Multimedia w Wikimedia Commons Pogońcowate (Lycosidae) – rodzina pająków obejmująca około 2400 gatunków podzielonych na 120 rodzajów[1].
Występują we wszystkich strefach klimatycznych. Są pająkami polującymi aktywnie, nie budują więc sieci łownych. Zamiast tego zdane są na ich świetny wzrok. Ich atutem jest duża ruchliwość i szybkość; mogą również polować z zasadzki. Zazwyczaj budują podziemne nory lub tunele, które zmieniają z każdą kolejną wylinką. Ich ofiary są często o wiele większe od nich. W Polsce występuje ok. 60 gatunków pogońcowatych, w tym: krzeczek naziemnik, wałęsak zwyczajny, wymyk szarawy[2] (zobacz: pogońcowate Polski).
Pogońcowate przypominają pająki z rodziny darownikowatych (Pisauridae), jednakże to, co odróżnia je od owej rodziny, to sposób noszenia kokonu przez samicę – pogońcowate noszą często jaja w białym kokonie przyczepionym do kądziołków przędnych, w przeciwieństwie do darownikowatych, które robią to pod chelicerami. Kolejną różnicą między nimi są oczy – dwa z ośmiu oczu pogońcowatych są wyraźnie większe w porównaniu do reszty, u darownikowatych wszystkie oczy są podobnej wielkości. Ta cecha pomaga również odróżnić je od pająków z rodziny Agelenidae.
Rodzina pogońcowatych liczy sobie wielu przedstawicieli, różniących się od siebie wielkością ciała (zazwyczaj ok. 10–35 mm). Ich osiem oczu rozmieszczonych jest w trzech rzędach: na dole umieszczone są cztery najmniejsze oczy, środek zdobi dwoje charakterystycznych, największych oczu, górę zaś para średniej wielkości oczu. Pogońcowate posiadają świetny wzrok oraz zmysł dotyku.
Cechą charakterystyczną tych pająków jest sposób noszenia przez samicę kokonów jajowych. Kokon przyczepiany jest przez samicę za pomocą kądziołków przędnych do końca odwłoka. Odwłok musi być jednak trzymany przez samicę w określonej pozycji, aby kokon nie obijał się o ziemię, co jest dla niej dodatkowym obciążeniem. Jednakże mimo tego, samica jest w stanie nadal świetnie polować. Po wykluciu się z jaj i wyjściu z kokonu, młode pająki od razu wspinają się na grzbiet samicy, która nosi je około tygodnia. Po upływie tego czasu, młode schodzą z grzbietu samicy, rozpoczynając samodzielne życie.
Ubarwienie pogońcowatych jest zazwyczaj podobne do otoczenia, które zamieszkują, co daje im świetny kamuflaż.
Największymi przedstawicielami rodziny pogońcowatych jest rodzaj Hogna, a największym gatunkiem – Hogna carolinensis – osiąga on największe rozmiary ciała ze wszystkich Lycosidae. Najbardziej znanymi są chociażby Lycosa tarantula, zwana również tarantulą włoską.
Jak większość pająków, pogońcowate również posiadają jad. Jeżeli nie będą miały możliwości ucieczki, Lycosidae bronią się atakując. Jad pogońcowatych nie jest najsilniejszy i nie stanowi zagrożenia dla życia zdrowego, dorosłego człowieka. Po ukąszeniu przeciętnego pająka z rodziny Lycosidae mogą wystąpić objawy tj. obrzęk, łagodny ból czy swędzenie, a w najgorszych wypadkach nudności. Australijskim przedstawicielom rodziny pogońcowatych przypisuje się także ukąszenia, które mogą powodować rany martwicze.
Pogońcowate (Lycosidae) – rodzina pająków obejmująca około 2400 gatunków podzielonych na 120 rodzajów.
Występują we wszystkich strefach klimatycznych. Są pająkami polującymi aktywnie, nie budują więc sieci łownych. Zamiast tego zdane są na ich świetny wzrok. Ich atutem jest duża ruchliwość i szybkość; mogą również polować z zasadzki. Zazwyczaj budują podziemne nory lub tunele, które zmieniają z każdą kolejną wylinką. Ich ofiary są często o wiele większe od nich. W Polsce występuje ok. 60 gatunków pogońcowatych, w tym: krzeczek naziemnik, wałęsak zwyczajny, wymyk szarawy (zobacz: pogońcowate Polski).
Pogońcowate przypominają pająki z rodziny darownikowatych (Pisauridae), jednakże to, co odróżnia je od owej rodziny, to sposób noszenia kokonu przez samicę – pogońcowate noszą często jaja w białym kokonie przyczepionym do kądziołków przędnych, w przeciwieństwie do darownikowatych, które robią to pod chelicerami. Kolejną różnicą między nimi są oczy – dwa z ośmiu oczu pogońcowatych są wyraźnie większe w porównaniu do reszty, u darownikowatych wszystkie oczy są podobnej wielkości. Ta cecha pomaga również odróżnić je od pająków z rodziny Agelenidae.
