dcsimg

Nornica rudogrzbieta ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Nornica rudogrzbieta[2] (Myodes rutilus) – gatunek niewielkiego gryzonia z rodziny chomikowatych i rodzaju Myodes zamieszkujący Rosję, Skandynawię, Alaskę i północną Kanadę[3].

Opis

Gryzoń ten posiada krótkie, smukłe ciało o rdzawo ubarwionym grzbiecie, jasnobrązowych bokach i spodzie oraz krótkim, grubym ogonie. Krótkie uszy są widoczne poprzez sierść. Osiąga 14 cm długości ciała z 3,5 cm ogonem oraz masę od około 30 do 40 g. Jego wzór zębowy to 1003 1003 {displaystyle { frac {1003}{1003}}} 	frac{1 0 0 3}{1 0 0 3}[4].

Rozmnażanie i tryb życia

Sezon rozrodczy trwa zwykle od maja do sierpnia. Samice są wielorujowe i wydają dwa do trzech miotów w sezonie, z czego pierwszy przychodzi na świat pod koniec maja lub na początku czerwca[3].

Wielkość miotu waha się od 4 do 9 młodych, średnio 5,93[3]. Młode są niezdolne do właściwej regulacji temperatury ciała przez 18 dni. Po tym okresie przestają być karmione piersią i opuszczają gniazdo. Zimą rosną niewiele z powodu niewielkiej ilości dostępnego pokarmu. Wiek uzyskania dojrzałości płciowej zależy od czasu narodzin. Około 20% samic z pierwszego miotu przystępuje do rozrodu tego samego lata. Pozostałe 80% oraz samice z kolejnych miotów rozmnażają się dopiero w maju roku następnego[3].

Martell i Fuller odkryli, że wskaźnik samic przystępujących do rozrodu tego samego lata jest uzależniony od czasu zalegania pokrywy śnieżnej. Im późniejsza wiosna, tym mniej samic osiąga dojrzałość tego samego lata, w którym przyszły na świat[5].

W zagęszczonych populacjach wiek wejścia w dojrzałość samic może być opóźniony lub mogą one migrować do miejsc o mniejszym zagęszczeniu[6].

Ekologia

Habitat

Gryzoń ten występuje w widnej tajdze i zbiorowiskach krzewiastych, ale może być także znajdowany w tundrze[3][7][5]. Bytuje zarówno w lasach młodych jak i dojrzałych[3]. Okazjonalnie spotykany też na polach skalnych i piargach[3]. Istotną rolę w jego występowaniu odgrywa grubość ściółki leśnej, która zapewnia mu ochronę przed pogodą i drapieżnikami. Preferuje obszary o grubej warstwie mchów[7][8].

Zbiorowiska roślinne

Gatunek zasiedla różne typy lasów i zakrzewień[3][9]. Na obszarach tych najczęściej rosną świerk czarny, świerk biały, topola osikowa, olsze, brzoza papierowa, wierzby, borówka brusznica, dereń kanadyjski oraz liczne mszaki, jak rokietnik pospolity, gajnik lśniący, torfowce i porosty, jak chrobotki i pawężnice[7][10].

Pożywienie

Nornica rudogrzbieta odżywia się liśćmi, pąkami, gałązkami i jagodami wielu krzewów. Zjada także rośliny zielne, grzyby, mchy, porosty, a czasem owady[3][7][10]. Głównym pokarmem są jagody, jeśli tylko są dostępne. Populacja ze środkowo-zachodniej Alaski jest silnie uzależniona od jagód dostępnych przez cały sezon, w tym borówek, bażyny czarnej, Comodora livida oraz dereni. Zwykle jednak jagody stanowią główny pokarm jesienią i zimą. Gdy te się kończą, zimą i wiosną jedzone są porosty. Latem, do czasu pojawienia się jagód, duży udział w pożywieniu mają mchy[7]. Populacja z Kenai National Wildlife Refuge obok jagód zjada także wiele grzybów (w tym trufle), sukulentów i owadów[10].

Drapieżniki

Wśród drapieżników polujących na nornice rudogrzbiete znajdują się m.in.: kuna amerykańska, lis polarny, lis rudy, gronostaj oraz kojot[8][11][12].

Tryb życia

Gryzoń ten aktywny jest głównie nocą, o zmierzchu oraz o świcie, jednak aktywność dzienna jest mu niezbędna podczas dnia polarnego[3].

Nornica rudogrzbieta wykorzystuje do przemieszczania ścieżki w ściółce jako stałe korytarze. Gniazda buduje w krótki norkach lub pod kamieniami, kłodami lub korzeniami[3]. Aktywny jest również całą zimę, kiedy to tworzy długie tunele pod śniegiem. Gniazdo zimowe zakłada w ziemi pod grubą warstwą mchów[3][7]. W okresie zimowym często odwiedza także ludzkie siedziby[3].

Przypisy

  1. Myodes rutilus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  2. Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
  3. a b c d e f g h i j k l m A. W. F. Banfield: The mammals of Canada. Toronto: University of Toronto Press, 1974.
  4. David MacDonald, Priscilla Barret: Mammals of Britain & Europe. T. 1. London: HarperCollins, 1993, s. 242. ISBN 0-00-219779-0.
  5. a b A. M. Martell, W. A. Fuller. Comparative demography of Clethrionomys rutilus in taiga and tundra in the low Arctic. „Canadian Journal of Zoology”. 57 (11), s. 2106–2120, 1979. DOI: 10.1139/z79-278.
  6. B. S. Gilbert, C. J. Krebs, D. Talarico, D. B. Cichowski. Do Clethrionomys rutilus females suppress maturation of juvenile females?. „Journal of Animal Ecology”. 55 (2), s. 543–552, 1986. DOI: 10.2307/4737.
  7. a b c d e f Eric N. Jones. Effects of forage availability on home range and population density of Microtus pennsylvanicus. „Journal of Mammalogy”. 71 (3), s. 382–389, 1990. DOI: 10.2307/1381950.
  8. a b R. W. Wein: Vegetation recovery in arctic tundra and forest-tundra after fire. ALUR Rep. 74-75-62. Ottawa, W: Department of Indian Affairs and Northern Development, Arctic Land Use Research Program. 1975.
  9. Carlos Galindo, Charles J.Krebs. Habitat use and abundance of deer mice: interactions with meadow voles and red-backed voles. „Canadian Journal of Zoology”. 63 (8), s. 1870–1879, 1985. DOI: 10.1139/z85-278.
  10. a b c Edward E. Bangs. Summer food habits of voles, Clethrionomys rutilus and Microtus pennsylvanicus, on the Kenai Peninsula, Alaska. „Canadian Field-Naturalist”. 98, s. 489–492, 1984.
  11. Joanne M. Thurber, Rolf O. Peterson, James D. Woolington, John A. Vucetich. Coyote coexistence with wolves on the Kenai Peninsula, Alaska. „Canadian Journal of Zoology”. 70 (12), s. 2494–2498, 1992. DOI: 10.1139/z92-335.
  12. Calvin J. Lensink, Ronald O. Skoog, John L. Buckley. Food habits of marten in interior Alaska and their significance. „Journal of Wildlife Management”. 19 (3), s. 364–368, 1955. DOI: 10.2307/3797387.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Nornica rudogrzbieta: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Nornica rudogrzbieta (Myodes rutilus) – gatunek niewielkiego gryzonia z rodziny chomikowatych i rodzaju Myodes zamieszkujący Rosję, Skandynawię, Alaskę i północną Kanadę.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL