Nutty Brittlegill

Gołąbek słodkawy (Russula integra (L.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)^[1]

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji: Russulaceae, Russulales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)^[1].

Nazwę polską podała Alina Skirgiełło w 1991, w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był wcześniej pod nazwami: gołąbek różnobarwny, gołębiatka, syrojeszka ostra, syrojeszka gorzka, czartopłoch, serojeszka gorzka, serojeszka ostra^[2]. Niektóre Synonimy łacińskie^[3]:

Morfologia

Kapelusz

Średnicy 3-12 cm, początkowo półkulisty, potem szeroko rozpostarty, na koniec wklęsły. Powierzchnia gładka, w stanie wilgotnym lepiąca się i błyszcząca. Barwa brązowa, brązowopurpurowa, czekoladowoczerwona, żółtobrązowa. Na środku zazwyczaj ma oliwkowe plamy lub jest ciemnopurpurowy, na starość odbarwiający się do jasnoochrowego. Brzeg często bywa karbowany i gruzełkowaty, skórka daje się ściągnąć do połowy średnicy kapelusza^[4].

Blaszki

U młodych okazów gęste. Początkowo są białe, później żółtawe lub bladoochrowe. Brak międzyblaszek^[5].

Trzon

Wysokość 4-8 cm, grubość 2-3 cm, u młodych okazów dołem pałkowato rozszerzony, później walcowaty. Powierzchnia biaława, często zmarszczona i dołem z żółtymi plamami^[5].

Miąższ

Jędrny, gruby, twardy. Jest biały i tylko pod skórka nieco czerwonawy. Ma słaby, owocowy zapach i łagodny smak^[4].

Cechy mikroskopowe

Wysyp zarodników żółty. Zarodniki o kształcie od szeroko jajowatego do kulistego i pokryte różnej wielkości brodawkami; większość jest dużych i stożkowatych. Podstawki o rozmiarach 65 × 514,5 μm. Cystydy mają rozmiar do 120 (wyjątkowo 160) × 7-13 μm, wrzecionowaty kształt i tępy koniec. Pod wpływem fuksyny na strzępkach prymordialnych i ściankach włosków powstają czerwone kropelki^[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Europie, w północnej części Azji (Kaukaz, Rosja, Syberia, Daleki Wschód, Chiny, Korea i Japonia), w Ameryce Północnej, Afryce Północnej (Maroko, Algieria). W Europie występuje w większości krajów. Wschodnia granica zasięgu znajduje się na Białorusi^[6]. W Polsce jest pospolity^[2].

Rośnie na ziemi w lasach iglastych, szczególnie w górach i na terenach podgórskich, zwłaszcza w sąsiedztwie borówek. Owocniki wytwarza od lipca do października^[5].

Znaczenie

Grzyb mikoryzowy^[2]. Jest jadalny, ale z powodu dużej zmienności kolorystycznej jest trudny do odróżnienia od podobnych gatunków (z których nie wszystkie są jadalne)^[5].

Gatunki podobne

• gołąbek brunatny (Russula badia). Jest bardzo podobny, ale niejadalny. Różni się bardzo piekącym i długotrwale utrzymującym się w ustach smakiem. Ma też bardziej czerwonawe odcienie kapelusza^[4],
• gołąbek kunowy (Russula mustelina) ma również podobne ubarwienie. Jest jednak bardziej mięsisty, ma kremowe blaszki i biały wysyp zarodników. Smaczny grzyb jadalny^[6]
• Russula romellii jest podobnej barwy, ale ma bardziej mięsisty i większy kapelusz, często z czerwonymi lub fioletowymi odcieniami, blaszki żółte lub pomarańczowe^[6].

Przypisy