Isogomphodon oxyrhynchus és una espècie de peix de la família dels carcarínids i de l'ordre dels carcariniformes.
Els mascles poden assolir els 160 cm de longitud total.[3][4]
Es troba a l'Illa de Trinitat, Guaiana, Surinam, Guaiana Francesa i Brasil.[3]
Isogomphodon oxyrhynchus és una espècie de peix de la família dels carcarínids i de l'ordre dels carcariniformes.
Der Dolchnasenhai (Isogomphodon oxyrhynchus) ist der einzige bekannte Vertreter der Gattung Isogomphodon innerhalb der Requiemhaie (Carcharhinidae).
Der Dolchnasenhai ist gekennzeichnet durch seine lang und spitz ausgezogene Schnauze sowie das aus schlanken und spitzen Zähnen bestehende Gebiss. Diese haben im Ober- und im Unterkiefer dieselbe Gestalt und sind mit bis zu 60 Zähnen viel zahlreicher als bei allen anderen Vertretern der Requiemhaie. Die Schneiden sind fein gesägt. Er ist einförmig grau mit einer helleren Unterseite und erreicht eine Maximalgröße von etwa 1,50 Metern.
Der Dolchnasenhai ist spezialisiert auf den Fang von kleinen Schwarmfischen. Seine Zähne bilden eine Fangreuse, die zum Packen dieser Beute optimal genutzt werden kann. Die Jungtiere kommen lebend zur Welt und sind bei der Geburt etwa 40 Zentimeter lang.
Verbreitet ist der Dolchnasenhai in den tropischen Gewässern des Westatlantik zwischen Trinidad und Guinea sowie vor der Küste Nordbrasiliens.
Die Population ist in den letzten 10 Jahren um 90 % zurückgegangen. Aufgrund der langsamen Fortpflanzungsrate und weil dieser Hai immer wieder als Beifang in Stellnetzen landet, gilt die Art als vom Aussterben bedroht (critically endangered).[1]
Der Dolchnasenhai (Isogomphodon oxyrhynchus) ist der einzige bekannte Vertreter der Gattung Isogomphodon innerhalb der Requiemhaie (Carcharhinidae).
The daggernose shark (Isogomphodon oxyrhynchus) is a little-known species of requiem shark, in the family Carcharhinidae, and the only extant member of its genus. It inhabits shallow tropical waters off northeastern South America, from Trinidad to northern Brazil, favoring muddy habitats such as mangroves, estuaries, and river mouths, though it is intolerant of fresh water. A relatively small shark typically reaching 1.5 m (4.9 ft) in length, the daggernose shark is unmistakable for its elongated, flattened, and pointed snout, tiny eyes, and large paddle-shaped pectoral fins.
Daggernose sharks are predators of small schooling fishes. Its reproduction is viviparous, with females give birth to 2–8 pups every other year during the rainy season; this species is capable of shifting the timing of its reproductive cycle by several months in response to the environment. Harmless to humans, the daggernose shark is caught for food and as bycatch in artisanal and commercial fisheries. Limited in range and slow-reproducing, it has been assessed as Critically Endangered by International Union for Conservation of Nature in light of a steep population decline in recent years. The current population is believed to be extremely low, with no more than 250 individuals believed to be in existence as of 2016.[2] Indeed, it may even be in reproductive collapse, in which case it will likely become extinct in the near future.[3]
The first scientific description of the daggernose shark, as Carcharias oxyrhynchus, was published by German biologists Johannes Peter Müller and Friedrich Gustav Jakob Henle in their 1839 Systematische Beschreibung der Plagiostomen. They chose the specific epithet oxyrhynchus, from the Greek oxys ("sharp" or "pointed") and rhynchos ("nose"). In 1862, American ichthyologist Theodore Gill coined the genius Isogomphodon for this species, from the Greek isos ("equal"), gomphos ("nail" or "peg"), and odous ("tooth"). However, Isogomphodon was subsequently relegated to being a synonym of Carcharhinus, until it was resurrected by shark authority Stewart Springer in 1950.[4] Regardless of its taxonomic validity, Isogomphodon, along with the genera Nasolamia and Prionace, is closely related to Carcharhinus. An extinct relative, I. acuarius, dates back to the Middle Eocene (45 Ma).[5]
The daggernose shark is found along the northeastern coast of South America, off Trinidad, Guyana, Suriname, French Guiana, and northern Brazil.[4] It reportedly occurs as far south as Valença in the central Brazilian state of Bahia, though fishery surveys have not detected this species in the area and it is apparently unknown to local fishermen.[1]
An inhabitant of coastal waters at a depth of 4–40 m (13–131 ft), the daggernose shark prefers highly turbid waters and decreases in number with increasing water clarity. Females tend to be found at greater depths than males.[6] Its range encompasses a wide continental shelf with a humid tropical climate, extensive mangroves, and draining by numerous rivers including the Amazon. Water salinity in this area ranges from 20 to 34 ppt, while the tidal amplitude can measure up to 7 m (23 ft).[1] Daggernose sharks are most common over shallow muddy banks and in estuaries and river mouths. It seems to be intolerant of low salinity, moving inshore during the dry season (June to November) and offshore during the rainy season (December to May).[7] This species is not known to make long-distance movements, though some local seasonal movements are possible.[1]
As its common name suggests, the daggernose shark has a very long, flattened snout with a pointed tip and an acutely triangular profile from above. The eyes are circular and minute in size, with nictitating membranes (a protective third eyelid). The nostrils are small, without prominent nasal skin flaps. There are short but deep furrows at the corners of the mouth on both jaws. The tooth rows number 49–60 and 49–56 in the upper and lower jaws respectively. Each tooth has a single narrow, upright cusp; the upper teeth are slightly broader and flatter than the lower teeth, with serrated rather than smooth edges.[4]
The body is robustly built, with large, broad, paddle-like pectoral fins that originate under the fifth gill slit. The first dorsal fin originates over the posterior half of the pectoral fin bases. The second dorsal fin is about half as tall as the first and located over or slightly ahead of the anal fin. The anal fin is smaller than the second dorsal fin and has a deep notch in the rear margin. The caudal fin has a well-developed lower lobe and is preceded by a crescent-shaped notch on the upper side of the caudal peduncle. The coloration is a plain gray above, sometimes with a brownish or yellowish cast, and lighter below.[4] Males attain a length of 1.4 m (4.6 ft) and females 1.6 m (5.2 ft).[1] There are unsubstantiated records of individuals 2.0–2.4 m (6.6–7.9 ft) long.[4] The maximum known weight is 13 kg (29 lb).[6]
The dominant shark species within the daggernose shark's range are the smalltail shark (Carcharhinus porosus) and the bonnethead (Sphyrna tiburo).[1] Its elongated snout and tiny eyes are likely consequences of living in murky sediment-laden waters, reflecting an adaptive emphasis on electroreception and other rostral senses rather than vision. The snout bears a superficial similarity to the goblin shark (Mitsukurina owstoni), some Apristurus catsharks, and the long-nosed chimaeras, all found in the deep sea.[6] With long jaws and numerous small teeth, the daggernose shark is well-suited for capturing the small schooling fishes that comprise most of its diet. Known prey taken include herring, anchovies, catfish, and croakers.[4]
The daggernose shark is viviparous; once the developing embryos exhaust their supply of yolk, the depleted yolk sac is converted into a placental connection through which the mother delivers sustenance. Females give birth to litters of 2–8 pups every other year, following a year-long gestation period. There is no correlation between female size and number of offspring.[6] Mating and parturition take place over a roughly six-month period from the beginning to the end of the rainy season. However, the daggernose shark is capable of shifting the timing of its reproductive cycle by at least four months, possibly in response to varying environmental conditions.[8] Females move into shallow coastal nurseries to give birth; one important nursery exists off Brazilian state of Maranhão.[6]
Newly born daggernose sharks measure 38–43 cm (15–17 in) in length.[6] Males mature at 103 cm (41 in) long, corresponding to an age of 5–6 years, while females mature at 115 cm (45 in) long, corresponding to an age of 6–7 years. The lifespan of males has been measured at up to 7 years, and females 12 years; extrapolating from growth rates suggest that the largest known males and females may be 12 and 20 years old respectively.[9]
The daggernose shark poses little danger to humans due to its small size and teeth.[4] This shark is caught in small numbers by subsistence fishers in Trinidad, Guyana, Suriname, and French Guiana.[6] It also comprises about one-tenth of the catch of a northern Brazil floating gillnet fishery targeting Serra Spanish mackerel (Scomberomorus brasiliensis) and Acoupa weakfish (Cynoscion acoupa), which operates in estuaries during the dry season. This shark is often found in markets, but is not highly regarded as a food fish. The International Union for Conservation of Nature (IUCN) has assessed this species as Critically Endangered, as it has a limited distribution and is highly susceptible to overfishing due to its low reproductive rate. The daggernose shark has declined over 90% over the past decade off Brazil, and similar declines have likely also occurred elsewhere in its range as fishing pressure in the region continues to grow more intense. The IUCN has urgently recommended the implementation of conservation schemes and the expansion of fishery monitoring for this species.[1] Evidence also points to this species being on the verge of or already in reproductive collapse.[3]
The daggernose shark (Isogomphodon oxyrhynchus) is a little-known species of requiem shark, in the family Carcharhinidae, and the only extant member of its genus. It inhabits shallow tropical waters off northeastern South America, from Trinidad to northern Brazil, favoring muddy habitats such as mangroves, estuaries, and river mouths, though it is intolerant of fresh water. A relatively small shark typically reaching 1.5 m (4.9 ft) in length, the daggernose shark is unmistakable for its elongated, flattened, and pointed snout, tiny eyes, and large paddle-shaped pectoral fins.
Daggernose sharks are predators of small schooling fishes. Its reproduction is viviparous, with females give birth to 2–8 pups every other year during the rainy season; this species is capable of shifting the timing of its reproductive cycle by several months in response to the environment. Harmless to humans, the daggernose shark is caught for food and as bycatch in artisanal and commercial fisheries. Limited in range and slow-reproducing, it has been assessed as Critically Endangered by International Union for Conservation of Nature in light of a steep population decline in recent years. The current population is believed to be extremely low, with no more than 250 individuals believed to be in existence as of 2016. Indeed, it may even be in reproductive collapse, in which case it will likely become extinct in the near future.
El cazón picudo (Isogomphodon oxyrhynchus ) es una especie de tiburón de la familia Carcharhinidae.
Los machospueden alcanzar los 160 cm de longitud total.[2][3]
Se encuentra en Venezuela, Isla de Trinidad, Guyana, Surinam, Guayana Francesa y Brasil.[2]
El cazón picudo (Isogomphodon oxyrhynchus ) es una especie de tiburón de la familia Carcharhinidae.
Isogomphodon oxyrhynchus Isogomphodon generoko animalia da. Arrainen barruko Carcharhinidae familian sailkatzen da.
Isogomphodon oxyrhynchus Isogomphodon generoko animalia da. Arrainen barruko Carcharhinidae familian sailkatzen da.
Isogomphodon oxyrhynchus
Le Requin bécune (Isogomphodon oxyrhynchus) est une espèce de requins de la famille des Carcharhinidae, seul membre existant de son genre Isogomphodon. Le Requin bécune est reconnaissable grâce à son museau allongé, aplati et pointu en forme de poignard, ses yeux minuscules et ses grandes nageoires pectorales en forme de pagaie. La taille maximale de ce requin est estimée à 1,71 m de longueur.
Le Requin bécune est vivipare : la femelle donne naissance à trois à huit petits tous les deux ans pendant la saison des pluies. Il capture les petits poissons en banc comme les harengs, les anchois, les silures et les courbines. Endémique de l'océan Atlantique Sud-Ouest, il habite les eaux tropicales peu profondes situées entre Trinité-et-Tobago et le nord du Brésil, préférant les habitats d'eaux troubles tels que les mangroves, les estuaires et les embouchures des rivières.
Inoffensif pour l'être humain, le Requin bécune est essentiellement pêché comme prise accessoire dans les pêcheries artisanales et commerciales. En raison de son aire de répartition très limitée et de son faible taux de reproduction, l'espèce a été évaluée comme étant en danger critique d'extinction par l'Union internationale pour la conservation de la nature (UICN). La population actuelle est extrêmement faible et se trouve certainement en effondrement.
Le Requin bécune a un museau très long, aplati et se terminant en un triangle effilé[1], décrit comme en forme de poignard[2]. Les yeux sont circulaires et minuscules, avec des membranes nictitantes. Les narines sont petites, sans rabat nasal proéminent. Il y a des sillons courts mais profonds aux coins de la bouche sur les deux mâchoires[1]. Ce requin présente cinq petites fentes branchiales égales[3].
Les dents longues et érigées sont petites et sans cuspide[1]. Les dents supérieures sont plus larges et plus plates que les dents inférieures[4]. Les bords des dents supérieures sont dentelés et ceux des dents inférieures sont lisses[1]. Dans la mâchoire supérieure, il y a 49 à 60 dents et dans la mâchoire inférieure 49 à 58 dents[3].
Son museau allongé et ses yeux minuscules sont des adaptations probables à la vie dans les eaux troubles chargées de sédiments[1].
Le corps est solidement construit, avec de grandes nageoires pectorales, très larges et en forme de pagaie[1]. Les nageoires pectorales sont situées juste derrière la dernière paire de fentes branchiales[3]. La première nageoire dorsale a la forme d'une faucille légèrement incurvée dans le dos[3], elle est placée au-dessus des nageoires pectorales[1]. La deuxième nageoire dorsale a une forme rhomboïde. La nageoire anale est plus petite que la deuxième nageoire dorsale[3]. L'extrémité inférieure est arrondie et fortement incurvée vers l'arrière tandis que l'extrémité supérieure est pointue[3]. À la base de la nageoire caudale, une petite rainure cutanée est visible[5].
La peau est grise ou gris-jaune sur le dessus et blanche sur le dessous du corps (ventre et flancs[3]), sans marque notable[1]. La nageoire caudale et le bord distal de la nageoire dorsale sont plus foncés que le corps[3].
Les femelles sont généralement plus grandes que les mâles. Selon une étude menée sur les côtes du Maranhão au Brésil, la longueur des femelles varie de 55 à 145 cm et celle des mâles de 60 à 125 cm[6]. La longueur maximale enregistrée est de 152 cm[7]. L'observation de 1 135 Requins bécunes et des anneaux de croissance annuels de 105 sections de vertèbres a permis d'estimer les paramètres de l'équation de croissance de von Bertalanffy : L ′ ( t ) = k ( L ∞ − L ( t ) ) {displaystyle L'(t)=kleft(L_{infty }-L(t)
ight)} 
En raison de son long museau allongé, le Requin bécune ressemble aux rhinochimaeridés, au Requin-lutin (Mitsukurina owstoni) ou à certains requins du genre Apristurus[1].
Avec de longues mâchoires et de nombreuses petites dents, le Requin bécune est bien adapté pour capturer les petits poissons en bancs qui composent la majeure partie de son régime alimentaire. Parmi les proies connues, citons les harengs, les anchois, les silures et les courbines[1].
Le Requin bécune est vivipare avec un placenta vitellin. Une fois que les embryons, qui sont en développement, épuisent leur réserve de vitellus, le sac vitellin appauvri est converti en une connexion placentaire. Les femelles donnent naissance à des portées de trois à huit petits[7]. Le cycle des naissances se produit tous les deux ans, après une première période d'un an de développement des follicules ovariens puis une période de gestation d'une année[1] (probablement de janvier à décembre[6]). Il n'y a pas de corrélation entre la taille de la femelle et le nombre de descendants. Les naissances ont lieu durant la saison des pluies (de décembre à mai), quand la salinité de l'eau est au plus bas[1].
Sur les côtes brésiliennes du Maranhão, il a été observé que 70 % des femelles capturées en janvier (saison des pluies) portaient des œufs récemment fertilisés ou de très petits embryons ; les autres femelles avaient de gros ovaires indiquant un futur accouplement[6]. En novembre, lors la saison sèche, les embryons portés par les femelles mesurent 37 cm et sont sur le point de naître[6]. Les jeunes savent nager et se nourrir seuls dès la naissance[9]. Une importante pouponnière existe au large de l'État brésilien de Maranhão[10].
Les Requins bécunes mesurent entre 38 et 43 cm de longueur à la naissance[7]. Les mâles atteignent leur maturité sexuelle une fois qu'ils mesurent environ 90 à 110 cm, ce qui correspond à un âge de cinq à six ans, tandis que les femelles atteignent leur maturité entre 105 et 112 cm, ce qui correspond à un âge de six à sept ans[7]. L'âge moyen de reproduction est cependant inconnu[1]. À partir des spécimens les plus vieux jamais étudiés (douze ans pour une femelle et sept ans pour un mâle), l'extrapolation des taux de croissance suggère que le record de longévité des femelles et mâles est de respectivement vingt et douze ans[11].
Le Requin bécune est un poisson d'eaux tropicales côtières peu profondes. Il fréquente les estuaires, les mangroves et les embouchures de rivières. Il n'est pas rapporté qu'il puisse remonter les cours d'eau[1]. Au nord du Brésil, il est pêché entre quatre et quarante mètres de profondeur. Les femelles semblent préférer des eaux plus profondes que les mâles. Cette espèce affectionne les eaux très troubles et diminue en nombre avec la clarté croissante de l'eau. L'espèce est peut-être restreinte au nord du Brésil à cause d'un habitat inapproprié d'eau trop claire, sans mangrove, avec des côtes trop profondes[1].
Dans son aire de répartition, la salinité de l'eau varie de 20 à 34 ppm, tandis que l'amplitude de la marée peut atteindre sept mètres. Le Requin bécune est plus commun sur les bancs boueux peu profonds et dans les estuaires et les embouchures des rivières. Il semble intolérant à l'égard de la faible salinité, se déplaçant vers la côte pendant la saison sèche (de juin à novembre) et au large pendant la saison des pluies (de décembre à mai)[1].
Cette espèce n'est pas connue pour effectuer des migrations sur de longues distances. Des mouvements saisonniers locaux sont documentés : le Requin bécune est plus présent sur les marchés aux poissons brésiliens pendant la moitié de l'année. Il est probable que l'espèce se déplace vers le nord — du côté de l'Amérique centrale et des Caraïbes — durant la première moitié de l'année lorsque le débit de l'Amazone augmente[12], ce qui diminue la salinité de l'eau[13]. Ainsi, sur la côte du Maranhão au Brésil, l'espèce pénètre dans les baies durant la saison sèche et se déplace vers les bancs côtiers peu profonds durant la saison des pluies[6].
Les espèces de requins dominantes dans l'aire de répartition du Requin bécune sont le Requin tiqueue (Carcharhinus porosus) et le Requin-marteau tiburo (Sphyrna tiburo)[11].
Le Requin bécune est une espèce marine endémique de l'océan Atlantique Sud-Ouest[14]. L'aire de répartition englobe une plate-forme continentale avec un climat tropical humide[1]. Le Requin bécune est l'une des espèces de requin qui occupe l'aire de distribution la plus étroite dans le monde[15].
L'espèce se trouve le long de la côte nord-est de l'Amérique du Sud, au large de Trinité-et-Tobago, du Guyana, du Suriname, de la Guyane et du nord du Brésil jusqu'au 3°S. Il est peut-être présent au Venezuela. Il aurait également été vu aussi loin au sud que Valença dans l'État de Bahia au centre du Brésil, bien que les relevés de pêche n'aient pas détecté cette espèce dans la région et que les pêcheurs locaux ne la connaissent pas[11],[16].
.jpg)
Le Requin bécune pose peu de danger pour les humains en raison de sa petite taille et de la forme de ses dents[3],[17]. Ce requin est capturé en petit nombre par des pêcheurs de subsistance[18] à Trinité, au Guyana, au Suriname, en Guyane française et peut-être au centre du Brésil[10]. Ce requin est souvent trouvé sur les marchés, bien que sa chair soit peu considérée pour la consommation[10].
La pression de pêche est en augmentation, notamment au Brésil[16]. Les enquêtes réalisées entre les années 1980 et les années 2000 montrent que le Requin bécune est le sixième elasmobranche le plus pêché dans l’État du Maranhão[19],[Note 1]. Au nord du Brésil, il compose environ un dixième de la capture des pêcheries flottantes au filet maillant ciblant le Thazard tacheté du Sud (Scomberomorus brasiliensis) et l'Acoupa rouge (Cynoscion acoupa), qui est pratiquée dans les estuaires pendant la saison sèche[15]. Il est également une prise accessoire dans les filets maillants ciblant Sciades parkeri, dans les chaluts à crevettes du genre Penaeus et de manière générale dans les palangres[15].
Les spécimens pêchés sont matures depuis environ deux ans, ce qui limite leurs chances de reproduction[16]. Les femelles, vivant dans des eaux plus profondes, sont moins souvent prises dans les filets maillant. Au nord du Brésil, elles sont en surnombre par rapport aux mâles avec un ratio de 1 pour 0,8[1].
La population de Requin bécune a décliné de plus de 90 % au cours de la décennie 2010 au large du Brésil, et des déclins similaires se sont probablement produits ailleurs dans son aire de répartition alors que la pression de pêche dans la région continue à augmenter[11]. Les analyses démographiques des années 2000 montre que les populations diminuent de 18,4 % par an[20].
Une étude réalisée en 2016 montre que le Requin bécune est l'une des espèces de requin les moins résilientes en raison de son faible taux de reproduction et du grand nombre de jeunes capturés comme prises accessoires[15]. Le taux de survie de l'espèce est de 38,9 % à la première année de vie, entraînant une diminution progressive de la population[20]. Le taux de mortalité à cause de la pêche est de 47 % et le taux d'exploitation de l'espèce est de 72 %, ce qui indique que l'exploitation de l'espèce n'est pas durable[15]. Ces signes indiquent un probable effondrement des populations[15].
L'Union internationale pour la conservation de la nature (UICN) a évalué cette espèce comme étant en danger critique d'extinction[11], car sa distribution est limitée et qu'elle est très sensible à la surpêche en raison de son faible taux de reproduction[16]. L'UICN recommande la mise en œuvre de toute urgence de programmes de conservation et l'expansion de la surveillance de la pêche pour cette espèce[11].
Bien que des migrations saisonnières locales soient suspectées, le Requin bécune n'est pas protégé par la convention de Bonn sur les espèces migratrices[13].
Le Requin bécune est placé dans la liste rouge des espèces menacées du Brésil[21] où l'espèce est considérée comme en danger d'extinction depuis 2004 puis en danger critique d'extinction depuis 2006[15]. Elle est ainsi protégée par la loi[22]. En 2014, le ministère de l'Environnement brésilien a de nouveau classé l'espèce en danger critique d'extinction (ordonnance 445/2014)[15],[21]. Sous cette protection, la pêche et le commerce de l'espèce sont restreints[19].
L'une des pistes de protection de l'espèce est l'extension de l'aire de protection environnementale Reentrâncias Maranhenses aux rives et aux eaux côtières[20]. Les chercheurs mettent en avant l'absence de régulation des pêcheries artisanales dans les aires marines protégées et, plus généralement, des manquements dans le contrôle et l'inspection des pêcheries brésiliennes[15],[20]. En 2018, une étude réalisée à partir d'une identification ADN de carcasses de pêcheries du Nord du Brésil a montré que le Requin bécune est encore pêché, ce qui démontre l'inefficacité du règlement appliqué aux pêcheries[19]. La pêche au filet maillant au Brésil n'est pas gérée par le gouvernement et les espèces-cibles (Cynoscion acoupa et Sciades parkeri) sont d'ailleurs en train de disparaître en raison de la surpêche. Les scientifiques mettent en exergue une fuite en avant avec l'emploi de filets maillants de plus en plus grands pour compenser la perte de productivité[15]. Les recherches menées au Brésil sont très pessimistes sur la survie de l'espèce[15].
En France, le Requin bécune est considéré comme une espèce déterminante de l'inventaire ZNIEFF de Guyane[23].
Au Guyana, l'espèce est reconnue comme en danger critique d'extinction et est protégée sur l'ensemble du territoire par le règlement sur la gestion et la conservation de la nature (Wildlife management and conservation regulations) de 2013[24].
Le Requin bécune est décrit sous le nom scientifique Carcharias oxyrhynchus par Johannes Peter Müller et Friedrich Gustav Jakob Henle en 1839 dans Systematische Beschreibung der Plagiostomen. L'holotype catalogué 1843.2.1.7 BMNH est dans les collections du musée d'histoire naturelle de Londres[25]. En 1862, Theodore Nicholas Gill place le Requin bécune dans le genre Isogomphodon ; toutefois, des auteurs ultérieurs considèrent que ce genre est un synonyme de Carcharhinus. En 1950, le spécialiste des requins Stewart Springer rétablit le genre Isogomphodon[3].
Isogomphodon avec les genres Prionace et Nasolamia est étroitement lié à Carcharhinus. En 2012, une analyse phylogénétique de l'ADN mitochondrial a conclu que I. oxyrhynchus est à la base du clade Carcharhinus[26]. Isogomphodon comprend une seule autre espèce, Isogomphodon acuarius, éteinte il y a 45 millions d'années durant l'Éocène[26].
Le nom scientifique Isogomphodon provient du grec ancien « iso », signifiant « égal », « gomphos », signifiant « nez » et « odous », signifiant « dents »[17].
En français, le terme « bécune » provient probablement de l'espagnol « becuna » et désigne les sphyrènes, des poissons tropicaux ressemblant au barbeau[27]. Le Requin bécune est également appelé « demoiselle[15] » ou « Requin demoiselle[2] » en Guyane. Au Brésil, l'espèce est appelée « quati », « pato »[15] ou encore « cação-quati » et « tubarão-quati »[20]. En anglais, le Requin bécune est appelé Daggernose shark[23], ce qui signifie littéralement « requin à nez en forme de dague ».
En dehors de rares publications de paléontologie et de taxonomie, les études sur le Requin bécune ont été menées uniquement sur les côtes Nord du Brésil et ont porté sur son abondance, sa reproduction, sa croissance et sur les études génétiques[15].
Isogomphodon oxyrhynchus
Le Requin bécune (Isogomphodon oxyrhynchus) est une espèce de requins de la famille des Carcharhinidae, seul membre existant de son genre Isogomphodon. Le Requin bécune est reconnaissable grâce à son museau allongé, aplati et pointu en forme de poignard, ses yeux minuscules et ses grandes nageoires pectorales en forme de pagaie. La taille maximale de ce requin est estimée à 1,71 m de longueur.
Le Requin bécune est vivipare : la femelle donne naissance à trois à huit petits tous les deux ans pendant la saison des pluies. Il capture les petits poissons en banc comme les harengs, les anchois, les silures et les courbines. Endémique de l'océan Atlantique Sud-Ouest, il habite les eaux tropicales peu profondes situées entre Trinité-et-Tobago et le nord du Brésil, préférant les habitats d'eaux troubles tels que les mangroves, les estuaires et les embouchures des rivières.
Inoffensif pour l'être humain, le Requin bécune est essentiellement pêché comme prise accessoire dans les pêcheries artisanales et commerciales. En raison de son aire de répartition très limitée et de son faible taux de reproduction, l'espèce a été évaluée comme étant en danger critique d'extinction par l'Union internationale pour la conservation de la nature (UICN). La population actuelle est extrêmement faible et se trouve certainement en effondrement.
Lo squalo dal muso a stiletto (Isogomphodon oxyrhynchus (J. P. Müller & Henle, 1839)), unico rappresentante del genere Isogomphodon Gill, 1862, è uno squalo appartenente alla famiglia Carcharhinidae. Vive in acque tropicali poco profonde al largo del Sudamerica nordorientale da Trinidad fino al Brasile settentrionale. In particolare predilige ambienti fangosi come le foreste di mangrovie, gli estuari e foci, anche se è intollerante all'acqua dolce. Le dimensioni di questi squali sono relativamente piccole, con lunghezze massime di circa 1,5 metri. Il muso allungato, appiattito ed appuntito, gli occhi minuscoli e le pinne pettorali grandi e a forma di remo rendono la specie inconfondibile.
Questi animali predano piccoli pesci che si muovono in banco. La riproduzione è vivipara, le femmine mettono al mondo da due a otto avannotti ogni due anni durante la stagione delle piogge. Il ciclo riproduttivo può anche essere spostato in risposta a modifiche ambientali. Innocui per l'uomo, questi squali sono catturati per motivi di alimentazione o incidentalmente insieme ad altre prede. A causa della diffusione molto ridotta e dei lenti tassi di riproduzione, l'International Union for Conservation of Nature osservanto il rapido declino della popolazione negli ultimi anni ha classificato la specie come in pericolo critico.
La prima descrizione ufficiale della specie, a cui fu dato il nome di Carcharias oxyrhynchus, fu pubblicata dai biologi tedeschi Johannes Peter Müller e Friedrich Gustav Jakob Henle nel loro lavoro del 1839 Systematische Beschreibung der Plagiostomen. L'epiteto oxyrhynchus, deriva dal Greco Antico oxys ("punta" o "appuntito") e rhynchos ("naso"). Nel 1862, l'ittiologo americano Theodore Gill ha coniato il genere Isogomphodon per questa specie, dal Greco isos ("eguale"), gomphos ("narici"), e odous ("dente"). In seguito tuttavia, Isogomphodon fu relegato a sinonimo di Carcharhinus, finché non fu reintrodotto dall'esperto di squali Stewart Springer nel 1950[2]. In ogni caso, nonostante la riconosciuta validità tassonomica, il genere Isogomphodon, così come i generi Nasolamia e Prionace, sono molto somiglianti al genere Carcharhinus. Si conosce un altro membro del genere Isogomphodon, ormai estinto: l'Isogomphodon acuarius, risalente al Medio Eocene (45 milioni di anni fa)[3]
Questa specie si trova lungo le coste nordorientali del Sudamerica, al largo di Trinidad, Guyana, Suriname, Guyana francese e del Brasile settentrionale[2]. stato avvistato anche in luoghi più a Sud, come Valença, nello stato brasiliano di Bahia, anche se i pescatori del luogo sembrano non conoscerlo e le ricerche legate alla pesca non lo citano[1].
Abitano acque costiere a profondità variabili tra i 4 ed i 40 metri, preferiscono acque torbide. Le femmine tendono a vivere in acque più profonde rispetto ai maschi[4]. L'areale comprende la piattaforma continentale in zone a clima umido e tropicale, aree ricoperte da mangrovie e dove sfociano numerosi grandi fiumi incluso il Rio delle Amazzoni. In queste acque la salinità varia tra 20 e 34 ppt e l'altezza delle onde di marea può raggiungere i 7 metri[1]. Capita spesso di avvistarli in corrispondenza dei fondali poco profondi e fangosi degli estuari. Sembrano infatti intoleranti a salinità eccessive, e migrano verso la costa durante la stagione secca (da giugno a novembre), riportandosi al largo in quella umida[5]. Le migrazioni non sono in genere relative a lunghe distanze[1].
Il muso è allungato ed appiattito, appuntito e dall'alto ha un profilo triangolare molto accentuato. Gli occhi sono di forma circolare e di dimensioni minute, dotati di membrane nittitanti. Le narici sono piccole e dotate di lembi di pelle protettivi. Sia la mascella superiore che quella inferiore sono dotate di solchi profondi agli angoli. La mascella superiore è dotata di 49-60 file di denti, quella inferiore di 49-56 file. Ogni dente ha un'unica cuspide centrale. I denti superiori sono leggermente più larghi ed appiattiti di quelli inferiori con bordi serrati tra loro[2].
Il corpo è robusto, con pinne pettorali ampie a forma di remo che spuntano proprio al di sotto della quinta fessura branchiale. La prima pinna dorsale si trova al di sopra del bordo posteriore della base delle succitate pinne pettorali. La seconda dorsale è grande circa la metà della prima e si trova al di sopra della pinna anale. Quest'ultima è più piccola della seconda dorsale e presenta una tacca profonda sul margine posteriore. La pinna caudale ha un lobo ventrale ben sviluppato, ed è preceduta da una tacca profonda sulla parte superiore del peduncolo caudale.
Il colore della pelle è grigiastro sul dorso, a volte con sfumature giallastre o brunate, e più chiaro sul ventre[2].
I maschi raggiungono lunghezze di circa 1,4 metri, le femmine di 1,6 metri[1]. Sono stati trovati anche esemplari di 2-2,4 metri[2]. La maggiore massa corporea mai rinvenuta è di 13 kg[4].
Nel loro habitat, gli squali dominanti sono i Carcharhinus porosus e lo Sphyrna tiburo[1]. Il muso allungato e gli occhi minuscoli sono adattamenti evolutivi che insieme al particolare sviluppo dell'elettroricezione rispetto alla vista sono dovuti al particolare habitat in ci vive l'Isogomphodon oxyrhynchus, caratterizzato da fondali fangosi che lo squalo deve sondare ed esplorare. La superficie del muso è simile a quelle di altri squali come il Mitsukurina owstoni e quelli del genere Apristurus, o delle Rhinochimaeridae, tutti pesci che vivono in acque profonde[4]. Le mascella allungate e dotate di numerosi piccoli denti sono particolarmente adatti a catturare i piccoli pesci che si muovono in banco e che costituiscono la quasi totalità della loro dieta. In particolare sono sicuramente predate aringhe, sardine, pesce gatto e scienidi[2].
Questo squalo è una specie vivipara. Quando l'embrione esaurisce la riserva di tuorlo, il sacco vitellino diventa placenta e l'avannotto continua la sua crescita. La femmina dà alla luce da 2 a 8 avannotti ogni 2 anni, dopo una gestazione lunga circa un anno. Le dimensioni della femmina non sono proporzionali a quelle della cucciolata[4]. Sia l'accoppiamento che il parto quindi avvengono nel periodo di circa sei mesi che corrisponde a grandi linee alla stagione delle piogge. In ogni caso la specie può reagire a variazioni delle condizioni ambientali traslando il ciclo riproduttivo di circa 4 mesi[6]. Le femmine partoriscono in acque poco profonde, un'importante area nido è quella al largo dello stato brasiliano di Maranhão[4].
I nuovi nati misurano tra 38 e 43 cm in lunghezza[4]. Il maschio matura all'età di 5-6 anni alla lunghezza di circa 103 cm in media, la femmina all'età di 6-7 anni e 115 cm di lunghezza. I maschi vivono all'incirca fino all'età di 7 anni, le femmine fino a 12, con picchi registrati relativi ad un maschio di 12 ed una femmina di 20 anni rispettivamente[7].
Le dimensioni degli Isogomphodon oxyrhynchus, ed in particolare quelle dei loro denti, fanno sì che essi rappresentino un pericolo veramente modesto per l'uomo[2]. Viceversa, la specie è pescata per motivi di sussistenza a Trinidad, nella Guyana, in Suriname, nella Guyana francese[4]. Nella stagione secca, la specie viene anche catturata incidentalmente nel nord del Brasile tra le reti da posta preparate per gli Scomberomorus brasiliensis ed i Cynoscion acoupa, costituendo addirittura il 10% del pescato. Questi squali si trovano spesso nei mercati, ma non sono considerati cibo pregiato. L'International Union for Conservation of Nature (IUCN) ha stabilito che la specie è a rischio critico, ha una distribuzione molto limitata e la pesca eccessiva è molto pericolosa per via dei tassi di riproduzione molto ridotti. Negli ultimi 10 anni il loro numero in Brasile si è ridotto del 90%, e qualcosa di simile è avvenuto anche nelle altre parti dell'areale a causa di una pesca sempre più intensiva. L'IUCN ha inoltre indicato come urgenti l'introduzione di piani di conservazione e di monitoraggio della pesca di questi animali[1].
Lo squalo dal muso a stiletto (Isogomphodon oxyrhynchus (J. P. Müller & Henle, 1839)), unico rappresentante del genere Isogomphodon Gill, 1862, è uno squalo appartenente alla famiglia Carcharhinidae. Vive in acque tropicali poco profonde al largo del Sudamerica nordorientale da Trinidad fino al Brasile settentrionale. In particolare predilige ambienti fangosi come le foreste di mangrovie, gli estuari e foci, anche se è intollerante all'acqua dolce. Le dimensioni di questi squali sono relativamente piccole, con lunghezze massime di circa 1,5 metri. Il muso allungato, appiattito ed appuntito, gli occhi minuscoli e le pinne pettorali grandi e a forma di remo rendono la specie inconfondibile.
Questi animali predano piccoli pesci che si muovono in banco. La riproduzione è vivipara, le femmine mettono al mondo da due a otto avannotti ogni due anni durante la stagione delle piogge. Il ciclo riproduttivo può anche essere spostato in risposta a modifiche ambientali. Innocui per l'uomo, questi squali sono catturati per motivi di alimentazione o incidentalmente insieme ad altre prede. A causa della diffusione molto ridotta e dei lenti tassi di riproduzione, l'International Union for Conservation of Nature osservanto il rapido declino della popolazione negli ultimi anni ha classificato la specie come in pericolo critico.
De dolkneushaai (Isogomphodon oxyrhynchus) is een vis uit de familie van roofhaaien (Carcharhinidae), orde grondhaaien (Carcharhiniformes), die voorkomt in het westen en het zuidwesten van de Atlantische Oceaan.
De dolkneushaai kan een maximale lengte bereiken van 160 centimeter. Het lichaam van de vis heeft een langgerekte vorm.
De dolkneushaai is een zout- en brakwatervis die voorkomt in een tropisch klimaat. De soort is voornamelijk te vinden in kustwateren (zoals estuaria, lagunes en brakke zeeën), getijdestromen en rotsachtige wateren. De diepte waarop de soort voorkomt is maximaal 15 meter onder het wateroppervlak. Het dieet van de vis bestaat hoofdzakelijk uit dierlijk voedsel. Hij eet macrofauna en jaagt op andere vis (het is een roofvis).
De dolkneushaai (Isogomphodon oxyrhynchus) is een vis uit de familie van roofhaaien (Carcharhinidae), orde grondhaaien (Carcharhiniformes), die voorkomt in het westen en het zuidwesten van de Atlantische Oceaan.
Multimedia w Wikimedia Commons Isogomphodon oxyrhynchus – gatunek rekina z rodziny żarłaczowatych, jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju Isogomphodon. Zamieszkuje płytkie tropikalne wody u wybrzeży północno-wschodniej Ameryki Południowej, od Trynidadu na północy po północną Brazylię na południu. Preferuje siedliska o mulistym dnie w pobliżu lasów namorzynowych, estuariów i ujść rzek, choć nie jest to gatunek amfidromiczny, przystosowany do życia zarówno w słonej i słodkiej wodzie. Posiada wydłużoną spłaszczoną głowę z ostro zakończonym pyskiem i dużym U-kształtnym otworem gębowym. Cechą charakterystyczną tego gatunku są duże szerokie, trójkątne płetwy piersiowe. Dorosłe osobniki nie przekraczają zwykle 1,5–1,6 m długości.
Dieta tego rekina składa się głównie z małych ryb kostnoszkieletowych. Podobnie jak inne żarłaczowate jest żyworodny. Samica rodzi od 2 do 8 młodych w trakcie pory deszczowej, zwykle co drugi rok. Gatunek ten zdolny jest do przesuwania cyklu reprodukcyjnego z uwagi na niedogodne warunki środowiskowe. Nie stanowi zagrożenia dla człowieka. W celach komercyjnych poławiany jest głównie dla mięsa, czasami znajdowany jako przyłów. Z uwagi na ograniczony zasięg występowania oraz mocny spadek wielkości populacji w porównaniu do powolnego tempa reprodukcyjnego, Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznała tego rekina za gatunek krytycznie zagrożony (CR).
Rekin ten został po raz pierwszy opisany jako Carcharias oxyrhynchus przez niemieckich biologów Johannesa Petera Müllera i Jakoba Henle w 1839 roku w pracy pt. „Systematische Beschreibung der Plagiostomen". Holotyp oznaczony numerem katalogowym BMNH 1843.2.1.7 znajduje się w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Londynie[3]. Epitet gatunkowy pochodzi od greckich słów „oxys" – zaostrzony i „rhynchos" oznaczającego nos[4]. W 1862 roku amerykański ichtiolog Theodore Nicholas Gill stworzył dla tego gatunku nowy rodzaj Isogomphodon, powstały po połączeniu greckich słów „isos" (równy), „gomphos" (gwóźdź lub kołek) i „odous" (ząb). Przez późniejszych autorów rodzaj ten został uznany za synonim Carcharhinus. W 1950 roku Stewart Springer, amerykański specjalista od zachowań rekinów, przywrócił ważność tego rodzaju[5]. Isogomphodon wraz z Prionace i Nasolamia są ściśle powiązane z rodzajem Carcharhinus. W 2012 roku Gavin Naylor i inni na podstawie analizy filogenetycznej mitochondrianego DNA uznali, że I. oxyrhynchus jest najbardziej bazalnym przedstawicielem „grupy Carcharhinus”[6]. Drugi poznany, wymarły już gatunek I. acuarius datuje się na środkowy eocen (45 mln lat temu)[7].
Isogomphodon oxyrhynchus zamieszkuje wody przybrzeżne północno-wschodniej Ameryki Południowej – u wybrzeża Trynidadu, Gujany, Surinamu, Gujany Francuskiej i północnej Brazylii[5]. Południowa granica zasięgu sięga prawdopodobnie po Valença w centralnej części brazylijskiego stanu Bahia, choć brak danych na temat połowów tego rekina tak daleko na południu[2].
Zamieszkuje części akwenów o głębokości 4-40 metrów, preferując wody mętne o mulistym lub piaszczystym dnie. Im bardziej przejrzysta woda tym mniej obserwuje się osobników. Badania wykazują, że samice zamieszkują głębsze wody i schodzą na większe głębokości niż samce[8]. Rekiny te spotyka się wzdłuż górnych krawędzi szelfów kontynentalnych, w pobliżu rozległych lasów namorzynowych, estuariów oraz ujść rzek, w tym Amazonki, choć nie jest to gatunek amfidromiczny, przystosowany do życia zarówno w słonej i słodkiej wodzie. Zasolenie wody na obszarach występowania tego gatunku waha się między 20 – 34 ppt, natomiast amplituda pływów wynosi nawet 7 metrów[2]. Z uwagi na nietolerancję wody o niskim zasoleniu populacje tego rekina sezonowo przemieszczają się, przebywając w porze suchej (od czerwca do listopada) w przybrzeżnych wodach, by w trakcie pory deszczowej (grudzień-maj) przenieść się do głębszych, otwartych wód dalej od brzegu[9]. Brak informacji na temat długodystansowych migracji, choć możliwe, że rekiny te okresowo wędrują wzdłuż północno-wschodniego wybrzeża Ameryki Południowej[2].
Rekin ten posiada wrzecionowaty, wydłużony, lekko zbudowany korpus. Cechą charakterystyczną tego gatunku jest wydłużona wąska głowa o ostro zakończonym pysku ze stosunkowo dużym, U-kształtnym otworem gębowym (stąd angielska nazwa daggernose shark – rekin sztyletonosy). W szczękach mieści się kilka rzędów zębów. Pierwszy z nich ułożony jest pionowo, a każdy kolejny coraz bardziej pochylony ku tyłowi. W razie utraty któregoś z zębów na jego miejsce przesuwa się następny z kolejnego rzędu. Trzon górnych zębów jest masywny i trójkątny o piłkowanych krawędziach po obu stronach, podstawa jest szeroka, bocznie spłaszczona. Mniejsze dolne zęby posiadają gładkie ostre krawędzie, wąski trzon i szerszą podstawę w stosunku do szczytu zęba. W górnej szczęce mieści się 49–60 zębów, w dolnej 49–58. Okrągłe nozdrza osadzone są po bokach pyska – bliżej otworu gębowego, niż szczytu pyska – posiadają małe trójkątne fałdy skórne. Stosunkowo małe, okrągłe oczy wyposażone są w fałdy półksiężycowate spojówek (ochraniające migotkę). Za nimi znajdują się niewielkie owalne tryskawki. Rekin ten posiada pięć niedużych równych szczelin skrzelowych. Na spodzie pyska widoczne są liczne elektroreceptory zwane ampułkami Lorenziniego[5].
Tępo zakończona pierwsza, stosunkowo niska, trójkątna płetwa grzbietowa ma długą, dużą, wolną, dalszą końcówkę. Kształtem przypomina łagodnie wygięty ku tyłowi sierp. Mniejsza druga płetwa grzbietowa ma romboidalny kształt i szeroką podstawę. Umiejscowiona jest nad płetwą odbytową. Pomiędzy płetwami grzbietowymi widoczny jest wyraźny międzygrzbietowy łuk[9]. Zaokrąglone na końcach płetwy piersiowe są długie i szerokie, z mocno zagiętą dystalną krawędzią. Ulokowane są tuż za ostatnią parą szczelin skrzelowych. Małe płetwy brzuszne, podobnie jak pierwsza druga grzbietowa, mają romboidalny kształt i szeroką podstawę. U samca z wewnętrznej, tylnej części płetw brzusznych wykształcił się narząd kopulacyjny zwany pterygopodium. Płetwa odbytowa jest nieco mniejsza od drugiej płetwy grzbietowej. Posiada zaokrągloną, mocno wygiętą ku tyłowi dolną i ostrą wolną górną końcówkę. Na końcu ogona mieści się długa, heterocerkiczna, asymetryczna płetwa ogonowa. Na końcu jej górnego łuku, kilkukrotnie dłuższego od dolnego, mieści się duży szeroki trójkątny fałd skórny poprzedzony wyraźnym wcięciem[5]. U podstawy płetwy ogonowej widoczna jest mała skórna bruzda[9].
Skórę pokrywają romboidalne połyskujące łuski plakoidalne. Grzbiet rekina ma jasno lub ciemnoszarą barwę, niekiedy z żółtym lub brązowym odbarwieniami. Spód i boki są nieco jaśniejsze, barwy białej lub srebrnej. Płetwa ogonowa oraz dystalna krawędź płetwy grzbietowej są ciemniejsze od korpusu[5]. Na bokach i spodzie ciała występują nieregularne ciemne plamki[10]. Samce osiągają zazwyczaj 1,4 m, samice są większe i mogą mierzyć nawet 1,6[2]-1,7 m[10]. Wielkość jest cechą dymorfizmu płciowego. Istnieją niepotwierdzone dane na temat osobników mierzących 2,0-2,4 m[5]. Dorosłe osobniki osiągają masę 13 kilogramów[8].
Na obszarach występowania I. oxyrhynchus dominującymi gatunkami rekinów są łopatogłów (Sphyrna tiburo) oraz Carcharhinus porosus[2]. Wydłużony pysk i małe oczy tego rekina, są prawdopodobnie skutkiem życia w mętnych osadowych wodach. Do orientacji przy poruszaniu się i poszukiwaniu pokarmu używane są elektroreceptory umiejscowione na spodzie pyska, służące do elektrolokacji oraz linia boczna złożona z neuromastów, wrażliwych na ruchy oraz ciśnienie wody, a nawet jej skład chemiczny. Budowa pyska przypomina budowę pysków u rekina chochlika (Mitsukurina owstoni), niektórych gatunków z rodzaju Apristurus oraz długopyskich chimer – wszystkie te gatunki zamieszkują głębiny oceaniczne[8]. Długie szczęki i liczne drobne zęby u I. oxyrhynchus przystosowane są do polowania na małe ryby kostnoszkieletowe, które stanowią główny element diety tego rekina. Odżywia się głównie śledziowatymi, sardelowatymi, kulbinowatymi i sumokształtnymi[5].
Podobnie jak inne żarłaczowate jest żyworodny. Samce dojrzewają płciowo po osiągnięciu ponad 100 centymetrów długości, w wieku 5-6 lat; samice zaś po osiągnięciu 115 cm w wieku 6-7 lat[2]. Gody mają miejsce podczas pory deszczowej – od grudnia do maja. Gatunek ten zdolny jest do przesuwania cyklu reprodukcyjnego nawet o cztery miesiące z uwagi na niedogodne warunki środowiskowe, choćby opóźnienie pory deszczowej[10]. W okresie godów pobudzone samce uporczywie próbują doprowadzić do kopulacji, często w sposób agresywny, gryząc samicę w okolicy płetwy grzbietowej i płetw piersiowych. Jest to typowe zachowanie dla żarłaczowatych. Kopulacja ma miejsce w płytkich przybrzeżnych wodach i odbywa się za pomocą pterygopodium, narządu wykształconego z dystalnych fragmentów płetw brzusznych samców. Embriony w ciele matki zużywają zapasy żółtka z pęcherzyka żółtkowego, który później łączy się z ścianą macicy, tworząc tzw. łożysko żółtkowe, dzięki któremu dostarczane jest pożywianie z organizmu matki[11]. Po trwającej 12 miesięcy ciąży samica rodzi od 2 do 8 młodych. W przeciwieństwie do innych żarłaczowatych, liczba młodych nie zależy od rozmiarów matki. Większy wpływ na wielkość miotu mają czynniki środowiskowe takie jak dostępność pokarmu czy temperatura[10]. Na czas porodu samice wracają do płytkich przybrzeżnych wód, w miejsca takie jak wybrzeża brazylijskiego stanu Maranhão[8]. Noworodki mierzą około 42 cm[2] i od chwili narodzin potrafią swobodnie pływać i pobierać pokarm[11]. Samice zachodzą w ciążę zwykle co drugi rok. Najstarsze złowione osobniki miały odpowiednio 7 (samiec) i 12 lat (samica), co sugeruje, że samice dożywają 20, a samce około 12 lat[2].
Rekin ten nie stanowi zagrożenia dla ludzi z uwagi na niewielkie rozmiary i drobne zęby[5]. Poławiany jest sporadycznie przez miejscowych rybaków u wybrzeży Trynidadu, Gujany, Surinamu i Gujany Francuskiej[8]. Stanowi 10% połowów rekinów u wybrzeży północnej Brazylii, gdzie znajdowany jest najczęściej jako przyłów w sieciach skrzelowych przeznaczonych do połowów makreli hiszpańskiej (Scomberomorus maculatus) i kulbińca z gatunku Cynoscion acoupa w pobliżu ujść rzek w trakcie pory suchej. Choć popularne na rynku, mięso tego rekina nie jest wysoko cenione. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznała I. oxyrhynchus za gatunek krytycznie zagrożony i wpisała do Czerwonej księgi gatunków zagrożonych, z uwagi na endemiczność i ograniczony obszar występowania oraz możliwość przełowienia z uwagi na powolne tempo reprodukcyjne i dużą śmiertelność młodych w pierwszym roku życia (nawet 61,1%). Wielkość populacji I. oxyrhynchus spadła o 90% w przeciągu dekady u wybrzeży Brazylii, prawdopodobnie również na innych obszarach występowania. Analiza demograficzna przeprowadzona przez Santana i Lessa w 2002 roku, wskazuje, że wielkość populacji maleje nawet o 18,4% rocznie[2][12]. Pomimo tego intensywność połowów wciąż wzrasta. IUCN zaleca pilne wdrożenia odpowiednich programów ochrony oraz szczegółowe monitorowanie połowów tego gatunku u wybrzeży Brazylii, ale i również innych krajów[2]. Rekin ten wpisany został w 2004 roku na brazylijską listę gatunków zagrożonych (ang. Brazilian National list of Endangered Species – IBAMA) przez Ministerstwo Środowiska Brazylii[12].
Isogomphodon oxyrhynchus – gatunek rekina z rodziny żarłaczowatych, jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju Isogomphodon. Zamieszkuje płytkie tropikalne wody u wybrzeży północno-wschodniej Ameryki Południowej, od Trynidadu na północy po północną Brazylię na południu. Preferuje siedliska o mulistym dnie w pobliżu lasów namorzynowych, estuariów i ujść rzek, choć nie jest to gatunek amfidromiczny, przystosowany do życia zarówno w słonej i słodkiej wodzie. Posiada wydłużoną spłaszczoną głowę z ostro zakończonym pyskiem i dużym U-kształtnym otworem gębowym. Cechą charakterystyczną tego gatunku są duże szerokie, trójkątne płetwy piersiowe. Dorosłe osobniki nie przekraczają zwykle 1,5–1,6 m długości.
Dieta tego rekina składa się głównie z małych ryb kostnoszkieletowych. Podobnie jak inne żarłaczowate jest żyworodny. Samica rodzi od 2 do 8 młodych w trakcie pory deszczowej, zwykle co drugi rok. Gatunek ten zdolny jest do przesuwania cyklu reprodukcyjnego z uwagi na niedogodne warunki środowiskowe. Nie stanowi zagrożenia dla człowieka. W celach komercyjnych poławiany jest głównie dla mięsa, czasami znajdowany jako przyłów. Z uwagi na ograniczony zasięg występowania oraz mocny spadek wielkości populacji w porównaniu do powolnego tempa reprodukcyjnego, Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznała tego rekina za gatunek krytycznie zagrożony (CR).
O tubarão-quati (Isogomphodon oxyrhynchus) é a única espécie de tubarão do gênero Isogomphodon. É um tubarão de água salobra, relativamente pequeno, chegando a medir 160 cm quando adulto. Habita águas costeiras tropicais no nordeste da América do Sul. É vítima de pesca e comercialização e hoje em dia, essa espécie é extremamente rara e está na beira da extinção.[1]
O tubarão-quati foi originalmente descrito pelos biólogos alemães Johannes Peter Müller e Friedrich Gustav Jakob Henle em 1839 como Carcharias oxyrhynchus.
O nome Isogomphodon oxyrhynchus vem do grego "isos" que significa igual, "gomphos" que significa molar, e "odous" que significa dentes. E também do grego "oxyrrhynchus" que significa "nariz afiado".
O tubarão-quati tem um focinho muito longo, achatado e pontudo, igual o focinho do tubarão-duende; seus olhos são bem pequenos e circulares; seu corpo é robusto, com barbatanas peitorais largas, igual a um remo, que se originam sob a quinta fenda branquial; a sua área dorsal tem uma coloração cinza claro, as vezes com um tom acastanhado ou amarelado; um macho adulto atinge em média 140 cm, e a fêmea 160 cm de comprimento. Mas, há registros não confirmados de espécimes de 200 a 240 cm; o peso máximo já registrado é de apenas 13 quilos. A idade máxima já registrada nessa espécie na natureza é de 12 anos.
Os tubarões-quati habitam águas salobras em costas de climas tropicais no Oceano Atlântico ocidental no nordeste da América do Sul, desde Trindade e Tobago até o norte do Brasil. Podem ser encontrados em profundidades de 0 à 40 metros.
O tubarão-quati é víviparo, tendo normalmente 4 filhotes em um ninho. No nascimento os filhotes podem chegar a medir de 38 para 41 cm de comprimento.
Os tubarões-quati correm um seríssimo risco de extinção, foram considerados como espécie em perigo crítico pela União Internacional para a Conservação da Natureza (IUCN) desde 2006. A população viva dessa espécie hoje em dia é de aproximadamente apenas 250 pra baixo. Resultado disso tudo, a exploração, pesca e comercialização dos humanos.
O tubarão-quati (Isogomphodon oxyrhynchus) é a única espécie de tubarão do gênero Isogomphodon. É um tubarão de água salobra, relativamente pequeno, chegando a medir 160 cm quando adulto. Habita águas costeiras tropicais no nordeste da América do Sul. É vítima de pesca e comercialização e hoje em dia, essa espécie é extremamente rara e está na beira da extinção.
загальна довжина досягає 1,6 м при вазі 13 кг. Середні розміри — 1-1,1 м. Голова довга. Морда звужена. Ніс сильно видовжений та гострий. Звідси походить назва цієї акули. Очі маленькі, круглі з мигательною перетинкою. Ніздрі маленькі, носові клапани невеликі. У кутах верхньої губи борозни короткі та глибокі. Рот серпоподібний з довгими щелепами. На верхній щелепі містить 49-60 зубів із зубчиками з боків. На нижній — 49-56 зубів з гострими верхівками. Зуби доволі гострі. На верхній щелепі зуби ширше за зуби нижньої щелепи. Тулуб щільний. Грудні плавці дуже великі, веслоподібні. Має 2 спинних плавця. Передній спинний плавець у 2 рази перевершує задній плавець. Передній спинний плавець розташовано позаду грудних плавців. Задній плавець — навпроти або трохи позаду анального плавця. Хвостовий плавець великий, гетероцеркальний.
Забарвлення спини сіре, іноді з коричнюватим або жовтим відливом. Черево білого або попелястого кольору.
Тримається на глибині від 4 до 40 м, прибережних районів, поверхневих вод. Воліє до каламутної води поблизу гирл річок, ділянки, вкритих водоростями й мангровими заростями. Живиться оселедцями, анчоусами, горбанями, камбаловими, кальмарами та іншими безхребетними.
Статева зрілість настає у самців у віці 5-6 років при розмірі 103 см, самиці — 7 років та 115 см. Це живородна акула. Вагітність триває 12 місяців. Самиця народжує від 2 до 8, зазавичай 4, акуленят завдовжки 40 см народження відбувається 1 раз на 2 роки.
Тривалість життя самців становить 7-12 років, самиць — 12-20 років.
М'ясо неїстівне. Сама акула вважається потенційно небезпечною для людини.
Мешкає від о. Тринідада до північного узбережжя Бразилії.
Как следует из названия, у остроносой акулы очень длинный, плоский нос с острым кончиком и треугольный профиль при взгляде сверху. Глаза круглые и маленькие, оснащены мигательной перепонкой. Ноздри малы, без выступающих кожных складок. По углам рта имеются глубокие борозды. Количество зубных рядов составляет 49—60 и 49—56 в верхней и нижней челюстях соответственно. Каждый зуб имеет одну узкую вертикальную вершину; верхние зубы немного более широкие и плоские, чем нижние, и с зазубренными краями[2].
Корпус крепкий, с большими и широкими грудными плавниками, которые начинаются под пятой жаберной щелью. Первый спинной плавник начинается у каудального края грудных плавников. Второй спинной плавник примерно в 2 раза ниже первого, расположен над или чуть впереди анального плавника. Анальный плавник меньше второго спинного плавника и имеет глубокий вырез на каудальном крае. Нижняя доля хвостового плавника хорошо развита, на дорсальной стороне хвостового стебля имеется выемка в форме полумесяца. Окрас ровного серого цвета, иногда с коричневатым или желтоватым отливом, брюхо светлее[2]. Самцы достигают длины 1,4 м, а самки — 1,6 м[5]. Есть неподтверждённые данные об особях длиной 2,0—2,4 м[2]. Максимальный зарегистрированный вес — 13 кг[4].
Доминирующими видами акул, обитающими в ареале остроносых акул, являются Carcharhinus porosus и акула-молот (Sphyrna tiburo)[5]. Удлинённый нос и маленькие глаза, вероятно, являются адаптацией к жизни в мутных водах с большим количеством взвешенных частиц и отражают усиление электрорецепции в ущерб зрению. Морда имеет внешнее сходство с мордой глубоководных акул-гоблинов (Mitsukurina owstoni), некоторых кошачьих акул из рода Apristurus и носатых химер[4]. Длинные челюсти и многочисленные мелкие зубы остроносой акулы хорошо подходят для ловли мелких стайных рыб, которые составляют большую часть её рациона. Остроносые акулы питаются сельдями, анчоусами и горбылями[2].
Подобно прочим представителям семейства серых акул, остроносые акулы являются живородящими; развивающиеся эмбрионы получают питание посредством плацентарной связи с матерью, образованной опустевшим желточным мешком. В помёте 2—8 акулят. Самки приносят потомство один раз в два года. Беременность длится один год. Существует корреляция между размером самки и количеством детёнышей[4]. Спаривание и роды происходят в течение примерно шести месяцев от начала и до конца сезона дождей. Тем не менее остроносые акулы способны сдвигать сроки репродуктивного цикла по крайней мере на четыре месяца, возможно, в ответ на изменение условий окружающей среды[7]. Перед родами самки заплывают на прибрежное мелководье. Один важный естественный питомник остроносых акул находится у берегов бразильского штата Мараньян[4].
Размер новорожденных 38—43 см[4]. Самцы созревают, достигнув длины 103 см, что соответствует возрасту 5—6 лет, в то время как самки созревают при длине 115 см, что соответствует возрасту 6—7 лет. Продолжительность жизни самцов составляет 7 лет, а самок 12 лет; путём экстраполяции темпов роста можно предположить, что максимальная продолжительность жизни может быть 12 и 20 лет соответственно[8].
Остроносые акулы не представляют опасности для человека[2]. Эта акулы являются объектом кустарного промысла в у берегов Тринидада, Гайаны, Суринама и Французской Гайаны[4]. В качестве прилова они составляют до 1/10 улова жаберных сетей, расставленных в устьях рек Бразилии в течение сухого сезона на испанскую макрель (Scomberomorus brasiliensis) и горбыля (Cynoscion acoupa). Мясо этих акул часто встречается на рынке, но ценится невысоко. Международный союз охраны природы (МСОП) присвоил этому виду статус сохранности «На грани исчезновения», так как он имеет ограниченное распространение и является очень восприимчивым к перелову из-за низкого репродуктивного уровня. За последние 10 лет численность остроносых акул в Бразилии снизилась более чем на 90 %, аналогичное снижение, вероятно, произошло и в других местах ареала, так как добыча в регионе продолжает интенсивно расти[5].
Как следует из названия, у остроносой акулы очень длинный, плоский нос с острым кончиком и треугольный профиль при взгляде сверху. Глаза круглые и маленькие, оснащены мигательной перепонкой. Ноздри малы, без выступающих кожных складок. По углам рта имеются глубокие борозды. Количество зубных рядов составляет 49—60 и 49—56 в верхней и нижней челюстях соответственно. Каждый зуб имеет одну узкую вертикальную вершину; верхние зубы немного более широкие и плоские, чем нижние, и с зазубренными краями.
Корпус крепкий, с большими и широкими грудными плавниками, которые начинаются под пятой жаберной щелью. Первый спинной плавник начинается у каудального края грудных плавников. Второй спинной плавник примерно в 2 раза ниже первого, расположен над или чуть впереди анального плавника. Анальный плавник меньше второго спинного плавника и имеет глубокий вырез на каудальном крае. Нижняя доля хвостового плавника хорошо развита, на дорсальной стороне хвостового стебля имеется выемка в форме полумесяца. Окрас ровного серого цвета, иногда с коричневатым или желтоватым отливом, брюхо светлее. Самцы достигают длины 1,4 м, а самки — 1,6 м. Есть неподтверждённые данные об особях длиной 2,0—2,4 м. Максимальный зарегистрированный вес — 13 кг.
保全状況評価[1] CRITICALLY ENDANGERED
分類 界 : 動物界 Animalia 門 : 脊索動物門 Chordata 綱 : 軟骨魚綱 Chondrichthyes 目 : メジロザメ目 Carcharhiniformes 科 : メジロザメ科 Carcharhinidae 属 : ツバクロザメ属 IsogomphodonCarcharias oxyrhynchus Müller & Henle, 1839
英名 Daggernose shark
ツバクロザメ Isogomphodon oxyrhynchus はメジロザメ科に属するサメの一種。ツバクロザメ属唯一の現生種である。南米北東部の浅い海域に分布し、濁った水を好むが淡水は嫌う。全長1.5mで、尖った長く平たい吻、小さい眼、大きな胸鰭が特徴。
餌は小魚。胎生で雨季に繁殖し、産仔数2-8。人には無害。近年急激に減少しており、IUCNは保全状況を絶滅寸前としている。
1839年、ドイツの生物学者ヨハネス・ペーター・ミュラーとヤーコプ・ヘンレの著作Systematische Beschreibung der Plagiostomenの中でCarcharias oxyrhynchusとして記載された。種小名oxyrhynchusは古代ギリシャ語oxys（尖った）、rhynchos（吻）に由来する。1862年、米国の魚類学者Theodore Gillは古代ギリシャ語isos（等しい）、gomphos（釘）、odous（歯）に由来するIsogomphodon属を創設した。だが、1950年にStewart Springerによって復活されるまで、これはCarcharhinus（メジロザメ属）のシノニムとされていた[2]。ツバクロザメ属の化石種として、始新世中期(45Ma)の地層から Isogomphodon acuarius が発見されている[3]。
南米北東部で見られ、トリニダード島・ガイアナ・スリナム・フランス領ギアナ・ブラジル北部に分布する[2]。公式には確認されていないが、バイーア州でも漁業者によって報告されている[1]。
沿岸の深度4-40mに住み、濁った水を好む。雌は雄より深い場所で見られる[4]。分布域は熱帯の大陸棚で、マングローブが広がりアマゾン川のような多くの川が流れ込む。塩分濃度は20-34‰、潮差は7mに達する[1]。あまりにも低い塩分濃度には耐えられず、乾季（6-11月）は沿岸にいるが雨季（12-3月）は沖合に退避する[5]。長距離の回遊は知られていない[1]。
吻は非常に長くて平たく先端が尖り、上からは三角形に見える。眼は丸くて小さく、瞬膜がある。鼻孔は小さく、顕著な前鼻弁はない。口角には短く深い溝がある。上顎歯列49–60、下顎歯列49–56。歯には細く直立した尖頭がある。上顎歯は下顎歯と比べ、鋸歯があり幅広くて平たい[2]。
体は頑丈で、大きな櫂状の胸鰭は第五鰓裂直下に位置する。第一背鰭は胸鰭基底の半分ほどの場所から始まる。第二背鰭は臀鰭の少し前方に位置し、第一背鰭の半分程度の大きさである。臀鰭は第二背鰭より小さく、後縁に深い欠刻がある。尾鰭下葉はよく発達し、尾柄上面には三日月型の欠刻がある。背面は灰色で、茶色・黄色味を帯びることもある。腹面は明色[2]。雄は全長1.4m、雌は1.6m[1]。最大全長は2.0-2.4m[2]。最大体重は13kg[4]。
分布域ではCarcharhinus porosus ・ウチワシュモクザメが優占種である[1]。長い吻と小さい眼は、濁った水中で視覚より触覚・電気受容器に頼るようになった結果だと考えられる。このような吻を持つ種には深海性のものが多く、ミツクリザメ・ヘラザメ・テングギンザメなどが挙げられる[4]。大きな顎と細かい歯は小魚の群れを捕食することに適する。獲物はニシン・アンチョビ・ナマズ・ニベなどが知られる[2]。
胎生で卵黄を使い切った胎児は卵黄嚢を胎盤に転換する。雌は一年おきに2–8匹の仔魚を産む。妊娠期間は1年。母体の大きさと産仔数に相関はない[4]。交尾・出産は雨季に合わせて約6ヶ月行われるが、周囲の環境に合わせて4ヶ月以上はずらすことができる[6]。雌は浅瀬の成育場で出産し、その一つがブラジルのマラニョン州にある[4]。
出生時は全長38-43cm[4]。雄は103cm・5-6年で、雌は115cm・6-7年で性成熟する。寿命は最低でも雄で7年、雌で12年。成長率から推定すると、最大の雄は12歳、雌は20歳である [7]。
体や歯が小さいため人に危害は加えない[2]。トリニダード・ガイアナ・スリナムなどでは伝統漁法で少数が漁獲される[4]。また、乾季にブラジル北部のエスチュアリーで営まれる、ミズタマサワラやナガニベ属のCynoscion acoupa を対象とした刺し網で、10匹に1匹程度の頻度で混獲される。現地の市場ではよく見られるが、重要魚種ではない。繁殖力が低く乱獲に弱いこと、分布域が限られることからIUCNは保全状況を絶滅寸前としている。漁獲圧が高まっているため、ブラジルでは過去数十年で90%以上減少しており、他の地域でも同規模の減少が見られる。IUCNは速やかな漁業監視・保全対策の必要性を訴えている[1]。
_BHL6353140.jpg)
