dcsimg

Łasica pospolita ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Ten artykuł dotyczy zoologii. Zobacz też: inne znaczenia słowa łasica. Commons Multimedia w Wikimedia Commons Wikisłownik Hasło w Wikisłowniku

Łasica pospolita[3], łasica[4][a], łaska[4] (Mustela nivalis) – gatunek niewielkiego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae).

Występowanie i biotop

Łasica pospolita jest rozpowszechniona na półkuli północnej. Zamieszkuje większość Europy, znaczny obszar północnej Afryki i Azji oraz północną część Ameryki Północnej. Została introdukowana w Nowej Zelandii, na Malcie, Krecie, Azorach oraz prawdopodobnie na Wyspie Świętego Tomasza. Łasice występują w bardzo różnorodnych siedliskach: w lasach, na obszarach rolniczych, polach uprawnych, łąkach i pastwiskach, zaroślach nadrzecznych, żywopłotach, w górskich halach i lasach, na stepach, półpustyniach, preriach i wydmach nadmorskich. Żyją na wysokości od poziomu morza do przynajmniej 3860 m. Udokumentowano zmniejszanie się populacji łasicy na niektórych obszarach Europy. W Ameryce Północnej jest to gatunek o szerokim zasięgu występowania, ale uważany za dość rzadki. W Europie jest względnie pospolity, choć nieczęsto obserwowany. Średnia gęstość występowania wynosi od 1 do 7 na 100 hektarów. Gdy pożywienia jest dostatek może wzrosnąć lokalnie do 0,2–1,0 osobnika na hektar. Populacja zmienia się sezonowo i z roku na rok (czasami rosnąc nawet 10–krotnie) w zależności od dostępności małych gryzoni[5].

Charakterystyka

Wygląd

Długość ciała łasicy pospolitej wynosi do 28 cm (samce większe od samic). Tułów ma smukły, giętki. Kończyny są krótkie o owłosionych podeszwach. Ogon jest dość spory, szeroki i puszysty. Podgatunek M. n. rixosa żyjący w Ameryce Północnej jest najmniejszym przedstawicielem rodziny. Ubarwienie letniej sierści na plecach jest brązowo-rude, na brzuchu białe, odgraniczone od barwy grzbietu linią falistą. Cały ogon jest brązowy. Na białej sierści brzucha często występują brązowe cętki i plamki. W zimie sierść jest całkowicie biała (w górach północnej i wschodniej Europy) lub bieleje tylko częściowo, albo pozostaje brązowe jak w lecie, tylko jest jaśniejsze (środkowa Europa).

Tryb życia

Łasica pospolita jest aktywna w dzień i w nocy, dlatego czasem pada ofiarą sów. W zimie poluje pod śniegiem. Dzięki swym małym rozmiarom dostaje się bez trudu do kryjówek swych ofiar. Podstawowym pokarmem łasicy są drobne zwierzęta, głównie myszy, które łowi w norach. Zjada także ptasie jaja, żaby, jaszczurki, drobne ptaki, czasem króliki. Przy większej dostępności pokarmu robi zapasy. Dzienne zapotrzebowanie pokarmowe wynosi dla samców 33 g (27% masy ciała), dla samic 23 g (30% masy ciała).

Łasica pospolita gniazduje w norach. Ma 1-2 mioty rocznie w różnych porach roku. Ciąża trwa ok. 35 dni. Jednorazowo rodzi się 3-9 młodych. Laktacja trwa 6-8 tygodni, ale młode łasice już po 14 dniach pobierają stały pokarm. Samodzielność uzyskują po 12-16 tygodniach, zaś dojrzałość płciową po około 4 miesiącach. Długość życia łasicy na swobodzie wynosi około 3 lata, w niewoli dożywa do 6 lat.

Podgatunki

Wyróżnia się kilkanaście podgatunków łasicy[6][3]:

  • M. nivalis allegheniensis
  • M. nivalis boccamela
  • M. nivalis campestris
  • M. nivalis caucasica
  • M. nivalis eskimo
  • M. nivalis heptneri
  • M. nivalis mosanensis
  • M. nivalis namiyei
  • M. nivalis nivalisłasica pospolita
  • M. nivalis numidica
  • M. nivalis pallida
  • M. nivalis pygmaea
  • M. nivalis rixosałasica mała
  • M. nivalis rossica
  • M. nivalis russelliana
  • M. nivalis stoliczkana
  • M. nivalis tonkinensis
  • M. nivalis vulgaris

Znaczenie

Na łasicę polują sowy i jastrzębie, lecz ze względu na dużą agresywność nie jest łatwą zdobyczą[7]. We wczesnośredniowiecznej Europie oswojone łasice, łapiąc gryzonie, zastępowały tępione wówczas jako wcielenie zła koty.

Zagrożenia i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (niższego ryzyka)[2]. W Polsce gatunek objęty częściową ochroną, obowiązuje między innymi zakaz umyślnego zabijania, okaleczania i chwytania[8][9].

Zobacz też

 src= Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów o łasicy

Uwagi

  1. Nazwa łasica używana jest również w odniesieniu do rodzaju Mustela (zob. łasica).

Przypisy

  1. Mustela nivalis, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Tikhonov, A., Cavallini, P., Maran, T., Kranz, A., Herrero, J., Giannatos, G., Stubbe, M., Conroy, J., Kryštufek, B., Abramov, A., Wozencraft, C., Reid, F. & McDonald, R. 2008, Mustela nivalis [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-19] (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 160. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. a b K. Kowalski (redaktor naukowy), A. Krzanowski, H. Kubiak, G. Rzebik-Kowalska, L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 174, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
  5. Tikhonov, A., Cavallini, P., Maran, T., Kranz, A., Herrero, J., Giannatos, G., Stubbe, M., Conroy, J., Kryštufek, B., Abramov, A., Wozencraft, C., Reid, F. & McDonald: Mustela nivalis (ang.). The IUCN Red List of Threatened Species, 2008, Version 2014.3. [dostęp 2015-04-11].
  6. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mustela nivalis. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 14 września 2009]
  7. Toni LynnT.L. Newell Toni LynnT.L., Mustela nivalis, Animal Diversity Web [dostęp 2009-09-14] (ang.).
  8. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
  9. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Łasica pospolita: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Łasica pospolita, łasica, łaska (Mustela nivalis) – gatunek niewielkiego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL