Cladonia subulata, auch als Pfriemen-Geweihflechte bezeichnet, ist eine mit der Rentierflechte verwandte Flechte. Sie bildet relativ lang gestreckte, zwischen 3 cm und 6 cm hohe, graugrünlich gefärbte Stämmchen, die sich im oberen Drittel unregelmäßig verzweigen oder oben gabeln. Im Gegensatz zu anderen Cladonien bildet die Pfriemen-Geweihflechte nur zum Teil unvollkommene, an der Spitze stehende Becher aus, die teilweise aber auch ganz fehlen können. Die Flechte ist nahezu auf der gesamten Oberfläche mehlig sorediös und bildet höchstens auf dem Erdboden kleine blattartige Strukturen aus, die nicht selten fehlen. Die braunen Apothecien werden selten gebildet. Die Flechte besiedelt nährstoffarme, lichtexponierte Standorte. Sie wächst auf sauren, sandigen bis lehmigen Böden in Vegetationslücken. Oft kommt sie in Heiden, an Wegrändern, Böschungen, Sand- oder Kiesgruben vor. Sie ist in ganz Europa verbreitet und ebenso in Nordamerika anzutreffen.
Neuerdings wurde zu C. subulata auch die ähnliche Art C. rei gerechnet. Durch umfangreiche morphologische, chemische und molekularen Analysen konnte jedoch gezeigt werden, dass C. subulata zwar eine große Variabilität aufweist, aber genetisch nicht näher mit C. rei verwandt ist.
Cladonia subulata, auch als Pfriemen-Geweihflechte bezeichnet, ist eine mit der Rentierflechte verwandte Flechte. Sie bildet relativ lang gestreckte, zwischen 3 cm und 6 cm hohe, graugrünlich gefärbte Stämmchen, die sich im oberen Drittel unregelmäßig verzweigen oder oben gabeln. Im Gegensatz zu anderen Cladonien bildet die Pfriemen-Geweihflechte nur zum Teil unvollkommene, an der Spitze stehende Becher aus, die teilweise aber auch ganz fehlen können. Die Flechte ist nahezu auf der gesamten Oberfläche mehlig sorediös und bildet höchstens auf dem Erdboden kleine blattartige Strukturen aus, die nicht selten fehlen. Die braunen Apothecien werden selten gebildet. Die Flechte besiedelt nährstoffarme, lichtexponierte Standorte. Sie wächst auf sauren, sandigen bis lehmigen Böden in Vegetationslücken. Oft kommt sie in Heiden, an Wegrändern, Böschungen, Sand- oder Kiesgruben vor. Sie ist in ganz Europa verbreitet und ebenso in Nordamerika anzutreffen.
Neuerdings wurde zu C. subulata auch die ähnliche Art C. rei gerechnet. Durch umfangreiche morphologische, chemische und molekularen Analysen konnte jedoch gezeigt werden, dass C. subulata zwar eine große Variabilität aufweist, aber genetisch nicht näher mit C. rei verwandt ist.
Cladonia subulata is a species of fruticose, cup lichen in the family Cladoniaceae. It was first described as a new species by Swedish taxonomist Carl Linnaeus in 1753.[1] It was transferred to the genus Cladonia by Friedrich Heinrich Wiggers in 1780.[2] In North America, the lichen is colloquially known as the antlered powderhorn[3] or antlered cup lichen.[4]
Cladonia subulata is a species of fruticose, cup lichen in the family Cladoniaceae. It was first described as a new species by Swedish taxonomist Carl Linnaeus in 1753. It was transferred to the genus Cladonia by Friedrich Heinrich Wiggers in 1780. In North America, the lichen is colloquially known as the antlered powderhorn or antlered cup lichen.
Cladonia subulata (L.) Weber ex F.H. Wigg. (1780), è una specie di lichene appartenente al genere Cladonia, dell'ordine Lecanorales.
Il nome proprio deriva dal latino tardo subulatum, che significa che ha la forma di uno scalpello, ad indicare la forma degli apoteci.[1]
Il sistema di riproduzione è principalmente asessuato, attraverso i soredi o strutture similari, quali ad esempio i blastidi. Il fotobionte è principalmente un'alga verde delle Trentepohlia.[2]
Questa specie si adatta soprattutto a climi di tipo da temperato freddo a subartico. Rinvenuta su suoli minerali ai lati delle piste e dei sentieri, nelle radure delle foreste e delle brughiere e su legni marcescenti in suoli dal substrato siliceo. Predilige un pH del substrato intermedio fra molto acido e subneutro fino a subneutro puro. Il bisogno di umidità è mesofitico.[3]
La specie è stata rinvenuta nelle seguenti località:
In Italia questa specie di Cladonia è molto rara:
Questa specie appartiene alla sezione Cladonia;[4] a tutto il 2008 sono state identificate le seguenti forme, sottospecie e varietà:
Cladonia subulata (L.) Weber ex F.H. Wigg. (1780), è una specie di lichene appartenente al genere Cladonia, dell'ordine Lecanorales.
Il nome proprio deriva dal latino tardo subulatum, che significa che ha la forma di uno scalpello, ad indicare la forma degli apoteci.
Chrobotek rogokształtny (Cladonia subulata (L.) Weber ex F.H. Wigg.) – gatunek grzybów należący do rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cladonia, Cladoniaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w roku 1753 Karol Linneusz nadając mu nazwę Lichen subulatus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadali mu w roku 1780 Weber i F.H. Wigg., przenosząc go do rodzaju Cladonia[1].
Niektóre synonimy naukowe[3]:
Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].
Na podłożu tworzy trwałą plechę pierwotną złożoną z drobnych i głęboko podzielonych lub karbowanych łuseczek. Mają długość 1-4 (9) mm i szerokość 1-6 mm. Z plechy tej wyrastają podecja o wysokości 2-7 cm i grubości 1-2 mm. Są one wałeczkowate i mają szczyty szydlaste lub zakończone wąskimi kieliszkami. Powierzchnia jest barwy białawej, szarawej lub brunatnej. Są zazwyczaj w górnej części słabo rozgałęzione, czasami pojedyncze. Boczne odgałęzienia są proste lub zagięte i szydłowato zakończone. Podecja są gładkie lub pokryte łuseczkami, kora występuje tylko u nasady, często natomiast całe podecja pokryte są mączystymi urwistkami. Reakcje barwne: Pd + czerwone, K –[4][5].
Plecha zawiera glony protokokkoidalne. Brązowe apotecja powstają bardzo rzadko na szczytach podecjów. Mają średnicę 0,4-0,8 mm. W jednym worku powstaje po 8 bezbarwnych, jednokomórkowych askospor o rozmiarach 8-15 × 2-3,5 μm[4]. Na podecjach występują natomiast brązowawe, jajowate i zwężone u podstawy pyknidy z bezbarwną galaretką wewnątrz[5].
Kwasy porostowe: kwas fumarioprotocetrariowy[5].
Występuje na wszystkich kontynentach świata z wyjątkiem Antarktydy, ale spotykany jest na należących do Antarktyki wyspach Szetlandy Południowe i Orkady Południowe. Na półkuli północnej północna granica zasięgu sięga po Grenlandię i Svalbard[6]. W Polsce występuje pospolicie na terenie całego kraju, szczególnie w lasach iglastych na niżu[4].
Rośnie najczęściej na próchnicznej lub piaszczystej glebie i na próchniejącym drewnie oraz na mchach. Występuje zarówno na terenach suchych, jak i wilgotnych[4].
Chrobotek rogokształtny jest dość zmienny morfologicznie i czasami wytwarza formy nierozgałęzione o szerokokieliszkowatych podecjach, trudne do odróżnienia od chrobotka strzępiastego (Cladonia fimbriata)[5]. Podobny jest też chrobotek borowy (Cladonia rei), ten jednak rośnie zazwyczaj na siedliskach ruderalnych, na gołej ziemi o kwaśnym odczynie, zwykle w towarzystwie mchu Ceratodon purpureus[7].
Chrobotek rogokształtny (Cladonia subulata (L.) Weber ex F.H. Wigg.) – gatunek grzybów należący do rodziny chrobotkowatych (Cladoniaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.
