dcsimg

Pantarka czarna ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Pantarka czarna[4] (Agelastes niger) – gatunek ptaka z rodziny perlic (Numididae). Występuje w Afryce. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem.

Występowanie

Pantarka czarna występuje od południowo-wschodniej Nigerii i południowego skraju Republiki Środkowoafrykańskiej na północy przez Kamerun, Gabon i Gwineę Równikową po angolską prowincję Kabinda na południu i północne Kongo oraz skrajnie północno-wschodnią Demokratyczną Republikę Konga na wschodzie[5][6][3].

Systematyka

Taksonomia

Takson po raz pierwszy opisany przez J. Cassina w 1857 roku pod nazwą Phasidus niger[2]. Opis ukazał się w czasopiśmie Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. Jako miejsce typowe autor wskazał Cape Lopez w Kongo[2]. Wcześniej umieszczany w monotypowym rodzaju Phasidus, ale uważa się, że jest ściśle związany z pantarką białoszyją (Agelastes meleagrides)[7]. Takson monotypowy, nie wyróżniono podgatunków[5][6].

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi od greckiego słowa αγελαστος agelastos – „posępny, ponury” (negatywny przedrostek α- a- oraz γελαστης gelastēs – „śmiejąca się osoba” (γελαω gelaō – „śmiać się”))[8]. Epitet gatunkowy pochodzi od łacińskiego słowa niger – „czarny, ciemny kolor, lśniąca czerń”[9].

Morfologia

Długość ciała 40-43 cm, masa ciała około 700 g[5]. Samiec z reguły jest większy od samicy. Głowa naga o kolorze ciemnoróżowym lub różowym, z krótkim grzebieniem koloru czarnego. Na gardle i szyi kilka puchowych piór. Reszta upierzenia koloru czarnego z wyjątkiem płowo-białego środka brzucha[5]. Od jednej do trzech ostróg. Samica podobna do samca, ale posiada tylko jedną ostrogę. Tęczówki brązowoszare, dziób zielonkawoszary, nogi szarobrązowe. U osobników młodocianych pióra na brzuchu koloru białego, końcówki piór na górnych częściach ciała koloru szarego, pokrywy szarobrązowe, brak ostróg[5].

Głos

Muzyczne, piskliwe „kwi” powtarzane często w tempie 2-3 razy na sekundę, w czasie zagrożenia głos staje się jeszcze przenikliwszy i powtarzany jest szybciej: w tempie 5-6 razy na sekundę[5].

Ekologia

Siedlisko i pokarm

Pantarka czarna zamieszkuje gęste, pierwotne lasy deszczowe, preferując gęste zarośla[5]. W Gabonie widywana także na skraju lasu, w północnej Angoli na porzuconych uprawach na polanach, w Kamerunie pozornie ogranicza się do wnętrza lasu[5].

Poluje głównie na owady, chrząszcze, mrówki oraz termity[5]. Spożywa też inne bezkręgowce takie jak stonogi, czasami również małe żaby[5]. Spożywany materiał roślinny zawiera twarde nasiona, zielone liście i owoce (np. palm). Pokarm zdobywa na ziemi, grzebiąc w ziemi, czasami w grupach liczących do dziesięciu ptaków[5].

Rozród

Pantarka czarna prawdopodobnie jest monogamiczna. Sezon rozrodczy w północno-wschodniej Demokratycznej Republice Konga przypada prawie w każdym miesiącu, ale przede wszystkim w bardziej suchym okresie od grudnia do lutego[5]. W innych rejonach zasięgu występowania pantarki czarnej sezon rozrodczy jest słabo poznany, ptaki zaobserwowane w okresie od grudnia do marca w Kongu oraz we wrześniu w Angoli nie były w trakcie rozrodu[5]. Gniazdo nieopisane. Jaja koloru bladoczerwono-brązowego, czasami z żółtym lub fioletowym odcieniem. Wymiary jaja 42×34 mm[5]. Upierzenie piskląt głównie rudo-ciemne i czarne.

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[3]. Całkowita populacja pantarek czarnych może liczyć 100,000–500,000 osobników[5]. Pomimo trendu spadkowego na skutek utraty siedlisk i polowań, gatunek ten nadal jest szeroko rozpowszechniony[10].

Przypisy

  1. Agelastes niger, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c J. Cassin. Catalogue of Birds collected at Cape Lopez, Western Africa, by Mr. P. B. DuChaillu, in 1856, with notes and descriptions of new species. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 8, s. 322, 1857 (ang.).
  3. a b c BirdLife International 2012, Agelastes niger [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-09-20] (ang.).
  4. Nazwy polskie za: Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko: Rodzina: Numididae de Selys Longchamps, 1842 - perlice - Guineafowl (wersja: 2015-08-29). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2015-09-20].
  5. a b c d e f g h i j k l m n o I. Martínez, G. M. Kirwan: Black Guineafowl (Agelastes niger). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2015. [dostęp 2015-06-14]. (ang.)
  6. a b Frank Gill, David Donsker (red.): Megapodes, guans, guineas & New World quail (ang.). IOC World Bird List: Version 5.3. [dostęp 2015-09-20].
  7. B.P. Hall. The relationship of the Guinea-Fowls Agelastes meleagrides Bonaparte and Phasidus niger Cassin. „Bulletin of the British Ornithologists' Club”. 81, s. 132, 1961 (ang.).
  8. J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2015-09-21]. (ang.)
  9. J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2014. [dostęp 2015-09-21]. (ang.)
  10. J. Ekstrom, S. Butchart: Black Guineafowl Agelastes niger. BirdLife International. [dostęp 2015-09-21].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Pantarka czarna: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Pantarka czarna (Agelastes niger) – gatunek ptaka z rodziny perlic (Numididae). Występuje w Afryce. Gatunek nie jest zagrożony wyginięciem.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL