Łzawnik rozciekliwy (Dacrymyces stillatus Nees) – gatunek grzybów z rodziny łzawnikowatych (Dacrymycetaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Dacrymyces, Dacrymycetaceae, Dacrymycetales, Incertae sedis, Dacrymycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Nazwę polską nadał Franciszek Błoński w 1890 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako łzawnik rozpływający lub łzawnik jodłowy[3].
Mały, poduszeczkowaty, nieregularnie pofałdowany i zrastający się z sąsiednimi; jaskrawy, złocistożółty do pomarańczowego; 2-3 mm szerokości. Łzawnik rozciekliwy tworzy dwa rodzaje owocników. W stadium niedoskonałym, konidialnym, są one kuliste, o gładkiej górnej powierzchni i widoczne jako małe, pomarańczowożółte, później rozpływające się punkciki. Dojrzałe owocniki stadium doskonałego są trochę większe, nieraz pofałdowane, bladożółte. Nieraz obydwie formy występują obok siebie. Miąższ galaretowaty, miękki, bardzo wodnisty, bez smaku i zapachu[4]. Po wyschnięciu owocnik łzawnika zamieni się w cienką, ledwie widoczna żółtopomarańczową błonkę[5].
Strzępki nie mają sprzążek. U młodych owocników tworzą bezbarwne lub żółtawe konidia o kształcie od cylindrycznego do elipsoidalnego i rozmiarach 8-30 × 3-5 μm. Podstawki z bazydiosporami rozwijają się tylko u starszych okazów. Bazydiospory są bezbarwne, długo eliptyczne i mają gładką powierzchnię. Mają rozmiar 10-16 (18) × 5-6.5 (7) μm i są podzielone trzema grubościennymi przegrodami. Czasami powstają mniejsze zarodniki[5].
Jest rozprzestrzeniony na wszystkich kontynentach półkuli północnej, ale występuje także w niektórych miejscach na półkuli południowej: na Nowej Zelandii, wyspach Georgia Południowa i Sandwich Południowy oraz Wyspie św. Tomasza[6]. W Europie jest wszędzie pospolity, północna granica jego zasięgu sięga po Islandię i Szetlandy[5]. W Polsce jest pospolity[4].
Saprotrof. Można go spotkać przez cały rok, głównie jednak w okresach wilgotnej pogody[5]. Często tworzy duże skupiska na zrzezach pni drzew liściastych i iglastych, a także na zewnętrznej stronie okoronowanych kłód[4].
Jest w Polsce kilka podobnych gatunków łzawników. W razie trudności z ich odróżnieniem konieczne jest badanie cech mikroskopowych. Dla łzawnika rozciekliwego charakterystyczne są grubościenne zarodniki z trzema przegrodami[5]. Najbardziej podobny jest łzawnik główkowaty (Dacrymyces capitatus). Często posiada trzonek, jego owocniki nie rozpływają się tak łatwo, odróżnia się ponadto większymi bazydiosporami[7].
.jpg)
Łzawnik rozciekliwy (Dacrymyces stillatus Nees) – gatunek grzybów z rodziny łzawnikowatych (Dacrymycetaceae).
