Aedes vexans (teilweise als „Rheinschnake“ bezeichnet) ist eine fast weltweit verbreitete Stechmücke und die häufigste der in Deutschland vorkommenden Arten der Familie der Stechmücken. Sie ist die einzige in Europa vertretene Art der Untergattung Aedimorphus innerhalb der großen Gattung Aedes.
Von ihrer Lebensweise her wird sie zu den „Überschwemmungsmücken“ gezählt. Wegen ihres Brutgebietes in überschwemmten Auwäldern und Wiesen wird diese massenhaft auftretende Art ebenso wie andere dort verbreitete Stechmückenarten, beispielsweise Aedes sticticus, Aedes rossicus und Aedes cinereus auch als Wiesenmücke oder Auwaldmücke angesprochen. Ihrer massenhaften Verbreitung wird an verschiedenen Orten durch gezielte biologische Schädlingsbekämpfung begegnet.
Adulte Tiere von Aedes vexans erreichen eine Länge von etwa 6 Millimetern.[1] Ihr Körper ist braun bis goldbraun. Der Rüssel und die kurzen Palpi sind dunkel beschuppt, mit ein paar hellen Schuppen an der Spitze der Palpi. Der Rücken und der spitz zulaufende Hinterleib weisen hellgraue bis weißliche Schuppen auf, die B-förmige Muster bilden. Die Tibien sind oben dunkel und hell auf der Unterseite. Die Tarsi der Hinterbeine weisen an ihren Enden dünne weiße Bänder auf.[2][3]
Der Körper der Larven gliedert sich in den Kopf mit Mundwerkzeugen, Augen und Antennen, drei verschmolzene Brustsegmente und neun Hinterleibssegmente. Am achten Hinterleibssegment sitzt ein kräftiges Atemrohr mit einem Haarbüschel mittig oder leicht oberhalb der Mitte. Die Larven hängen mit dem Atemrohr an der Wasseroberfläche kopfüber schräg nach unten. Die Form des Atemrohrs kann zur Unterscheidung der verschiedenen Arten von Stechmücken eingesetzt werden.[4]
Aedes vexans ist fast weltweit verbreitet und findet sich in der Holarktis, der Orientalis, in Mexiko, Teilen Zentralamerikas, in der Transvaal-Region, sowie auf einigen pazifischen Inseln.[3]
Die Aedes-Männchen versammeln sich abends, bei hoher Luftfeuchtigkeit oder in stark beschatteten Waldgebieten schon nachmittags, zu oft mehrere tausend Mücken umfassenden Tanzschwärmen. Die sich in ca. 2 Metern Höhe auf- und abwärts bewegenden Männchen erzeugen durch den Flügelschlag einen artcharakteristischen Summton, der die Weibchen anlockt. Diese werden im Flug ergriffen und begattet.[5] Nach der Begattung macht sich das Weibchen auf, um Blut zu saugen. Dies ist zur weiteren Entwicklung der Eier unbedingt notwendig. Pro Tag legt die Mücke dabei insgesamt bis zu 10 Kilometern zurück. Dabei wandern die Weibchen von Geländeinsel zu Geländeinsel, also Zonen mit für sie günstigen Lebensbedingungen, insbesondere hoher Luftfeuchtigkeit, in denen sie die trockene Hitze des Tages überstehen. Ergänzend zur aktiven Migration kommt es auch vor, dass ganze Schwärme vom Wind über weite Strecken weggetragen werden.[6] Nach dem Blutsaugen, bei der die weiblichen Stechmücken etwa das Doppelte ihres Körpergewichts aufgenommen haben[7], verwerten diese die im Blut enthaltenen Eiweiße innerhalb von 5 Tagen zum Aufbau ihrer Eier (Eireifung). Ein Weibchen kann mit einer Blutaufnahme bis zu 100 schwarze länglich ovale spindelförmige 0,7 mm × 0,2 mm große Eier bilden, die sie einzeln im feuchten Boden von Wiesen und Auwäldern ablegt. Die Eier sind schwerer als Wasser, schwimmen also nicht.[8] Danach kann die Stechmücke ohne erneute Begattung weitere Eier produzieren, wenn sie Blut aufnehmen kann.
In den Eiern entwickeln sich innerhalb einer Embryonalphase von etwa 8 Tagen die Larven. Diese schlüpfen aber nur aus, wenn die Eihülle (durch eine Überschwemmung) in sauerstoffarmes Wasser mit einer Temperatur von mehr als 10 °C kommt. Der Sauerstoffmangel nach dem Wechsel ins Wasser bewirkt die Kontraktion eines Muskels, der den Schlüpfzahn – einen spitzen verhärteten Dorn am Kopf – gegen die Eihülle drückt. Die Eihülle bricht dann an einer vorgeprägten Stelle auf. Die Kappe des spindelförmigen Eis platzt ab und der Embryo kann herausschlüpfen.[9] Sauerstoffreiches Wasser hemmt den Schlüpftrieb, was möglicherweise einen Schutz vor Fischen darstellt, die in sauerstoffreiches Fließwasser einschwimmen. Außerdem würde die starke Strömung die Larven verdriften. Bleibt eine Überschwemmung aus, können die Eier mindestens drei Jahre überleben.[10]
Über vier Larvenstadien und ein Puppenstadium entwickelt sich die Larve zur Stechmücke. Je nach Wassertemperatur benötigt sie dafür 1 bis 3 Wochen, das Puppenstadium dauert 2 bis 4 Tage.[5]
Aedes vexans verbreitet durch ihre Stiche je nach Gebiet verschiedene Krankheiten wie Tahyna, Myxomatose, Encephalitis und Dirofilaria immitis.[11] In den hochwasserreichen Sommermonaten kommt es an Gewässern wie Elbe, Donau oder Bodensee, vor allem aber am Rhein zu massenhaftem Auftreten wie bei keiner anderen Stechmückenart. Unter den 33 am Oberrhein auftretenden Stechmückenarten stellt Aedes vexans über 80 Prozent der Individuen. In einem Quadratmeter Uferbereich eines Hochwassertümpels können nicht selten 50.000 Aedes-Eier nachgewiesen werden.
Entlang des Oberrheins haben sich wegen der Stechmückenplage, vor allem wegen des massenhaften Auftretens und der großen Wanderbereitschaft von Aedes vexans, fast 100 Gemeinden zur Kommunalen Arbeitsgemeinschaft zur Bekämpfung der Schnakenplage zusammengeschlossen und bekämpfen mit einem Larvizid auf Basis von Proteinen des Bakteriums Bacillus thuringiensis israelensis die Entwicklung der Stechmücken.
Die Untergattung Aedimorphus der Gattung Aedes, der auch Aedes (Aedimorphus) vexans angehört, war von 2009 bis 2015 eine eigene Gattung.[12][13]
In der östlichen Paläarktis wurde die Unterart Aedes (Aedimorphus) vexans nipponii (Theobald) beschrieben, die sich von der Nominatform durch eine abweichende Beschuppung der Terga und Pleuriten unterscheidet.
Aedes vexans (teilweise als „Rheinschnake“ bezeichnet) ist eine fast weltweit verbreitete Stechmücke und die häufigste der in Deutschland vorkommenden Arten der Familie der Stechmücken. Sie ist die einzige in Europa vertretene Art der Untergattung Aedimorphus innerhalb der großen Gattung Aedes.
Von ihrer Lebensweise her wird sie zu den „Überschwemmungsmücken“ gezählt. Wegen ihres Brutgebietes in überschwemmten Auwäldern und Wiesen wird diese massenhaft auftretende Art ebenso wie andere dort verbreitete Stechmückenarten, beispielsweise Aedes sticticus, Aedes rossicus und Aedes cinereus auch als Wiesenmücke oder Auwaldmücke angesprochen. Ihrer massenhaften Verbreitung wird an verschiedenen Orten durch gezielte biologische Schädlingsbekämpfung begegnet.
Aedes vexans, the inland floodwater mosquito or tomguito, is a cosmopolitan and common pest mosquito. This species has been collected in southern California.[1][2][3]
The adult female has a bandless proboscis, short, brown scales on the scutum, and B-shaped (when viewed from the side) markings on each abdominal tergite. Only the female takes blood meals, preferring humans and cattle. Males feed on nectar, honeydew, and sap, on which females also feed, although rarely. They are usually found in association with grassy pools, partially shaded woodland pools, roadside ditches, and cultivated fields.[4]
After taking a blood meal, the female lays her eggs in areas that readily flood, where they hatch when inundated. Larvae are found from April through September and adults from May through October in their central range.[4]
A. vexans is a known vector of Dirofilaria immitis (dog heartworm), myxomatosis (a deadly rabbit viral disease), and Tahyna virus, a seldom-diagnosed Bunyaviridae virus, which affects humans in Europe, causing a fever which disappears after 2 days, but afterward can cause encephalitis or meningitis. A. vexans is the most common mosquito in Europe, often comprising more than 80% the European mosquito community. Its abundance depends upon availability of floodwater pools. In summer, up to 8,000 mosquitoes can be collected per trap per night.[5] A. vexans exhibited significantly higher transmission rates of Zika virus than A. aegypti, and its wide geographic distribution, periodic extreme abundance, and aggressive human biting behavior increase its potential to serve as a Zika virus vector in northern latitudes outside the range of the primary vectors A. aegypti and A. albopictus.[6] In addition to several medically important viruses Aedes vexans mosquitoes have also been shown to harbour the insect-specific flavivirus Chaoyang virus[7] and insect-specific Aedes vexans Iflavirus.[8]
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) {{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) Aedes vexans, the inland floodwater mosquito or tomguito, is a cosmopolitan and common pest mosquito. This species has been collected in southern California.
Aedes vexans es una especie de mosquito cosmopolita del género Aedes. Es el mosquito más común en Europa. Puede picar a humanos y otros mamíferos y actuar como vector de varias enfermedades infecciosas, entre ellas la mixomatosis que afecta a conejos, la dirofilariasis canina y la encefalitis equina del este, aunque su papel parece reducirse a vector secundario, no principal.[1]
Aedes vexans es una especie de mosquito cosmopolita del género Aedes. Es el mosquito más común en Europa. Puede picar a humanos y otros mamíferos y actuar como vector de varias enfermedades infecciosas, entre ellas la mixomatosis que afecta a conejos, la dirofilariasis canina y la encefalitis equina del este, aunque su papel parece reducirse a vector secundario, no principal.
Aedes vexans adolah saikua rangik dari famili Culicidae. Spesies ko juo marupokan bagian dari ordo Diptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia.
Spesies iko mahisok darah dari vertebrata hiduik.
Aedes vexans adolah saikua rangik dari famili Culicidae. Spesies ko juo marupokan bagian dari ordo Diptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia.
Spesies iko mahisok darah dari vertebrata hiduik.
Aedes vexans is een muggensoort uit de familie van de steekmuggen (Culicidae).[1] De wetenschappelijke naam van de soort werd in 1830 als Culex vexans gepublceerd door Johann Wilhelm Meigen.
Bronnen, noten en/of referentiesDoskwier pastwiskowy (Aedes vexans) – gatunek muchówki z rodziny komarowatych. Niewielki, ciemno ubarwiony przedstawiciel rodziny. Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i Ameryki Południowej, a także na licznych wyspach. Larwy rozwijają się w różnych zbiornikach słodkowodnych. Owady dorosłe migrują z miejsc rozrodu na znaczne odległości. Obie płcie żywią się nektarem, ale samice ponadto są agresywnymi hematofagami, ssącymi krew kręgowców, w tym ludzi. Gatunek jest wektorem wywołującej filariozę u psów Dirofilaria immitis, wywołującej tularemię Francisella tularensis oraz kilku arbowirusów.
Komar o ciele długości 5–6 mm[2] i długości skrzydeł 3,8–4 mm, ciemno ubarwiony. Głowa z czarnobrunatnym nadustkiem. Na ciemieniu występują łuski w różnych kształtach i kolorach. Kłujka samicy trochę dłuższa od ud pierwszej pary odnóży, z wierzchu czarnobrunatna, a od spodu jaśniejsza. U samca kłujka ma długość ostatniego członu głaszczków. U samicy czułki z żółtawobrunatną lub ciemnobrunatną nóżką, żółtym lub żółtawobrunatnym z brunatnym wierzchołkiem pierwszym członem biczyka, a pozostałą częścią biczyka ciemnobrunatną z białym omszeniem i ciemnobrunatnymi okółkami włosków. Samiec ma czułki z ciemnobrunatną nóżką i białawym z ciemnymi pierścieniami i szarobrunatnymi okółkami biczykiem. Na tarczy śródplecza występują miedziane łuski. Skrzydła mają ciemnobrunatne łuski, a przezmianki są jasnobrunatne z czarną główką. Tergity odwłoka mają u nasady jasne plamy, wyraźnie zwężone pośrodku. Stopy mają przy nasadzie członów jasne pierścienie o szerokości mniejszej niż ⅓ długości członu. Narządy rozrodcze samca charakteryzuje dwukrotnie dłuższy niż szerszy gonokoksyt, spłaszczony i rozszerzony ku szczytowi gonostyl z grubym pazurkiem, maczugowate i grubo oszczecinione klaspety oraz małe paramery z apodemami zakończonymi silnie zakrzywionymi ząbkami[3].
Poczwarki mają jasnokasztanowe egzuwia i dość krótkie, rozszerzone u szczytu syfony. Ich listki (wyrostki płetwowe) mają niewcięte brzegi wewnętrzne i żeberko środkowe dochodzące do brzegów dolnych, na których małe i ostre kolce tworzą nieregularne rzędy[4].
Larwy mają głowę szerszą niż dłuższą, wyposażoną w filtrująco-zeskrobujący aparat gębowy i krótsze od niej czułki. Liczba gałązek budujących włoski wynosi: 5–10 dla czołowych zewnętrznych, 1–2 dla czołowych środkowych, 1–3 dla czołowych wewnętrznych, 3–5 dla tylnych nadustka, 1–2 dla ciemieniowych zewnętrznych i wewnętrznych, 5–8 dla włoska czułkowego. Łuski szczotki mają długie kolce główne i ząbkowane brzegi, występują w liczbie 10–15. Siodło nie zajmuje całego ostatniego segmentu odwłoka, a skrzela analne są półtora raza dłuższe od jego szerokości. Płetwę analną buduje 12–13 włosków w obrębie wspólnej podstawy i 3–4 włoski poza nią. Syfon z dobrze wykształconym grzebieniem o szeroko rozstawionych i większych 1–3 zębach dystalnych i włosku grzebieniowym złożonym z 5–7 gałązek krótszych niż szerokość syfonu i położonym powyżej połowy jego wysokości. Przednia powierzchnia syfonu ma tylko włoski przedwierzchołkowe[4].
Larwy rozwijają się w różnych zbiornikach słodkowodnych, zwykle ze skąpą roślinnością lub małą ilością glonów[5]. Według jednych źródeł preferują stanowiska niezacienione[5], a według innych brak takiej preferencji[6]. Spotykane są w zbiornikach łąkowych i na skrajach lasu[4], w rozlewiskach, rowach, brzegach mokradeł, polach ryżowych, podmokłych lasach, a nawet w wodzie zgromadzonej w odciskach stóp słoni[5][6]. W Polsce szczególnie pospolity w dolinach dużych rzek[3].
Samice składają jaja w miejscach w pobliżu wody, w których jest duże prawdopodobieństwo ich spłukania, zalania lub podmycia i w których zarodki będą miały wystarczającą ilość wilgoci. Jaja przed kluciem muszą przejść fazę lekkiego przesuszenia, a klucie następuje po znalezieniu się ich w wodzie. Poszczególne jaja klują się niejednocześnie i niekiedy można spotkać zarówno młode larwy, jak i poczwarki w tym samym czasie[6]. Gatunek jest wielopokoleniowy, również w warunkach polskich, a stadium zimującym są jaja[4][6].
Imagines żywią się nektarem, a samice także krwią kręgowców stałocieplnych, wykazując się dużą agresywnością. Samice aktywne są w dzień i o zmierzchu, przy czym za dnia żerują w miejscach zacienionych. Szczyt ich aktywności przypada około 30–40 minut po zachodzie słońca[4][6]. Samce tworzą po zachodzie słońca roje nad łąkami, polami i lasami, do których pojedynczo dołączają samice celem kopulacji[6]. Imagines znane są z migrowania z miejsc rozrodu na duże odległości, niekiedy tworząc całe chmury pokonujące dystans około 23 km na dobę. Przylatują do mieszkań i pomieszczeń dla zwierząt[3].
Gatunek prawie kosmopolityczny[5], pierwotnie holarktyczny[4][3]. Występuje w prawie całej Europie. W Polsce bardzo pospolity[5][3]. W Azji podawany z Afganistanu, Arabii Saudyjskiej, Azerbejdżanu, Bangladeszu, Kambodży, Chin, Filipin, Gruzji, Indii, Indonezji, Iraku, Iranu, Japonii, Jemenu, Korei Południowej, Laosu, Malezji, Mjanmy, Mongolii, Nepalu, Pakistanu, Sri Lanki, syberyjskiej Rosji, Tadżykistanu, Tajwanu, Tajlandii, Turcji i Wietnamu. W Afryce znany z Algierii, Libii, Liberii i RPA. W Ameryce Północnej spotkać go można w Kanadzie, Belize i Stanach Zjednoczonych z Alaską włącznie. Występuje też w Australii, Papui-Nowej Gwinei oraz licznych wyspach Oceanu Spokojnego z Guam i Hawajami włącznie[5].
Komar ten jest ważnym przenosicielem nicienia Dirofilaria immitis, wywołującego filariozę u psów[6][5]. Ponadto przenosi wiele arbowirusów, w tym wschodni wirus końskiego zapalenia mózgu (EEE), zachodni wirus końskiego zapalenia mózgu (WEE), wirus zapalenia mózgu St. Louis (SLEV), wirus Zachodniego Nilu (WNV)[5]. Notowany też jako przenosiciel Francisella tularensis wywołującej tularemię[3].
Doskwier pastwiskowy (Aedes vexans) – gatunek muchówki z rodziny komarowatych. Niewielki, ciemno ubarwiony przedstawiciel rodziny. Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i Ameryki Południowej, a także na licznych wyspach. Larwy rozwijają się w różnych zbiornikach słodkowodnych. Owady dorosłe migrują z miejsc rozrodu na znaczne odległości. Obie płcie żywią się nektarem, ale samice ponadto są agresywnymi hematofagami, ssącymi krew kręgowców, w tym ludzi. Gatunek jest wektorem wywołującej filariozę u psów Dirofilaria immitis, wywołującej tularemię Francisella tularensis oraz kilku arbowirusów.
Sommarsvämmygga, Aedes vexans[1] är en tvåvingeart som först beskrevs av Johann Wilhelm Meigen 1830. Aedes vexans ingår i släktet Aedes och familjen stickmyggor.[1][2][3] Arten är reproducerande i Sverige.[3] Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.[1]
Sommarsvämmygga, Aedes vexans är en tvåvingeart som först beskrevs av Johann Wilhelm Meigen 1830. Aedes vexans ingår i släktet Aedes och familjen stickmyggor. Arten är reproducerande i Sverige. Inga underarter finns listade i Catalogue of Life.
Aedes vexans là một loài muỗi truyền bệnh Dirofilaria immitis (gium chỉ ở chó); Myxomatosis; và virus tahyna. Aedes vexans
Phương tiện liên quan tới Aedes vexans tại Wikimedia Commons
Aedes vexans là một loài muỗi truyền bệnh Dirofilaria immitis (gium chỉ ở chó); Myxomatosis; và virus tahyna. Aedes vexans