Amarylkowate (Amaryllidaceae J. St.-Hil.) – rodzina bylin jednoliściennych. Systematyka rodziny była przedmiotem daleko idących zmian na przełomie XX i XXI wieku. W ujęciu systematycznym APG III (2009) i APG IV (2016) obejmuje w randze podrodzin, obok amarylkowych, czosnkowe i agapantowe (wcześniej traktowane zwykle jako odrębne rodziny)[1]. Należą tu 73 rodzaje, których przedstawiciele występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem obszarów okołobiegunowych[1]. Wiele gatunków z rodzaju czosnek to popularne warzywa. Spożywane są też rośliny z rodzaju Tulbaghia i Nothoscordum. Rośliny z podrodziny amarylkowych są trujące, ale stosowane były w praktykach szamańskich do wywoływania halucynacji. Liczne gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne[2].
Rodzina stanowi grupę siostrzaną szparagowatych Asparagaceae s.l. i w opisanym tu ujęciu opisana została po raz pierwszy w systemie APG III w 2009. Jednak ścisłe powiązania filogenetyczne wcześniej odrębnie klasyfikowanych rodzina (amarylkowatych, czosnkowatych i agapantowatych) wskazywane były już w systemie APG II, gdzie jednak sugerowano możliwość połączenia tych taksonów w jedną rodzinę czosnkowatych Alliaceae s.l.[1]. Podział rodziny na podrodziny i plemiona opublikowany został także w 2009[3].
Pozycja filogenetyczna rodziny w obrębie rzędu szparagowców:
←storczykowate Orchidaceae
asteliowate Asteliaceae
przyklękowate Hypoxidaceae
kosaćcowate Iridaceae
złotogłowowate Asphodelaceae
amarylkowate Amaryllidaceae
szparagowate Asparagaceae
Jeden rodzaj z 9 gatunkami występującymi w Afryce południowej:
Takson obejmujący 13 rodzajów łączonych w 3 plemiona. Spośród 795 gatunków aż 690 należy do rodzaju czosnek (Allium). Przedstawiciele wyróżniają się obecnością allilowych pochodnych cysteiny, nadających roślinom charakterystyczny zapach[1][4]:
Plemię Allieae Dumortier:
Plemię Tulbaghieae Meisner:
Plemię Gilliesieae Baker:
Plemię Leucocoryneae Ravenna:
Przedstawiciele wyróżniają się dolną zalążnią oraz okazałymi kwiatami. Należy tu 59[1]–66[5] rodzajów z ponad 800 gatunkami. Łączone są one w 14 plemion których relacje filogenetyczne w znacznym stopniu są poznane, jednak wciąż podlegają modyfikacjom[1][5]:
Amarylkowate (Amaryllidaceae J. St.-Hil.) – rodzina bylin jednoliściennych. Systematyka rodziny była przedmiotem daleko idących zmian na przełomie XX i XXI wieku. W ujęciu systematycznym APG III (2009) i APG IV (2016) obejmuje w randze podrodzin, obok amarylkowych, czosnkowe i agapantowe (wcześniej traktowane zwykle jako odrębne rodziny). Należą tu 73 rodzaje, których przedstawiciele występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem obszarów okołobiegunowych. Wiele gatunków z rodzaju czosnek to popularne warzywa. Spożywane są też rośliny z rodzaju Tulbaghia i Nothoscordum. Rośliny z podrodziny amarylkowych są trujące, ale stosowane były w praktykach szamańskich do wywoływania halucynacji. Liczne gatunki uprawiane są jako rośliny ozdobne.
