dcsimg

Wurmbea ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons
 src=
Wurmbea inusta
 src=
Kwiatostan Wurmbea stricta
 src=
Kwiat Wurmbea dioica

Wurmbea Thunb. – rodzaj wieloletnich, ziemnopączkowych roślin zielnych z rodziny zimowitowatych, obejmujący 49 gatunków występujących w tropikalnej i południowej Afryce oraz Australii[3]. Rośliny te zawierają silnie toksyczny alkaloid kolchicynę, flawon luteloinę oraz kwas wanilinowy i kwas salicylowy[4].

Nazwa rodzaju została nadana na cześć Friedricha van Wurmba, osiemnastowiecznego duńskiego przyrodnika, sekretarza Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen w Holenderskich Indiach Wschodnich[5].

Morfologia

Pokrój
Drobne rośliny zielne, osiągające wysokość od 2–5 cm (Wurmbea minima) do 10–30 cm (Wurmbea dolichantha)[6].
Łodyga
Jajowata do niemal kulistej bulwa pędowa okryta ciemną, skórzastą lub błoniastą tuniką[6]. Pęd naziemny wzniesiony[7].
Liście
Rośliny tworzą od dwóch do czterech liści łodygowych, nitkowatych do jajowatych, siedzących, okalających pęd tworząc pochwę liściową[6].
Kwiaty
Kwiaty obupłciowe lub jednopłciowe[8], pojedyncze lub zebrane w kłosowaty skrętek. Okwiat promienisty, trwały. Listki okwiatu zrośnięte u nasady i tworzące rurkę[7], białe, kremowe lub żółtawe do czerwonych lub brązowych, niekiedy z ciemniejszymi brzegami lub wierzchołkami, często z ciemnymi miodnikami. Pręciki wyrastające do poziomu ujścia gardzieli okwiatu lub powyżej. Zalążnia cylindryczna, głęboko trójklapowana. Trzy szyjki słupka długie i smukłe lub krótkie i haczykowate[6].
Owoce
Jajowate do podługowatych torebki. Nasiona kuliste lub niemal kuliste, brązowe lub czarne[6].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 10, 14, 20, 22, 40[7].

Systematyka

Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj zaliczany jest do plemienia Anguillarieae w rodzinie zimowitowatych (Colchicaceae), należącej do rzędu liliowców (Liliales) zaliczanych do jednoliściennych (monocots)[1].
Gatunki[3]

Zastosowanie

Wiele gatunków tych roślin jest uprawianych w ogrodach jako rośliny ozdobne[9].

Przypisy

  1. a b Peter F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2017-10-20].
  2. Tropicos. Missouri Botanical Garden. [dostęp 2011-03-27].
  3. a b c Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families (ang.). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-03-27].
  4. H. Potesilová, T.D. Macfarlane, D. Guénard i V. Šimánek. Alkaloids and phenolics of Wurmbea and Burchardia species. „Phytochemistry”. 26 (4), s. 1031-1032, 1987. DOI: 10.1016/S0031-9422(00)82343-2 (ang.).
  5. D. Gledhill: The names of plants. Cambridge ; New York: Cambridge University Press, 2008, s. 408. ISBN 978-0-521-86645-3.
  6. a b c d e John Manning, Peter Goldblatt, D. A. Snijman: The color encyclopedia of cape bulbs. Portland: Timber Press, 2002, s. 409-411. ISBN 978-0-88192-547-0.
  7. a b c B. Nordenstam: Colchicaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 182. ISBN 3-540-64060-6. (ang.)
  8. Gwen J. Harden: Flora of New South Wales. Kensington, NSW, Australia: New South Wales University Press, 1990, s. 110. ISBN 978-0-86840-188-1.
  9. John E. Bryan: Bulbs. Portland, Or.: Timber Press, 2002, s. 474. ISBN 978-0-88192-529-6.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Wurmbea: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Wurmbea inusta  src= Kwiatostan Wurmbea stricta  src= Kwiat Wurmbea dioica

Wurmbea Thunb. – rodzaj wieloletnich, ziemnopączkowych roślin zielnych z rodziny zimowitowatych, obejmujący 49 gatunków występujących w tropikalnej i południowej Afryce oraz Australii. Rośliny te zawierają silnie toksyczny alkaloid kolchicynę, flawon luteloinę oraz kwas wanilinowy i kwas salicylowy.

Nazwa rodzaju została nadana na cześć Friedricha van Wurmba, osiemnastowiecznego duńskiego przyrodnika, sekretarza Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen w Holenderskich Indiach Wschodnich.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL