Amorphophallus paeoniifolius ye una especie de planta yerbácea perteneciente a la familia de les aracees.
Ye una yerba perenne que produz una sola inflorescencia, siguíu por una fueya solitaria. Dempués de la temporada de crecedera, esta muerre de nuevu a un órganu d'almacenamientu soterrañu (tubérculu). El tubérculu ye de color marrón escuru, esplanáu, en forma de globu, d'hasta 50 × 30 cm con repulgos fondos prominentes. Pesa hasta unos 15 kg.
Fueyes: Polo xeneral, una (dacuando dos) por tubérculu. Pecíolu (tarmu de la fueya) d'hasta 2 m d'altor y 20 cm de diámetru con superficie rugosa, verrugosa. Color pálidu a verde escuru o coritu verdosu con llurdios pálidos y numberosos pequeños puntos escuros. Llimbu d'hasta 3 m de diámetru y fondamente estremáu en segmentos. Foliolos d'hasta 35 × 12 cm.
Espádice d'hasta 70 cm de llargu. La porción más inferior de la espádice ye de sexu femenín y cúbrese con pistilos (partes fema). Cada pistilu consta d'un ovariu de color verde maciu o marrón con un tarmu marrón (estilu) y dos o tres lóbulos cabeza mariella (estigma). La siguiente zona floral ye masculina y contién estames mariellos bien apinaos. La punta de la espádice ye un apéndiz, marrón escuro bulbosu, arrondáu y fondamente engurriáu.
La espata (bráctea qu'arrodia'l espádice): con forma de campana, más anchu que llargu, d'hasta 45 × 60 cm, color verde maciu a marrón escuro con llurdios pálidos n'esterior. Tien apertura escontra l'esterior pa formar una estructura volante, brillante marrón, asemeyáu a un collar alredor del espádice. La parte basal del interior pálidu verde-mariellu.
Frutes: Alredor de 2 × 1 cm, de color coloráu brillosu cuando ta madura. Fructifica nun pedúnculu (tarmu) 20-100 cm de llargu. La flor (espádice) emite un golor que recuerda a carne podre, qu'atrai a los polinizadores, como les mosques y los escarabayos carroñeros.[1]
Amorphophallus paeoniifolius considérase nativa del sur de China (incluyendo Taiwán), Bangladex, India, Sri Lanka, Laos, Myanmar, Tailandia, Vietnam, Borneo, Islla de Java, Malasia, Filipines, Célebes, Sumatra, Nueva Guinea, el norte d'Australia, Fixi y Samoa. Considérase naturalizada en Madagascar y les Seixeles.
Alcuéntrase nos montes secundarios o zones bien alteriaes, a una altitú de 800 m sobre'l nivel del mar.
Amorphophallus paeoniifolius tuvo nel cultivu n'Asia tropical mientres sieglos. Foi llargamente tresportada fácilmente polos seres humanos y escapóse dende'l cultivu hasta que se naturalizó, de manera que la so distribución natural nun ye clara.
Amorphophallus paeoniifolius ye llargamente cultivada polos sos tubérculos comestibles, que son una fonte importante d'hidratos de carbonu na India ya Indonesia, y una collecha secundaria valorada n'Asia tropical. Puede atopase a la vienta nos mercaos internacionales d'alimentos.
Tamién s'utiliza llargamente como forraxe.
Amorphophallus paeoniifolius tien propiedaes melecinales y utilízase en munches preparaciones ayurvédicas (tradicional hindú). Los tubérculos considérase que tienen propiedaes como analxésicu, antiinflamatoriu, anti-flatulencia, dixestivu, afrodisiacu, remocicamientu y propiedaes tóniques.
Utilícense tradicionalmente nel tratamientu d'una amplia gama de condiciones, incluyendo viermes parásitos, inflamación, tos, flatulencia, estriñimientu, hemorroides, anemia y fatiga.
Amorphophallus paeoniifolius describióse por (Dennst.) Nicolson y espublizóse en Taxon 26(2/3): 338. 1977.[2]
Amorphophallus: nome xenéricu que deriva de les pallabres griegues: amorphos y phallos, que significa pene deforme.
paeoniifolius: epítetu llatín que significa "coles mesmes fueyes que Paeonia".
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. Amorphophallus paeoniifolius ye una especie de planta yerbácea perteneciente a la familia de les aracees.
Amorphophallus paeoniifolius és una espècie de planta herbàcia dins la família aràcia. Es cultiva, pel seu tubercle, a zones de clima tropical d'Àfrica, Sud d'Àsia, Sud-est d'Àsia i les Illes del Pacífic tropicals.
És una planta herbàcia perenne que produeix una única inflorescència seguida per una fulla solitària. La part aèria de la planta acaba desapareixent i en resta un òrgan d'emmagatzemament subterrani que és un tubercle de color marró fosc i aplanat amb forma de globus d'unes dimensions de fins a 50 × 30 cm amb unes cicatrius profundes prominents. El tubercle pesa fins a uns 15 kg.
Té un espàdix de fins a 70 cm de llargada. La part més inferior de l'espàdix és de sexe femení i els seus pistils consten d'un ovari de color verd pàl·lid o marró i l'estgma groc. La següent zona floral és masculina i conté estams grocs. La punta de l'espàdix és un apèndix, marró fosc bulbós, arrodonit i profundament rebregat.
L'espata (bràctea que envolta l'espàdix) té forma de campana de fins a 45 × 60 cm, de color verd pàl·lid a marró fosc amb taques pàl·lides a l'exterior. Té obertura cap a l'exterior per a formar una estructura volant, brillant marró, similar a un collar al voltant de l'espàdix. La part basal de l'interior és de color verd groguenc.
Fruits: Fan al voltant de 2 × 1 cm, de color roig brillant a la maduresa. Fructifica en un peduncle de 20-100 cm de llargada. La flor (espàdix) emet una olor que recorda la carn podrida, que atrau els pol·linitzadors, com els dípters i els coleòpters carronyaires.[1]
Amorphophallus paeoniifolius és una planta nativa delsud de la Xina, Bangladesh, Índia, Sri Lanka, Laos, Birmània, Tailàndia, Vietnam, Borneo, Java, Malàisia, Filipines, Cèlebes, Sumatra, Nova Guinea, el nord d'Austràlia, Fidji i Samoa. Està naturalitzada a Madagascar i les Seychelles.
Els tubercles d'Amorphophallus paeoniifolius són rics en glúcids i també es fa servir com a farratge.
Les propitats medicinals d'Amorphophallus paeoniifolius es fan servir en l'ayurveda. El tubercles es consideren tradicionalment com analgèsics, antiinflamatoris, antiflatulents, digestius, afrodisíacs, i tònics.
Amorphophallus paeoniifolius va ser descrita per (Dennst.) Nicolson i publicat a Taxon 26(2/3): 338. 1977.[2]
Amorphophallus: és el nom del gènere i deriva de les paraules del grec: amorphos i phallos, que significa penis deforme.
paeoniifolius: epítet específic llatí que significa "amb les mateixes fulles que la Peònia".
Amorphophallus paeoniifolius és una espècie de planta herbàcia dins la família aràcia. Es cultiva, pel seu tubercle, a zones de clima tropical d'Àfrica, Sud d'Àsia, Sud-est d'Àsia i les Illes del Pacífic tropicals.
Amorphophallus paeoniifolius, Ang Pungapung o Elephant foot yam or Whitespot giant arum [1][2] or Stink lily, ay isang uri ng pantropikong halaman na ipanalalago bilang gulay at inihahalo sa mga lokal na pagkain.
Ang Pungapung(Engilish:Elephant foot yam) ay matatagpuan sa Timog Silangang Asya. Ito ay karaniwang timutubo sa mga kagubatan ng Pilipinas, Malaysia, Indonesia at iba pang bansa sa Timog Silangang Asya. Sa India, ito ay madalas na itinatanim saWest Bengal, Kerala, Andhra Pradesh, Maharashtra and Orissa. Sa India, ito ay mas kilala sa tawag naSuran in Hindi, Senai kizhangu in Tamil, Suvarna gedde in Kannada, Ol in Bengali at Oluo in Oriya.
Subalit sa Tonga Tonga, teve ito ay itnuturing na pinakamababang uri ng pananim at kinakain lamang kung walang alternatibong pagkain.
May kaugnay na midya ang Wikimedia Commons ukol sa artikulong:Suweg ya iku tuwuhan pala pendhem anggota marga Amorphophallus lan isih seduluran cedhak karo bunga bangkai raksasa (A. titanum) lan iles-iles (A. muelleri). Suweg sok ora dibedakaké karo iles-iles amarga leloroné ngasilaké uwi kang bisa dipangan lan ana mempèré ing morfologi godhong jroning fase vegetatifé. Aran liyané yaiku porang, sanajan jeneng iki uga dikanggoké tumrap iles-iles. Jeneng jeneng ing basa liya : elephant foot yam[1][2] utawa stink lily (basa Inggris), teve (basa Tonga), jimmikand, suran, chenna, ol (basa Bengal), sarta oluo (basa Odia).
Suweg ya iku tetuwuhan asli Asia Tenggara lan thukul ing alas alas tlatah Malesia, Filipina, sarta India tropik (pérangan selatan).
Terna, tahunan namun dapat dianggap dwimusim karena fase vegetatif dan generatif muncul tidak bersamaan.
Fase vegetatif tampak sebagai dedaunan bercabang-cabang dengan "batang" lunak. Batang sajati tidak ada tetapi berupa umbi yang selalu berada di bawah lumah tanah. Umbi batang membentuk anakan umbi dari samping dan dapat memunculkan daun sehingga kadang-kadang tampak seperti berumpun, umbi mengandung pati yang komposisinya didominasi olèh mannan; warna umbi putih, sok dengan semburat warna merah jambu atau ungu. Warna umbi ini berbeda dari iles-iles maupun walur (acung), yang warna umbinya kuning.
Tangkai daun tunggal utama seringkali dianggap "batang" olèh awam, tumbuh tegak, lunak, dan berwarna hijau (wiwit dari mudha hingga gelap) berbelang-belang putih[3]; lumah tangkai daun suweg kasar bila diraba, berbeda dari iles-iles yang alus; tangkai daun pada ketinggian tertentu (dapat mencapai 1,5 m) menjadi tiga cabang sekunder dan akan mencabang lagi sisan menjadi tangkai helai daun.[3]; helai daun ada yang menyatu pada tangkai daun. Suweg tidak memiliki tonjolan berwarna cokelat kehitam-hitaman (karan bulbil) pada pérangan percabangan tangkai daun, sebagaimana iles-iles[3][4].
Bunga muncul apabila simpanan ènergi berupa tepung di umbi sudah mencukupi untuk pembungaan. Sebelum bunga muncul, seluruh daun kalebu tangkainya akan layu. Bunga tersusun majemuk berupa struktur khas talas-talasan, ya iku bunga-bunga tumbuh pada tongkol yang dilindungi olèh seludang bunga. Kuntum bunga tidak sampurna, berumah satu, berkumpul di sisih tongkol, dengan bunga lanang terletak di pérangan distal (lebih tinggi) daripada bunga wadon. Struktur generatif ini pada saat mekar mengeluarkan bau bangkai yang memikat lalat untuk membantu penyerbukannya.
Perbanyakan kanthi generatif dengan biji atau kanthi vegetatif dengan anakan umbi.
Struktur generatif ("bunga") suweg.
Suweg (Amorphophallus campanulatus Bl) nyaéta spesies tutuwuhan nu masih kénéh aya dina génus Amorphophallus.[1] Liar jeung tumuwuh ogé di tempat anu beueus sarta ditangtayungan tina panonpoé.[2] Suweg loba tumuwuh di leuweung jeung salah sahiji tipe beubeutian anu bisa hirup dina iuhan tutuwuhan leuweung anu jangkung, tanpa dipiara jeung dirawat sacara kontinu sarta relatif tahan tina panyakit.[2] Ukuran beuti suweg bisa nepi diaméter 40 cm, bentukna buleud datar, diaméter jangkungna beuti bisa ngahontal 30 cm, beuti ngabogaan beurat kira-kira 5 kg.[2]
Sumber pangan karbohidrat henteu ngan tina sangu waé, masih kénéh aya nu liana saperti beubeutian nu poténsial pisan contona suweg.[3] Suweg ogé ngabogaan sababaraha mangfaat séjén, di antarana :[3]
Suweg (Amorphophallus campanulatus Bl) nyaéta spesies tutuwuhan nu masih kénéh aya dina génus Amorphophallus. Liar jeung tumuwuh ogé di tempat anu beueus sarta ditangtayungan tina panonpoé. Suweg loba tumuwuh di leuweung jeung salah sahiji tipe beubeutian anu bisa hirup dina iuhan tutuwuhan leuweung anu jangkung, tanpa dipiara jeung dirawat sacara kontinu sarta relatif tahan tina panyakit. Ukuran beuti suweg bisa nepi diaméter 40 cm, bentukna buleud datar, diaméter jangkungna beuti bisa ngahontal 30 cm, beuti ngabogaan beurat kira-kira 5 kg.
Suweg ya iku tuwuhan pala pendhem anggota marga Amorphophallus lan isih seduluran cedhak karo bunga bangkai raksasa (A. titanum) lan iles-iles (A. muelleri). Suweg sok ora dibedakaké karo iles-iles amarga leloroné ngasilaké uwi kang bisa dipangan lan ana mempèré ing morfologi godhong jroning fase vegetatifé. Aran liyané yaiku porang, sanajan jeneng iki uga dikanggoké tumrap iles-iles. Jeneng jeneng ing basa liya : elephant foot yam utawa stink lily (basa Inggris), teve (basa Tonga), jimmikand, suran, chenna, ol (basa Bengal), sarta oluo (basa Odia).
Suweg ya iku tetuwuhan asli Asia Tenggara lan thukul ing alas alas tlatah Malesia, Filipina, sarta India tropik (pérangan selatan).
Ko e teve ko e fuʻu ʻakau siʻi ia. Ko e ʻufi vao ia, namukū, taʻeʻifo, kā ko e meʻakai lolotonga he honge. Ko e ʻuhinga tatau ko e Amorphophallus campanulatus.
Ko e teve ko e fuʻu ʻakau siʻi ia. Ko e ʻufi vao ia, namukū, taʻeʻifo, kā ko e meʻakai lolotonga he honge. Ko e ʻuhinga tatau ko e Amorphophallus campanulatus.
Ing tukud banwa (Amorphophallus paeoniifolius), a awsan dang elephant foot yam, whitespot giant arum [1][2] o stink lily king Ingles ampong pungapung king Tagalug, metung yang tanaman a pang-tropiko o klimang malisangan. Kakanan de yamut at gagawan dang gule kareng bangsang tropiku, at metung yang cash crop o maragul panakitan a tanam uli ning masikan nang gamit king produksyon ampong pamangamit antimong gule kareng miyayaliwang lutu.
Menibat ya ing tukud banwa king Mauli-aslagang Asia, nung nu re tatanam. Tutubu yang dili na king Sri Lanka, Philippines, Malaysia, Indonesia, ampo reng aliwang bangsa ning Mauli-aslagang Asia. King India, tatanam de keraklan king West Bengal, Kerala, Andhra Pradesh, Maharashtra ampong Orissa. King India, awsan deng suran o jimikand king Hindi, senai kizhangu king Tamil, suvarna gedde king Kannada, ol king Bengali, chena (ചേന) king Malayalam, oluo king Oriya, ampong kanda gadda king Telugu.
Nanupata, king Tonga, ing teve pekamababang uri ning pamangan, a kakanan da mu nong ala nang aliwa.
जिमीकंद एक बहुवर्षीय भूमिगत सब्जी है जिसका वर्णन भारतीय धर्मग्रंथों में भी पाया जाता है। भारत के विभिन्न राज्यों में जिमीकंद के भिन्न-भिन्न नाम ओल या सूरन हैं। पहले इसे गृहवाटिका में या घरों के अगल-बगल की जमीन में ही उगाया जाता था। परन्तु अब तो जिमीकंद की व्यवसायिक खेती होने लगी है। जिमीकंद एक सब्जी ही नहीं वरन यह एक बहुमूल्य जड़ीबूटी है जो सभी को स्वस्थ एवं निरोग रखने में मदद करता है।
भोज्य पदार्थों के संचन हेतु यह भूमिगत तना का रूपांतर है जिसे घनकंद कहते हैं। यह परिवर्तित तना बहुत अधिक जैसा-तैसा फूला रहता है एवं इसकी सतह पर पर्वसंधियाँ रहती हैं जिनपर शल्क-पत्र लगे रहते हैं। सतह पर जहाँ-तहाँ अपस्थानिक जड़ें लगी रहती हैं। अगले सिरे पर अग्रकलिका तथा शल्कपत्रों के अक्ष पर छोटी-छोटी कलिकाएँ होती हैं। इस पौधे का फल यानी जड़ को बवासीर के दवा में भी उपयोग किया जाता है।
जिमीकंद एक बहुवर्षीय भूमिगत सब्जी है जिसका वर्णन भारतीय धर्मग्रंथों में भी पाया जाता है। भारत के विभिन्न राज्यों में जिमीकंद के भिन्न-भिन्न नाम ओल या सूरन हैं। पहले इसे गृहवाटिका में या घरों के अगल-बगल की जमीन में ही उगाया जाता था। परन्तु अब तो जिमीकंद की व्यवसायिक खेती होने लगी है। जिमीकंद एक सब्जी ही नहीं वरन यह एक बहुमूल्य जड़ीबूटी है जो सभी को स्वस्थ एवं निरोग रखने में मदद करता है।
भोज्य पदार्थों के संचन हेतु यह भूमिगत तना का रूपांतर है जिसे घनकंद कहते हैं। यह परिवर्तित तना बहुत अधिक जैसा-तैसा फूला रहता है एवं इसकी सतह पर पर्वसंधियाँ रहती हैं जिनपर शल्क-पत्र लगे रहते हैं। सतह पर जहाँ-तहाँ अपस्थानिक जड़ें लगी रहती हैं। अगले सिरे पर अग्रकलिका तथा शल्कपत्रों के अक्ष पर छोटी-छोटी कलिकाएँ होती हैं। इस पौधे का फल यानी जड़ को बवासीर के दवा में भी उपयोग किया जाता है।
सुरण ( वनस्पतीशास्त्रीय नाव: Amorphophallus paeoniifolius; कुळः Araceae ; इंग्लिश: Elephant foot yam ;) ही आशिया खंडातील उष्ण कटिबंधीय प्रदेशांमध्ये उगवणारी कंदमूळ प्रकारातील वनस्पती आहे. या वनस्पतीच्या कंदाचा प्रामुख्याने भाजी म्हणून वापर होतो.
ওলকচু (ইংৰাজী: Elephant foot yam or Elephant yam, বৈজ্ঞানিক নাম = Amorphophallus spp.) ( পৰিয়াল, Equisetopsida গোত্ৰ, Araceae) গোটেই বিশ্বত ওলকচুৰ ১৭৬ টাতকৈ বেছি প্ৰজাতি পোৱা যায়৷ এমৰফ'ফেলাছ টাইটেনাম (A.titanum) নামৰ ওলকচুৰ প্ৰজাতিটোৰ ফুলৰ মঞ্জৰী (Inflorescence) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ ডাঙৰ (২.৫ মিটাৰ ওখ আৰু প্ৰায় ১.৫ মিটাৰ বহল) হোৱাৰ তথ্য পোৱা যায়৷ আনহাতে কেতিয়াবা এই প্ৰজাতিটোৰ আলু ২ মিটাৰ পৰিধিৰ ১০০ পাউণ্ডতকৈ (৪৬ কেজি) বেছি ওজনৰ হোৱা দেখা যায়৷
দক্ষিণ-পূব এছিয়াক,প্ৰধানকৈ ভাৰত আৰু শ্ৰীলংকাক ওলকচুৰ উৎপত্তিস্থল বুলি গণ্য কৰা হয়৷ চীনদেশ,বাংলাদেশ,লাওছ,থাইলেণ্ড,ভিয়েটনাম,জাভা,ফিলিপাইনছ,সুমাত্ৰা,নিউগিনি,অষ্ট্ৰেলিয়াৰ উত্তৰাঞ্চল,ফিজি আৰু আফ্ৰিকাৰ কোনো কোনো দেশত বনৰীয়া হিচাপে ওলকচু পোৱা যায়৷ ভাৰতবৰ্ষৰ উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ লগতে পশ্চিমবংগ,কেৰেলা,অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ,মহাৰাষ্ট্ৰ,গুজৰাট,তামিলনাডু,উত্তৰ প্ৰদেশ,উৰিষ্যা আৰু ঝাৰখণ্ডত ওলকচুৰ খেতি কৰা হয়৷ সাধাৰণতে অলপ বালিচহীয়া,পানী জমা নোহোৱা,জৈৱিক পদাৰ্থ বেছি থকা মাটিত ওলকচুৰ খেতি ভাল হয়৷ নানা ধৰণৰ অসুবিধাৰ সন্মুখীন হোৱা দ্বিতীয় শ্ৰেণীৰ বনাঞ্চলত (Disturbed Secondary Forest) ওলকচু বনৰীয়া হিচাপে দেখা যায়৷ [1]
ওলকচুৰ অনেক ব্যৱহাৰ আছে৷ ইয়াৰ কচু আৰু কচুথুৰি কাৰ্ব'হাইড্ৰেটযুক্ত উৎকৃষ্ট খাদ্য৷ ওলৰ কচু,পাত আৰু শিপা নানান ঔষধি গুণেৰে পৰিপুষ্ট৷ বিষ উপশমকাৰী,হজমদায়ক আৰু টনিক হিচাপে আৰু দুৰ্বলতা,ৰক্তহীনতা আৰু কৌষ্ঠকাঠিন্য দূৰিকৰণত ওলকচু ব্যৱহাৰ কৰা হয়৷ ওলকচুৰ শিপা আৰু অন্যান্য অংশ নানা ধৰণৰ ভেষজ ঔষধ প্ৰস্তুতিত,যেনে - ৰক্তক্ষৰণ,কাহ,ডিঙিফুলা,পেটৰ বিষ,বমি,কেঁচুমুৰীয়া,গোধ বেমাৰ,ধনুষ্টংকাৰ,খহু আৰু পেলুমৰা দৰবত ব্যৱহাৰ হয়৷ এইবিলাকৰ উপৰিও,গৰু - গাহৰিৰ দানা হিচাপেও ওলৰ কচু আৰু পাত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি৷ আনহাতে কিছুমান প্ৰজাতিৰ ওলকচুত কেলচিয়াম অক্সেলেট বেছিকৈ থাকে,যাৰ ফলত এনে কচু খালে ডিঙি খজুৱায় আৰু কেতিয়াবা এলাৰ্জিও হোৱা দেখা যায়৷ [1]
ওলকচুৰ গছ দুই মিটাৰমানলৈকে ওখ হয়৷ প্ৰথম অৱস্থাত,মাটি ফুটি গা গছডাল ওলাই আহোঁতে গুৰিভাগত এখন ঢকুৱা দেখা যায়৷ সাইলাখ ফেটি সাপৰ ফনাৰ দৰে এই ঢকুৱাখন দেখি বনৰীয়া জীৱজন্তু অথবা অন্যান্য প্ৰাণী গছজোপাৰ ওচৰ নাচাপে আৰু এনেদৰেই ই কুমলীয়া অৱস্থাত গছজোপাক আত্মৰক্ষাত সহায় কৰে৷[1]
ওলকচুৰ ফুল ফুলা সাধাৰণতে দেখা নাযায়৷ শীতকালৰ শেষভাগত,বসন্তকাল অথবা গ্ৰীষ্মকালৰ প্ৰথমভাগত সম্পূৰ্ণ পূৰঠ হোৱা স্থুলকাণ্ডৰ (Corm) পৰা কেতিয়াবাহে ওলকচুৰ ফুল ফুলা দেখা যায়৷ এই ফুল ফুলিলে এবিধ উৎকট গোন্ধ ওলায়৷ কিন্তু ফুলপাহ ফুলাৰ কেইঘণ্টামানৰ পাছতেই এই গোন্ধ নোহোৱা হৈ যায়৷ গেলিবলৈ ধৰা মাংসৰ দৰে এই গোন্ধৰ প্ৰকোপত মাখি আৰু গুবৰুৱা জাতীয় পোক আকৰ্ষিত হয় আৰু ইয়ে পৰাগযোগ হোৱাত সহায় কৰে৷ সাধাৰণতে ইতৰ পৰাগযোগহৈ (Cross pollination) সফল হোৱা পৰিলক্ষিত হয়৷ ওলকচুৰ গোটেই ফুলপাহ দেখাত ঘণ্টা আকৃতিৰ (Bell shaped),গাঢ় বেঙুনীয়া ৰঙৰ হয়৷ ফুলৰ মঞ্জৰীডালৰ (Spadix) তলৰ ভাগত বেঙুনীয়া ৰঙৰ গৰ্ভদণ্ডৰ ওপৰত হালধীয়া গৰ্ভমুণ্ড থকা স্ত্ৰীপুষ্প আৰু তাৰ ঠিক ওপৰতে হালধীয়া ৰঙৰ পুংপুষ্পবিলাক থাকে৷ আনহাতে মঞ্জৰীডালৰ মূৰত বেঙুনীয়া ৰঙৰ দেখাত গদাৰ দৰে (Bulbous) অংশ একোটা থাকে৷ ইয়াৰ উপৰিও ফুলৰ মঞ্জৰীডালক আৱৰি গাঢ় বেঙুনীয়া ৰঙৰ দেখাত ঠিক পাহিৰ (Corolla) দৰেই এখন ঢকুৱা (Spathe) থাকে৷ এই ঢকুৱাৰ দৰে অংশটোৰ তলৰ ফালে পাতল সেউজীয়া ৰঙত বগা অথবা হালধীয়া ফুট থকা দেখা যায়৷ গোসাঁইগাঁও আঞ্চলিক কৃষি গৱেষণা কেন্দ্ৰৰ চৌহদত ফুলা ওলকচুৰ (A.Campanulatus) ফুলপাহ প্ৰায় ৪৭ ছেণ্টিমিটাৰ ওখ আৰু ইয়াৰ পৰিধি আছিল প্ৰায় ১৪০ ছেণ্টিমিটাৰ৷ ওলকচুৰ ফুল পাঁচদিনমানৰ পাছতেই মৰহি যায়৷[1]
ফুলৰপৰা সৰু সৰু (২ × ১ ছেণ্টিমিটাৰ) ফল পোৱা যায়৷ পকিলে এই ফল উজ্জল ৰঙা ৰঙৰ হৈ পৰে৷[1]
পৃথিৱীৰ বহু ঠাইত সৌন্দৰ্যবৰ্ধক হিচাপে টাবত ওলকচু ৰোৱে৷ ছিংগাপুৰ উদ্ভিদ উদ্যান আৰু হাৱাইৰ ক্ৰান্তিয় উদ্ভিদ উদ্যানত এনে ওলকচুৰ ফুল দেখা পোৱা যায়৷[1]
ওলকচু (ইংৰাজী: Elephant foot yam or Elephant yam, বৈজ্ঞানিক নাম = Amorphophallus spp.) ( পৰিয়াল, Equisetopsida গোত্ৰ, Araceae) গোটেই বিশ্বত ওলকচুৰ ১৭৬ টাতকৈ বেছি প্ৰজাতি পোৱা যায়৷ এমৰফ'ফেলাছ টাইটেনাম (A.titanum) নামৰ ওলকচুৰ প্ৰজাতিটোৰ ফুলৰ মঞ্জৰী (Inflorescence) পৃথিৱীৰ ভিতৰতে আটাইতকৈ ডাঙৰ (২.৫ মিটাৰ ওখ আৰু প্ৰায় ১.৫ মিটাৰ বহল) হোৱাৰ তথ্য পোৱা যায়৷ আনহাতে কেতিয়াবা এই প্ৰজাতিটোৰ আলু ২ মিটাৰ পৰিধিৰ ১০০ পাউণ্ডতকৈ (৪৬ কেজি) বেছি ওজনৰ হোৱা দেখা যায়৷
સૂરણ (વનસ્પતીશાસ્ત્રીય નામ: Amorphophallus paeoniifolius; કુળઃ અરાસી (Araceae) ; અંગ્રેજી: Elephant foot yam) એ એશિયા ખંડમાં તથા ઉષ્ણ કટિબંધીય પ્રદેશમાં ઉગાડવામાં આવતી કંદમૂળ પ્રકારની વનસ્પતિ છે. આ વનસ્પતિના કંદનો ઉપયોગ મુખ્યત્વે શાકભાજી તરીકે કરવામાં આવે છે.
સૂરણ જમીનમાં થનાર કંદ છે. તેના છોડ થડ વગરના અને મોટા પાનવાળા થાય છે. કંદમાંથી સોટા બહાર નીકળે છે અને ઉપર જતાં પણ છત્રીની જેમ વિસ્તાર ધારણ કરે છે. તેના સોટા-દાંડાનો રંગ ધોળો હોય છે. અને તેના પર શુભ્ર ટપકાં હોય છે. પાનની દાંડીઓ લાંબી હોવાથી છોડ ત્રણ-ચાર ફૂટ ઊંચો દેખાય છે. તેનો પાક ફળદ્રુપ એવી રેતાળ જમીનમાં સારો થાય છે.
સૂરણના કંદ ઉપર નાની-નાની ગાંઠો હોય છે, તે વવાય છે. પાંચ-પાંચ તોલાની ગાંઠો એક-એક ફૂટને અંતરે ક્યારામાં રોપાય છે. જયારે પાંદડા સુકાઇ જાય ત્યારે ગાંઠો ખોદીને કાઢીને હવાદાર મકાનમાં રાખી મુકાય છે.એ ગાંઠો દસથી પંદર તોલાની હોય છે. તેને પાછી બીજા વર્ષે સવાથી દોઢ ફૂટના અંતરે રોપે છે. બીજી ફસલ વખતે ગાંઠો એકથી સવા રતલની થાય છે. તેને બબ્બે ફૂટના અંતરે ફરીથી રોપવાથી પાંચ-પાંચ રતલની ગાંઠો થાય છે. તેને પાછી સાડા-ત્રણથી ચાર ફૂટના અંતરે રોપવાથી પંદરથી વીસ રતલની થાય છે. સામાન્ય રીતે સૂરણની ગાંઠ જેટલા વજનની રોપવામાં આવે છે. તેનાથી ચારગણા વજનની થાય છે. જેઠ -વૈશાખમાં તે રોપાય છે અને માગસર-પોષ માં તે ખોદી કાઢવામાં આવે છે. ભારતમાં સર્વત્ર થાય છે.
સૂરણમાં બે જાત હોય છે: એક મીઠી અને બીજી ખૂજલીવાળી,ખૂજલીવાળુ સૂરણ ખાવાથી વવળાટ થાય છે અને મોં સૂજી જાય છે. આવા સૂરણનો કંદ લીસો હોય છે. અને તેનું સંવર્ધન કંદના નાના-નાના કકડા કરીને થાય છે. એ જાત મોમાં અને ગળામાં વવળે છે. તેનું ઉત્પાદન વધારે થાય છે. મીઠી જાત ગુણવત્તામાં વધારે સારી છે. એ વવળતી નથી . તેના ગરનો રંગ સફેદ અથવા આછો ગુલાબી હોય છે. મીઠી જાત શાક માટે અને વવળાટવાળી જાત ઔષધિ તરીકે વપરાય છે. સૂરણનો પાક મલબારમાં વિશેષ થાય છે. સુરત જિલ્લામાં પણ સૂરણ બહુ થાય છે. અહી વીસ-વીસ રતલ સુધીની તેની ગાંઠો થાય છે.
સૂરણનું શાક સ્વાદિષ્ટ અને રુચિકર થાય છે. સર્વ પ્રકારના કંદ-શાકોમાં સૂરણનું શાક સર્વોત્તમ છે. તેના શાકમાં ઘીનો વઘાર થાય છે. શાક ઉપરાંત તેની રોટલી,પૂરી શીરો,ખીર વગેરે કરીને પણ ખવાય છે. કોઈ કોઈ સ્થળે તેનું અથાણું પણ થાય છે. તેના ફૂલ, કુમળા પાન તથા દાંડાનું પણ શાક થાય છે. સૂરણને પાણીમાં ખુબ ધોઈ,ધીમા અગ્નિની આંચે બાફી,ઘી કે તેલમાં તળી,તેમાં મરી -મીઠું વગેરે નાખીને પણ ખવાય છે. એ રીતે ખાવાથી પણ તે સ્વાદિષ્ટ લાગે છે અને શરીર ને પુસ્ટ કરે છે.
સૂરણને લાંબા વખત સુધી રાખી શકાય છે. અર્શ-મસાના રોગમાં તે ખુબ ગુણકારી હોવાથી સંસ્કૃતમાં તેનું નામ 'અર્શોધ્ન' પડેલું છે. તેનું શાક અર્શવાળા માટે ખૂબ પથ્ય છે. સૂરણ અગ્નિને પ્રદીપ્ત કરનાર,રુક્ષ,ચળખુજલી કરનાર,કડવું,ઝાડાને રોકનાર,સ્વચ્છ,રુચિ ઉપજાવનાર,હલકું અને કફ તથા અર્શને કાપનાર છે। અર્શ પર તે પથ્ય છે અને બરોળ તથા ગોળાને પણ મટાડે છે. મીઠું અથવા ધોળું સૂરણ તીખું,ઉષ્ણ,રુચિકર,અગ્નિ-દીપક,છેદક,લઘુ,રુક્ષ,તૂરું ,મળને રોકનારું,વાયુનાશક,કફનાશક,પાચક તથા રફતપિતનો પ્રકોપ કરનારું છે.
ખુજલીવાળું અથવા રાતું સૂરણ તૂરું,લઘુ, વિષ્ટમ્ભી,વિશદ,તીખું,રુચિકર,દીપન,પાચન,પીત્ત કરનાર તથા દાહક છે. તે ઉધરસ, ઉલટી, ગોળો અને શૂળમાં ગુણકારી તથા કૃમિનાશક છે. સૂરણના કંદ સૂકવી,તેનું ચૂર્ણ કરી,ઘીમાં શેકી,સાકર નાખીને ખાવાથી આમ માટે છે. સૂરણના કકડા ઘીમાં તળીને ખાવાથી અર્શ-મસા મટે છે.
સૂરણના કંદને સૂકવીને બનાવેલું ચૂર્ણ બત્રીસ તોલા,ચિત્રક સોળ તોલા અને મરી બે તોલા એ સર્વનું ચૂર્ણ કરી તેનાથી બમણો ગોળ તેમાં નાખી મોટા બોર-બોર જેવડી ગોળીઓ બનાવીને ખાવાથી સર્વ પ્રકારના અર્શ-હરસ મટે છે.
ગુજરાત રાજ્યમાં સૂરણની વિવિધ વાનગીઓ ઉપવાસના દિવસે બનાવવામાં આવે છે.
ଓଲୁଅ ଏକ କଚୁବର୍ଗର ଖାଦ୍ୟକନ୍ଦ ବିଶିଷ୍ଟ ଗୁଳ୍ମ । ଓଡ଼ିଆ ରାନ୍ଧଣାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ଏକ ପରିବା ।
ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ Amorphophallus paeoniifolius । ହାତିପାଦ ଆଳୁ the elephant foot yam, ଧଳାଦାଗିଆ ରାକ୍ଷସ ସାରୁ whitespot giant arum, ଗନ୍ଧୁରା କଇଁ stink lily ଆଦି ଇଂରାଜୀ ନାମ ପ୍ରଚଳିତ । ଓଲୁଅଟି ଏକ ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରଧାନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜନ୍ମୁ ଥିବା ଗୁଳ୍ମ ତେଣୁ ଆଫ୍ରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ, ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆ ତଥା ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରଧାନ ପ୍ରଶାନ୍ତ ସାଗରୀୟ ଦ୍ୱୀପଗୁଡ଼ିକରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଚାରିଆଡେ ହେଉଥିଲେ ହେଁ ଏହାର ଜନ୍ମସ୍ଥଳୀ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ଏକଥା ଅଧିକାଂଶ ଗବେଷକ ମତ ଦିଅନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକଙ୍କ ଘର ପଛପାଖ ବାଡ଼ିମାନଙ୍କରେ ବିନା ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣରେ ମଧ୍ଯ ବର୍ଷାଦିନେ ଏ ଗଛ ଉଠୁଥିବା ଦେଖାଯାଏ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଓଲୁଅ ଖୋଳାଯାଇ ପୁଣି ଛୋଟ ପୁଆ ପୋତା ଯାଇଥାଏ ।
ଓଲୁଅଟା ଗୋଟାଏ ଔଷଧୀୟ ଗଛ ବୋଲି ଆମ ଆର୍ୟୁବେଦ ତଥା ଅନ୍ଯ ପ୍ରାଚୀନ ବୈଦଗ୍ରନ୍ଥରେ ଲେଖା ଅଛି । କୋଷ୍ଠକାଠିନ୍ୟ କରେ ଓ ଯକୃତକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖେ । ମଧୁମେହ ବା ଡାଇବେଟିସ ରୋଗୀଙ୍କୁ ଏହା ମାଟି ଜାତୀୟ ଫଳ ହୋଇଥିବାରୁ ଡ଼ାକ୍ତର ଖାଇବାକୁ ବାରଣ କରିଥାଅନ୍ତି । ବଣ ଓଲୁଅକୁ ଖାଇଲେ ତଣ୍ଟି ଗଲୁ କରେ ତେଣୁ ଲୋକେ ଆଗେ ଉଷୁନା ଧାନରେ ପୋତି, କାଞ୍ଜିପାଣିରେ ସିଞ୍ଜାଇ ତା ଗଲୁ ମାରନ୍ତି । ଏଥିରୁ ଓଲୁଅ ଭରତା ଓ ଓଲୁଅ ପିଠା ତିଆରି କରାଯାଏ ।[୩]
|title= at position 87 (help) ଓଲୁଅ ଏକ କଚୁବର୍ଗର ଖାଦ୍ୟକନ୍ଦ ବିଶିଷ୍ଟ ଗୁଳ୍ମ । ଓଡ଼ିଆ ରାନ୍ଧଣାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହେଉଥିବା ଏକ ପରିବା ।
ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ Amorphophallus paeoniifolius । ହାତିପାଦ ଆଳୁ the elephant foot yam, ଧଳାଦାଗିଆ ରାକ୍ଷସ ସାରୁ whitespot giant arum, ଗନ୍ଧୁରା କଇଁ stink lily ଆଦି ଇଂରାଜୀ ନାମ ପ୍ରଚଳିତ । ଓଲୁଅଟି ଏକ ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରଧାନ ଅଞ୍ଚଳରେ ଜନ୍ମୁ ଥିବା ଗୁଳ୍ମ ତେଣୁ ଆଫ୍ରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ, ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆ ତଥା ଗ୍ରୀଷ୍ମପ୍ରଧାନ ପ୍ରଶାନ୍ତ ସାଗରୀୟ ଦ୍ୱୀପଗୁଡ଼ିକରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ଚାରିଆଡେ ହେଉଥିଲେ ହେଁ ଏହାର ଜନ୍ମସ୍ଥଳୀ ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ଏକଥା ଅଧିକାଂଶ ଗବେଷକ ମତ ଦିଅନ୍ତି । ଓଡ଼ିଶାର ଲୋକଙ୍କ ଘର ପଛପାଖ ବାଡ଼ିମାନଙ୍କରେ ବିନା ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣରେ ମଧ୍ଯ ବର୍ଷାଦିନେ ଏ ଗଛ ଉଠୁଥିବା ଦେଖାଯାଏ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଓଲୁଅ ଖୋଳାଯାଇ ପୁଣି ଛୋଟ ପୁଆ ପୋତା ଯାଇଥାଏ ।
கருனை, அல்லது பூமி சல்லரைக்கிழங்கு (Amorphophallus paeoniifolius)[4][5] என்பது பூக்கும் தாவரங்களில் சேனைக்கிழங்குகளில் ஒரு வகையாகும். இவ்வகையான தாவரங்கள் பொதுவாக வெப்பக் காடுகளில் உற்பத்தியாகும் காய்கறி வகையாகும். பசுபிக்குத் தீவுகள், தென்கிழக்காசியா, தெற்கு ஆசியா, தென்கிழக்காசியா போன்ற பகுதிகளில் அதிகமாகச் சமையலுக்குப் பயன்படுத்தப்படுகிறது. இது ஒரு பணப்பயிராக உற்பத்தி செய்யப்படுகிறது.
இத்தாவரத்தின் பூ வாடை அழுகிய நாற்றம் கொண்டதாக உள்ளன. [6] இதன் உறுளையான தண்டுப்பகுதியில் பூக்கள் கொத்தாக ஒட்டிக்கொண்டிருக்கும். இவற்றின் சூலகம் கொண்ட பெண் பூவும், ஆண் பூவும் ஒன்றாவே ஒட்டிக்கொண்டிருக்கும். இதன் கனிப்பகுதி சிவந்து காணப்படுகின்றன. இந்திய மாநிலங்களான பீகார், மேற்கு வங்காளம், கேரளம், கர்நாடகம், ஆந்திர பிரதேசம், மற்றும் மகாராசுட்டிரா, ஒரிசா போன்றவற்றில் பயிரிப்படுகிறது.
இத்தாவரத்தின் தொடக்கம் தென்கிழக்கு ஆசியாவாகும். இந்தியா, இலங்கை, பிலிபைன்சு, மலேசியா, மற்றும் பல தென்கிழக்கு ஆசியா காடுகளில் வளருகிறது. இந்திய உணவு முறைகளில் இக்கிழங்கிற்கு முக்கிய இடம் உண்டு.
கருனை என்பது கிழங்கு வகைகளில் ஒன்று. கருனை என்பது இதன் சங்ககால வழக்கு.[7] [8] [9]
இதனைக் குழம்பு வைத்து உண்பர். பக்குவமாகச் சமைக்காவிட்டால் உண்ணும்போது நாக்கை அரிக்கும். வயிற்றிலுள்ள செரிமானக் கோளாறுகளை நீக்கும். இது ஒன்பது மாதப் பயிர். சேனைக்கிழங்கு இதன் இனம். கருணைக்கிழங்கு நிலத்துக்குள் மஞ்சள் போல் கொத்துக்கொத்தாக வீழ் (கிழங்கு)விட்டிருக்கும். இதனைக் கிழங்கு விழுந்திருக்கிறது என்பர்.
சங்க இலக்கியங்கள் இதனைக் கருணை எனக் குறிப்பிடுகின்றன.[10][11]
“குண்டுடல் கொடுக்கும் உருளைக் கிழங்கு, குண்டுடல் குறைக்கும் கருணைக் கிழங்கு” என்ற மூலிகை மணி வாசகப்படி நாம் குண்டுடல் குறைக்கும் கருணைக்கிழங்கின் உயர்வை உணரலாம். உடல் எடை அதிகமாகி, பார்வைக்கு அசிங்கமாகி, மூட்டுவலி, முள்ளந்தண்டு வலி போன்ற பல்வேறு கோளாறுகளால் அவதிப்படும் குண்டுடல் உள்ளோர் தினசரி அவசியம் சாப்பிட வேண்டியது கருணைக் கிழங்கு ஆகும்.
கருணைக் கிழங்கில் இரண்டு வகைகள் உண்டு. அவை.
(1) காரும் கருணை (2) காராக் கருணை என்பவைகளாகும்.
காரும் கருணையைப் பிடிகருணை என்றும்,
காராக் கருணையைச் சேனைக்கிழங்கு என்றும் கூறுவர். இரண்டுமே சாப்பிடுவதற்கு உகந்தது தான்.
முதல் வகை பெயருக்கேற்பக் காரும் தன்மை உடையது. அது காராக் கருணையை விடக் கைக்குள் அடங்கும்படி, நீண்ட உருளை வடிவில் இருக்கும்.
சாதாரணமாகச் சமைத்துச் சாப்பிட்டால், நாக்கில் நமைச்சலை ஏற்படுத்தும். அதனால் இக்கிழங்கை நன்றாக வேக வைத்துப் பின்பு தோலை உரித்து, புளி சேர்த்துச் சமைத்தால் அதிலுள்ள காரல் நீங்கும்; அரிப்பு இருக்காது.
சிலர் அரிசி கழுவிய நீரில் காரும் கருணையை வேக வைப்பதும் உண்டு. இதனாலும் காரல், நமைச்சல் மட்டுப்படும்.
ஜீரண மண்டல உறுப்புகளில் சிறப்பு வேலை செய்ய வல்லது காரும் கருணை. சீரண சக்தியைத் துரிதப்படுத்தும்; அதோடு அந்த உறுப்புகளுக்கும் பலத்தைக் கொடுக்கும்.
உடல் உஷ்ண மிகுதியால் ஏற்படும் நோய்களில் இருந்து காக்க வல்லது. இதனால் மூலச்சூடு, எரிச்சல் இருந்தாலும் நீங்கும். மலச்சிக்கலையும் போக்கும். நாட்பட்ட காய்ச்சல் இருந்தாலும் குணமாகும்.
பெண்களுக்குத் தொல்லை கொடுக்கும் நோய்களில் வெள்ளைப்பாடு என்ற நோய்க்குக் கைகண்ட மருந்தாக உதவுகிறது இந்தக் கிழங்கு. உடல்வலி இருந்தால் கூடப் போக்கும் ஆற்றல் இதற்கு உண்டு.
சித்தா மற்றும் ஆயுர்வேத மருத்துவத்தில் கருணைக் கிழங்கு லேகியம் பிரசித்தி பெற்றது. மூல நோய்க்கு மருந்தாகும் இந்த லேகியம் தயாரிக்க,இந்தக் கிழங்கு தான் பிரதானமாகப் பயன்படுகிறது.
காராக் கருணை பெரிய அளவில் ஒரு ஒழுங்கற்ற வடிவத்தில் இருக்கும். அதன் மேல்பாகம் கரடு முரடாக இருக்கும். இதைச் சேனைக் கிழங்கு என்று சொல்லுவார்கள். இந்தக் கிழங்கில் காரல் இருக்காது. இதில் மாவு மற்றும் புரதச் சத்துக்கள் உள்ளன. அத்துடன் சிலவகை வைட்டமின்களும் உள்ளன.
இதன் மேல் தோலைச் சீவி விட்டு நறுக்கிச் சமைக்கலாம். இதை வைத்து குழம்பு, பொரியல், பருப்பு சேர்த்துக் கூட்டாகச் செய்யலாம். அல்லது எண்ணெயில் வறுத்துச் சிப்ஸாகச் சாப்பிடலாம். இது சாப்பிட ருசியாகவும் இருக்கும்.
காரும் கருணைக்கு இருப்பது போன்ற மருத்துவக் குணங்கள் இதற்கும் உண்டு.
மூல நோயில் கருணை காட்டுவதில் கருணைக் கிழங்கு மிகவும் சிறந்தது. ஆசன வாயில் ஏற்பட்டுள்ள முளைகளைச் சிறிது சிறிதாகக் கரைத்து மூலத்தை வேரோடு களைந்து குணப்படுத்தும். ஒருமாதம் வரை வேறு உணவு ஒன்றையும் சாப்பிடாமல் கருணைக் கிழங்கை மாத்திரம் வேக வைத்து அப்படியே உணவாக ஏற்று நா வறட்சி மாற மோர் மட்டுமே சாப்பிட்டு வர மூலம் பூரணமாகக் குணமாகிவிடும் என்று அனுபவமுள்ளவர்கள் கூறுவதுண்டு. உணவில் பெருமளவில் கருணைக் கிழங்கை புட்டவியலாக வேக வைத்து, எண்ணெயும் உப்பும் மட்டும் சேர்த்து வதக்கிச் சாப்பிட்டு வருவது சற்றுக் கடுமை குறைந்த பத்தியமுறை.
இதன் சுவை காரணமாக, சூடான வீர்யமுள்ளது, அதில் துவர்ப்புச் சுவையுமுள்ளதால் ரத்தக் குழாய்களைச் சுருங்க வைக்கும். கிழங்குகளில் இது சுலபமாக ஜீரணமாவதும் கபத்தையோ வயிற்றில் வாயுக் கட்டையோ செய்யாமலிருப்பதுடன் வாயு கபக் கட்டுகளைப் போக்குவதுமாகும். ருசி, பசி, ஜீரண சக்தி, கீழ் வாயுவைத் தன் வழியே வெளிப்படுத்துவது, குடலில் கிருமி சேராமல் உணவு அழுகாமல் வெளியேற்றுவது, மூல முளையைச் சுருங்க வைத்து வேதனையையும், தடையையும் குறைப்பது, உடலில் கொழுப்பு அதிகமாகச் சேர்வதைக் குறைப்பது, கல்லீரலுக்குச் சுறுசுறுப்பூட்டுவது இவை எல்லாம் இதன் குணங்கள். “வன சூரணாதி’ என்ற பெயரில் லேகிய மருந்தாக விற்கப்படும் ஆயுர்வேத மருந்தில், கருணைக் கிழங்கு முக்கிய மூலப் பொருளாகச் சேர்க்கப்படுகிறது.
முரலை போகிய முரியா அரிசி
விரல் என நிமிர்ந்த நிரலமைப் புழுக்கல்
பரல்வறைக் கருணை காடியின் மிதப்ப - பொருநராற்றுப்படை 113-115
கருனை, அல்லது பூமி சல்லரைக்கிழங்கு (Amorphophallus paeoniifolius) என்பது பூக்கும் தாவரங்களில் சேனைக்கிழங்குகளில் ஒரு வகையாகும். இவ்வகையான தாவரங்கள் பொதுவாக வெப்பக் காடுகளில் உற்பத்தியாகும் காய்கறி வகையாகும். பசுபிக்குத் தீவுகள், தென்கிழக்காசியா, தெற்கு ஆசியா, தென்கிழக்காசியா போன்ற பகுதிகளில் அதிகமாகச் சமையலுக்குப் பயன்படுத்தப்படுகிறது. இது ஒரு பணப்பயிராக உற்பத்தி செய்யப்படுகிறது.
తెలుగులో కంద అన్నా "కంద గడ్డ" అన్నా అర్థం ఒక్కటే. ఇది భూమిలో పెరిగే ఒక దుంప. తెలుగు వారు వాడే కూరగాయలలో కందకి ఒక స్థానం ఉంది. అడవులలో తిరిగే మునులు "కందమూలాలు" తిని బతికేవారని చదువుతూ ఉంటాం. అంటే, వారు ఆహారంగా పనికొచ్చే దుంపలు (tubers), వేళ్లూ (roots) తినేవారని అభిప్రాయం.
సంస్కృతంలో కందని "సూరణ" అనిన్నీ "కన్ద" అనిన్నీ, "అర్శోఘ్న" అనిన్నీ అంటారు. అర్శ వ్యాధి (మొలలు వ్యాధి లేదా piles) ని పోగొడుతుందని దీనికి "అర్శోఘ్న" అన్న పేరు వచ్చింది. కంద గడ్డ చూడడానికి ఏనుగు పాదంలా ఉంటుందని దీనిని ఇంగ్లీషులో Elephant foot yam అంటారు. దీని శాస్త్రీయనామం "ఎమార్పోఫాలస్ కాంపాన్యులేటస్" (Amorphophallus companulatus). గ్రీకు భాషలో "ఎమోర్ఫస్" అంటే నిరాకారమైన అని అర్థం. కంద దుంపకి ఒక నిర్దిష్టమైన ఆకారం లేకపోవడం వల్ల ఈ మొదటి పేరు వచ్చింది. దీని పువ్వులు గంట ఆకారంలో ఉంటాయి కనుక రెండవ పేరు వచ్చింది.
భారత దేశంలో 14 కంద ఉపజాతులు కనబడుతున్నాయి. వీటన్నిటికి మూలం అనదగ్గది అడవి కంద. దీనిని తెలుగులో "వజ్ర కంద" అనిన్నీ "వన కంద" అనిన్నీ పిలుస్తారు. సంస్కృతంలో "వజ్రమూల" అనిన్నీ, "వనసూరణ" అనిన్నీ అంటారు. దీని శాస్త్రీయనామం "ఎమార్పోఫాలస్ సిల్వాటికస్" (Amorphophallus sylvaticus). కంద జన్మస్థానం భారత దేశమే అని శాస్త్రవేత్తలు నిర్ణయించేరు.
కంద భారత దేశంలోని దరిదాపు అన్ని ప్రాంతాలలోను సాగవుతుంది. కొబ్బరి తోటలలో అంతర పంటగా వేస్తూ ఉంటారు. ఇది నేలలోని సారాన్ని బాగా పీల్చుకుంటుంది కనుక ఒక సారి వేసిన పొలంలో ఐదారు సంవత్సరాలు పోతే కాని మళ్లా వెయ్యరు.
ಸುವರ್ಣ ಗೆಡ್ಡೆ {Amorphophallus paeoniifolius} ದಕ್ಷಿಣ ಏಷಿಯಾ,ಆಫ್ರಿಕಾ, ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಉಷ್ಣವಲಯದ ಪೆಸಿಫಿಕ್ ದ್ವೀಪಗಳ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಒಂದು ಸಸ್ಯ.ಇದು ತರಕಾರಿಯಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುವುದರಿಂದ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬೆಳೆಯಾಗಿಯೂ ಬೆಳೆಸಬಹುದಾಗಿದೆ.ಆಂಗ್ಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು Elephant foot yam ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಸಸ್ಯ ಕೊಳೆತಿರುವ ವಾಸನೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪಿಸ್ಟಿಲ್ಲೇಟ್ (ಹೆಣ್ಣು) ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಮಿನೇಟ್ (ಗಂಡು) ಹೂಗಳು ಒಂದೇ ಗಿಡದಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಹೂವುಗಳು ಸಿಲಿಂಡರ್ಆಕಾರದ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಚಿಕ್ಕ ಕಾಯಿಗಳು ಹಣ್ಣಾದ ನಂತರ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣ ಇರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇವು ಗೋಳಾಕಾರ ಅಥವಾ ಅಂಡಾಕಾರದಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.
Amorphophallus paeoniifolius, the elephant foot yam[4] or whitespot giant arum,[5][6] is a tropical plant native to Island Southeast Asia. It is cultivated for its edible tubers in Southeast Asia, South Asia, Madagascar, New Guinea, and the Pacific islands. Because of its production potential and popularity as a vegetable in various cuisines, it can be raised as a cash crop.
The elephant foot yam is used as food in Island Southeast Asia, Mainland Southeast Asia, South Asia, New Guinea, Oceania, and Madagascar. Its origin and center of domestication was formerly considered to be India, where it is most widely utilized as a food resource. But a genetic study in 2017 has shown that Indian populations of elephant foot yams have lower genetic diversity than those in Island Southeast Asia, therefore it is now believed that elephant foot yams originated from Island Southeast Asia and spread westwards into Thailand and India, resulting in three independent domestication events. From Island Southeast Asia, they were also spread even further west into Madagascar, and eastwards to coastal New Guinea and Oceania by the Austronesian migrations, though they may have spread south into Australia without human intervention.[7][8][9]
_2.jpg)
The plant blooms annually around the beginning of the rainy season. The flower bud emerges from the corm as a purple shoot, and later blooms as a purple inflorescence. The pistillate (female) and staminate (male) flowers are on the same plant and are crowded in cylindrical masses as an inflorescence. The top part is responsible for secreting mucus that gives off a putrid, pungent smell that is used to attract pollinating insects, the middle part of the inflorescence contains staminate, and the base of the inflorescence contains pistillate. The stigmas of the female flowers will be receptive on the first day of the bloom, when the pungent smell draws pollinating insects inside, and the inflorescence closes, trapping them for a night to allow the pollen deposited on the insect to be transferred to the stigmas.
Later in the second day, the female flower is no longer receptive to pollens, the male flowers start to bloom, and the inflorescence opens again. This allows the pollen to be deposited on the emerging insects to pollinate other flowers, while preventing the pollen from the same inflorescence fertilising itself, preventing inbreeding.
In 24–36 hours, after the first bloom of the inflorescence, the inflorescence's female flowers start developing into berries bright red fruiting bodies, and other parts of the inflorescence start wilting away. The berries are red when ripe and are not quite round, being subglobose or ovoid.[10]
While the flowers are in bloom they also produce heat.
With thoran prepared in Kerala style cuisine
Curry made using flower
In Indian state of West Bengal, Assam and in neighbouring country Bangladesh, it is called Ol (ওল/ওল কচু). It is usually eaten as mashed or fried or added to curries and, more rarely used in pickle or to make Ol chips.[11] In some households, the green leaves and stems are also cooked as green vegetables.[12]
In Maharashtra, Uttar Pradesh and Gujarat, It is called Suran.
In Bihar, it is used in oal curry (i.e. Elephant Foot curry), oal bharta or chokha, pickles and chutney.[13] Oal chutney is also called Barabar chutney as it has mango, ginger and oal in equal quantities, hence the name barabar (meaning "in equal amount").
In Chhattisgarh, it is called Zimmikanda or Zaminkand and eaten as curry, being a delicacy among people of Chhattisgarh.
In Tripura, it is called Batema and prepared by making a paste with sodium bicarbonate (baking soda) and water to remove its raphides (calcium oxalate needles). The paste is shaped into buns and boiled with water containing baking soda, after which the water is discarded. The buns are then cut into pieces and combined with fresh garlic paste and mosdeng (a spicy paste of dried fish/shrimp and chili). Also, the leaves and stems are eaten by chopping them into pieces and frying.
In Karnataka, it is called Suvarnagadde.
In Southern India, especially Kerala, it is known as Chena (ചേന), the tuber has been a part of people's diet for centuries. In Tamil it is called kaaraa karanai kizangu(காறாக்கரணைக் கிழங்கு), chénaikkizangu (சேனைக்கிழங்கு). It is mainly served as steamed pieces (പുഴുക്ക്) along with traditional chutney made of green chilli, coconut oil, shallots and garlic although the curry preparation is also common as a side dish for rice. It is made into a thick chutney (masiyal, மசியல்), typically eaten as an accompaniment with a rice dish. It has served as the main source of carbohydrates especially during the famine-stricken days of the region in the past along with the more popular tapioca. The flower bud before it blooms is also used for making curry. All parts of the flower can be used for making different types of side dishes.
In Nepal, it is called oal, kaan or suran and is grown mainly in the southern plains of the country. Its curry is consumed in Jitiya and Deepawali festivals.
In the Philippines, it is known as pongapong. The young leaves, stems, and corms are as vegetables or turned into desserts. They are thoroughly cooked to destroy the stinging oxalate crystals.[14]
The elephant-foot yam is widely used in Indian medicine and is recommended as a remedy in all three of the major Indian medicinal systems: Ayurveda, Siddha and Unani.[15] The corm is prescribed in those systems for a variety of ailments. The tuber is reported to be useful in treatment of piles. [16]
A. paeoniifolius suffers from Dasheen mosaic virus.[17]
In the epic drama film Mother India, the protagonist Nargis finds a small piece of elephant foot yam while ploughing her field during severe famine
Amorphophallus paeoniifolius, the elephant foot yam or whitespot giant arum, is a tropical plant native to Island Southeast Asia. It is cultivated for its edible tubers in Southeast Asia, South Asia, Madagascar, New Guinea, and the Pacific islands. Because of its production potential and popularity as a vegetable in various cuisines, it can be raised as a cash crop.
La patata de Telinga[1] (Amorphophallus paeoniifolius) es una especie de planta herbácea perteneciente a la familia de las aráceas.
Es una hierba perenne que produce una sola inflorescencia, seguido por una hoja solitaria. Después de la temporada de crecimiento, esta muere de nuevo a un órgano de almacenamiento subterráneo (tubérculo). El tubérculo es de color marrón oscuro, aplanado, en forma de globo, de hasta 50 × 30 cm con cicatrices profundas prominentes. Pesa hasta unos 15 kg.
Hojas: Por lo general, una (a veces dos) por tubérculo. Pecíolo (tallo de la hoja) de hasta 2 m de altura y 20 cm de diámetro con superficie rugosa, verrugosa. Color pálido a verde oscuro o negruzco verdoso con manchas pálidas y numerosos pequeños puntos oscuros. Limbo de hasta 3 m de diámetro y profundamente dividido en segmentos. Foliolos de hasta 35 × 12 cm.
Espádice de hasta 70 cm de largo. La porción más inferior de la espádice es de sexo femenino y se cubre con pistilos (partes hembra). Cada pistilo consta de un ovario de color verde pálido o marrón con un tallo marrón (estilo) y dos o tres lóbulos cabeza amarilla (estigma). La siguiente zona floral es masculina y contiene estambres amarillos bien repletos. La punta de la espádice es un apéndice, marrón oscuro bulboso, redondeado y profundamente arrugado.
La espata (bráctea que rodea el espádice): con forma de campana, más ancho que largo, de hasta 45 × 60 cm, color verde pálido a marrón oscuro con manchas pálidas en exterior. Tiene apertura hacia el exterior para formar una estructura volante, brillante marrón, semejante a un collar alrededor del espádice. La parte basal del interior pálido verde-amarillo.
Frutas: Alrededor de 2 × 1 cm, de color rojo brillante cuando está madura. Fructifica en un pedúnculo (tallo) 20-100 cm de largo. La flor (espádice) emite un olor que recuerda a carne podrida, que atrae a los polinizadores, como las moscas y los escarabajos carroñeros.[2]
Amorphophallus paeoniifolius se considera nativa del sur de China (incluyendo Taiwán), Bangladés, India, Sri Lanka, Laos, Birmania, Tailandia, Vietnam, Borneo, Isla de Java, Malasia, Filipinas, Célebes, Sumatra, Nueva Guinea, el norte de Australia, Fiyi y Samoa. Se considera naturalizada en Madagascar y las Seychelles.
Se encuentra en los bosques secundarios o zonas muy perturbadas, a una altitud de 800 m sobre el nivel del mar.
Amorphophallus paeoniifolius ha estado en el cultivo en Asia tropical durante siglos. Ha sido ampliamente transportada fácilmente por los seres humanos y se ha escapado desde el cultivo hasta que se ha naturalizado, de manera que su distribución natural no es clara.
Amorphophallus paeoniifolius es ampliamente cultivada por sus tubérculos comestibles, que son una fuente importante de hidratos de carbono en la India e Indonesia, y una cosecha secundaria valorada en Asia tropical. Se puede encontrar a la venta en los mercados internacionales de alimentos.
También se utiliza ampliamente como forraje.
Amorphophallus paeoniifolius tiene propiedades medicinales y se utiliza en muchas preparaciones ayurvédicas (tradicional hindú). Los tubérculos se considera que tienen propiedades como analgésico, antiinflamatorio, anti-flatulencia, digestivo, afrodisíaco, rejuvenecimiento y propiedades tónicas.
Se utilizan tradicionalmente en el tratamiento de una amplia gama de condiciones, incluyendo gusanos parásitos, inflamación, tos, flatulencia, estreñimiento, hemorroides, anemia y fatiga.
Amorphophallus paeoniifolius fue descrita por (Dennst.) Nicolson y publicado en Taxon 26(2/3): 338. 1977.[3]
Amorphophallus: nombre genérico que deriva de las palabras griegas: amorphos y phallos, que significa pene deforme.
paeoniifolius: epíteto latino que significa "con las mismas hojas que Paeonia".
Datos: Q151527
Multimedia:
Especies: Amorphophallus paeoniifolius
La patata de Telinga (Amorphophallus paeoniifolius) es una especie de planta herbácea perteneciente a la familia de las aráceas.
Amorphophallus paeoniifolius • Cambarre de Java
Amorphophallus paeoniifolius est une espèce de plantes monocotylédones de la famille des Araceae, sous-famille des Aroideae, originaire du Sud-Est asiatique et d'Australasie. Ce sont des plantes herbacées, pouvant atteindre 2,5 mètres de haut, vivaces par leur tubercule qui peut peser jusqu'à 15 kg. Elles produisent une seule inflorescence suivie d'une (parfois deux) feuille au limbe très divisé. L'inflorescence (spadice) émet une odeur de viande pourrie qui attire des pollinisateurs, tels que les mouches.
L'espèce est cultivée pour ses tubercules comestibles (malgré leur teneur en oxalate de calcium), notamment en Inde et en Indonésie), mais aussi comme plante ornementale.
Selon The Plant List (18 novembre 2020)[1] :
Selon NCBI (18 novembre 2020)[3] :
En français, cette espèce est appelée « plante sept chemises » (aux Antilles) ou « Cambarre de Java »[4].
Amorphophallus paeoniifolius • Cambarre de Java
Amorphophallus paeoniifolius est une espèce de plantes monocotylédones de la famille des Araceae, sous-famille des Aroideae, originaire du Sud-Est asiatique et d'Australasie. Ce sont des plantes herbacées, pouvant atteindre 2,5 mètres de haut, vivaces par leur tubercule qui peut peser jusqu'à 15 kg. Elles produisent une seule inflorescence suivie d'une (parfois deux) feuille au limbe très divisé. L'inflorescence (spadice) émet une odeur de viande pourrie qui attire des pollinisateurs, tels que les mouches.
L'espèce est cultivée pour ses tubercules comestibles (malgré leur teneur en oxalate de calcium), notamment en Inde et en Indonésie), mais aussi comme plante ornementale.
Suweg (dari bahasa Jawa) adalah tanaman anggota marga Amorphophallus dan masih berkerabat dekat dengan bunga bangkai raksasa (A. titanum) dan iles-iles (A. muelleri). Suweg sering dicampurbaurkan dengan iles-iles karena keduanya menghasilkan umbi batang yang dapat dimakan dan ada kemiripan dalam morfologi daun pada fase vegetatifnya. Nama lainnya adalah porang, meskipun nama ini juga dipakai untuk iles-iles. Nama-nama dalam bahasa lain: elephant foot yam[4][5] atau stink lily (bahasa Inggris), teve (bahasa Tonga), jimmikand, suran, chenna, ol (bahasa Bengal), serta oluo (bahasa Odia).
Suweg adalah tanaman asli Asia Tenggara dan tumbuh di hutan-hutan kawasan Malesia, Filipina, serta India tropik (bagian selatan).
Terna, tahunan namun dapat dianggap dwimusim karena fase vegetatif dan generatif muncul tidak bersamaan.
Fase vegetatif tampak sebagai dedaunan bercabang-cabang dengan "batang" lunak. Batang sejati tidak ada tetapi berupa umbi yang selalu berada di bawah permukaan tanah. Umbi batang membentuk anakan umbi dari samping dan dapat memunculkan daun sehingga kadang-kadang tampak seperti berumpun, umbi mengandung pati yang komposisinya didominasi oleh mannan; warna umbi putih, sering dengan semburat warna merah jambu atau ungu. Warna umbi ini berbeda dari iles-iles maupun walur (acung), yang warna umbinya kuning.
Tangkai daun tunggal utama seringkali dianggap "batang" oleh awam, tumbuh tegak, lunak, dan berwarna hijau (mulai dari muda hingga gelap) berbelang-belang putih[6]; permukaan tangkai daun suweg kasar bila diraba, berbeda dari iles-iles yang halus; tangkai daun pada ketinggian tertentu (dapat mencapai 1,5 m) menjadi tiga cabang sekunder dan akan mencabang lagi sekaligus menjadi tangkai helai daun.[6]; helai daun ada yang menyatu pada tangkai daun. Suweg tidak memiliki tonjolan berwarna cokelat kehitam-hitaman (disebut bulbil) pada bagian percabangan tangkai daun, sebagaimana iles-iles[6][7].
Bunga muncul apabila simpanan energi berupa tepung di umbi sudah mencukupi untuk pembungaan. Sebelum bunga muncul, seluruh daun termasuk tangkainya akan layu. Bunga tersusun majemuk berupa struktur khas talas-talasan, yaitu bunga-bunga tumbuh pada tongkol yang dilindungi oleh seludang bunga. Kuntum bunga tidak sempurna, berumah satu, berkumpul di sisi tongkol, dengan bunga jantan terletak di bagian distal (lebih tinggi) daripada bunga betina. Struktur generatif ini pada saat mekar mengeluarkan bau bangkai yang memikat lalat untuk membantu penyerbukannya.
Perbanyakan secara generatif dengan biji atau secara vegetatif dengan anakan umbi.
Suweg (dari bahasa Jawa) adalah tanaman anggota marga Amorphophallus dan masih berkerabat dekat dengan bunga bangkai raksasa (A. titanum) dan iles-iles (A. muelleri). Suweg sering dicampurbaurkan dengan iles-iles karena keduanya menghasilkan umbi batang yang dapat dimakan dan ada kemiripan dalam morfologi daun pada fase vegetatifnya. Nama lainnya adalah porang, meskipun nama ini juga dipakai untuk iles-iles. Nama-nama dalam bahasa lain: elephant foot yam atau stink lily (bahasa Inggris), teve (bahasa Tonga), jimmikand, suran, chenna, ol (bahasa Bengal), serta oluo (bahasa Odia).
Suweg adalah tanaman asli Asia Tenggara dan tumbuh di hutan-hutan kawasan Malesia, Filipina, serta India tropik (bagian selatan).
De olifantenyam (Amorphophallus paeoniifolius, synoniem: Amorphophallus campanulatus) is een vaste plant met een stevige wortelstok. De wortelstok is breed schijfvormig en kan tot 25 kg wegen. De bladeren zijn circa 50 cm lang en samengesteld uit meerdere ovale blaadjes. Om goed te kunnen groeien heeft de plant hoge temperaturen en een hoge relatieve luchtvochtigheid nodig.
De eenhuizige bloeikolf is tot 35 cm lang en bestaat uit aparte mannelijke en vrouwelijke bloemen. De vrouwelijke bloemen onderaan de bloeiwijze bestaan uit een enkele stijl. In het midden bevinden zich de mannelijke bloemen die enkel uit meeldraden bestaan. Bovenaan bevindt zich de appendix, een steriel gedeelte dat uit een onregelmatig gevormde, kegelachtige, paarsrode knol bestaat. Het schutblad (spatha) is breed ovaal, aan de onderkant groen met witte spikkels en aan de bovenkant met een paarsrode rand. Uit de vrouwelijke bloemen ontwikkelen zich rode bessen.
De wortelstokken kunnen als zetmeelrijke groente gekookt, gebakken of gefrituurd worden gegeten. Ze bevatten tot 25% zetmeel. Op de Filipijnen en Java worden ook de jonge bladeren en bladstelen als groente gegeten.
De olifantenyam komt van nature voor in India en op Sri Lanka. De plant wordt vooral in Zuidoost-Azië verbouwd.
Een andere soort uit hetzelfde geslacht, die ook voor zijn eetbare wortelknollen wordt geteeld, is de konjak (Amorphophallus konjac).
De olifantenyam (Amorphophallus paeoniifolius, synoniem: Amorphophallus campanulatus) is een vaste plant met een stevige wortelstok. De wortelstok is breed schijfvormig en kan tot 25 kg wegen. De bladeren zijn circa 50 cm lang en samengesteld uit meerdere ovale blaadjes. Om goed te kunnen groeien heeft de plant hoge temperaturen en een hoge relatieve luchtvochtigheid nodig.
De eenhuizige bloeikolf is tot 35 cm lang en bestaat uit aparte mannelijke en vrouwelijke bloemen. De vrouwelijke bloemen onderaan de bloeiwijze bestaan uit een enkele stijl. In het midden bevinden zich de mannelijke bloemen die enkel uit meeldraden bestaan. Bovenaan bevindt zich de appendix, een steriel gedeelte dat uit een onregelmatig gevormde, kegelachtige, paarsrode knol bestaat. Het schutblad (spatha) is breed ovaal, aan de onderkant groen met witte spikkels en aan de bovenkant met een paarsrode rand. Uit de vrouwelijke bloemen ontwikkelen zich rode bessen.
De wortelstokken kunnen als zetmeelrijke groente gekookt, gebakken of gefrituurd worden gegeten. Ze bevatten tot 25% zetmeel. Op de Filipijnen en Java worden ook de jonge bladeren en bladstelen als groente gegeten.
De olifantenyam komt van nature voor in India en op Sri Lanka. De plant wordt vooral in Zuidoost-Azië verbouwd.
Een andere soort uit hetzelfde geslacht, die ook voor zijn eetbare wortelknollen wordt geteeld, is de konjak (Amorphophallus konjac).
Amorphophallus paeoniifolius é uma espécie de planta herbácea pertencente à família das Araceae.[3][4] A espécie é cultivada nas regiões tropicais para produção de tubérculos utilizados para fins alimentares que são uma fonte importante de hidratos de carbono na Índia e Indonésia e uma colheita secundária muito apreciada na Ásia e África tropical e nalgumas ilhas do Pacífico. Os tubérculos são comercializados nos mercados internacionais de alimentos, sendo popular como vegetal de acompanhamento em várias tradições culinárias.[5]
A. paeoniifolius é um geófito herbáceo perene que produz uma única inflorescência anual, seguido por uma grande folha solitária. A planta quando esmagada e as suas inflorescências exalam um cheiro pútrido. Após o período de crescimento, a folha e a inflorescência morrem, ficando a planta reduzida a um órgão de armazenamento subterrâneo, um tubérculo amiláceo de grandes dimensões. O tubérculo é de coloração acastanhada escura, aplanado, em forma de globo, de até 50 × 30 cm de dimensão, com cicatrizes profundas e proeminentes, podendo pesar até 15 kg.
As folhas são em geral apenas uma por tubérculo, embora raramente possam ser duas, com pecíolo de até 2 m de altura e 20 cm de diâmetro, com superfície rugosa ou mesmo verrugosa. As folhas apresentam coloração verde-pálido a verde-escuro ou mesmo muito escuro em algumas variedades, com manchas pálidas e numerosos pequenos pontos escuros. Limbo com até 3 m de diâmetro e profundamente dividido em segmentos que numa análise menos cuidada aparentam ser folhas autónomas. Folíolos de até 35 × 12 cm.
A inflorescência é um espádice de até 70 cm de comprimento, com as flores femininas concentradas na parte inferior, constituídas por pistilos quase nus. Cada pistilo consta de um ovário de coloração verde pálido ou acastanhado, com um estilo acastanhado e dois ou três lóbulos e estigmas amarelos. A parte intermédia do escapo é uma zona floral masculina, com flores com estames amarelos em grupos densos. O ápice do espádice é um apêndice de coloração castanho-escura, de forma bulbosa, arredondada e profundamente enrugado.
A espata (bráctea que rodeia o espádice) apresenta forma campanulada, mais larga que comprida, de até 45 × 60 cm, coloração verde-pálido a castanho-escuro, com manchas pálidas na face exterior. Apresenta abertura para o exterior, formando uma estrutura volante, de coloração acastanhada e brilhante, semelhante a um colar em torno do espádice. A parte basal da face interior interior é de coloração verde-amarelo pálido. A inflorescência emite um odor que recorda a carne podre, que atrai insectos polinizadores, como diversas espécies de moscas e de coleópteros necrófagos.[6]
O fruto é uma baga sub-globosa ou ovóide com cerca de 2 × 1 cm, de coloração vermelho brilhante quando madura. Frutifica num pedúnculo (caule) com 20–100 cm de comprimento.[2]
A espécie tem como habitat preferencial os bosques secundários e zonas de vegetação muito perturbada, até altitudes de 800 m acima do nível médio do mar.
Como a espécie Amorphophallus paeoniifolius está em contínua cultivo na Ásia tropical desde há muitos séculos, foi introduzida numa vasta região, estendendo-se muito para além da sua área de distribuição natural. Como é transportada facilmente pelos humanos e escapa facilmente de cultura ocorre como naturalizada em muitas regiões, o que dificulta a determinação da sua área de distribuição natural.
Apesar das dificuldades de determinação apontadas, A. paeoniifolius é considerada nativa das regiões tropicais do Sueste Asiático, mas tem uma vasta área de expansão, onde é cultivada e ocorre como naturalizada, a qual se estende desde a Índia à Austrália, à África tropical e a todo o Sueste Asiático e Malésia, incluindo muitas das ilhas dos Oceanos Pacífico Índico tropical e subtropical. A espécie é considerada naturalizada em Madagáscar e nas Seychelles.
A espécie A. paeoniifolius é amplamente cultivada pelos seus tubérculos comestíveis, os quais são uma fonte importante de hidratos de carbono na Índia e Indonésia, e uma colheita que apesar de secundária é muito valorada em vastas áreas da Ásia tropical. Os tubérculos podem ser encontrados à venda nos mercados internacionais de alimentos.
Na Índia a espécie é uma importante cultura em Biar, Bengala Ocidental, Querala, Carnataca, Andra Pradexe, Maarastra e Orissa. É conhecida pelo nome comum de "oal" (ol (ওল) em bengali, suran ou jimikand em marata e hindi, chenai kizhanguem tâmil, suvarna gedde (ಸುವರ್ಣ ಗೆಡ್ಡೆ) em canarês, chena (ചേന) em malaiala, oluo em oriá, kanda gadda em telugo e kaene em tulu).
Em Bihar é usada na confecção de um caril de oal, oal bharta ou chokha, picles e chutney.[5] O chutney de oal é conhecido por "barabar chutney" pois inclui manga, gengibre e oal em iguais quantidades, daí o nome barabar (que significa "em igual quantidade").
No Bengala Ocidental, estes cormos (inhames) são consumidos fritos ou num caril. As partes vegetativas da planta são também consumidas nesta região como vegetal verde sendo designadas por em bengali: ওল শাক "ol shaak".
No Cambodja, o cormo é conhecido por toal thom (ទាល់ធំ).[7]
Em Tonga, onde o cormo é conhecido pelo nome de teve, é considerado como um inhame muito inferior a todas as restantes espécies produtoras de cormos amiláceos, sendo apenas comido em épocas de carestia quando nada melhor está disponível.
A espécie também é considerada como tendo propriedades medicinais, sendo utilizada em muitas preparações ayurvédicas (medicina tradicional hindu), sendo amplamente recomendado como remédio nas três tradições médicas indianas: Ayurveda, Siddha e Unani.[8] Os tubérculos são reputados como tendo propriedades analgésicas, anti-inflamatórias, antiflatulência, digestivas, afrodisíacas, de rejuvenescente e tónicas. É utilizado tradicionalmente no tratamento de uma ampla gama de condições, incluindo eliminação de vermes parasitas intestinais, inflamação, flatulência, esgotamento, hemorróides, anemia e fadiga crónica.
O cormo é prescrito para bronquite, asma, dor abdominal, emese, disenteria, aumento do baço, elefantíase, doenças devidas ao sangue viciado e inchaços reumáticos. Os estudos farmacológicos mostraram uma variedade de efeitos,[9] especificamente actividade antiprotease, actividade analgésica e actividade citotóxica.[10] Para além disso, é considerado um potenciador por coadjuvar a redução da actividade bacteriana quando usado em conjunto com antibióticos.[11]
Para além de outros usos terapêuticos, a Ayurvedic Pharmacopoeia da Índia indica o uso do cormo[12] para tratamento da hiperplasia prostática[13] Os cormos contêm uma enzima do grupo da amilase com actividade diastática, ácido betulínico, tricontano, lupeol, stigmasterol, betasitosterol (e o seu palmitato) e glucose, galactose, rhamnose e xilose.
Também é utilizada amplamente como forragem para diversas espécies de animais domésticos.
A espécie Amorphophallus paeoniifolius foi descrita por (Dennst.) Nicolson e publicado em Taxon 26(2/3): 338. 1977.[14] A etimologia do nome genérico Amorphophallus deriva das palavras gregas: amorphos e phallos, que significam pénis disforme. O epíteto específico paeoniifolius é neo-latino e significa "com folhas semelhantes a Paeonia".
Sendo uma espécie cultivada numa vasta região e apresentando grande variabilidade morfológica, o binome A. paeoniifolius apresenta uma rica sinonímia, que inclui, entre outras, as seguintes combinações:[15][16]
Amorphophallus paeoniifolius é uma espécie de planta herbácea pertencente à família das Araceae. A espécie é cultivada nas regiões tropicais para produção de tubérculos utilizados para fins alimentares que são uma fonte importante de hidratos de carbono na Índia e Indonésia e uma colheita secundária muito apreciada na Ásia e África tropical e nalgumas ilhas do Pacífico. Os tubérculos são comercializados nos mercados internacionais de alimentos, sendo popular como vegetal de acompanhamento em várias tradições culinárias.
Nưa chuông hay khoai nưa hoa chuông (danh pháp hai phần: Amorphophallus paeoniifolius) là loài thực vật nhiệt đới thuộc họ Ráy.
Nưa chuông có nguồn gốc Đông Nam Á, hiện có mọc dại ở Sri Lanka, Philippines, Malaysia, Indonesia và các nước Đông Nam Á khác. Tại Ấn Độ, cây chủ yếu trồng ở các bang West Bengal, Kerala, Andhra Pradesh, Maharashtra và Orissa.
Nưa chuông hay khoai nưa hoa chuông (danh pháp hai phần: Amorphophallus paeoniifolius) là loài thực vật nhiệt đới thuộc họ Ráy.
Nưa chuông có nguồn gốc Đông Nam Á, hiện có mọc dại ở Sri Lanka, Philippines, Malaysia, Indonesia và các nước Đông Nam Á khác. Tại Ấn Độ, cây chủ yếu trồng ở các bang West Bengal, Kerala, Andhra Pradesh, Maharashtra và Orissa.
Початок испускает запах гниющего мяса, сидячий, короче или длиннее, чем покрывало, (7)25—30(70) см длиной. Женская зона цилиндрическая, (3)5—15(25) см длиной, 1—12 см в диаметре; мужская зона цилиндрическая или строго коническая, (2,5)4—6(15) см длиной, (1)2—4(10) см в диаметре у основания, (1)4—6(20) см в диаметре на вершине. Женские цветки скученные или немного раздвинутые; завязь бледно-зелёная или немного каштановая с беловатым основанием, сжатая, округлая в поперечном сечении, (1,5)2—2,5(3) мм высотой, 3—5 мм в диаметре, обычно двухгнёздная (редко трёхгнёздная); столбик каштановый, (3)8—14(15) мм длиной, стройный, 1—1,5 мм в диаметре; рыльце цилиндрическое, овальное или треугольное в поперечном сечении, желтоватое или жёлтое, 3—5 мм высотой, (1,5)4—7 мм в диаметре, часто сжатое с боков и сердцевидное в продольном разрезе, мелко- или глубоко-бородавчатое, с 2—3 лопастями, лопасти округлые или треугольные в поперечном сечении, иногда с большим углублением на внешней стороне. Мужские цветки скученные, состоят из 4—6 тычинок, 4—5 мм высотой; тычинки 4—6 мм длиной; нити около 0,5 мм длиной, сросшиеся; пыльники не совсем белые, 3,5—5,5 мм длиной, около 1,5 мм шириной, полуусечённые. Придаток глянцевый, тёмно-каштановый, изредка розоватый или жёлтый, раздутый, шаровидный, сжато-шаровидный, яйцевидный или треугольно-конический (пирамидальный), (1,5)7—15(30) см длиной, (1,2)10—15(30) см в диаметре (немного выше основания), мелко-бугорчатый, гладкий или с различными сгибами и (или) нерегулярными мелкими вмятинами, у основания часто плоский, со стаминодийными структурами, на вершине тупой или более-менее острый.
Цветение в апреле — мае.
Соплодие на длинной плодоножке, после оплодотворения достигающей 20—100(120) см длиной, становящейся однородно коричневой, с многочисленными узкими поперечными трещинками. Плодоносящая зона цилиндрическая, 10—50 см длиной, 3—8 см в диаметре.
Ягоды расположены тесно или на небольшом расстоянии друг от друга, от яйцевидных до продолговатых, при созревании меняют цвет от зелёного до жёлтого и становящиеся ярко красными, (10)15—13(20) мм длиной, 8—10 мм в диаметре, в каждой по два семени (редко три).
Плодоносит в октябре — ноябре.
Число хромосом 2n=28.
Растёт на Мадагаскаре, в Азии (Южный Китай, Индия, Бангладеш, Шри-Ланка, Таиланд, Лаос, Мьянма, Тайвань, Вьетнам), Малайский архипелаг (Индонезия, Филиппины, Новая Гвинея, Малайзия), на Андаманских и Никобарских островах, в Австралии (север Северной территории)[2].
Растёт во вторичных лесах, в горах на нарушенных почвах, иногда в трещинах между скал, в полутени или на открытых местах.
Культивируется повсюду в палеотропической зоне.
Клубни используются в пищу, вырастают от 1 до 4 (иногда 16) кг. Используются наподобие картофеля и на муку. Культурные формы не содержат ядовитых веществ, дикорастущие формы также могут использоваться в пищу после промывки и варки. В торговлю поступают разрезанные сушёные клубни.
На Филиппинах используется как корм для свиней.
В Китае — лекарственное растение.
Початок испускает запах гниющего мяса, сидячий, короче или длиннее, чем покрывало, (7)25—30(70) см длиной. Женская зона цилиндрическая, (3)5—15(25) см длиной, 1—12 см в диаметре; мужская зона цилиндрическая или строго коническая, (2,5)4—6(15) см длиной, (1)2—4(10) см в диаметре у основания, (1)4—6(20) см в диаметре на вершине. Женские цветки скученные или немного раздвинутые; завязь бледно-зелёная или немного каштановая с беловатым основанием, сжатая, округлая в поперечном сечении, (1,5)2—2,5(3) мм высотой, 3—5 мм в диаметре, обычно двухгнёздная (редко трёхгнёздная); столбик каштановый, (3)8—14(15) мм длиной, стройный, 1—1,5 мм в диаметре; рыльце цилиндрическое, овальное или треугольное в поперечном сечении, желтоватое или жёлтое, 3—5 мм высотой, (1,5)4—7 мм в диаметре, часто сжатое с боков и сердцевидное в продольном разрезе, мелко- или глубоко-бородавчатое, с 2—3 лопастями, лопасти округлые или треугольные в поперечном сечении, иногда с большим углублением на внешней стороне. Мужские цветки скученные, состоят из 4—6 тычинок, 4—5 мм высотой; тычинки 4—6 мм длиной; нити около 0,5 мм длиной, сросшиеся; пыльники не совсем белые, 3,5—5,5 мм длиной, около 1,5 мм шириной, полуусечённые. Придаток глянцевый, тёмно-каштановый, изредка розоватый или жёлтый, раздутый, шаровидный, сжато-шаровидный, яйцевидный или треугольно-конический (пирамидальный), (1,5)7—15(30) см длиной, (1,2)10—15(30) см в диаметре (немного выше основания), мелко-бугорчатый, гладкий или с различными сгибами и (или) нерегулярными мелкими вмятинами, у основания часто плоский, со стаминодийными структурами, на вершине тупой или более-менее острый.
Цветение в апреле — мае.
ПлодыСоплодие на длинной плодоножке, после оплодотворения достигающей 20—100(120) см длиной, становящейся однородно коричневой, с многочисленными узкими поперечными трещинками. Плодоносящая зона цилиндрическая, 10—50 см длиной, 3—8 см в диаметре.
Ягоды расположены тесно или на небольшом расстоянии друг от друга, от яйцевидных до продолговатых, при созревании меняют цвет от зелёного до жёлтого и становящиеся ярко красными, (10)15—13(20) мм длиной, 8—10 мм в диаметре, в каждой по два семени (редко три).
Плодоносит в октябре — ноябре.
Число хромосом 2n=28.
