Multimedia w Wikimedia Commons Bezpancerzowce (Anostraca) – skorupiaki występujące na wszystkich kontynentach, we wszystkich strefach zoogeograficznych. Dotychczas opisano ponad 300 gatunków, jednak około 1/4 z nich znana jest tylko z locus typicus lub mniej niż 3 lokacji. Najliczniejszą w gatunki jest Palearktyka z centrum bioróżnorodności na Bałkanach. Zwyczajowo zaliczane do sztucznej grupy dużych skrzelonogów (ang. large Branchiopods), wraz z Notostraca, Laevicaudata, Spinicaudata oraz Cyclestherida.
Bezpancerzowce żyją z reguły w astatycznych zbiornikach wodnych - okresowo wysychających lub przemarzających do dna. Nieliczne gatunki zasiedlają zbiorniki stałe (np.Artemia salina związana jest ze słonymi jeziorami). Charakterystycznym przystosowaniem do życia w trudnych warunkach jest wytwarzanie stadiów przetrwalnikowych - cyst (jaj przetrwalnych, jaj spoczynkowych). Są to embriony zamknięte w twardej powłoce - odporne na wysychanie, przemarzanie, pożary oraz różne rodzaje promieniowania. Po ustąpieniu niekorzystnych warunków (kiedy zbiornik napełnia się wodą lub rozmarza) z cyst synchronicznie wylęga się nowe pokolenie.
Ciało Anostraca jest wydłużone, pozbawione karapaksu, na głowie znajdują się 2 pary czułków. Pierwsza para jest cienka i krótka, druga natomiast u samców przekształcona w szczypce służące do przytrzymywania samicy podczas kopulacji. Oczy osadzone są lateralnie, na słupkach. Tułów składa się z 11 segmentów, z parą odnóży na każdym z nich. W odnóżach wyróżnić można 5 części i funkcji, które pełnią:
Odwłok zakończony widełkami (cercopodit) składa się z 9 segmentów i pozbawiony jest odnóży. U samców na pierwszym segmencie odwłoka znajduje się parzysty penis, u samicy na 1 i 2 segmencie worek jajowy. Anostraca charakteryzują się najbardziej pierwotną budową z całej gromady Branchiopoda.
Bezpancerzowce są głównymi przedstawicielami dużych bezkręgowców (ang. macroinvertebrates) żyjących w astatycznych zbiornikach wodnych. Mimo, że dotychczasowo uznawano je za zwierzęta o znikomym znaczeniu badania z ostatnich lat dowodzą ich znaczenia jako pożywienia dla ptaków (np. flamingi oraz ptaki migrujące). Ponadto dyskutowane jest zastosowanie ich jako bioindykatorów. Używane są w badaniach nad akumulacją metali ciężkich w organizmach. Ze względu na charakterystyczne wytwarzanie cyst są doskonałym modelem do badań nad diapauzą. Larwy (naupli) Artemia salina są komercyjnie wykorzystywane jako pokarm dla ryb akwariowych.
W obrębie skrzelonogów bezpancerzowce umieszczane są w monotypowej podgromadzie Sarsostraca w randze rzędu[1]. Dzieli się je na 2 podrzędy i 8[1] lub 9[2] rodzin:
Ponadto w sąsiednich krajach (Niemcy, Czechy, Słowacja oraz Ukraina) występuje gatunek Tanymastix stagnalis, który prawdopodobnie występuje również w Polsce.
Bezpancerzowce (Anostraca) – skorupiaki występujące na wszystkich kontynentach, we wszystkich strefach zoogeograficznych. Dotychczas opisano ponad 300 gatunków, jednak około 1/4 z nich znana jest tylko z locus typicus lub mniej niż 3 lokacji. Najliczniejszą w gatunki jest Palearktyka z centrum bioróżnorodności na Bałkanach. Zwyczajowo zaliczane do sztucznej grupy dużych skrzelonogów (ang. large Branchiopods), wraz z Notostraca, Laevicaudata, Spinicaudata oraz Cyclestherida.
Bezpancerzowce żyją z reguły w astatycznych zbiornikach wodnych - okresowo wysychających lub przemarzających do dna. Nieliczne gatunki zasiedlają zbiorniki stałe (np.Artemia salina związana jest ze słonymi jeziorami). Charakterystycznym przystosowaniem do życia w trudnych warunkach jest wytwarzanie stadiów przetrwalnikowych - cyst (jaj przetrwalnych, jaj spoczynkowych). Są to embriony zamknięte w twardej powłoce - odporne na wysychanie, przemarzanie, pożary oraz różne rodzaje promieniowania. Po ustąpieniu niekorzystnych warunków (kiedy zbiornik napełnia się wodą lub rozmarza) z cyst synchronicznie wylęga się nowe pokolenie.
