Pełnik (Trollius L.) – rodzaj roślin należący do rodziny jaskrowatych. Należy do niego ok. 30 gatunków występujących w Europie i w Azji na obszarach o klimacie umiarkowanym i okołobiegunowym, z 3 gatunkami występującymi w Ameryce Północnej[3][4]. We florze Polski i Europy tylko dwa gatunki (lub jeden w zależności od ujęcia systematycznego) – pełnik europejski (T. europaeus) i pełnik alpejski (T. altissimus)[5].
Morfologia
- Pokrój
-
Byliny z nagimi pędami osiągającymi zwykle do 0,5 m wysokości, wyrastającymi z krótkiego i zwykle poziomego kłącza, z włóknistymi, wiązkowymi korzeniami[4][3][6].
- Liście
- Tylko odziomkowe lub odziomkowe i łodygowe, zwykle dłoniastosieczne o kolistym zarysie blaszki[4][3][6].
- Kwiaty
- Pojedyncze na końcach pędów, rzadziej po kilka w wierzchotce. Wszystkie elementy kwiatu wyrastają spiralnie. Efektownych, żółtych, rzadko purpurowych działek jest pięć lub więcej. Płatków też jest 5 lub więcej, są drobne i równowąskie, rzadko dłuższe od działek, z miodnikami przy nasadzie. Pręciki i owocolistki są liczne[4][3][6].
- Owoce
- Liczne mieszki zawierające wiele nasion, zwykle czarnych, kulistawych i gładkich[4][3][6].
Systematyka
Rodzaj z podrodziny Ranunculoideae Arnott z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae)[1].
- Wykaz gatunków[7][8]
Zastosowanie
Szereg gatunków uprawianych jest jako rośliny ozdobne. W Polsce uprawiane są: pełnik azjatycki, chiński, dżungarski, junnański i ogrodowy[8].
Przypisy
-
↑ a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
-
↑ a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-04-03].
-
↑ a b c d e Adam Jasiewicz (red.): Flora polski. Tom IV. Warszawa, Kraków: Państwowe Wydawnictwa Naukowe, 1985, s. 15. ISBN 83-01-05853-6.
-
↑ a b c d e Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 48. ISBN 0-333-74890-5.
-
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland - a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
-
↑ a b c d Li Liangqian; Michio Tamura: Trollius (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2013-03-27].
-
↑ Trollius. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-03-01].
-
↑ a b Ludmiła Karpowiczowa (red.): Słownik nazw roślin obcego pochodzenia łacińsko-polski i polsko-łaciński. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 1973.
