Bur Cucumber

Harbuźnik (Sicyos L.) – rodzaj roślin z rodziny dyniowatych, obejmujący co najmniej 56 gatunków^[3]. Rośliny te występują w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, na wyspach Pacyfiku i w Australii. Introdukowane zostały do wschodniej Azji i do Europy^[4]. W Polsce występuje jako gatunek introdukowany i inwazyjny jeden gatunek – harbuźnik kolczasty S. angulatus^[5].

Kwiaty Sicyos pachycarpus

Owoc Sicyos pachycarpus

Morfologia

Pokrój

Rośliny jednoroczne z zielnymi, pnącymi pędami. Łodyga naga lub owłosiona, za młodu zwykle lepko owłosiona. Wąsy czepne z 2–5 odgałęzieniami wyrastającymi z jednego miejsca^[4].

Liście

Ogonkowe, krótkoogonkowe i siedzące o blaszce kształtu owalnej, okrągłej do nerkowatej, 3–5-krotnie płycej lub głębiej klapowane. Brzeg blaszki jest ząbkowany lub piłkowany, a jej powierzchnia ogruczolona^[4].

Kwiaty

Rozdzielnopłciowe (rośliny jednopienne), drobne. Wyrastają skupione w kątowych kwiatostanach. Kwiaty męskie zwykle w liczbie 3–22 w gronach i wiechach, kwiaty żeńskie skupione zwykle po 4–16 w baldachokształtne kwiatostany wyrastające z tych samych węzłów co kwiatostany męskie. Hypancjum kubeczkowate do dzwonkowatego. Działek kielicha jest 5, mają kształt trójkątny do równowąskiego. Płatków korony, zrośniętych u dołu, także jest 5, mają kolor biały, żółtozielonkawy do żółtawego. Ich długość wynosi do 1,5 mm. W kwiatach męskich znajdują się zwykle 3 pręciki. W kwiatach żeńskich pojedyncza, jednokomorowa, owalna zalążnia z jednym zalążkiem i z pojedynczym słupkiem^[4].

Owoce

Dyniowate, zwykle owalne, dzióbkowate, kolczaste, czasem krótko owłosione lub nagie. Dojrzałe ciemnozielone lub szare. Jednonasienne^[4].

Systematyka

Rodzaj z rodziny dyniowatych z podrodziny Cucurbitoideae i plemienia Sicyoeae^[6].

Wykaz gatunków^[6]

• Sicyos acarieanthus Harms
• Sicyos alba (H. St. John) Telford
• Sicyos ampelophyllus Wooton & Standl.
• Sicyos andreanus Cogn.
• Sicyos angulatus L. – harbuźnik kolczasty
• Sicyos atollensis H. St. John
• Sicyos australis Endl.
• Sicyos baderoa Hook. & Arn.
• Sicyos barbatus (Gentry) C.Jeffrey
• Sicyos bogotensis Cogn.
• Sicyos bulbosus Rodríguez-Arévalo, Lira & Dávila
• Sicyos caumii H. St. John
• Sicyos chaetocephalus Harms
• Sicyos chiriquensis Hammel & D'Arcy
• Sicyos collinus Rob & Fern
• Sicyos cordifolius Rodríguez-Arévalo, Lira & Dávila
• Sicyos cucumerinus A. Gray
• Sicyos davilae Rodríguez-Arévalo & Lira
• Sicyos debilis Cogn. ex Kuntze
• Sicyos dieterleae Rodriguez-Arevalo & Lira
• Sicyos galeottii Cogn.
• Sicyos glaber Wooton
• Sicyos gracillimus Cogn.
• Sicyos guatemalensis Standl. & Steyerm.
• Sicyos hillebrandii H.St.John
• Sicyos hispidus Hillebr.
• Sicyos kunthii Cogn.
• Sicyos laciniatus L.
• Sicyos laevis A. Gray
• Sicyos lamoureuxii H. St. John
• Sicyos lanceoloideus (H. St. John) W.L. Wagner & D.R. Herbst
• Sicyos laysanensis H. St. John
• Sicyos lirae Rodríguez-Arévalo
• Sicyos longisepalus Cogn.
• Sicyos longisetosus Cogn.
• Sicyos macrocarpus Cogn.
• Sicyos macrophyllus A. Gray
• Sicyos malvifolius Griseb.
• Sicyos martii Cogn.
• Sicyos maximowiczii Cogn.
• Sicyos mcvaughii Rodríguez-Arévalo, Lira & Calzada, Juan Ismael
• Sicyos microphyllus Kunth
• Sicyos montanus Poepp. & Endl.
• Sicyos nihoaensis H. St. John
• Sicyos niihauensis H. St. John
• Sicyos odonellii Mart. Crov.
• Sicyos pachycarpus Hook. & Arn.
• Sicyos parviflorus Willd.
• Sicyos peninsularis Brandegee
• Sicyos polyacanthos Cogn.
• Sicyos remyanus Cogn.
• Sicyos sertulifer Cogn.
• Sicyos urolobus Harms
• Sicyos vargasii Standl. & F.A. Barkley
• Sicyos villosus Hook.f.
• Sicyos weberbaueri Harms

Przypisy