.co.uk / Steller’s sea eagle | Anglų k.
• birdlife.org / Steller’s Sea-eagle, Haliaeetus pelagicus | Anglų k.
• arkive.org / Steller’s sea eagle / Haliaeetus pelagicus | Anglų k.
• nationalgeographic.com / Steller’s Sea Eagle, Haliaeetus pelagicus | Anglų k.
• youtube.com / – Steller's Sea Eagle | video, Anglų k.
• youtube.com / Eagles in the Snow – Secret Japan – BBC Earth (youtube.com) | video, Anglų k.
• youtube.com / Wild Russia- Eagles Battle Over Food (youtube.com) | video, Anglų k.

Stellers zeearend (Haliaeetus pelagicus) is één van de grootste zeearenden, behorende tot het geslacht Haliaeetus. Deze roofvogel is genoemd naar de Duitse bioloog Georg Wilhelm Steller.

Beschrijving

Deze zwartachtig bruine roofvogels hebben een gele snavel. De veren op de staart, schouders en poten zijn wit. De wijfjes zijn (zoals bij bijna alle roofvogels) het grootst, ze kunnen tot 105 centimeter hoog worden en de spanwijdte van de vleugels kan tot 280 centimeter bedragen. De vogel wordt betrekkelijk zwaar: 7 tot 9 kilogram.

Voortplanting

Deze arend bouwt verscheidene nesten (hoogte tot 150 cm; diameter tot 250 cm) hoog in sterke bomen of op een rots. Het is zelfs mogelijk dat sommige arenden zich verplaatsen naar een ander nest om daar te broeden. Hun broedgebied is voornamelijk het Russische schiereiland Kamtsjatka, de kuststreek rond de Zee van Ochotsk, de laagvlaktes rond de Amoer en de Sjantar-eilanden in Rusland.

Na de paring, die meestal plaatsvindt tussen februari en maart, legt het wijfje de eerste wit-groene eieren rond april-mei. Na een broedtijd van 39 tot 45 dagen, komen de jongen uit. Meestal overleeft maar 1 jong uit het nest. De pas uitgekomen jongen zijn grijs tot wit en krijgen pas achteraf een mooier verenkleed. Ze voeden de jongen voornamelijk zalm. De Stellers zeearend cirkelt boven het water en duikt dan in de hoop vis te vangen. De krachtige snavel is aangepast aan dit leven.

Na ongeveer 10 weken in het nest leren de jongen rond begin september vliegen. De jongen zijn seksueel volwassen na ongeveer 5 jaar. Hun volledig volwassen verenkleed krijgen ze pas na 8 tot 10 jaar.

Verspreiding en leefgebied

Hij komt voor in Oost-Azië, voornamelijk de kusten van Japan, Rusland en China. Deze arend bewoont rotskusten aan zee en rond beboste meeroevers en rivieroevers.

Afbeeldingen

• Kop van een volwassen Stellers zeearend

• 
• 
• Stellers zeearend in Diergaarde Blijdorp

• Stellers zeearend in Diergaarde Blijdorp

• BirdLife International (2004). Haliaeetus pelagicus.
• Brown, Leslie Hilton (1976): Eagles of the world. David & Charles, Newton Abbot. ISBN 0-7153-7269-6
• True, Dan (1980): A family of eagles. Everest, New York. ISBN 0-89696-078-1

Kjempehavørn (Haliaeetus pelagicus) er en kjempestor rovfugl i haukefamilien (Accipitridae) og én av fire arter i slekten havørner (Haliaeetus). Arten er også kjent som stellerhavørn, fordi den på engelsk er oppkalt etter den tyske naturforskeren Georg Steller. Kjempehavørn er endemisk for Øst-Asia og toppkonsument i sitt økosystem. Den regnes som verdens største ørn hva masse angår,^[3] og den er nært beslektet med havørn (H. albicilla), som blant annet lever i Norge.

Kjempehavørn står oppført som sårbar på IUCNs rødliste,^[4] og den er dessuten oppført på CITES liste II.^[3]

Taksonomi

De enorme vingene hos kjempehavørnen er formet som bladet på ei padleåre

En fylogenetisk studie av Retnaningtyas, Hermadhiyanti & Listyorini (2017) viser at hvitbukhavørn (Icthyophaga leucogaster) trolig hører hjemme i gruppen med havørner (Haliaeetus), og videre at kjempehavørn er søsterarten til både havørn (H. albicilla) og hvithodehavørn (H. leucocephalus).^[5]

Fylogenien for haukefamilien (Accipitridae) følger her Taxonomy in Flux og er i henhold til Boyd (2017),^[6] men denne inndelingen er kontroversiell. HBW Alive regner for eksempel åtte arter til gruppen havørner (Haliaeetus), deriblant hvitbukhavørn.^[7] Taxonomy in Flux regner kun fire arter, og har valgt å legge de fire andre til gruppen med flodørner (Icthyophaga). Dette gjelder blant annet hvitbukhavørn, men også brunhavørn (I. sanfordi), flodørn (I. vocifer), og gasserflodørn (I. vociferoides).^[6]

Biologi

Verdens største rovfugl er nært beslektet med havørn (H. albicilla), som blant annet lever i Norge

Nebbet er massivt i størrelse og culmen karakteristisk buet med tydelig vokshud nær basen

Føttene er kraftige og tærne er utrustet med dolkelignende sorte klør. Den gule skjellhuden er et minne etter de øglelignende sauropsidene fuglene utviklet seg fra

Bekskrivelse

Kjempehavørn måler omkring 85–105 cm og er i snitt den største ørnen i verden, med en vekt på cirka 4,9–9 kg, avhengig av kjønn. Arten viser tydelig kjønnsdimorfisme, i det hunnen blir betydelig større enn hannen. Hun veier i snitt 6,8–9 kg og blir cirka 19 prosent større og inntil 79 prosent tyngre enn hannen. Han veier i snitt 4,9–6 kg. Vingespennet hos denne arten utgjør normalt cirka 195–245 cm, avhengig av kjønnet.^[3] Uavhengige kilder hevder imidlertid at denne fuglen kan bli betydelig større enn snittet av arten. Palmer (1988) hevder vingespennet kan bli opp mot 274 cm,^[8] mens Fischer (1959) hevder opp mot 280 cm.^[9]

Fjærdrakten er mørk brun (nærmest sort) med karakteristiske hvite skuldre og en hvit kileformet stjert med 14 dynamiske halefjær^[10] (det normale for havørner er 12 halefjær). Det gir arten stor manøvreringsevne i luften. De enorme vingene er formet som bladet på ei padleåre. Den har dessuten hvite tegninger i pannen, som av og til kan også kan strekke seg opp til krona, og hvite «bukser» på de undere ekstremitetene, som ender i enorme gule føtter med lange tær og kraftige dolkelignende sorte klør. Nebbet er blekgult, enormt og buet, med bred dypgul vokshud ved basen av culmen. Øynene er fremovervendte og har lysegul iris. Fjærdrakten er lik mellom kjønnene. Ungfuglene ligner de voksne, men har innslag av grått over hodet og brystet, spetter i det hvite på vingene, og sorte tupper på den skittenhvite stjerten.^[3]

Det eksisterer kanskje også en fargevariant uten de hvite tegningene, bortsett fra den hvite stjerten, men den er bare registrert med absolutt sikkerhet i ett tilfelle, ved en dyrepark (Tierpark Berlin) i Berlin. Den ble først beskrevet i 1887 og gitt det vitenskapelige navnet H. p. niger.^[11] Varianten hevdes å være fra det sørlige Ussuriland og Koreahalvøya, men typen har ikke blitt observert i det fri på mer enn 50 år. Den siste observasjonen er fra 1968.^[11] Den lokale typen kan derfor være utdødd. Arten som sådan regnes derfor som monotypisk, fordi det er uklart om H. p. niger var en selvstendig underart eller ikke.^[3]

Utbredelse og atferd

Kjempehavørn er endemisk for Øst-Asia og holder til i kystregionene vest i Beringhavet og rundt kysten av Okhotskhavet. Arten overvintrer sør til Ussuriland, Koreahalvøya og Japan (Hokkaido og N. Honshu). Den er utbredt i ei smal landstripe langs kysten, med såkalte terrasseklipper (opp mot 100 m høye), skogvokste daler, åpent vann og elveløp med rikelig tilgang på fisk, spesielt stillehavslaks (død eller levende). Fugler som overvintrer i Japan er imidlertid svært avhengige av torskefisken alaskatheragra (Theragra chalcogramma) for å klare seg. Arten er vant med snø og is.^[3]

Arten eter imidlertid også åtsler av seler, andefugler og måkefugler, og den er også observert når den jakter og dreper andre fugler. Det er dessuten kjent at den kan ta fjellrev, sobel og haredyr. I Japan er det kjent at arten trekker innover i landet og eter på åtsler etter hjortedyr.^[3]

Kjempehavørn har stor flygeevne og den er en svært dyktig seiler, som vet å utnytte turbulensen til sin fordel. Når fuglene jakter vagler den seg som regel i et tre 5–30 m over vannflaten, eller den sitter å venter på en steinformasjon nær vannet. Den har som andre ørner ypperlig syn. Når den oppdager et bytte stuper arten ned med føttene først for å gripe byttet med klørne, som regel på grunt vann. Den kan også sirkle 6–7 m over vannflaten og utføre stupet derfra. Vinterrasjonene består av cirka 840 g med mat daglig, økende til opp mot 3 150 g i hekketiden om sommeren, hvorav cirka 820 g kan bli gitt til et enkelt avkom og 1 550 g til avkom i et rede som sådan.^[3]

Hekkeatferd

Arten legger eggene i andre halvdel av april og i begynnelsen av mai, og hekketiden varer gjerne til ut i september, men det varierer noe i forhold til regionene og variasjonene i de årlige klimaforholdene. Hekkingen innledes gjerne med gjensidig flygeoppvisninger, der fuglene kan sirkle i høyder opp mot 2 km over bakken og drive med luftakrobatikk og forfølgelsesjakt på hverandre. Akrobatikken inneholder typisk raske stup, spiraler og hurtige unnamanøvreringer, gjerne ledsaget av høylydt vokalisering.^[3]

De enorme redene bygges av kvist og kan måle opp mot 2,5 m i diameter og 4 m i dybde. Det plasseres i toppen av høyre trær eller på klippeavsatser, som oftest omkring 30 m over bakken og alltid nær vann. Hunnen legger 1–3 (typisk 2) egg. Inkubasjonstiden tar cirka 38–45 dager. Avkommet har hvit dun når det klekker. Den første ordentlige fjærdrakten opptrer etter cirka 70 dager, mens utviklingen til full fjærdrakt tar ytterligere cirka 2–3 måneder.^[3]

Arten forlater gjerne hekkeområdene i oktober og returnerer i mars–april påfølgende år. Migrasjonen tar gjerne voksne fugler omkring 21–25 dager å fullføre, men ungfugler bruker typisk 31–61 dager.^[3]

Populasjon og trusler

Ifølge BirdLife International teller den globale populasjonen cirka 4 600–5 100 individer, inkludert cirka 1 830–1 900 hekkende par. Dette er en nedgang fra omkring 7 500 individer på 1990-tallet. Majoriteten (1 200–1 500 par) hekker på Kamtsjatkahalvøya, mens det befinner seg cirka 1 100 fugler i Amurland og omkring 560 fugler på Sakhalin. Om vinteren overvintrer omkring 2 000 fugler på Hokkaido i Japan. I Magadan (Øst-Sibir) var hekkesuksessen for innlandspopulasjonen i nedgang i perioden 1991–2009, mens den langs kysten hadde en svak oppgang i den samme perioden.^[3]

Hovedårsaken til nedgangen skyldes tap av eller endringer i habitatet, spesielt storskala hogst av gammelskog, men også storstilt hydroelektrisk kraftverksutbygging i vassdragene og industriell forurensning (ørner er på grunn av sin predatoriske atferd som toppkonsument spesielt utsatt for blyforgiftning og andre miljøgifter) langs kysten, som følge av den ekspanderende petrokjemiske industrien. I tillegg bidrar både lovlig og ulovlig jakt til nedgangen.^[3]

Arten er legalt fredet i Russland, Japan, Kina og Sør-Korea. I Russland blir fuglene overvåket i mange av naturreservatene.^[3]

Inndeling

Inndelingen av haukefamilien følger i hovedsak Taxonomy in Flux og er i henhold til Boyd (2017),^[6] med unntak av underfamilien Aquilinae. Den følger den nye revisjonen til Lerner et al. (2017).^[12] Norske navn på artene følger Norsk navnekomité for fugl og er i henhold til Syvertsen et al. (2008, 2017).^[1][2] Navn og beskrivelser i parentes er ikke offisielle.

• Accipitriformes, haukefugler
  • Accipitridae, haukefamilien
    • Buteoninae, (glenter, havørner og våker)
      • Harpagini
      • Milvini, (havørner og glenter)
        • Haliastur
        • Milvus
        • Haliaeetus, havørner
          • H. leucoryphus, båndhavørn
          • H. pelagicus, kjempehavørn (monotypisk)
          • H. albicilla, havørn
          • H. leucocephalus, hvithodehavørn
        • Icthyophaga, flodørner
      • Buteonini

Referanser

Eksterne lenker

• (sv) Kjempehavørn hos Dyntaxa
• (en) Kjempehavørn i Encyclopedia of Life
• (en) Kjempehavørn i Global Biodiversity Information Facility
• (en) Kjempehavørn hos Fossilworks
• (en) Kjempehavørn hos NCBI
• (en) Kjempehavørn hos ITIS
• (en) Kategori:Haliaeetus pelagicus – bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• (en) Haliaeetus pelagicus – galleri av bilder, video eller lyd på Wikimedia Commons
• Haliaeetus pelagicus – detaljert informasjon på Wikispecies

Bielik olbrzymi (Haliaeetus pelagicus) – gatunek ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Występuje na północnopacyficznym wybrzeżu Azji, wędrowny. Narażony na wyginięcie.