dcsimg

Ethnobotanical Uses

provided by EOL authors
The pulp of the fruit is eaten fresh , made into juice, concentrates, jellies and sherbets in Thailand. It's leaves are also used as spice in Thai cusine. The common name for it in Thai is "makok." In the traditional medicine of Suriname its leaves are used to treat eye inflamation, diarrhea and venereal diseases. The roots, bark and leaves are also used medicinally in Ivory Coast and parts of Nigeria. Common names include: golden apple, java plum, jobo (Mexico and the Spanish speaking Caribean), yellow mombin or hog plum (English speaking Caribean), Spanish plum or gully plum (Jamaica), hogplum or Ashanti plum (Ghana), caja (Brazil), agbalumo (West Nigeria), udara (East Nigeria).
license
cc-by-3.0
copyright
Amy Chang
author
Amy Chang
original
visit source
partner site
EOL authors

Distribution ( Spanish; Castilian )

provided by IABIN
Chile Central
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
Universidad de Santiago de Chile
author
Pablo Gutierrez
partner site
IABIN

Distribution ( Spanish; Castilian )

provided by INBio
Distribucion en Costa Rica: Ampliamente distribuido en ambas vertientes. Elevación entre 0 - 1200 m.
Distribucion General: En el mundo es nativo de México a Brasil y las Antillas.
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
INBio, Costa Rica
author
Nelson Zamora
editor
Mery Ocampo
partner site
INBio

Morphology ( Spanish; Castilian )

provided by INBio
Árbol.
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
INBio, Costa Rica
author
Nelson Zamora
editor
Mery Ocampo
partner site
INBio

Diagnostic Description ( Spanish; Castilian )

provided by INBio
Árbol hasta 30 m de altura. Hojas compuestas imparipinnadas, alternas, con 7 o 19 folíolos, oblongos u ovados, opuestos o subopuestos. Inflorescencias en panículas terminales, hasta de 30 cm de longitud. Flores blancas de 0.5 a 0.7 cm de ancho. Los frutos son drupas de 2.5 cm de ancho a 4 cm de largo, oblongos, amarillos o anaranjados al madurar, con el exocarpo carnoso de sabor agridulce. Tiene la corteza grisácea, exfoliando en placas rectangulares grandes. Hojas imparipinnadas, aromáticas al estrujarlas cuando están frescas. Frutos comestibles, con una semilla fibrosa externamente.A menudo confundido con Spondias radlkoferi, pero en el último los frutos maduros son de color verde, la corteza del tronco es relativamente lisa, más suave y con vetas rosadas y blancas en su interior.
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
INBio, Costa Rica
author
Nelson Zamora
editor
Mery Ocampo
partner site
INBio

Benefits ( Spanish; Castilian )

provided by INBio
Los renuevos y los frutos han sido utilizados como buena fuente de vitamina C, pero los frutos ingeridos en grandes cantidades actuan como purgativo y emético. Medicinalmente se ha empleado como relajante, antiséptico, astringente, refrescante, expectorante, laxante, licor y vermifugo.Venenoso, en casos de cáncer uterino, asma, congestiones, tos, diarrea, erisipelas, fiebre, gonorrea, inflamaciones, lepra, nefritis, escaldaduras, espasmos, tumores, verrugas, e inflamaciones de la uretra. La madera noes muy utilizada, muchos artesanos usan el ritidoma para hacer sellos, ceniceros y otros objetos folclóricos.En las formaciones de bosque húmedo o muy húmedo se le encuentra por lo general en laderas o en las cimas de éstas, donde hay un buen drenaje.
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
INBio, Costa Rica
author
Nelson Zamora
editor
Mery Ocampo
partner site
INBio

Diagnostic Description ( Spanish; Castilian )

provided by INBio
Localidad del tipo: No localizada.
Depositario del tipo:
Recolector del tipo:
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
INBio, Costa Rica
author
Nelson Zamora
editor
Mery Ocampo
partner site
INBio

Habitat ( Spanish; Castilian )

provided by INBio
Se encuentra tanto en climas secos como en húmedos.
license
cc-by-nc-sa-3.0
copyright
INBio, Costa Rica
author
Nelson Zamora
editor
Mery Ocampo
partner site
INBio

Spondias mombin ( Asturian )

provided by wikipedia AST

El jobo (Spondias mombin) ye una especie fanerógama d'árbol na familia Anacardiaceae. Ye nativa d'América tropical, incluyendo les Indies Occidentales. Haise naturalizáu en partes d'África, India , Indonesia. Raramente cultívase.

 src=
Fueyes
 src=
Vista del tueru d'un Spondias purpurea
 src=
Frutos
 src=
Vista del árbol
 src=
Fueyes

La fruta, grande, tien un pulgu correosu y una fina capa de magaya, que puede tantu comese fresca, o fecha zusmiu, concentráu, en gelatines , y en sorbetes. En Surinam usar en medicina tradicional, pos el fervinchu de les fueyes úsase como tratamientu ocular d'inflamación, foria, venéreas. La grana tien un conteníu graso de 31,5%.[1]

Descripción

Son árboles de tamañu medianu a grande, qu'algamen un tamañu d'hasta 25 m d'altu y 60 cm d'anchu, corteza esterior café o gris, frecuentemente aspra con crestes llonxitudinales, proyeiciones espinoses suberosas frecuentemente presentes, corteza interna rosado-anaranxada, tricomes blancos, xeneralmente rectos, erectos, hasta 0.2 mm de llargu. Fueyes 18–43 cm de llargu, 7–15-folioladas; foliolos estrechamente oblongos, dacuando estrechamente ovaos, llanceolaos o elípticos, daqué falcaos, asimétricos, 6–15 cm de llargu y 3–5 cm d'anchu, ápiz acumináu o dacuando agudu, base truncada o obtusa, oblicua, marxe enteru o dacuando subentero (nes plántulas, los primeres foliolus enanchaos crenaos a serraos), fai glabra, viesu glabro sacante los nervios principal y secundariu dacuando pubescentes, cartáceos o dacuando subcoriáceos, nerviu principal apenes prominente nel fexe, prominente nel viesu, nervios secundarios 8–20 pares, apenes prominentes a llixeramente impresos nel fexe, prominentes nel viesu; pecíolu 4–13.5 cm de llargu, glabro a pubescente, raquis 7.1–25 cm de llargu, escasamente pubescente, peciólulos glabros o pubescentes, los llaterales 3–10 mm de llargu, el terminal 14–40 mm de llargu. Inflorescencia subterminal de munches flores, 15–60 cm de llargu, xeneralmente pubescente, dacuando glabra, pedúnculu 1–10 cm de llargu, bráctees llanceolaes a ovaes, 0.4–0.6 mm de llargu, pedicelos 2–4.5 mm de llargu; sépalos los deltaos, 0.4–0.6 mm de llargu; pétalos llanceolaos, 2.5–3.2 mm de llargu, apicalmente cuculaos, de color crema o blancos; filamentos 2–2.7 mm de llargu, anteres 1 mm de llargu; pistilu 1.3–1.6 mm de llargu, ovariu esencialmente ovoide, 0.6 mm de llargu, estigmes oblicuos. Frutu oblongo o menos frecuentemente elipsoide o llixeramente ovoide-oblongo, 2–4 cm de llargu, ápiz obtusu a arrondáu (frescu o secu), mariellu o anaranxáu cuando maduru.[2]

Usos forestales non maderables

Como usu melecinal atopóse que nes rexones del Orinoco a partir del cocimientu de la corteza faen baños el cual ye útil pa encarnar feríes. Dátase qu'en 1579 Los indíxenes de la provincia de Maracaibo col cocimientu de les fueyes usar pa curar llagues y feríes. Los indíxenes Tikuna de la Rexón Amazónica de Colombia tomaben la decocción de les fueyes y la corteza en raciones pa los fuertes dolores del partu, en baños pal sanamientu de feríes, como anticonceutivu tomaben una taza al día mientres la menstruación; si la muyer Tikuna tómase esta decocción a otru día del allumamientu del so fíu va quedar estéril, tamién usen la decocción de la corteza pa los pies cansaos.

En rexones de Colombia a la decocción en tomes de la corteza atribúyen-y propiedaes cicatrizantes, hemostáticas y astringentes, la decocción ye usada nel tratamientu de feríes, fories, ulceras intestinales, amenorrea ya infeiciones vaxinales. De la corteza estrayen una resina la cual aplicada direutamente sobre mancaes na piel, si la corteza yá esta seca moler hasta que se llogra un polvu fino qu'asitien sobre les feríes depués d'una llavadura. La maceración de les fueyes sirve pa tratar salpullidos aplicándola direutamente sobre la área afeutada. Los estractos de les fueyes y la corteza pueden producir vultures pasaxeres, estos estractos aguacientos tienen propiedaes albortives. Tamién se rexistra l'aplicación direuta de los frutos sobre inflamaciones de la piel, pa combatir infeiciones de les melles y el so consumu previen enfermedaes del intestín y la vexiga. El fervinchu de los raigaños y la fueyes sirve p'amenorgar la fiebre, resfriaos y pa llimpiar feríes.

Nos Llanos Orientales de Colombia'l consumu de los frutos como alimentu ye ampliu, pol home y pola fauna, en dómina de branu los frutos son consumíos pol ganáu, son bien pruyíos pol chácharo o pecarí (tayassu spp.).Nes llargues travesíes de los conquistadores españoles en dómina colonial (s. XVII) quitaben la sede la sede tomando la cazumbre de los raigaños d'esti árbol. Los estinguíos indíxenes muzos de Cundinamarca, Colombia, preparaben una decocción de les fueyes y cogollu pa solliviar les inflamaciones nel cuerpu.

Como usu artesanal en Colombia a partir de la ceniza de la madera llógrase una llexía amestándo-y agua, a la cual amestábase-y sebu de res y sométese a poco fueu pa llograr un xabón artesanal. A partir de la corteza d'esta especie ellaboren artesaníes.

Taxonomía

Spondias mombin foi descritu por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 1: 371. 1753.[2]

Sinonimia
  • Mauria juglandifolia Benth. ex Engl.
  • Spondias aurantiaca Schumach. & Thonn.
  • Spondias axillaris Roxb.
  • Spondias cythera Tussac
  • Spondias dubia A. Rich.
  • Spondias graveolens Macfad.
  • Spondias llucida Salisb.
  • Spondias lutea L.
  • Spondias lutea Royen ex Blume
  • Spondias lutea var. glabra Engl.
  • Spondias lutea var. maxima Engl.
  • Spondias oghigee G. Don
  • Spondias pseudomyrobalanus Tussac[3]

Nome común

Tien dellos nomes comunes, el más conocíu jobo (deriváu del idioma caribe[4]). Na área caribeña conocer como yellow mombin o hog plum, en Xamaica Spanish plum o gully plum. N'El Salvador Jocote. En Ghana, ye hog plum o Ashanti plum. En Nixeria, la so fruta ye iyeye nel idioma yoruba,[5] ngulungwu en idioma igbo y isada en idioma ḥausa.[6] cajá en Brasil, Ubos o mangu ciruelu en Perú. En idioma asamés : Omora.

El nome de la ciudá de Bangkok, Tailandia créese que derive de makok (มะกอก), el nome en idioma tailandés pa la fruta de S. mombin.

Nel Oriente venezolanu tamién se-y llama ciruela joba o jobito. En República Dominicana conózse-y col nome de Jobo.

Ver tamién

Referencies

  1. Eromosele, C. O. and N. H. Paschal 2003. Characterization and viscosity parameters of seed oils from wild plants Bioresource Technology 86 (2): 203-205.
  2. 2,0 2,1 «Spondias mombin». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultáu'l 17 de xunetu de 2013.
  3. Spondias mombin en PlantList
  4. DRAE
  5. See Ayoka et al. (2008, p.130), Oladele (2008, p.5). Note que Aiyeloja & Ajewole (2006, p.57) dan agbalumo como'l nome llocal en Osun State, sicasí otres fontes identican agbalumo en Nixeria cola "African star apple", Chrysophyllum alibidum y otres especies rellacionaes; ver l'exemplu Aiyeloja & Bello (2006, p.18) y Oyelade et al. (2005).
  6. Aiyeloja & Bello (2006, p.19)

Bibliografía

  1. CONABIO. 2009. Catálogu taxonómicu d'especies de Méxicu. 1. In Capital Nat. Méxicu. CONABIO, Mexico City.
  2. Correa A., M.D., C. Galdames & M. Stapf. 2004. Cat. Pl. Vasc. Panamá 1–599. Smithsonian Tropical Research Institute, Panama.
  3. Cowan, C. P. 1983. Flora de Tabasco. Llistaos Floríst. Méxicu 1: 1–123.
  4. Dodson, C.H., A.H. Gentry & F.M. Valverde Badillo. 1985. Fl. Jauneche 1–512. Bancu Central del Ecuador, Quito.
  5. Forzza, R. C. 2010. Llista de espécies Flora do Brasil http://floradobrasil.jbrj.gov.br/2010. Jardim Botânico do Rio de Janeiro, Rio de Janeiro.
  6. Funk, V. A., P. Y. Berry, S. Alexander, T. H. Hollowell & C. L. Kelloff. 2007. Checklist of the Plants of the Guiana Shield (Venezuela: Amazones, Bolivar, Delta Amacuro; Guyana, Surinam, French Guiana). Contr. O.S. Natl. Herb. 55: 1–584. View in Biodiversity Heritage Library
  7. Hokche, O., P. Y. Berry & O. Huber. (eds.) 2008. Nuevu Cat. Fl. Vasc. Venezuela 1–860. Fundación Instituto Botánicu de Venezuela, Caracas.
  8. Idárraga-Piedrahita, A., R. D. C. Ortiz, R. Caleyes Posada & M. Merello. (eds.) 2011. Fl. Antioquia: Cat. 2: 9–939. Universidá d'Antioquia, Medellín.
  9. Jardim, A., T. J. Killeen & A. F. Fuentes Claros. 2003. Guía Árb. Arb. Bosq. Secu Chiquitano i–x, 1–324. Fundación Amigos de la Naturaleza Noel Kempff, Santa Cruz de la Sierra.
  10. Jørgensen, P. M. & S. Llión-Yánez. (eds.) 1999. Cat. Vasc. Pl. Ecuador, Monogr. Syst. Bot. Miss. Bot. Gard. 75: i–viii, 1–1181. Missouri Botanical Garden, St. Louis.

Enllaces esternos

Aiyeloja, Adedapo Ayo; and Opeyemi Isaac Ajewole (mayu). «Non-timber forest products' marketing in Nixeria. A case study of Osun state». Educational Research and Reviews (Academic Journals) 1 (2). ISSN 1990-3839. OCLC 173185259. http://www.academicjournals.org/ERR/PDF/Pdf2006/May/Aiyeloja%20and%20Ajewole.pdf.
Aiyeloja, Adedapo Ayo; and O.A. Bello (abril). «Ethnobotanical potentials of common herbs in Nixeria: A case study of Enugu state». Educational Research and Reviews (Academic Journals) 1 (1). ISSN 1990-3839. OCLC 173185259. http://www.academicjournals.org/err/PDF/Pdf2006/Apr/Aiyeloja%20and%20bellu.pdf.
Ayoka, A.O.; R.O. Akomolafe, O.S. Akinsomisoye, and O.Y.Ukponmwan. «Melecinal and Economic Value of Spondias mombin». African Journal of Biomedical Research (Ibadan Biomedical Communications Group) 11. ISSN 1119–5096. OCLC 54453367. http://www.ajbrui.com/files/AJBR11129135.pdf.
Oladele, O.I. (2008). Contribution of Neglected and Underutilized Crops to Household food security and Health among Rural Dwellers in Oyo State, Nixeria (PDF), Colombo, Sri Lanka: International Centre for Underutilised Crops (ICUC).
Oyelade, O.J.; P.O. Odugbenro, A.O. Abioye, and N.L. Raji (abril). «Some physical properties of African star apple (Chrysophyllum alibidum) seeds». Journal of Food Engineering (Londres: Elsevier Science) 67 (4). doi:10.1016/j.jfoodeng.2004.05.046. ISSN 0260-8774. OCLC 108380173.

Bibliografía uso forestales non maderables

  • ACERU D, Luis Enrique. 2000. Árboles, xentes y costumes. Universidá Distrital Francisco José de Caldas. Colombia
  • ACERO D, Luis Enrique. 2007. Plantes útiles de la cuenca del Orinoco. Colombia
  • HERRERA, L. & L. Urrego. 1996. Atles de polen de plantes útiles y cultivaes de la Amazonía colombiana. Estudios na Amazonía Colombiana Tomu XI. TROPEMBOS Colombia.
  • GUPTA, M. 270 Plantes Melecinales Iberoamericanes. Programa Iberoamericanu de Ciencia y Teunoloxía pal Desenvolvimientu, (CYTED) - Convenio Andrés Bello (SECAB). Santafé de Bogotá, D.C., Colombia. 1995.
  • LA ROTTA, Constanza. Estudiu etnobotánico de les especies utilizaes pola comunidá Miraña. WWF, Fen – Colombia.1984.
  • MAHECHA G., Ovalle A., Camelo D., Raspio A., Barreru D. (2004) Vexetación del territoriu CAR. 450 especies de les sos llanures y montes. Bogotá, Colombia 871pp
  • PÉREZ ARBELÁEZ, Y. 1996. Plantes Útiles de Colombia. Edición de centenariu. Colombia.
  • LÓPEZ-C. R., Navarro-L. J. A., Montero-G. M. I., Amaya-V. K., Rodríguez-C. M. Manual d'identificación d'especies non maderables del correximientu de Tarapacá, Colombia. 2006.
  • VARGAS, William G. Guía ilustrada de les plantes de los montes del Quindío y Andar Centrales. Colección: Ciencies Agropecuaries. Manizales: Universidá de Caldas, marzu de 2002. 813p. Colombia.
  • LOJAN IDROBO, Leoncio. El verdor de los Andes. Proyeutu Desenvolvimientu Forestal Participativu de los Andes. Ecuador. 1992.
Cymbidium Clarisse Austin 'Best Pink' Flowers 2000px.JPG Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia AST

Spondias mombin: Brief Summary ( Asturian )

provided by wikipedia AST
Spondias mombin

El jobo (Spondias mombin) ye una especie fanerógama d'árbol na familia Anacardiaceae. Ye nativa d'América tropical, incluyendo les Indies Occidentales. Haise naturalizáu en partes d'África, India , Indonesia. Raramente cultívase.

 src= Fueyes  src= Vista del tueru d'un Spondias purpurea  src= Frutos  src= Vista del árbol  src= Fueyes

La fruta, grande, tien un pulgu correosu y una fina capa de magaya, que puede tantu comese fresca, o fecha zusmiu, concentráu, en gelatines , y en sorbetes. En Surinam usar en medicina tradicional, pos el fervinchu de les fueyes úsase como tratamientu ocular d'inflamación, foria, venéreas. La grana tien un conteníu graso de 31,5%.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia AST

Amra (tunda) ( Swahili )

provided by wikipedia emerging languages

Amra ni tunda, aina ya mimea ya maua katika familia ya Anacardiaceae. Ni asili ya Amerika ya kitropiki, ikiwa ni pamoja na Karibi. Mti umekuwa wa asili katika sehemu za Afrika, India, Bangladesh, Sri Lanka na Indonesia. Ni mara chache kulimwa isipokuwa katika sehemu za kaskazini mwa Brazil.

Matunda yaliyokomaa yana ngozi na safu nyembamba ya ganda. Mbegu ina mjao wa mafuta kwa asilimia 31.5.

Matumizi kama chakula

Nyama ya matunda inaweza kuliwa au kufanywa juisi, makini, mafuta na stafeli.

Huko Thailand matunda haya huitwa makok (kwa Kithai: มะกอก) na hutumiwa kama som tam, kama kiungo. Majani machache, ambayo huwa na uchungu mdogo na uchachu, wakati mwingine hutumiwa ghafi pamoja na aina fulani za nam phrik (pilipili ya Thai). Pia hutumiwa na unga wa chili huko Bangladesh ambapo matunda hujulikana kama আমড়া (Amṛa).

Matumizi kama dawa

Majani ya amra
Majani ya amra

Juisi ya matunda hutumiwa kama dawa ya homa na dawa ya kuongeza ukojoaji. Mizizi inajulikana kwa kupunguza homa huko Ivory Coast, wakati mwingine hutumiwa na majani ya Ximenia, Premna hispida, Ficus sp., hupikwa, kuchemshwa kwa maji, na kunyweka, au kutumika kama losheni au kuogea. Gome hutumiwa kama dawa ya kuhara na matumizi ya ukoma. Mchemsho wa gome hutumiwa kutibu kikohozi , na kutuliza kupitia kutapika. Gome kavu iliyokatwa hutumika kama kuvaa kwa jeraha la kutahiriwa. Gome ina kiasi fulani cha tanini. Mchanganyiko wa majani ni dawa ya kawaida ya kikohozi au kutumika kama dawa ya kuhara ,homa na kuvimbiwa. Mchemsho wa jani hutumiwa kutibu kisonono. Majani yenye ya Vitex kwiinata na avisenoidi ya Teminalia, hutumiwa huko Ivory Coast kwa majeraha mapya kuzuia kuvimba. Majani haya yote hutumiwa kutibu ukoma. Ikichanganywa na limao huuwa minyoo kwa watoto. Huweza kusagwa kupata juisi. Kutolewa kwa majani twangwa hutumiwa kama dawa ya jicho , hutibu watoto wenye matatizo ya tumbo.

Morpho didius Male Dos MHNT.jpg Makala hii kuhusu mambo ya biolojia bado ni mbegu.
Je, unajua kitu kuhusu Amra (tunda) kama historia yake au mahusiano yake na mada nyingine?
Labda unaona habari katika Wikipedia ya Kiingereza au lugha nyingine zinazofaa kutafsiriwa?
Basi unaweza kuisaidia Wikipedia kwa kuihariri na kuongeza habari.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Waandishi wa Wikipedia na wahariri

Amra (tunda): Brief Summary ( Swahili )

provided by wikipedia emerging languages

Amra ni tunda, aina ya mimea ya maua katika familia ya Anacardiaceae. Ni asili ya Amerika ya kitropiki, ikiwa ni pamoja na Karibi. Mti umekuwa wa asili katika sehemu za Afrika, India, Bangladesh, Sri Lanka na Indonesia. Ni mara chache kulimwa isipokuwa katika sehemu za kaskazini mwa Brazil.

Matunda yaliyokomaa yana ngozi na safu nyembamba ya ganda. Mbegu ina mjao wa mafuta kwa asilimia 31.5.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Waandishi wa Wikipedia na wahariri

Mazāxococuahuitl ( Nahuatl )

provided by wikipedia emerging languages

Mazāxococuahuitl ahnozo Xocotl, īxōchihcual ca mazāxocotl.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors

Monben bata ( Haitian; Haitian Creole )

provided by wikipedia emerging languages

Monben bata se yon plant. Li nan fanmi plant kategori: Anacardiaceae. Non syantifik li se Spondias mombin L.

Istwa

Istwa

referans

Kèk lyen

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Otè ak editè Wikipedia

Monben bata: Brief Summary ( Haitian; Haitian Creole )

provided by wikipedia emerging languages

Monben bata se yon plant. Li nan fanmi plant kategori: Anacardiaceae. Non syantifik li se Spondias mombin L.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Otè ak editè Wikipedia

ಅಮಟೆ ( Kannada )

provided by wikipedia emerging languages

ಅಮಟೆ (ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ಮಾಂಬಿನ್) ಒಂದು ಮರ, ಆನಕಾರ್ಡಿಯೇಸಿಯಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿನ ಹೂಬಿಡುವ ಸಸ್ಯದ ಒಂದು ಪ್ರಜಾತಿ. ಈ ಮರವನ್ನು ಆಫ್ರಿಕಾ, ಭಾರತ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಮತ್ತು ಇಂಡೊನೇಷ್ಯಾದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಲಿತ ಹಣ್ಣು ದಪ್ಪ ತೊಗಲು ಮತ್ತು ತಿರುಳಿನ ತೆಳುವಾದ ಪದರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.[೨]ಆಮ್ರಾತಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೆಸರು ಅಮಟೆ.ಇದು ಅನಾಕಾರ್ಡಿಯಾಸಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಹೂ ಬಿಡುವ ಸಸ್ಯಗಳ ಒಂದುಜಾತಿಯಾಗಿದೆ.ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು ಸ್ಪಾಂಡಿಯಾಸ್‍ಎಂದುಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಿಸಿ ಉಷ್ಣವಲಯದ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಈ ಗಿಡ, ಪೂರ್ಣ ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಆಂಶಿಕ ನೆರಳನ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ[೩][೪]

ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೆಸರು

  • ಹಿಂದಿ : ಅಮ್ಬಾಬಾದಅಂಬಾರಾ, ಅಮ್ಬಾದಿ ಅಂಬಾರಿ, ಅಮ್ರಾ, ಭ್ರಾಂಗ್ಗಿಲ್ ಫಲ್ ಬ್ರಿಂಗಿ- ಫಾಲ್, ಮೆಟಲಾ ಮೆತುಲಾ, ಪಾಶ್ ಹರಿತ್ನಿ, ಪಶು ಹರತಿಕಿ, ಪೀತನ್ ಪಿಟಾನ್
  • ಮಣಿಪುರಿ : ಹೀನಿಂಗ್
  • ಮರಾಠಿ : ಅಮ್ಮಾಡಾಆಂಪಾಮಿಮಿಡಿ, ಅಧ್ವಮ್‍ಆಧ್ವಮು, ಅಂಬಾಲಮು
  • ಬಂಗಾಳಿ : ಅಂಬಾದಾ
  • ಓರಿಯಾ ; ಅಂಬಾದಾ
  • ಕೊಂಕಣಿ : ಮಮತಾ, ಅಮ್ಮಾಡಾಅಮದಾ, ಅಂಬಾದಾ ಅಮಂಬಾ, ಲ್ವಾಂಬಾ, ದೋಲಾಂಬಾ, ಖಹಾಂಬಾ, ಅಂಬಾದ್‍ಅಂಬೇಡ್, ಅಂಬಾಡೋ
  • ಅಸ್ಸಾಂ : ಐಮೇರಿಯಾಆಮ್ರಾಟಾ
  • ಗುಜರಾತಿ : ಅಂಬಾಡಾ
  • ಖಾಸಿ : ಡೈಂಗ್ - ಸೊಹೈಯರ್
  • ಮಿಜೋ : ತಾವಿಟಾವ್
  • ಸಂಸ್ಕೃತ : ಅಮರಾಟಾ*ತಮಿಳು : ಗಿಂಚಮ್‍ಕಿನ್ಸಾಮ್, ಪುಲಿಮಾ, ಪುಲಿಚಾ ಕಾಯೈ
  • ನೇಪಾಳ: ಅಮರೋ
  • ತಾಂಗ್ಖುಲ್ : ಖುರ್ಸೊಂಗ್ತಿ
  • ಕನ್ನಡ : ಅಮಟೆ, ಆಮ್ರತಕ
  • ತುಳು : ಅಂಬಂಡೆ[೫]

ದೇಶೀಯ ಪದಗಳು

ಬೆಳಯುವ ಪ್ರದೇಶ

ಭಾರತ, ಬರ್ಮಾ (ಮ್ಯಾನ್ಮರ್), ಇಂಡೋಚೀನಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಚೀನಾ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ಮಲೇಷಿಯಾ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ. [೭]

ಆಯ್ದ ಜಾತಿಗಳು

  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ಸೈಟೇರಿಯಾ ಸೋನ್
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್‍ಡಲ್ಸಿಸ್- ಟಹೀಟಿಯನ್ ಸೇಬು, ಪೊಮೆಸಿಥೆರೆ (ಟ್ರಿನಿಡಾಡ್ ಮತ್ತುಟೊಬಗೋ)
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ಹ್ಯಾಪ್ಲೊಫಿಲ್ಲಾ
  • ಸ್ಪಾಂಡಿಯಾಸ್‍ಇಂಡಿಕಾ
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ಲಕೋನೆನ್ಸಿಸ್
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ಮೊಂಬಿನ್-ಹಳದಿ ಮೊಂಬಿನ್, ಗುಲ್ಲಿ, ಪ್ಲಮ್, ಅಶಾಂತಿ ಪ್ಮಮ್ಸ್, ಜಾವಾ ಪ್ಲಮ್
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ಪರ್ಪುರಿಯ–ಜೋಕೆಟ್, ಪರ್ಪಲ್ ಮೊಂಬಿನ್, ಕೆಂಪು ಮೊಂಬಿನ್, ಸಿರುಲಾ, ಸೈಗಿಗ್ಯುಲಾ, ಸಿರಿಗ್ವೆಲಾ
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್‍ರಾಡ್ಕೊಪೋರಿ
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್‍ಟ್ಯುಬೆರೋಸಾ-ಉಂಬು, ಇಂಬು, ಬ್ರೆಜಿಲ್ ಪ್ಲಮ್
  • ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ವೆನುಲೋಸಾ

ಉಪಯೋಗಗಳು

  • ಅಮಟೆ ಹಣ್ಣಿನ ರಸವನ್ನು ಕಿವಿನೋವಿಗೆ ಹಾಗೂ ಕ್ಷಯರೋಗ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ತೊಗಟೆಯನ್ನು ಬಂಧಕದಂತೆ ಭೇದಿಗೆ, ಆಮಶಂಕೆಗೆ, ವಾಂತಿ ತಡೆಯಲು ಹಾಗೂ ಸಂಧುನೋವಿಗೆ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ತೊಗಟೆಯ ರಸವನ್ನು ಗನೋರಿಯಾ ವಾಸಿಮಾಡಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.[೮]
  • ಎಲೆಗಳನ್ನು ಸುವಾಸನೆಗಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
  • ಹಣ್ಣನ್ನು ಹಸಿರು ಮತ್ತು ಹಣ್ಣು ಹಣ್ಣಿನಂತಾಗುವಾಗ ಪದಾರ್ಥಕ್ಕೆಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.
  • ಚಟ್ನಿ, ಭಕ್ಷ್ಯ, ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ, ಜಾಮೂನುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ.
  • ಮರವನ್ನುಅಲಂಕಾರಿಕ ಪ್ಲೈವುಡ್‍ಗಳಾಗಿ ಹಾಗೂ ಪ್ಯಾಕಿಂಗ್ ಮಾಡಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
  • ಇಂಧನವಾಗಿಯೂ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.[೯]

ಆಕಾರ

ಸುಮಾರು 27ಮೀ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಕಾಂಡದ ವ್ಯಾಸದಿಂದ 50 ಸೆಂ.ಮೀ ವರೆಗೆ ಈ ಮರ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಎಲೆಗಳ ಗಾತ್ರ 5-11 ಸೆಂ.ಮೀ. ವಿಶಾಲವಾದ ಅಂಡ ವೃತ್ತಾಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. 6-10ಸೆಂ.ಮೀ ಉದ್ದ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಬುಡ ದುಂಡಾಗಿರುತ್ತವೆ. ತುದಿ ಚೂಪಾಗಿದ್ದು, 20-25 ಜೋಡಿಗಳಷ್ಟು ಹತ್ತಿರವಾದ ಸಮಾನಾಂತರ ರಕ್ತನಾಳಗಳೊಂದಿಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಒಳ ಅಂಡಾಕಾರದ ಅಭಿಧಮಿ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ.ಅಮಟೆ ಗಿಡದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಹೂವನ್ನು ಪುಪ್ಪಮಂಜರಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಉದ್ದವಾದ ಅಂಡಾವೃತ್ತಾಕಾರದ ಬೀಜಇರುತ್ತವೆ.

ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳು

ಇದರ ಹಣ್ಣುನ್ನು ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಮತ್ತು ಮೂಲವ್ಯಾಧಿ ರೋಗ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಹಣ್ಣಿನ ರಸವನ್ನು ಕಿವಿಯ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರ ತೊಗಟೆಯನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆ ನೋವು ಮತ್ತು ಉರಿಯೂತದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಸಂಧಿವಾತ ಮತ್ತು ಊದಿಕೊಂಡ ಕೀಲುಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ತೊಗಟೆಯ ಪೇಸ್ಟನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.ಬೇರನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವುದರಿಂದ ಮುಟ್ಟಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.[೧೦][೧೧]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

  1. "Spondias L." Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 2009-11-23. Retrieved 2010-02-12.
  2. "Characterization and viscosity parameters of seed oils from wild plants". Bioresource Technology. 86: 203–205. doi:10.1016/S0960-8524(02)00147-5.
  3. https://www.banglajol.info/index.php/JESNR/article/view/14598.
  4. https://recipeofchoice.wordpress.com/category/%E0%B2%A4%E0%B2%B0%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81vegetables/%E0%B2%85%E0%B2%AE%E0%B2%9F%E0%B3%86-%E0%B2%95%E0%B2%BE%E0%B2%AF%E0%B2%BF-bimbal/
  5. http://eol.org/pages/582279/names/common_names
  6. http://www.flowersofindia.net/catalog/slides/Wild%20Mango.html
  7. http://www.growables.org/information/TropicalFruit/spondias.htm
  8. Spanish Royal Academy Dictionary
  9. http://kannada.thenewsism.com/amate-health/
  10. https://sampada.net/image/37444
  11. https://www.kannadigaworld.com/kannada/karavali-kn/346998.html
license
cc-by-sa-3.0
copyright
ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಲೇಖಕರು ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಕರು

ಅಮಟೆ: Brief Summary ( Kannada )

provided by wikipedia emerging languages

ಅಮಟೆ (ಸ್ಪೊಂಡಿಯಾಸ್ ಮಾಂಬಿನ್) ಒಂದು ಮರ, ಆನಕಾರ್ಡಿಯೇಸಿಯಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿನ ಹೂಬಿಡುವ ಸಸ್ಯದ ಒಂದು ಪ್ರಜಾತಿ. ಈ ಮರವನ್ನು ಆಫ್ರಿಕಾ, ಭಾರತ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಮತ್ತು ಇಂಡೊನೇಷ್ಯಾದ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಕೃಷಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಲಿತ ಹಣ್ಣು ದಪ್ಪ ತೊಗಲು ಮತ್ತು ತಿರುಳಿನ ತೆಳುವಾದ ಪದರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.ಆಮ್ರಾತಕ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೆಸರು ಅಮಟೆ.ಇದು ಅನಾಕಾರ್ಡಿಯಾಸಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಹೂ ಬಿಡುವ ಸಸ್ಯಗಳ ಒಂದುಜಾತಿಯಾಗಿದೆ.ಇದರ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು ಸ್ಪಾಂಡಿಯಾಸ್‍ಎಂದುಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಿಸಿ ಉಷ್ಣವಲಯದ ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುವ ಈ ಗಿಡ, ಪೂರ್ಣ ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಆಂಶಿಕ ನೆರಳನ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ

license
cc-by-sa-3.0
copyright
ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಲೇಖಕರು ಮತ್ತು ಸಂಪಾದಕರು

Spondias mombin

provided by wikipedia EN

Spondias mombin, also known as yellow mombin or hog plum is a species of tree and flowering plant in the family Anacardiaceae. It is native to the tropical Americas, including the West Indies. The tree was introduced by the Portuguese in South Asia in the beginning of the 17th century. It has been naturalized in parts of Africa, India, Nepal, Bangladesh, Sri Lanka, The Bahamas, Indonesia, and other Caribbean islands. It is rarely cultivated except in parts of the Brazilian Northeast.

The mature fruit has a leathery skin and a thin layer of pulp. The seed has an oil content of 31.5%.[3]

Description

Flowers of Spondias mombin
Flowers and fruits of Spondias mombin
Buds of Spondias mombin
As Spondias mombin is a Deciduous Tree, it lose all of their leaves for a part of the year.
As Spondias mombin is a Deciduous Tree, the leaves are turning yellow.

Spondias mombin is a small deciduous tree up to 20 m (66 ft) high and 1.5 m (4.9 ft) in girth, and is moderately buttressed.[4] Its bark is thick, corky, and deeply fissured. When slashed, it is pale pink, darkening rapidly. Branches are low and branchlets are glabrous. The leaves are pinnate, with 5-8 leaflets opposite pairs with a terminal leaflet, 10 cm × 5 cm (4 in × 2 in), oblong or oblong lanceolate, broadly acuminate, glabrous. The flowers bloom January to May and are sweet-scented, in large, lax terminal panicles of small white flowers. Fruits appear July to September and are nearly 4 cm (1.5 in) long, ovoid yellow, acid, wrinkled when dry. The fruits have a sharp, somewhat acid taste and are edible. Their flesh surrounds a single spiny kernel.

Use as food

Bai makok, the name for the leaves of the Spondias mombin in Thai
The fruit, of which the seed can easily be seen in this image, can also be used for making green papaya salad in Thailand and Laos
Green fruits in a supermarket in the Dominican Republic
Ripe fruits

The fruit pulp is either eaten fresh or made into juice, concentrate, jellies, and sherbets.

In Thailand this fruit is called makok (Thai: มะกอก) and is used in som tam as a secondary ingredient. The young leaves, which taste slightly bitter and sour, are sometimes served raw together with certain types of nam phrik (Thai chili pastes). It is also served with chili powder in Bangladesh where the fruit is known as আমড়া (amṛa). In India, it is known as Amado in Konkani and omora in Assamese. In Nepal this fruit is called lapsi.

As a member of the sumac family (Anacardiaceae), exposure to the sap of this species may result in an identical allergic reaction to that of the poison ivy plant. Those with a known sensitivity to urushiol should exercise caution in consuming or handling this species.

Traditional medicine

In traditional medicine, Spondias mombin has had a variety of uses. The fruit has been used as a diuretic and febrifuge.[5] The bark is astringent and used as an emetic and for diarrhea, dysentery, hemorrhoids, gonorrhoea, and leukorrhea.[5] The flowers and leaves are used to make a tea for stomach ache, biliousness, urethritis, cystitis, and inflammation.[5]

Language

Spondias mombin has several common names. Throughout most of the Spanish-speaking Caribbean, Honduras, Nicaragua, Panama, and parts of Mexico it called jobo, derived from the Carib language.[6] In Northern Mexico and most of Cuba it is called ciruela. In the Habla Congo language of the Palo Mayombe religion in Cuba, it is called nkunia guenguere kunansieto'. In Costa Rica it is called yuplón after the English name gully plum. In El Salvador, it is called Jocote de Corona. Among the English-speaking Caribbean islands it is known as yellow mombin[7] or hog plum. In Jamaica it is also called Spanish plum, gully plum or coolie plum. In Suriname the fruit is called Mope. In Brazil, the fruit is known by several different names, such as cajá, taperebá and ambaló. In Peru, it is known as uvos or mango ciruelo. In Ghana, it is known as the hog plum or Ashanti plum, or Akukor in the Ewe-speaking regions. In Nigeria, the fruit is called Ughighen in the Urhobo language, Iyeye orYeye in the Yoruba language,[8] ngulungwu in Igbo and isada in Hausa.[9] In Somalia, it is called Isbaandhees. In Bengali, it is called Amṛa (আমড়া). In the southern Indian state of Kerala it is called Ambazhanga (അമ്പഴങ്ങ). In Kannada it is called AmateKaayi (ಅಮಟೆ ಕಾಯಿ). In Goa it is known as Ambadde. In Telugu, it is called karakkaya (కరక్కాయ). In Sri Lanka, it is called Ambaralla (ඇඹරැල්ල). In Palauan, it is called titimel. Other common names include hug plum, true yellow mombin, golden apple or Java plum.

See also

Notes

  1. ^ Botanic Gardens Conservation International (BGCI); IUCN SSC Global Tree Specialist Group (2019). "Spondias mombin". IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T61984209A149039998. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-2.RLTS.T61984209A149039998.en. Retrieved 16 December 2022.
  2. ^ "Spondias mombin L." The Plant List: A Working List of All Plant Species. Retrieved June 27, 2014.
  3. ^ Eromosele, C.O; Paschal, N.H (2003). "Characterization and viscosity parameters of seed oils from wild plants". Bioresource Technology. 86 (2): 203–205. doi:10.1016/S0960-8524(02)00147-5. PMID 12653289.
  4. ^ "Hog plum". Encyclopedia Britannica. 2017-08-22. Retrieved 2021-03-19.
  5. ^ a b c Ayoka A.O, Akomolafe R.O, Akinsomisoye O.S & Ukponmwan O.E (2008). "Medicinal and Economic Value of Spondias mombin". African Journal of Biomedical Research. 11 (2): 129–136.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  6. ^ Spanish Royal Academy Dictionary
  7. ^ USDA, NRCS (n.d.). "Spondias mombin". The PLANTS Database (plants.usda.gov). Greensboro, North Carolina: National Plant Data Team. Retrieved 27 November 2015.
  8. ^ See Ayoka et al. (2008, p.130), Oladele (2008, p.5). Note that Aiyeloja & Ajewole (2006, p.57) give agbalumo as the local name in Osun State, however other sources identify agbalumo elsewhere in Nigeria with the African star apple, Chrysophyllum alibidum and related species; see for example Aiyeloja & Bello (2006, p.18) and Oyelade et al. (2005).
  9. ^ Aiyeloja, Adedapo Ayo; Bello, Oluwakemi A. (April 2006). "Ethnobotanical potentials of common herbs in Nigeria: A case study of Enugu state". Educational Research Review. 1 (1): 16–22. S2CID 145810828.

References

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia EN

Spondias mombin: Brief Summary

provided by wikipedia EN

Spondias mombin, also known as yellow mombin or hog plum is a species of tree and flowering plant in the family Anacardiaceae. It is native to the tropical Americas, including the West Indies. The tree was introduced by the Portuguese in South Asia in the beginning of the 17th century. It has been naturalized in parts of Africa, India, Nepal, Bangladesh, Sri Lanka, The Bahamas, Indonesia, and other Caribbean islands. It is rarely cultivated except in parts of the Brazilian Northeast.

The mature fruit has a leathery skin and a thin layer of pulp. The seed has an oil content of 31.5%.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia authors and editors
original
visit source
partner site
wikipedia EN

Spondias mombin ( Esperanto )

provided by wikipedia EO

Spondias mombin, flava mombino, aŭ kaĵao ( sinonimo: Spondias lutea) estas planto el la familio de la Anakardiacoj (Anacardiaceae). Ĝi estas 20–30 m alta, monoika arbo, kiu perdis en la sekaj sezonoj siajn foliojn. La trunko estas ĝis 60–75 cm dika kaj havas profundajn sulkojn.

 src=
folioj
 src=
trunko
 src=
Fruktoj

La folitigoj estas ruĝece haraj. La folioj estas kunmetitaj, kontraŭsidaj kaj 20–50 cm longaj. La 5 ĝis 19 folietoj estas ov-formaj kaj 5–15 cm longaj. La 5–6 mm grandaj, flavece blankaj, masklaj, inaj aŭ duseksaj florooj staras en 15–35 cm longaj grapolaroj..

La fruktoj kreskas en pendantaj, ĝis 50 cm longaj grapoloj. La fruktaj estas orflavaj, ovalaj, ĝis 4 × 3 cm grandaj drupoj. La ŝelo estas maldika, forta, glata kaj brila. La fruktkarno estas en matura stato tre suka, vitrece oranĝkolora, ĝis 5 mm dika kaj havas agrablan dolĉacidan guston, kiu similas al prunoj. La sola ŝtono estas ovforma, kremblanka, ligna kaj ĝis 2,5 × 1,7 cm granda.

La fruktoj estas manĝeblaj freŝe aŭ kunsukero kuirita. Eblas fari el ili ĵeleon aŭ marmeladon. La kernoj en la ŝtonoj ankaŭ estas manĝeblaj. De la suko oni povas fari fruktsukon aŭ aliajn trinkaĵojn. En Meksiko nematuraj fruktoj oni faras konservaĵon kun salo kaj kapsiko . En Venezuelo kaj Gvatemalo oni faras malfortan alkoholan trinkaĵon, kies gusto similas al tiu de cidro. En Brazilo estas farata fruktvinon ('Vinho de Taperiba'). La junaj folioj estas manĝeblaj kiel legomoj. Medicina uza de folitisano oni uzas por kuraci inflamojn, ventdoloron kaj lakson. La relative malpeza ligno taŭgas kiel konstruligno kaj por fari alumetojn.

La origina disvastigejon de la flava mombrino estas Karibio kaj la malaltaj regionoj de Meksiko ĝis Peruo, Brazil, Venezuelo, Gujano, Surinamo kaj franca Gujano. La planto estas kultivata ĝis alteco de 1000 m en la tropikoj de la Nova mondo, en Afriko kaj en sudorienta Azio (inter alie en Hindio, Indonezio kaj Malajzio)

La frukto nomiĝas en Brazilo „cajá“ kaj en Surinamo "mopé".

Fontoj

  • Tropische Früchte, 1998, Bernd Nowak & Bettina Schulz, BLV, ISBN 3405151686
  • Farbatlas Exotische Früchte: Obst und Gemüse der Tropen und Subtropen, 2000, Rolf Blancke, Verlag Eugen Ulmer, ISBN 3-8001-3520-5
  • Fruits of the Guianan flora, 1985, Marc G.M. van Roosmalen, Utrecht : Institute of Systematic Botany, Utrecht University; Wageningen : Silvicultural Department of Wageningen Agricultural University ISBN 90-9000987-6 & ISBN 90-9000988-4
  • Morton, J. 1987. Yellow Mombin. p. 245–248. In: Fruits of warm climates. Julia F. Morton, Miami, FL.
  • Arkcoll, D. 1990. New crops from Brazil. p. 367-371. In: J. Janick and J.E. Simon (eds.), Advances in new crops. Timber Press, Portland, OR.
  • Fruits from America: An ethnobotanical inventory, Geo Coppens d'Eeckenbrugge and Dimary Libreros Ferla: Spondias mombin
  • Medicinale en rituele planten van Suriname, Tine van Andel, Sofie Ruysschaert, KIT Publishers (2011), ISBN 978-94-6022-139-2
  • Taxon: Spondias mombin L.; in: USDA, ARS, National Genetic Resources Program; Germplasm Resources Information Network - (GRIN) [Online Database]; National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland; [2 March 2012]

Referencoj

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
original
visit source
partner site
wikipedia EO

Spondias mombin: Brief Summary ( Esperanto )

provided by wikipedia EO

Spondias mombin, flava mombino, aŭ kaĵao ( sinonimo: Spondias lutea) estas planto el la familio de la Anakardiacoj (Anacardiaceae). Ĝi estas 20–30 m alta, monoika arbo, kiu perdis en la sekaj sezonoj siajn foliojn. La trunko estas ĝis 60–75 cm dika kaj havas profundajn sulkojn.

 src= folioj  src= trunko  src= Fruktoj

La folitigoj estas ruĝece haraj. La folioj estas kunmetitaj, kontraŭsidaj kaj 20–50 cm longaj. La 5 ĝis 19 folietoj estas ov-formaj kaj 5–15 cm longaj. La 5–6 mm grandaj, flavece blankaj, masklaj, inaj aŭ duseksaj florooj staras en 15–35 cm longaj grapolaroj..

La fruktoj kreskas en pendantaj, ĝis 50 cm longaj grapoloj. La fruktaj estas orflavaj, ovalaj, ĝis 4 × 3 cm grandaj drupoj. La ŝelo estas maldika, forta, glata kaj brila. La fruktkarno estas en matura stato tre suka, vitrece oranĝkolora, ĝis 5 mm dika kaj havas agrablan dolĉacidan guston, kiu similas al prunoj. La sola ŝtono estas ovforma, kremblanka, ligna kaj ĝis 2,5 × 1,7 cm granda.

La fruktoj estas manĝeblaj freŝe aŭ kunsukero kuirita. Eblas fari el ili ĵeleon aŭ marmeladon. La kernoj en la ŝtonoj ankaŭ estas manĝeblaj. De la suko oni povas fari fruktsukon aŭ aliajn trinkaĵojn. En Meksiko nematuraj fruktoj oni faras konservaĵon kun salo kaj kapsiko . En Venezuelo kaj Gvatemalo oni faras malfortan alkoholan trinkaĵon, kies gusto similas al tiu de cidro. En Brazilo estas farata fruktvinon ('Vinho de Taperiba'). La junaj folioj estas manĝeblaj kiel legomoj. Medicina uza de folitisano oni uzas por kuraci inflamojn, ventdoloron kaj lakson. La relative malpeza ligno taŭgas kiel konstruligno kaj por fari alumetojn.

La origina disvastigejon de la flava mombrino estas Karibio kaj la malaltaj regionoj de Meksiko ĝis Peruo, Brazil, Venezuelo, Gujano, Surinamo kaj franca Gujano. La planto estas kultivata ĝis alteco de 1000 m en la tropikoj de la Nova mondo, en Afriko kaj en sudorienta Azio (inter alie en Hindio, Indonezio kaj Malajzio)

La frukto nomiĝas en Brazilo „cajá“ kaj en Surinamo "mopé".

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipedio aŭtoroj kaj redaktantoj
original
visit source
partner site
wikipedia EO

Spondias mombin ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

El Hobo, Jobo o Yuplon (Spondias mombin[1]​) es una especie fanerógama de árbol en la familia Anacardiaceae. Es nativa de América tropical, incluyendo las Indias Occidentales. Se ha naturalizado en partes de África, India, Indonesia. Raramente se cultiva. La fruta, grande, tiene una cáscara correosa y una fina capa de pulpa, que puede tanto comerse fresca, o hecha zumo, concentrado, en gelatinas , y en sorbetes. En Surinam se la usa en medicina tradicional, pues la infusión de las hojas se usa como tratamiento ocular de inflamación, diarrea, venéreas. La semilla posee un contenido graso de 31,5%.[2]

 src=
Hojas.
 src=
Vista del tronco de un Spondias purpurea.
 src=
Frutos.
 src=
Vista del árbol.
 src=
Hojas.

Descripción

Son árboles de tamaño mediano a grande, que alcanzan alturas de hasta 25 m de alto y 60 cm de ancho, corteza exterior café o gris, frecuentemente áspera con crestas longitudinales, proyecciones espinosas suberosas frecuentemente presentes, corteza interna rosado-anaranjada, tricomas blancos, generalmente rectos, erectos, hasta 0.2 mm de largo. Hojas 18–43 cm de largo, 7–15-folioladas; folíolos estrechamente oblongos, a veces estrechamente ovados, lanceolados o elípticos, algo falcados, asimétricos, 6–15 cm de largo y 3–5 cm de ancho, ápice acuminado u ocasionalmente agudo, base truncada u obtusa, oblicua, margen entero o a veces subentero (en las plántulas, los primeros folíolos ensanchados crenados a serrados), haz glabra, envés glabro excepto los nervios principal y secundarios a veces pubescentes, cartáceos u ocasionalmente subcoriáceos, nervio principal apenas prominente en la haz, prominente en el envés, nervios secundarios 8–20 pares, apenas prominentes a ligeramente impresos en la haz, prominentes en el envés; pecíolo 4–13.5 cm de largo, glabro a pubescente, raquis 7.1–25 cm de largo, escasamente pubescente, peciólulos glabros o pubescentes, los laterales 3–10 mm de largo, el terminal 14–40 mm de largo. Inflorescencia subterminal de muchas flores, 15–60 cm de largo, generalmente pubescente, ocasionalmente glabra, pedúnculo 1–10 cm de largo, brácteas lanceoladas a ovadas, 0.4–0.6 mm de largo, pedicelos 2–4.5 mm de largo; sépalos deltados, 0.4–0.6 mm de largo; pétalos lanceolados, 2.5–3.2 mm de largo, apicalmente cuculados, de color crema o blancos; filamentos 2–2.7 mm de largo, anteras 1 mm de largo; pistilo 1.3–1.6 mm de largo, ovario esencialmente ovoide, 0.6 mm de largo, estigmas oblicuos. Fruto oblongo o menos frecuentemente elipsoide o ligeramente ovoide-oblongo, 2–4 cm de largo, ápice obtuso a redondeado (fresco o seco), amarillo o anaranjado cuando maduro.[3]

Alimentación

En Costa Rica se emplea como ingrediente de cocina, por ejemplo, cuando está verde el yuplón se divide en porciones con el fin de comerle con sal; por el contrario, cuando está madura, se le elimina la cáscara y se puede morder hasta llegar a la semilla, otras personas deciden suavizarla en miel de dulce o panela.

En Venezuela su pulpa madura puede usarse en la elaboración de jugos, licores o cocteles.

Usos forestales no maderables

Como uso medicinal se encontró que en las regiones del Orinoco mayormente en Venezuela, a partir del cocimiento de la corteza se hacen baños el cual es útil para cicatrizar heridas. Se data que en 1579 los indígenas de la ciudad de Maracaibo, con el cocimiento de las hojas, los usaban para curar llagas y heridas he incluso anticonceptivo.

Los indígenas tikuna de la Región Amazónica de Colombia tomaban la decocción de las hojas y la corteza en raciones para los fuertes dolores del parto, en baños para la curación de heridas, si la mujer Tikuna se toma esta decocción al día siguiente del alumbramiento de su hijo quedará estéril, también usan la decocción de la corteza para los pies cansados.

En los Llanos Orientales de Colombia el consumo de los frutos (jobo/yoyomo) como alimento es amplio, por el hombre y por la fauna, en época de verano los frutos son consumidos por el ganado, son muy apetecidos por el chácharo o pecarí (tayassu spp.). En las largas travesías de los conquistadores españoles en época colonial (s. XVII) saciaban la sed tomando la savia de las raíces de este árbol.

Taxonomía

Spondias mombin fue descrito por Carlos Linneo y publicado en Species Plantarum 1: 371. 1753.[3]

Sinonimia
  • Mauria juglandifolia Benth. ex Engl.
  • Spondias aurantiaca Schumach. & Thonn.
  • Spondias axillaris Roxb.
  • Spondias cythera Tussac
  • Spondias dubia A. Rich.
  • Spondias graveolens Macfad.
  • Spondias lucida Salisb.
  • Spondias lutea L.
  • Spondias lutea Royen ex Blume
  • Spondias lutea var. glabra Engl.
  • Spondias lutea var. maxima Engl.
  • Spondias oghigee G. Don
  • Spondias pseudomyrobalanus Tussac[4]

Nombres comunes

Tiene varios nombres comunes, el más conocido jobo (derivado del idioma caribe[5]​). En El Salvador jobo, jocote jobo, jocote y jocote de corroncha o de pava.[6]Cajá en Brasil, ubos o mango ciruelo en Perú y jobo o ciruela en Colombia. En los departamentos amazónicos de Bolivia se conoce como cedrillo. En el Oriente venezolano también se le llama ciruela joba o jobito. En República Dominicana se le conoce con el nombre de jobo. En Cuba se llama ciruelo o cirolero agrio o amarillo.[7]​ En el área caribeña se lo conoce como yellow mombin o hog plum, en Jamaica Spanish plum o gully plum. En Costa Rica se le conoce como Yuplón. En México se le llama ciruela, ciruela amarilla, Yoyomo, jobo o jobito. En Paraguay se le llama Mango ro'y (mango invernal) por el color amarillo y porque da frutos en invierno En Ghana, es hog plum o Ashanti plum. En Nigeria, su fruta es iyeye en el idioma yoruba,[8]ngulungwu en idioma igbo y isada en idioma hausa.[9]

En idioma asamés: omora.

El nombre de la ciudad de Bangkok, Tailandia se cree que derive de makok (มะกอก), el nombre en idioma tailandés para la fruta de S. mombin.

Referencias

  1. «Spondias mombin». Consultado el 30 de abril de 2020.
  2. Eromosele, C. O. and N. H. Paschal 2003. Characterization and viscosity parameters of seed oils from wild plants Bioresource Technology 86 (2): 203-205.
  3. a b «Spondias mombin». Tropicos.org. Missouri Botanical Garden. Consultado el 17 de julio de 2013.
  4. Spondias mombin en PlantList
  5. DRAE
  6. «Listado de árboles de El Salvador». Englera (29): 17-225. 2009. ISSN 0170-4818. Consultado el 2 de febrero de 2021.
  7. Colmeiro, Miguel: «Diccionario de los diversos nombres vulgares de muchas plantas usuales ó notables del antiguo y nuevo mundo», Madrid, 1871.
  8. See Ayoka et al. (2008, p.130), Oladele (2008, p.5). Note que Aiyeloja & Ajewole (2006, p.57) dan agbalumo como el nombre local en Osun State, sin embargo otras fuentes identican agbalumo en Nigeria con la "African star apple", Chrysophyllum alibidum y otras especies relacionadas; ver el ejemplo Aiyeloja & Bello (2006, p.18) y Oyelade et al. (2005).
  9. Aiyeloja & Bello (2006, p.19)

Bibliografía

  1. CONABIO. 2009. Catálogo taxonómico de especies de México. 1. In Capital Nat. México. CONABIO, Mexico City.
  2. Correa A., M.D., C. Galdames & M. Stapf. 2004. Cat. Pl. Vasc. Panamá 1–599. Smithsonian Tropical Research Institute, Panama.
  3. Cowan, C. P. 1983. Flora de Tabasco. Listados Floríst. México 1: 1–123.
  4. Dodson, C.H., A.H. Gentry & F.M. Valverde Badillo. 1985. Fl. Jauneche 1–512. Banco Central del Ecuador, Quito.
  5. Forzza, R. C. 2010. Lista de espécies Flora do Brasil https://web.archive.org/web/20150906080403/http://floradobrasil.jbrj.gov.br/2010/. Jardim Botânico do Rio de Janeiro, Río de Janeiro.
  6. Funk, V. A., P. E. Berry, S. Alexander, T. H. Hollowell & C. L. Kelloff. 2007. Checklist of the Plants of the Guiana Shield (Venezuela: Amazonas, Bolivar, Delta Amacuro; Guyana, Surinam, French Guiana). Contr. U.S. Natl. Herb. 55: 1–584. View in Biodiversity Heritage Library
  7. Hokche, O., P. E. Berry & O. Huber. (eds.) 2008. Nuevo Cat. Fl. Vasc. Venezuela 1–860. Fundación Instituto Botánico de Venezuela, Caracas.
  8. Idárraga-Piedrahíta, A., R. D. C. Ortiz, R. Callejas Posada & M. Merello. (eds.) 2011. Fl. Antioquia: Cat. 2: 9–939. Universidad de Antioquia, Medellín.
  9. Jardim, A., T. J. Killeen & A. F. Fuentes Claros. 2003. Guía Árb. Arb. Bosq. Seco Chiquitano i–x, 1–324. Fundación Amigos de la Naturaleza Noel Kempff, Santa Cruz de la Sierra.
  10. Jørgensen, P. M. & S. León-Yánez. (eds.) 1999. Cat. Vasc. Pl. Ecuador, Monogr. Syst. Bot. Miss. Bot. Gard. 75: i–viii, 1–1181. Missouri Botanical Garden, St. Louis.

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Spondias mombin: Brief Summary ( Spanish; Castilian )

provided by wikipedia ES

El Hobo, Jobo o Yuplon (Spondias mombin​) es una especie fanerógama de árbol en la familia Anacardiaceae. Es nativa de América tropical, incluyendo las Indias Occidentales. Se ha naturalizado en partes de África, India, Indonesia. Raramente se cultiva. La fruta, grande, tiene una cáscara correosa y una fina capa de pulpa, que puede tanto comerse fresca, o hecha zumo, concentrado, en gelatinas , y en sorbetes. En Surinam se la usa en medicina tradicional, pues la infusión de las hojas se usa como tratamiento ocular de inflamación, diarrea, venéreas. La semilla posee un contenido graso de 31,5%.​

 src= Hojas.  src= Vista del tronco de un Spondias purpurea.  src= Frutos.  src= Vista del árbol.  src= Hojas.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores y editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia ES

Kollane mombinipuu ( Estonian )

provided by wikipedia ET

Kollane mombinipuu (Spondias mombin ehk Spondias lutea) on heitlehine puu anakardiliste sugukonnast mombinipuu perekonnast.

Morfoloogia

Kollane mombinipuu võib kasvada 6 meetri kõrguseks ja tüve diameeter võib olla 60–75 cm. Lehed on 20–45 cm pikkused ning alumiselt küljelt karvased.

Kollase mombinipuu vili on söödav ploomitaoline kollane mombin, mis toorelt on roheline, kuid küpsedes muutub kuldkollaseks. Vili on umbes 3–4 cm pikkune ja 2,5 cm läbimõõduga.

Levik

Puu pärineb algselt Ameerika mandri troopilisest vööndist, kuid nüüdseks on naturaliseerunud ka Aafrikas, Indias ja Indoneesias.

Kasutamine

Nigeerias kasutatakse kollast mombinipuud silmahaiguste, paelusstõve, köha ja kõhulahtisuse raviks, haavade puhastamiseks ning palaviku alandajana[viide?].

Usutakse, et purustatud lehtede ja keedusoola segu joomine aitab koolera vastu.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visit source
partner site
wikipedia ET

Kollane mombinipuu: Brief Summary ( Estonian )

provided by wikipedia ET

Kollane mombinipuu (Spondias mombin ehk Spondias lutea) on heitlehine puu anakardiliste sugukonnast mombinipuu perekonnast.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visit source
partner site
wikipedia ET

Amrapuu ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Amrapuu (Spondias mombin) on hedelmäpuu, joka kasvaa villinä Etelä-Amerikassa ja villiintyneenä monin paikoin Afrikassa, Intiassa ja Indonesiassa. Sen mangoa muistuttavia hedelmiä käytetään ravinnoksi ja lehtiä lääkinnällisiin tarkoituksiin.

Amrapuun lehdet muodostuvat vastakkaisista lehdyköistä, joita on pariton määrä, yleensä 9-19 kappaletta. Puu varistaa lehtensä helmi-maaliskuussa. Kaarna on harmaata. Puuta voi lisätä oksapistokkaista, joten se on suosittu pensasaitojen laji.[2]

Lähteet

  1. ITIS
  2. Spondias mombin (Jobo) Trees, Shrubs, and Palms of Panama

Aiheesta muualla

Tämä kasveihin liittyvä artikkeli on tynkä. Voit auttaa Wikipediaa laajentamalla artikkelia.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Amrapuu: Brief Summary ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Amrapuu (Spondias mombin) on hedelmäpuu, joka kasvaa villinä Etelä-Amerikassa ja villiintyneenä monin paikoin Afrikassa, Intiassa ja Indonesiassa. Sen mangoa muistuttavia hedelmiä käytetään ravinnoksi ja lehtiä lääkinnällisiin tarkoituksiin.

Amrapuun lehdet muodostuvat vastakkaisista lehdyköistä, joita on pariton määrä, yleensä 9-19 kappaletta. Puu varistaa lehtensä helmi-maaliskuussa. Kaarna on harmaata. Puuta voi lisätä oksapistokkaista, joten se on suosittu pensasaitojen laji.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Spondias mombin ( French )

provided by wikipedia FR

Prunier mombin

Le prunier mombin (Spondias mombin) est un arbre d'origine néotropicale appartenant à la famille des Anacardiaceae, que l'on rencontre depuis les régions semi-arides du Mexique, et du Pérou, jusqu'au Brésil, et en Guyane, en passant par les Antilles.

Il est parfois cultivé (notamment dans le Nord-est Brésilien), pour ses fruits comestibles appelés mombins, qui peuvent être utilisés dans la confection de punch.

Cet arbre a été naturalisé dans certaines régions d'Afrique, d'Inde, du Bangladesh, du Sri Lanka, d'Indonésie, des Bahamas, et d'autres îles des Caraïbes.

Le fruit est une drupe jaune ovoïde, d'une taille comprise entre une prune et un citron, recouverte d'une peau coriace renfermant une fine couche de pulpe autour d'un gros noyau. Cette chair présente une saveur agréable, légèrement acidulée et astringente, et à l'odeur suave très forte.

Les graines ont une teneur en huile de 31,5 %[2].

 src=
Prune mombin

Description

Spondias mombin est un arbre à feuilles caduques atteignant jusqu'à 20 mètres de haut et 1,5 mètre de diamètre. Son écorce est épaisse, liégeuse, et profondément fissurée. Lors des coupes, il est rose pâle, virant rapidement. Les branches sont basses et les rameaux glabres. Les feuilles sont imparipennées, avec 5 à 8 paires de folioles opposées avec une foliole terminale, 10 × 5 centimètres, oblongues ou oblongues lancéolées, largement acuminées, glabres. La floraison massive et parfumée a lieu de janvier à mai. Elle se compose de gros panicules terminaux lâches composés de petites fleurs blanches. Les fruits jaunes, de forme ovoïde, apparaissent de juillet à septembre et mesurent près de 4 centimètres, devenant ridés en séchant. Comestibles leur goût est un peu acide avec un arôme puissant. La chair entoure un unique noyau fibreux.

Utilisation alimentaire

 src=
Bai makok est le nom des feuilles de Spondias mombin en langue Thaï
 src=
Le fruit, dont la graine est bien visible sur cette image, peut également être utilisé pour faire de la salade de papaye verte en Thaïlande et au Laos
 src=
Fruits verts vendus dans un supermarché en République Dominicaine
 src=
Fruits mûrs

La pulpe du fruit peut être consommée fraîche, en jus, en concentré, en gelées, ou en sorbets.

En Thaïlande, ce fruit est utilisé dans le som tam comme un ingrédient secondaire. Les jeunes feuilles, dont le goût est légèrement amer et acidulé, parfois servi cru avec certains types de nam phrik (sauces pimentées Thaïlandaises). Il est également servi avec de la poudre de piment au Bangladesh.

En tant que membre de la famille du Sumac (Anacardiaceae), l'exposition à la sève de cette espèce pourrait provoquer une réaction allergique identique à celle de l'herbe à puces. Les personnes présentant une sensibilité connue à l'urushiol, doivent faire preuve de prudence dans la consommation ou la manipulation de cette espèce.

Médecine traditionnelle

Dans la médecine traditionnelle, Spondias mombin présente une variété d'utilisations. Le fruit a été utilisé comme diurétique et fébrifuge. L'écorce astringente est utilisée comme émétique et contre la diarrhée, la dysenterie, les hémorroïdes, la gonorrhée, et les leucorrhées. Les fleurs et les feuilles sont utilisées pour confectionner un thé contre des maux d'estomac, les affections hépatiques, l'urétrite, la cystite, et les inflammation[3].

En Guyane, les différentes populations lui prêtent des vertus comme anti-diarrhéique, contre le maux de ventre, les éruptions cutanées des nourrissons, ou contre les moustiques[4].

Chimie

Diverses études ont été réalisées concernant sa composition chimique et ses propriétés anti-virales[5], anti-bactérienne et molluscicides[6], physiologiques[7], antimicrobiennes[8], phytochimiques et nutritionnelles[9], psychoactives[10], anticorrosives[11], anthelmintiques[12], etc.

Noms vernaculaires

Comme toute espèce largement utilisée, Spondias mombin porte de nombreux noms vernaculaires dans différentes langues :

Voir aussi

Notes et références

  • (en) Cet article est partiellement ou en totalité issu de l’article de Wikipédia en anglais intitulé .
  1. (en-US) « Name - Spondias mombin L. - synonyms », Tropicos, Saint Louis, Missouri, Missouri Botanical Garden (consulté le 10 mars 2017).
  2. « Characterization and viscosity parameters of seed oils from wild plants », Bioresource Technology, 2e série, vol. 86,‎ janvier 2003, p. 203–205 (DOI ).
  3. A. O. Ayoka, R. O. Akomolafe, O. S. Akinsomisoye et O. E. Ukponmwan, « Medicinal and Economic Value of Spondias mombin », African Journal of Biomedical Research, 2e série, vol. 11,‎ 2008, p. 129-136 (lire en ligne).
  4. a et b Pierre Grenand, Christian Moretti, Henri Jacquemin et Marie-Françoise Prévost, Pharmacopées traditionnelles en Guyane: Créoles. Wayãpi, Palikur, Paris, IRD Editions, 2004, 304-305 p. (ISBN 978-2709915458, lire en ligne [PDF]), p. 816.
  5. (en) Jozef Corthout, L.A. Pieters, M. Claeys, D.A. Vanden Berghe et A.J. Vlietinck, « Antiviral ellagitannins from Spondias mombin », Phytochemistry, vol. 30, no 4,‎ 1991, p. 1129-1130 (DOI , lire en ligne [PDF]).
  6. (en) Jozef Corthout, L. Pieters, M. Claeys, S. Geerts, D. Vanden Berghe et A. Vlietinck, « Antibacterial and molluscicidal phenolic acids from Spondias mombin », Planta Med., vol. 60, no 5,‎ octobre 1994, p. 460-3 (PMID , DOI ).
  7. (en) NJ Coates, ML Gilpin, MN Gwynn, DE Lewis, PH Milner, SR Spear et JW Tyler, « SB-202742, a novel beta-lactamase inhibitor isolated from Spondias mombin », J Nat Prod., vol. 57, no 5,‎ mai 1994, p. 654-7 (PMID , DOI ).
  8. (en) K. A. Abo, V. O. Ogunleye et J. S. Ashidi, « Antimicrobial potential of Spondias mombin, Croton zambesicus and Zygotritonia crocea », Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives, vol. 13, no 6,‎ 1999, p. 494-497 (DOI ).
  9. (en) P. C. Njoku et M. I. Akumefula, « Phytochemical and nutrient evaluation of Spondias mombin leaves », Pakistan Journal of Nutrition, vol. 6, no 6,‎ 2007, p. 613-615 (lire en ligne [PDF]).
  10. (en) A. O. Ayoka, R. O. Akomolafe, E. O. Iwalewa, M. A. Akanmu et O. E. Ukponmwan, « Sedative, antiepileptic and antipsychotic effects of Spondias mombin L.(Anacardiaceae) in mice and rats », Journal of Ethnopharmacology, vol. 103, no 2,‎ 2006, p. 166-175 (DOI ).
  11. (en) N. O. Obi-Egbedi, I. B. Obot et S. A. Umoren, « Spondias mombin L. as a green corrosion inhibitor for aluminium in sulphuric acid: Correlation between inhibitive effect and electronic properties of extracts major constituents using density functional theory », Arabian Journal of Chemistry, vol. 5, no 3,‎ 2012, p. 361-373 (DOI ).
  12. (en) I. O. Ademola, B. O. Fagbemi et S. O. Idowu, « Anthelmintic activity of extracts of Spondias mombin against gastrointestinal nematodes of sheep: studies in vitro and in vivo », Tropical Animal Health and Production, vol. 37, no 3,‎ 2005, p. 223-235 (DOI ).
  13. (en) « Spondias mombin », sur Natural Resources Conservation Service PLANTS Database, USDA (consulté le 20 décembre 2020).
  14. Spanish Royal Academy Dictionary.
  15. See Ayoka et al. (2008, p.130), Oladele (2008, p.5). Note that Aiyeloja & Ajewole (2006, p.57) give agbalumo as the local name in Osun State, however other sources identify agbalumo elsewhere in Nigeria with the African star apple, Chrysophyllum alibidum and related species; see for example Aiyeloja & Bello (2006, p.18) and Oyelade et al. (2005).
  16. (en) A. A. Aiyeloja et O. A. Bello, « Ethnobotanical Potentials of Common Herbs in Nigeria: A Case Study of Enugu State », Educational Research and Reviews, vol. 1, no 1,‎ avril 2006, p. 16-22, p. 19.
  • (en) O. I. Oladele (2008). « Contribution of Neglected and Underutilized Crops to Household food security and Health among Rural Dwellers in Oyo State, Nigeria » (PDF) dans International Symposium "Underutilized plants for food, nutrition, income and sustainable development", Arusha, Tanzania 3–7 March 2008 , Colombo, Sri Lanka: International Centre for Underutilised Crops (ICUC).
  • (en) O. J. Oyelade, P. O. Odugbenro, A. O. Abioye et N. L. Raji, « Some physical properties of African star apple (Chrysophyllum alibidum) seeds », Journal of Food Engineering, London, Elsevier Science, 4e série, vol. 67,‎ avril 2005, p. 435–440 (OCLC , DOI ).
  • (en) O. T. Adepoju et O. E. Oyewole, « Nutrient Composition and Acceptability Study of Fortified Jams from Spondias Mombin (Hog Plum, Iyeye in Yoruba) Fruit Pulp », Nigerian Journal of Nutritional Science, 2e série, vol. 29,‎ 2008, p. 180-189 (ISSN ).
  • (en) Tolu Odugbemi, Outlines and Pictures of Medicinal Plants from Nigeria, University of Lagos Press, 2008, 119 p. (ISBN 978-978-48712-7-3, lire en ligne).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia FR

Spondias mombin: Brief Summary ( French )

provided by wikipedia FR

Prunier mombin

Le prunier mombin (Spondias mombin) est un arbre d'origine néotropicale appartenant à la famille des Anacardiaceae, que l'on rencontre depuis les régions semi-arides du Mexique, et du Pérou, jusqu'au Brésil, et en Guyane, en passant par les Antilles.

Il est parfois cultivé (notamment dans le Nord-est Brésilien), pour ses fruits comestibles appelés mombins, qui peuvent être utilisés dans la confection de punch.

Cet arbre a été naturalisé dans certaines régions d'Afrique, d'Inde, du Bangladesh, du Sri Lanka, d'Indonésie, des Bahamas, et d'autres îles des Caraïbes.

Le fruit est une drupe jaune ovoïde, d'une taille comprise entre une prune et un citron, recouverte d'une peau coriace renfermant une fine couche de pulpe autour d'un gros noyau. Cette chair présente une saveur agréable, légèrement acidulée et astringente, et à l'odeur suave très forte.

Les graines ont une teneur en huile de 31,5 %.

 src= Prune mombin
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Auteurs et éditeurs de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia FR

Spondias mombin ( Italian )

provided by wikipedia IT

La Spondias mombin L., è una specie fruttifera della famiglia delle Anacardiaceae, che è coltivata principalmente per il suo frutto. In Italia non ha ancora un nome comune in quanto poco conosciuto: si propende a chiamarlo cagià (dal portoghese cajá), giobo (dallo spagnolo jobo, con cui è conosciuto in America Centrale, a sua volta derivato dall'idioma Caribe), oppure tapiriba (come viene chiamato dagli indigeni dell'Amazzonia e significa frutto del tapiro).

Ma l'estesa diffusione della pianta da secoli in tutto il tropico ha fatto sì che gli appellattivi locali siano numerosi: nei Paesi americani di lingua inglese lo si conosce come yellow mombin o hog plum, in Giamaica spanish plum o gully plum; in Ghana, diventa hog plum o Ashanti plum; nell'Assam indiano: omora.

Descrizione

L'albero rispetto agli altri fruttiferi che producono mombini si ramifica meno in larghezza e raggiunge i 20 m di altezza. Le foglie cadono nella stagione secca e sono alterne e pinnate, e si compongono a loro volta di varie foglioline opposte e lanceolate, oblique rispetto alla base. I fiori sono piccoli ma molto fragranti, e appaiono in pannocchie terminali. I frutti si sviluppano nelle branche terminali in gruppi di circa 10, hanno forma ovoidale o oblunga, al massimo lunghi 4 cm e larghi 3 cm. IL colore è giallo oro, a volte con sfumature arancioni. La polpa è gialla, succosa e piuttosto acida, con un leggero aroma di trementina. Raramente è consumato fresco, ma se ne ricavano succhi molto richiesti dai mercati nel Brasile ed anche esportati. Il frutto fresco è molto appetito dagli animali della foresta: scimmie, tapiri e pecari.

Distribuzione e habitat

Probabilmente originario dell'Amazzonia, oggi il cagià si trova selvatico dal Sud del Messico al Perù orientale e al Brasile centrale. Si è diffuso ovunque nel Tropico e spesso rinselvatichito in Africa e Asia meridionale, ma raramente viene qui coltivato per fini commerciali, e il frutto e i suoi derivati sono rari nei mercati.

La Spondias mombin è un fruttifero strettamente tropicale in quanto nelle aree di origine non supera i 1000 m di altitudine. In Florida sopravvivono pochi esemplari con particolari cure. Nell'ambito dei climi caldi vive sia in climi umidi che moderatamente aridi.

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Spondias mombin: Brief Summary ( Italian )

provided by wikipedia IT

La Spondias mombin L., è una specie fruttifera della famiglia delle Anacardiaceae, che è coltivata principalmente per il suo frutto. In Italia non ha ancora un nome comune in quanto poco conosciuto: si propende a chiamarlo cagià (dal portoghese cajá), giobo (dallo spagnolo jobo, con cui è conosciuto in America Centrale, a sua volta derivato dall'idioma Caribe), oppure tapiriba (come viene chiamato dagli indigeni dell'Amazzonia e significa frutto del tapiro).

Ma l'estesa diffusione della pianta da secoli in tutto il tropico ha fatto sì che gli appellattivi locali siano numerosi: nei Paesi americani di lingua inglese lo si conosce come yellow mombin o hog plum, in Giamaica spanish plum o gully plum; in Ghana, diventa hog plum o Ashanti plum; nell'Assam indiano: omora.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autori e redattori di Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia IT

Gele mombinpruim ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

De gele mombinpruim (Spondias mombin, synoniem: Spondias lutea) is een plant uit de pruikenboomfamilie (Anacardiaceae) Het is een 20-30 m hoge, eenhuizige boom, die in droge tijden zijn bladeren verliest. De stam is tot 60-75 cm dik en heeft diepe groeven.

De bladstelen zijn vaak roodachtig behaard. De bladeren zijn tegenoverstaand, oneven geveerd en 20-50 cm lang. De vijf tot negentien deelblaadjes zijn eirond-lancetvormig en 5-15 cm lang. De 5-6 mm grote, gelig witte, mannelijke, vrouwelijke of tweeslachtige bloemetjes ontstaan in eindstandige, 15-35 cm lange pluimen nadat het blad uitloopt.

De vruchten groeien in hangende, tot 50 cm lange trossen. De vruchten zijn goudgele, ovale, tot 4 × 3 cm grote steenvruchten. De schil is dun, stevig, glad en glanzend. Het vruchtvlees is volrijp zeer sappig, glazig oranje, tot 5 mm dik en heeft een aangename zoetzure smaak die aan pruimen doet denken. De enige pit is eivormig, crèmewit, houtig, in de lengte gerimpeld en tot 2,5 × 1,7 cm groot.

De vruchten kunnen volrijp als handfruit worden genuttigd of met suiker worden ingekookt en tot gelei, marmelade en jam worden verwerkt. De kernen van de pitten zijn ook eetbaar. Van het sap kunnen sappen en frisdranken worden gemaakt. In Mexico worden onrijpe gele mombinpruimen met zout en chilipepers ingelegd. In Venezuela en Guatemala wordt van de vruchten een zwak alcoholische, met cider vergelijkbare drank bereid. In Brazilië wordt er een vruchtenwijn ('Vinho de Taperiba') van bereid. In sommige streken worden varkens en rundvee met de vruchten gevoerd. De jonge bladeren kunnen als groente worden gegeten en een bladaftreksel wordt gebruikt tegen ontstekingen, buikpijn en diarree. Het relatief lichte hout wordt gebruikt in de bouw en voor de fabricage van lucifers en meubels.

Het oorspronkelijke verspreidingsgebied van de gele mombinpruim ligt in het Caribisch gebied en van de laaggelegen wouden van Mexico tot in Peru, Brazilië, Venezuela, Guyana, Suriname en Frans-Guyana. De plant wordt geteeld tot op hoogtes van 1000 m in de tropen van de Nieuwe Wereld (onder andere in Suriname) en soms in Afrika en Zuidoost-Azië (onder andere in India, Indonesië en Maleisië)

De vrucht staat in Brazilië bekend als cajá, in Suriname als mopé en in Mexico als jobito.

Bronnen

  • Tropische Früchte, 1998, Bernd Nowak & Bettina Schulz, BLV, ISBN 3405151686
  • Farbatlas Exotische Früchte: Obst und Gemüse der Tropen und Subtropen, 2000, Rolf Blancke, Verlag Eugen Ulmer, ISBN 3-8001-3520-5
  • Fruits of the Guianan flora, 1985, Marc G.M. van Roosmalen, Utrecht : Institute of Systematic Botany, Utrecht University; Wageningen : Silvicultural Department of Wageningen Agricultural University ISBN 90-9000987-6 & ISBN 90-9000988-4
  • Morton, J. 1987. Yellow Mombin. p. 245–248. In: Fruits of warm climates. Julia F. Morton, Miami, FL.
  • Arkcoll, D. 1990. New crops from Brazil. p. 367-371. In: J. Janick and J.E. Simon (eds.), Advances in new crops. Timber Press, Portland, OR.
  • Fruits from America: An ethnobotanical inventory, Geo Coppens d'Eeckenbrugge and Dimary Libreros Ferla: Spondias mombin
  • Medicinale en rituele planten van Suriname, Tine van Andel, Sofie Ruysschaert, KIT Publishers (2011), ISBN 978-94-6022-139-2
  • Taxon: Spondias mombin L.; in: USDA, ARS, National Genetic Resources Program; Germplasm Resources Information Network - (GRIN) [Online Database]; National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland; [2 March 2012]
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Gele mombinpruim: Brief Summary ( Dutch; Flemish )

provided by wikipedia NL

De gele mombinpruim (Spondias mombin, synoniem: Spondias lutea) is een plant uit de pruikenboomfamilie (Anacardiaceae) Het is een 20-30 m hoge, eenhuizige boom, die in droge tijden zijn bladeren verliest. De stam is tot 60-75 cm dik en heeft diepe groeven.

De bladstelen zijn vaak roodachtig behaard. De bladeren zijn tegenoverstaand, oneven geveerd en 20-50 cm lang. De vijf tot negentien deelblaadjes zijn eirond-lancetvormig en 5-15 cm lang. De 5-6 mm grote, gelig witte, mannelijke, vrouwelijke of tweeslachtige bloemetjes ontstaan in eindstandige, 15-35 cm lange pluimen nadat het blad uitloopt.

De vruchten groeien in hangende, tot 50 cm lange trossen. De vruchten zijn goudgele, ovale, tot 4 × 3 cm grote steenvruchten. De schil is dun, stevig, glad en glanzend. Het vruchtvlees is volrijp zeer sappig, glazig oranje, tot 5 mm dik en heeft een aangename zoetzure smaak die aan pruimen doet denken. De enige pit is eivormig, crèmewit, houtig, in de lengte gerimpeld en tot 2,5 × 1,7 cm groot.

De vruchten kunnen volrijp als handfruit worden genuttigd of met suiker worden ingekookt en tot gelei, marmelade en jam worden verwerkt. De kernen van de pitten zijn ook eetbaar. Van het sap kunnen sappen en frisdranken worden gemaakt. In Mexico worden onrijpe gele mombinpruimen met zout en chilipepers ingelegd. In Venezuela en Guatemala wordt van de vruchten een zwak alcoholische, met cider vergelijkbare drank bereid. In Brazilië wordt er een vruchtenwijn ('Vinho de Taperiba') van bereid. In sommige streken worden varkens en rundvee met de vruchten gevoerd. De jonge bladeren kunnen als groente worden gegeten en een bladaftreksel wordt gebruikt tegen ontstekingen, buikpijn en diarree. Het relatief lichte hout wordt gebruikt in de bouw en voor de fabricage van lucifers en meubels.

Het oorspronkelijke verspreidingsgebied van de gele mombinpruim ligt in het Caribisch gebied en van de laaggelegen wouden van Mexico tot in Peru, Brazilië, Venezuela, Guyana, Suriname en Frans-Guyana. De plant wordt geteeld tot op hoogtes van 1000 m in de tropen van de Nieuwe Wereld (onder andere in Suriname) en soms in Afrika en Zuidoost-Azië (onder andere in India, Indonesië en Maleisië)

De vrucht staat in Brazilië bekend als cajá, in Suriname als mopé en in Mexico als jobito.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia-auteurs en -editors
original
visit source
partner site
wikipedia NL

Śliwiec mombin ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Śliwiec mombin (Spondias mombin L.) – gatunek drzewa z rodziny nanerczowatych. Pochodzi z rejonu Karaibów. Naturalizowany w wielu tropikalnych obszarach świata. Rzadko w uprawie.

Morfologia

Pokrój
Drzewo dorastające do 20 m wysokości. Kora korkowata.
Liście
Złożone, naprzemianległe. Zrzuca liście w czasie suszy.
Kwiaty
Białe, pachnące, zebrane w wiechy.
Owoce
Podłużne jajowate pestkowce o długości ok. 4 cm w kolorze żółtym. Jadalne, kwaśne.

Zastosowanie

  • Owoce są jadalne.
  • Liście są jadalne, spożywane w postaci sałatek.
  • Korzenie, sok, wywar z kory stosowane w medycynie ludowej.

Przypisy

  1. Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2012-12-11].
  2. The Plant List (ang.). [dostęp 2012-03-05].
 src=
Bai makok, liście mombinu spożywane w Tajlandii
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Śliwiec mombin: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Śliwiec mombin (Spondias mombin L.) – gatunek drzewa z rodziny nanerczowatych. Pochodzi z rejonu Karaibów. Naturalizowany w wielu tropikalnych obszarach świata. Rzadko w uprawie.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Cajazeira ( Portuguese )

provided by wikipedia PT

A cajazeira (Spondias mombin ou Spondias lutea), também conhecida pelos nomes cajazeiro, cajá, cajá-mirim, cajazinha, taperebá[1], acaiá, acaiaba, acajá, acajaíba, ambaló, ambareira, ambareiro, ambaró, cajaeiro, cajarana, cajá-pequeno, cajazeiro-miúdo, catona, guegue, ibametara, cajá manga, minguengue, moxubiá, muguengo e muguengue , é uma árvore que chega a medir até 25 metros, da família das anacardiáceas, de casca adstringente e emética, madeira branca, folhas imparipenadas, flores aromáticas em grandes panículas e drupas alaranjadas, de polpa resinosa, ácida, comestível e saudável, conhecidas como cajás.[2] O fruto da árvore é chamado de cajá, ambaló, ambaró, cajá-mirim, cajazinha, tapareba, taperebá, taperibá tapiriba ou caju-manga.

A árvore é nativa dos trópicos, ocorrendo no Brasil na região da Amazônia, Região Nordeste do Brasil (mata atlântica e floresta estacional semidecidual) e no estado de São Paulo. Suas raízes, folhas, flores, frutos e sementes têm inúmeros usos medicinais. No sudeste da Bahia, é usada para o sombreamento permanente do cacaueiro.[2]

Etimologia

"Cajá" vem do termo tupi aka'yá.[1] "Cajá-mirim" vem do termo tupi para "cajá pequeno".[3] "Taperebá" vem do tupi taperei'iwa.[4] Lutea é o termo latino para "amarelo", numa referência à cor dos frutos de cajá.

Clima e solo

A cajazeira desenvolve-se bem em climas úmidos, subúmidos e quentes, que tenham uma taxa de precipitação anual entre 1 100 e 2 000 milímetros.[2] Recomenda-se, para o seu plantio, solos profundos e bem drenados, de forma a proporcionar, para as raízes da planta, um desenvolvimento satisfatório.[2] Não são recomendados os terrenos com declividade acima de 20%.[2]

Plantio

Para o plantio da cajazeira, recomenda-se o plantio de estacas lenhosas, com 1,20 centímetros de comprimento, com três a 6 centímetros de diâmetro, obtidas de plantas de boas características agroindustriais, ou mudas clonadas.[2] Recomenda-se, ainda, a abertura de covas cúbicas de 40 centímetros adubadas com vinte a 30 litros de esterco curtido, 300 gramas de superfosfato simples, 50 gramas de ureia e 30 gramas de cloreto de potássio.[2]

A Comissão Executiva do Plano da Lavoura Cacaueira (Ceplac) sugere a adaptação de tecnologia utilizada em outras fruteiras tropicais com porte parecido. Desta forma, a adubação deve ser feita com quatrocentos gramas de superfosfato simples, 200 gramas de ureia e 150 gramas de cloreto de potássio parcelados em 3 vezes ao ano.[2] A planta deve estar livre de outros vegetais daninhos, através de capinas.[2] Deve-se realizar a eliminação do broto terminal quando a planta atingir 60 centímetros de altura, a fim de proporcionar uma melhor distribuição dos ramos e uma arquitetura da copa mais adequada.[2]

Colheita e comercialização

A colheita é feita manualmente, através da coleta dos frutos maduros caídos. Nos estados produtores, o período de safra varia: maio a junho na Paraíba; fevereiro a maio na região sudeste da Bahia; agosto a dezembro no Pará e janeiro a maio no Ceará.

A comercialização na região Sul da Bahia é feita em feiras livres, às margens de rodovias próximas às unidades de produção e nas indústrias de processamento de polpas localizadas na região.

Pragas e doenças

Apesar de não se encontrar plantios de cajazeiras tecnicamente formados, vários pesquisadores já identificaram a ocorrência de pragas e doenças, que prejudicam o desenvolvimento e a produção dessa fruteira.

A mosca-das-frutas (Anastrepha sp.) inicia seu ataque quando o cajá se encontra verdoengo ou de vez; os ovos são depositados no interior dos frutos. Após a eclosão, as larvas se alimentam da polpa e facilitam a entrada de fungos e bactérias, provocando podridão e queda de frutos. Os frutos caídos abrigam as larvas e estas saem dos frutos e penetram no solo a cinco centímetros de profundidade, onde posteriormente se transformam em pupas e adultos. Recomenda-se coletar e enterrar os frutos caídos com sintomas do ataque dessa praga para diminuir a população futura nos pomares.

Outros insetos que afetam a cajazeira são: saúvas, tripes, cochonilhas, lagartas que atacam folhas, ramos e frutos.

As principais doenças descritas são: antracnose, verrugose, resimose, cercosporiose e mancha-de-alga.

Nutrientes e consumo do fruto

O cajá é uma fruta rica em sais minerais, tais como o fósforo, o ferro e o cálcio.[5] É também uma grande fonte de vitaminas A, B e C, apresentando também fibras, que aumentam a sensação de saciedade e têm pouca caloria, sendo incluso na maioria das dietas para emagrecimento.[5]

Sendo uma fruta ácida, em geral não é consumido ao natural.[5] Pode também ser bebido como suco,[5] ou consumido em forma de sorvete, geleias, vinhos, licores, refrescos, polpas e também como caipirinha.[5]

Referências

  1. a b FERREIRA, A. B. H. Novo Dicionário da Língua Portuguesa. Segunda edição. Rio de Janeiro: Nova Fronteira, 1986. p.316
  2. a b c d e f g h i j Ceplac.gov.br. «Cajá». Consultado em 28 de julho de 2016
  3. [1]
  4. FERREIRA, A. B. H. Novo Dicionário da Língua Portuguesa. Segunda edição. Rio de Janeiro: Nova Fronteira, 1986. pp.1 648,1 649
  5. a b c d e remedio-caseiro.com. «Os benefícios e propriedades do delicioso cajá». Consultado em 28 de julho de 2016

 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Cajazeira: Brief Summary ( Portuguese )

provided by wikipedia PT

A cajazeira (Spondias mombin ou Spondias lutea), também conhecida pelos nomes cajazeiro, cajá, cajá-mirim, cajazinha, taperebá, acaiá, acaiaba, acajá, acajaíba, ambaló, ambareira, ambareiro, ambaró, cajaeiro, cajarana, cajá-pequeno, cajazeiro-miúdo, catona, guegue, ibametara, cajá manga, minguengue, moxubiá, muguengo e muguengue , é uma árvore que chega a medir até 25 metros, da família das anacardiáceas, de casca adstringente e emética, madeira branca, folhas imparipenadas, flores aromáticas em grandes panículas e drupas alaranjadas, de polpa resinosa, ácida, comestível e saudável, conhecidas como cajás. O fruto da árvore é chamado de cajá, ambaló, ambaró, cajá-mirim, cajazinha, tapareba, taperebá, taperibá tapiriba ou caju-manga.

A árvore é nativa dos trópicos, ocorrendo no Brasil na região da Amazônia, Região Nordeste do Brasil (mata atlântica e floresta estacional semidecidual) e no estado de São Paulo. Suas raízes, folhas, flores, frutos e sementes têm inúmeros usos medicinais. No sudeste da Bahia, é usada para o sombreamento permanente do cacaueiro.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autores e editores de Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia PT

Момбін жовтий ( Ukrainian )

provided by wikipedia UK

Опис

Це високе розлоге дерево, що має 20-30 м заввишки і 1,5 м у поперечнику. В кімнатних умовах являє собою невелике плодоносне деревце. Листя дуже красиві розміром до 50 см, навіть без плодів рослина виглядає декоративно. Число окремих листочків складного листя складає від 5 до 19, у них короткі черешки завдовжки 5-15 см. Ці черешки мають яйцеподібно-ланцетоподібну форму з подовженою верхівкою, біля основи звужуються широким клином.

 src=
Плоди жовтого момбіну

Дрібні білуваті квітки з'являються у великій кількості відразу слідом листям, яке розпустилося, і утворюють верхівкові волоті завдовжки до 35 см. Квітки мають легкий аромат, змінюються на витягнуті жовті плоди (за це рослина отримала свою назву) до 4 см завдовжки і до 3 см завширшки. Плоди за смаком кислі з ароматом мускусу.

Кісточка яйцеподібна, має розмір близько 25×17 мм, з поздовжними зморшками, забарвлена у кремовий колір, дерев'яниста. Частка олії в насінні становить 31,5 %.

Листя і кора рослини містять дубильні речовини, сапоніни, флавоноїди, стерини, хінони. Листя містять декілька похідних саліцилової кислоти. Кора і листя також мають хімічну речовину — каріофіллен. Листя є значним джерелом іншої хімічної речовини, званого як хлорогенова кислота. Це хімічна речовина має антибактеріальну, противірусну, протизапальну дію.

Вирощування

Дерево швидкозростаюче, любить сонячне місце з легким затемненням, може терпіти невелику посуху. Насінням розмножується досить легко. Насіння проростає протягом місяця. Жовтний момбін здатний плодоносити щорічно і вимагає теплого клімату протягом всього року. Дерева дають багатий урожай 1-2 рази на рік.

У Мексики плодоношення відбувається з липня до жовтня, на Ямайці та Коста-Риці — в липні-серпні, при повному дозріванні плоди падають на землю, але зазвичай місцеві мешканці збивають плоди раніше.

Застосування

В давнину широко вживався стародавнім народом майя.

Сьогодні цінується мореплавцями, які вирушаючи в плавання беруть плоди з собою для втамування спраги, плоди дуже соковиті. Також плоди вживають в їжу в тушкованому вигляді з цукром, багато хто використовує їх у свіжому вигляді. З соку виготовляють різні напої, желе або додають в морозиво.

У Бразилії готують вино — «Vinho де Taperiba». У Мексиці незрілі плоди маринують та їдять їх наче оливки, а молоде листя вживають у свіжому вигляді наче зелень. Молоде листя дещо гіркувате на смак, в Таїланді їх подають зі спеціальними тайськими чилі-пастами.

Харчова цінність на 100 г плодів: калорій — 21.8-48.1; вода — 72.8-88.53 г; білок — 1,28-1,38 г; жир — 0.1-0.56 г; волокно — 1.16-1.18 г; вуглеводи — 8.70-10.0 г; кальцій — 31,4 мг; залізо — 2.8 мг; каротин (вітамін А) — 71 МЕ; тіамін — 95 мкг; рибофлавін — 50 мкг; аскорбінова кислота — 46,4 мг.

Також застосовується деревина, з якої роблять сірники, олівці, човни.

У медицині момбін застосовується досить широко, коріння і плоди використовують як жарознижуюче. Кора використовується як проносне, проти кашлю і для обробки поранень. Листя застосовують для обробки ран, вони швидко знімають запалення, лікують лепру. Листя є потужним засобом в гінекології, їх застосовують для виклику пологів, для полегшення і зниження кровотечі під час пологів, а так само для післяпологового відновлення. Плоди вживаються в їжу дикими тваринами, тому індіанці, на полюванні, часто їх використовують у вигляді приманки.

Розповсюдження

Поширено від південної Мексики до Бразилії та Перу, островах Карибського басейну, натуралізовано в Африці, Південній Азії (Індії, Бангладеш, Шрі-Ланці), Індонезії, Малайзії й Таїланді.

Джерела

  • Ayoka, A.O.; R.O. Akomolafe; O.S. Akinsomisoye; O.E.Ukponmwan (2008). Medicinal and Economic Value of Spondias mombin. African Journal of Biomedical Research (Ibadan, Nigeria: Ibadan Biomedical Communications Group) 11: 129—136. ISSN 1119-5096
  • Vargas, William G. Guía ilustrada de las plantas de las montañas del Quindío y los Andes Centrales. Colección: Ciencias Agropecuarias. Manizales: Universidad de Caldas, marzo de 2002. 813p. Colombia.
 src= Вікісховище має мультимедійні дані за темою: Момбін жовтий
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори та редактори Вікіпедії
original
visit source
partner site
wikipedia UK

Cóc Thái ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI
 src=
Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ.
 src=
Thông tin trong bài (hay đoạn) này không thể kiểm chứng được do không được chú giải từ bất kỳ nguồn tham khảo nào.
Xin bạn hãy cải thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn uy tín. Nếu bài được dịch từ Wikipedia ngôn ngữ khác thì hãy chuyển nguồn tham khảo từ phiên bản đó cho bài này. Nếu không, những câu hay đoạn văn không có chú giải nguồn gốc có thể bị thay thế hoặc xóa đi bất cứ lúc nào.

Cóc Thái là một loại cây mộc, cũng là cây ăn trái miền nhiệt đới, cùng họ với xoài.

Bản địa của cóc Thái là Trung Mỹ từ México xuống Peru, BrasilCaribe nhưng đã lan rộng khắp vùng nhiệt đới như châu Phi, Ấn Độ, và Indonesia.

Trái cóc Thái sắc xanh lục, có vị chua và dòn. Vỏ cóc Thái dày nhưng mềm. Cóc Thái có thể ăn sống hay đem muối. Cóc Thái già thì thịt nhiều . Trái cóc Thái chấm muối ớt là món quà rong ăn chơi phổ biến trong giới học trò tại Việt Nam.

Thủ đô nước Thái Lan Bangkok tương truyền là từ chữ "makok" (มะกอก), tiếng Thái có nghĩa là "cóc" mà ra.

Hình ảnh

Chú thích

  1. ^ “The Plant List: A Working List of All Plant Species”. Truy cập ngày 27 tháng 6 năm 2014.

Tham khảo


Bài viết liên quan đến Họ Đào lộn hột này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia bằng cách mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Cóc Thái: Brief Summary ( Vietnamese )

provided by wikipedia VI

Cóc Thái là một loại cây mộc, cũng là cây ăn trái miền nhiệt đới, cùng họ với xoài.

Bản địa của cóc Thái là Trung Mỹ từ México xuống Peru, BrasilCaribe nhưng đã lan rộng khắp vùng nhiệt đới như châu Phi, Ấn Độ, và Indonesia.

Trái cóc Thái sắc xanh lục, có vị chua và dòn. Vỏ cóc Thái dày nhưng mềm. Cóc Thái có thể ăn sống hay đem muối. Cóc Thái già thì thịt nhiều . Trái cóc Thái chấm muối ớt là món quà rong ăn chơi phổ biến trong giới học trò tại Việt Nam.

Thủ đô nước Thái Lan Bangkok tương truyền là từ chữ "makok" (มะกอก), tiếng Thái có nghĩa là "cóc" mà ra.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedia tác giả và biên tập viên
original
visit source
partner site
wikipedia VI

Момбин жёлтый ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию
Царство: Растения
Подцарство: Зелёные растения
Отдел: Цветковые
Надпорядок: Rosanae
Семейство: Анакардиевые
Вид: Момбин жёлтый
Международное научное название

Spondias mombin L.

Синонимы
Spondias lutea L.
Wikispecies-logo.svg
Систематика
на Викивидах
Commons-logo.svg
Изображения
на Викискладе
ITIS 28816NCBI 80338EOL 582279GRIN t:35334IPNI 71480-1TPL kew-2480696

Момби́н жёлтый, яма́йская сли́ва (лат. Spondias mombin) — плодовое дерево семейства Сумаховые.

История

Применение у ацтеков

В своём фундаментальном произведении «Общая история дел Новой Испании» (15471577) Бернардино де Саагун, опираясь на сведения ацтеков о свойствах растений, привел различные сведения, предположительно, о момбине жёлтом, в частности о том, что:

Деревья, на которых растут сливы, называются макашокотль. Они растут в жарких краях. Плоды этих деревьев: то красные, то желтые, то толстые, то мелкие. Атойашокотль — это крупные, сладкие, вкусные сливы, и для еды хороши, как сырые, так и вареные. Из них делается пульке для питья, и оно опьяняет сильнее, чем мед. У всех слив внутри крупные косточки[2].

Ботаническое описание

Жёлтый момбин — листопадное раскидистое дерево высотой до 40—45 метров. Листья сложные, непарноперистые, длиной до 50 см, состоят из 5—19 яйцевидно-ланцетных листочков длиной 5—15 см на коротких черешках. Цветки мелкие, беловатые, собраны в метёлки длиной до 35 см. Плоды — овальные или яйцевидные костянки, 3,2—4 см длиной и 2,5 см шириной, с золотисто-жёлтой тонкой жёсткой кожицей и очень сочной, кислой, слегка мускусной и имеющей лёгкий скипидарный привкус мякотью. Косточки кремового цвета, около 2 см длиной, яйцевидные с продольными морщинками.

Распространение

Родина жёлтого момбина — тропические леса низменностей Центральной и Южной Америки (от Южной Мексики до Перу и Бразилии) и острова Карибского моря. В настоящее он широко культивируется в странах тропической Африки. В меньших масштабах выращивается также в Индии, Индонезии, Малайзии и на Бермудских островах.

Использование

Плоды употребляют в пищу в сыром виде, консервируют с сахаром, а также изготовляют из сока прохладительные напитки. В Мексике из незрелых плодов приготовляют консервы с солью и чили[3].

Примечания

  1. Об условности указания класса двудольных в качестве вышестоящего таксона для описываемой в данной статье группы растений см. раздел «Системы APG» статьи «Двудольные».
  2. Саагун, 2013, с. 73.
  3. Новак Б., Шульц Б. Тропические плоды. Биология, применение, выращивание и сбор урожая / Пер. с нем. — М.: БММ АО, 2002. — С. 33—34. — 240 с. — ISBN 5-88353-133-4.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

Момбин жёлтый: Brief Summary ( Russian )

provided by wikipedia русскую Википедию

Момби́н жёлтый, яма́йская сли́ва (лат. Spondias mombin) — плодовое дерево семейства Сумаховые.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Авторы и редакторы Википедии

黃酸棗 ( Chinese )

provided by wikipedia 中文维基百科
二名法 Spondias lutea
Linn.

黃酸棗学名Spondias lutea)为漆樹科酸棗屬下的一个种。

参考文献

扩展阅读

小作品圖示这是一篇與植物相關的小作品。你可以通过编辑或修订扩充其内容。
 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
维基百科作者和编辑

黃酸棗: Brief Summary ( Chinese )

provided by wikipedia 中文维基百科

黃酸棗(学名:Spondias lutea)为漆樹科酸棗屬下的一个种。

license
cc-by-sa-3.0
copyright
维基百科作者和编辑