Nasadooczne (Basommatophora) – rząd ślimaków płucodysznych (Pulmonata), u których występują niewciągalne czułki (zwykle jedna para), a oczy są położone u ich podstawy. U przedstawicieli kilku rodzin czułki i oczy są zredukowane. Muszla spiralnie zwinięta, a jej rozmiary i kształt zróżnicowane – od około 1 mm do 10 cm, wieżyczkowata, czapeczkowata lub jajowata. U dorosłych osobników niektórych gatunków otwór muszli zamyka rogowe wieczko[3].
Pojawiły się prawdopodobnie w górnym karbonie. W większości są to zwierzęta wodne, zasiedlające wody słodkie i słonawe. Nieliczne gatunki występują na lądzie[4]. Znanych jest ok. 300 gatunków nasadoocznych[5]. W Polsce stwierdzono 35 gatunków[6] (m.in. błotniarka stawowa, przytulik strumieniowy, zatoczek pospolity, przyczepka jeziorna i rozdętka pospolita).
Nasadooczne są obiektem zainteresowania parazytologii, ponieważ wiele z nich to żywiciele pośredni przywr, zwłaszcza z rodzajów Schistosoma i Fasciola.
Klasyfikacja biologiczna nasadoocznych jest niestabilna. W klasyfikacji zaproponowanej przez Boucheta i Rocroi w 2005 Basommatophora ma status grupy nieformalnej[2] obejmującej rodziny:
Jarne i inni (2010)[7] zaliczają do nasadoocznych tylko Acroloxidae, Chilinidae, Lymnaeidae, Physidae i Planorbidae. Badania Correa i in. (2010) sugerują, że tak zdefiniowane Basommatophora stanowią takson monofiletyczny[5].
Nasadooczne (Basommatophora) – rząd ślimaków płucodysznych (Pulmonata), u których występują niewciągalne czułki (zwykle jedna para), a oczy są położone u ich podstawy. U przedstawicieli kilku rodzin czułki i oczy są zredukowane. Muszla spiralnie zwinięta, a jej rozmiary i kształt zróżnicowane – od około 1 mm do 10 cm, wieżyczkowata, czapeczkowata lub jajowata. U dorosłych osobników niektórych gatunków otwór muszli zamyka rogowe wieczko.
Pojawiły się prawdopodobnie w górnym karbonie. W większości są to zwierzęta wodne, zasiedlające wody słodkie i słonawe. Nieliczne gatunki występują na lądzie. Znanych jest ok. 300 gatunków nasadoocznych. W Polsce stwierdzono 35 gatunków (m.in. błotniarka stawowa, przytulik strumieniowy, zatoczek pospolity, przyczepka jeziorna i rozdętka pospolita).
Nasadooczne są obiektem zainteresowania parazytologii, ponieważ wiele z nich to żywiciele pośredni przywr, zwłaszcza z rodzajów Schistosoma i Fasciola.