dcsimg

Liszajecznik żółty ( Polish )

provided by wikipedia POL
Candelariella vitellina G36 (1).JPG

Liszajecznik żółty (Candelariella vitellina (Hoffm.) Müll. Arg.) – rodzaj grzybów z rodziny Candelariaceae[1]. Ze względu na symbiozę z glonami zaliczany jest do porostów[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Candelariella, Candelariaceae, Candelariales, Incertae sedis, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1794 r. Hoffmann nadając mu nazwę Patellaria vitellina. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1894 r. Müll. Arg., przenosząc go do rodzaju Candelariella[1].

Niektóre synonimy nazwy naukowej[3]:

  • Callopisma vitellinum (Hoffm.) Mudd 1851
  • Caloplaca vitellina (Hoffm.) Th. Fr. 1871
  • Candelaria vitellina (Hoffm.) A. Massal. 1852
  • Gasparrinia vitellina (Hoffm.) Tornab. 1849
  • Gyalolechia vitellina (Hoffm.) Anzi 1860
  • Lecanora vitellina (Hoffm.) Ach. 1810
  • Lecidea vitellina (Hoffm.) J. Kickx f. 1835
  • Lichen vitellinus Hoffm. 1796
  • Parmelia vitellina (Hoffm.) Ach. 1803
  • Xanthoria vitellina (Hoffm.) Th. Fr. 1861

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].

Morfologia

Plecha skorupiasta z glonami protokokkoidalnymi. Jest bardzo cienka, składa się ziarenek o średnicy 0,1-0,2(0,3) mm, które mogą występować pojedynczo, tworzyć grupy o średnicy 1-2 mm, lub poduszeczkowate areolki o średnicy do 5 mm. Mają barwę od żółtej do żółtozielonkawej. Reakcje barwne: K –, Pd –[4].

Urwistki nie występują, plecha tworzy natomiast zazwyczaj licznie apotecja lekanorowe o średnicy 0,5-1,5 mm. Są koliste, ale apotecja stykające się z sobą mają kanciasty lub nieregularny kształt. Mają płaskie lub nieco tylko wypukłe tarczki o barwie nieco ciemniejszej od plechy – są brudnożółte, zielonożółte lub brunatnożółte. Ich brzeżek jest cienki, gładki i pogięty, ziarenkowaty lub karbowany. Hymenium ma wysokość 60-70 μm i w swojej najwyższej części ma barwę od żółtej do brunatnej. Hypotecjum jest bezbarwne. Askospor powstaje po 16-32 w każdym worku. Są jednokomórkowe, elipsoidalne, proste lub zagięte, mają obydwa końce zaokrąglone i rozmiar 9-15 × 4,5-6,5 μm[4]. Pyknidia pojawiają się rzadko i mają postać żółtych plamek[5].

Występowanie i siedlisko

Gatunek kosmopolityczny, występujący na wszystkich kontynentach i wielu wyspach, w tym również na Antarktydzie i Grenlandii[6]. W Polsce jest pospolity na terenie całego kraju[4].

Występuje głównie na skałach krzemianowych i na wapieniach, rzadziej na korze drzew (głównie liściastych)[2].

Gatunki podobne

  • liszajecznik ziarnisty (Candelariella xanthostigma), jest również pospolity, ale rośnie głównie na korze drzew, rzadko tworzy apotecja i złożony jest ze znacznie drobniejszych ziarenek[4],
  • liszajecznik koralkowaty (Candelariella coralliza) ma plechę złożoną z licznych areolek tworzących jak gdyby zespół nanizanych koralików.

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum (ang.). [dostęp 2014-02-15].
  2. a b c Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
  3. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2014-04-25].
  4. a b c d Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010. ISBN 978-83-7073-552-4.
  5. Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2014-05-29].
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Liszajecznik żółty: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
Candelariella vitellina G36 (1).JPG

Liszajecznik żółty (Candelariella vitellina (Hoffm.) Müll. Arg.) – rodzaj grzybów z rodziny Candelariaceae. Ze względu na symbiozę z glonami zaliczany jest do porostów.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL