Tamañu de porción Enerxía 282 kcal 1178 kJCarbohidratos 75.03 gGrases 0.39 gProteínes 2.45 gRetinol (vit. A) 10 μg (1%)Tiamina (vit. B1) 0.052 mg (4%)Riboflavina (vit. B2) 0.066 mg (4%)Niacina (vit. B3) 1.274 mg (8%)Ácidu pantoténicu (vit. B5) 0.589 mg (12%)Vitamina B6 0.165 mg (13%)Vitamina C 0.4 mg (1%)Vitamina E 0.05 mg (0%)Vitamina K 2.7 μg (3%)Calciu 39 mg (4%)Fierro 1.02 mg (8%)Magnesiu 43 mg (12%)Manganesu 0.262 mg (13%)Fósforu 62 mg (9%)Potasiu 656 mg (14%)Sodiu 2 mg (0%)Cinc 0.29 mg (3%) % de la cantidá diaria encamentada p'adultos. Fonte: Dátiles na base de datos de nutrientes del USDA.[editar datos en Wikidata]La Phoenix dactylifera L.[1], de nome común palma (o palmera) datilera, palma común, fénix, támara o datileru,[2] ye una palmera frutal que'l so frutu ye'l dátil,[3] probablemente natural del Suroeste d'Asia[4][5].
Esta especie ye una de les más notables del xéneru Phoenix, que cunta con otros quince, distribuyíes dende Canaries, pasando pel norte d'África y el Sur d'Asia, hasta'l Estremu Oriente.
Ye una palmera dioica de tueru únicu de cutiu con biltos na so base, d'hasta 30 m d'altor y 20 a 50 cm de diámetru, cubiertu colos restos de les fueyes vieyes. Fueyes pinnaes, espinoses, de 1,5 hasta 5 m de llargor, con folíolos de 10-80 cm de llargor, de color glauco. Inflorescencies erectas bien ramificaes remaneciendo d'unes espates bivalves de color pardu ente les fueyes, les femes volviéndose péndulas na fructificación. Flores bracteaes con 3 sépalos y 3 pétalos, les masculines de color crema y con 6 estames, y les femenines verde-amarellentaes con xinecéu tricarpelar d'estigmes retorcigañaos escontra l'esterior. Los frutos, que son bayes con aspeutu de drupes, son oblongo-ovoides, de 3 a 9 cm de llargor, de color naranxa, con exocarpo llisu, mesocarpo carnosu y endocarpu membránaceo, pasando a colloráu castañu al maurecer. Les granes son elipsoidales subcilíndricas rugosas, de 2-3cm por 0,5-1cm, con un riegu llateral nel epispermo pedrés que zarra un endospermu homoxéneu non rumináu.[6]
Multiplicar por granes que tarden unos 2 meses en granar. La palmera ye bien rústica y resistente a tou tipu de suelos siempres que tenga mugor y a la cercanía del mar. Utilízase aisllada, en grupos formando palmerales o n'alliniaciones. El so tresplante ye fácil. Dacuando pliéguense les fueyes y cubrir con un capiellu pa blanquiar y producir palmes de Selmana Santa, anque eso debilita a la palmera.[ensin referencies]
La mayor concentración de palmes o palmeres alcuéntrase na llocalidá española d'Elx. La gran estensión de la finca llámase El Palmeral y tien más de mediu millón d'exemplares. Créese que lo llantaron los cartaxineses, qu'atoparon nestes tierres del llevante español un llugar aparente pa esti cultivu.[ensin referencies]
Los meyores y más antiguos exemplares tán nel llamáu Güertu del Cura, dientro del gran Palmeral. Dellos exemplares tienen más de 300 años. Hai que tener en cuenta que la palmera tien una vida media de 250 a 300 años. Estes palmeres son de la mesma especie que les d'Irán. Son datileres y ye n'ochobre cuando dan el so frutu. Nel güertu amás hai delles otres especies tropicales.
La palmera o palma cotízase enforma nel mercáu español y tamién nes esportaciones clandestines; ye bien importante la industria datilero y la confección de palmes, que son les cañes ensugaes por un procesu especial y dacuando artísticamente trenzaes.[ensin referencies]
Estes fueyes, llamaes a cencielles palmes, fueron na Antigüedá un símbolu de la victoria. Pueden trate en grabaos de medayes como indicación de la conquista de dalguna ciudá. Yera costume amás otorgar una palma a los atletes y corredores de carros trunfadores.
Na iconografía cristiana la presencia de la palma na mano del santu ye indicación de sufrir martiriu.[ensin referencies]
Los dátiles tienen enforma tanín usáu medicinalmente como detersivo (poder llimpiador) y astrinxente intestinal. Como una fervinchu, decocción, xarabe, o pasta, los dátiles pueden alministrase p'ardor de gargüelu, resfriaos, catarru bronquial, y pa combatir la fiebre.[7][8]
Les fueyes de la palmera datilera utilizar pal Domingo de Ramos na relixón cristiana. En África del Norte, utilícense comúnmente pa la fabricación de cabanes. Coles fueyes madures tamién se faen n'esteres, pantalles, canastes y abanicos. Fueyes procesaes pueden utilizase pa tableros aislantes. Los peciolos de fueyes seques son una fonte de magaya de celulosa, que s'utiliza pa cayaos, escobes, flotadores de pesca y combustible. Les vaines de les fueyes son bien apreciaes pol so arume, y la fibra d'ellos tamién s'utiliza pa la cuerda, tela grueso, y grandes sombreros. Les fueyes tamién s'utilicen como un lulav na fiesta xudía de Sucot.[ensin referencies]
Les fueyes nueves cocínense y cómense como un vexetal, tal como la yema terminal o'l corazón, anque la so estracción mata a la palma. Les granes molíes entemecer con farina pa faer pan en tiempos d'escasez. Les flores de la palmera datilera tamién son comestibles. Tradicionalmente les flores femenines son los más disponibles pa la vienta y con un pesu de 300-400 gramos. Los botones de les flores utilizar n'ensalada o base con pexe seco pa faer un condimento pal pan.[ensin referencies]
La madera utilizar pa postes y vigues de cabanos; ye más llixeru qu'el de cocu y non bien duraderu. Tamién s'utiliza pa la construcción, tales como pontes y acueductos, y partes de les gabarras. Los restos de madera quémase como combustible.
Los dátiles apurren una amplia gama de nutrientes esenciales, y son una bien bona fonte na dieta de potasiu. El azucre conteníu en dátiles maduros ye alredor del 80%; el restu componer de proteínes, fibra y oligoelementos incluyendo'l boro, cobaltu, cobre, flúor, magnesiu, manganesu, seleniu y cinc.[9] El índiz glucémico de tres variedaes distintos de dátiles son 35,5 (khalas), 49,7 (Barhi ) y 30.5 (ma'an bo).
El acedu cafeico, glicósido del ácidu 3-O-caffeoylshikimico (tamién conocíu como acedu dactylífrico) y los sos isómeros, son sustratos de pardeamiento enzimáticu que s'atopen nos dátiles.
Exiptu 1.470,00 
Arabia Saudita 1.106,60 
Irán 1.066,00 
Arxelia 789,35 
Iraq 650,00 
Paquistán | 600,00 .png){kind=small}
Omán | 270,00 
Emiratos Árabes Xuníos 250,00 
Tunicia 190,00 
Libia 170,00 
China 150,00 
Marruecos 113,40 
Yeme 55,18 
Israel 42,86 
Kuwait | 34,60 
Turquía 31,76 
Estaos Xuníos d'América 28,21 Total Mundial (más de) 7.000,00 Fonte:Phoenix dactylifera foi descritu por Carlos Linneo y espublizóse en Species Plantarum 2: 1188. 1753.[11]
Phoenix: nome xenéricu que deriva de la pallabra griega: φοῖνιξ ( phoinix ) o φοίνικος ( phoinikos ), nome pa la palmera datilera utilizáu por Teofrasto y Pliniu'l Vieyu. Ye bien probable que se refirieren al feniciu, Phoenix, fíu d'Amyntor y Cleobule na Ilíada de Homero, o al ave fénix, l'ave sagrada del Antiguu Exiptu.[12]
dactylifera: epítetu llatín que significa "que produz dátiles" (la palmera femenina ye la productora de los dátiles).
.
Esta páxina forma parte del wikiproyeutu Botánica, un esfuerciu collaborativu col fin d'ameyorar y organizar tolos conteníos rellacionaos con esti tema. Visita la páxina d'alderique del proyeutu pa collaborar y facer entrugues o suxerencies. La Phoenix dactylifera L., de nome común palma (o palmera) datilera, palma común, fénix, támara o datileru, ye una palmera frutal que'l so frutu ye'l dátil, probablemente natural del Suroeste d'Asia.
Esta especie ye una de les más notables del xéneru Phoenix, que cunta con otros quince, distribuyíes dende Canaries, pasando pel norte d'África y el Sur d'Asia, hasta'l Estremu Oriente.
_%D1%84%D0%B8%D0%BD%D0%B8%D0%BA%D0%B8.jpg)
