A osga común,[1][2][3] ladra,[3] ou lasca,[3] (Tarentola mauritanica) é un pequeno réptil da familia dos xecónidos,[4] que vive en gran parte dos países mediterráneos.
En Galicia só se localiza nas comarcas de Verín e de Valdeorras.[5]
Porén, no resto da península Ibérica é común, excepto na cornixa cantábrica, sendo denominada salamanquesa en Castela, dragó/dragonet nos Países Cataláns e osga-moura ou osga-comum en Portugal.[6][7]
O nome científico está composto por:
Tarentola, que se relaciona coa denominación común en francés tarente, que é unha deformación do nome vernáculo celta "darant", o cal estaba aínda en curso na Idade Media[8].
Mauritanica, que fai referencia ao antigo territorio da Mauretania ao norte de África, lugar da súa descuberta[9].
Non sendo unha especie común no territorio galego é practicamente descoñecida unha denominación a nivel popular. Na comarca de Verín recibe o nome local de "ladra" [10] e nesta zona do sur de Ourense recolleuse tamén a forma "lasca", con aínda moita menor difusión.[11] É por iso que se vén tomando do portugués o nome común "osga"[12], con orixe no árabe usga.[13] A denominación "salmantesa", recollida na guía de Anfibios e réptiles de Galicia[5] de Xerais, non ten ningunha referencia que acredite o seu uso tradicional no galego[12]. Parece ser, de feito, unha variante local castelá do nome "salamanquesa".[11]
Os adultos poden chegar a medir de 5 a 7 cm, máis outro tanto ou poco máis o rabo. O lombo, as patas e o rabo teñen vultos cónicos prominentes. O seu corpo é robusto, esmagado, e a súa cabeza grande e ancha, triangular e separada do corpo por un pescozo marcado. Cando perde o rabo pode rexeneralo, aínda que o novo é máis liso e carece de vultos. A súa cor é dun gris pardo ou marrón, con variacións desde o gris abrancazado ata o case negro, con pintas máis claras e escuras; o ventre é de cor brancuxa. A cor cambia de intensidade dependendo da luminosidade que recibe a súa pel: cando se atopa activa durante o día a cor é máis escura que durante a noite.
A súa boca é obtusa, e os ollos grandes, sen pálpebras e pupila vertical. Os dedos, cinco en cada extremidade, teñen protuberancias laminares laterais e inferiores que lle proporcionan certa adherencia para arruñar e desprazarse por superficies verticais (mesmo sobre vidros).
Normalmente habita en edificios, ruínas, penedos e campos rochosos, troncos de árbores etc., distribuíndose por hábitats moi variados.
As osgas son animais nocturnos, aínda que en ocasións se mostran activas cara o solpor ou incluso durante o día, especialmente nos días soleados da fin do inverno. Gústanlles os lugares soleados preto dos seus agochos.
Aliméntanse principalmente de insectos nos meses calorosos do ano e a miúdo atópanse cazando os insectos nocturnos que son atraídos polas luces, lámpadas etc.
Chocan 2 ovos case esféricos dúas veces ó ano, ó redor de abril e xuño. Despois de catro meses nacen as pequenas osgas con menos de 5 cm de lonxitude. Medran moi lentamente e viven ata 8 anos en catividade.
A osga común, ladra, ou lasca, (Tarentola mauritanica) é un pequeno réptil da familia dos xecónidos, que vive en gran parte dos países mediterráneos.
En Galicia só se localiza nas comarcas de Verín e de Valdeorras.
Porén, no resto da península Ibérica é común, excepto na cornixa cantábrica, sendo denominada salamanquesa en Castela, dragó/dragonet nos Países Cataláns e osga-moura ou osga-comum en Portugal.
