Gąska czerwieniejąca (Tricholoma orirubens Quel.) – gatunek grzybów należący do rodziny gąskowatych (Tricholomataceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji: Tricholoma, Tricholomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r[2]. Niektóre synonimy naukowej[3]:
Średnica 4–10 cm, początkowo łukowaty lub półkulisty z niewielkim garbem, później rozpostarty. Młode owocniki mają podwinięty brzeg, starsze wyprostowany i pofalowany. Skórka ma białawy lub kremowy kolor, ale jest gęsto pokryta siwoczarnymi łuskami ułożonymi promieniście. W okresie suchej pogody staje się bardziej srebrzystosiwa z jaśniejszymi brzegami[4].
Mają białosiwawy kolor, po oderwaniu od owocnika po dłuższym czasie czerwienieją[4].
Wysokość 4–10 cm, grubość do 2 cm, walcowaty, pełny i twardy, z zaostrzoną podstawą, czasami bulwiasty. Kolor biały, powierzchnia podłużnie pokryta ciemniejszymi włókienkami. Po uszkodzeniu czerwienieje[4].
Cienki, białosiwy, po dłuższym czasie czerwienieje. Smak mączysty, zapach aromatyczny[4].
Szerokojajowate lub niemal kuliste, o rozmiarach 4–6,5 × 3–4,5 μm[5].
Występuje w Ameryce Północnej i Europie[5]. W Polsce jest to gatunek rzadki – znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski, gdzie ma status V – gatunek narażony na wyginięcie[6]. Rzadki jest również w innych krajach Europy; znajduje się na czerwonych listach w Danii, Norwegii, Finlandii, Szwecji i w Niemczech[2].
Spotykana jest w lasach liściastych i mieszanych oraz w parkach. Rośnie na ziemi, pod dębami i bukami, szczególnie na glebach wapiennych. Owocniki wytwarza od sierpnia do zimy[2].
Grzyb mikoryzowy. Grzyb jadalny[7].
Podobna jest bardzo rzadko spotykana gąska czarnołuskowa (Tricholoma atrosquamosum), która ma jednak bardziej łuskowaty kapelusz, oraz gąska ziemistoblaszkowa (Tricholoma terreum), ale ta z kolei ma kapelusz bardziej włosisty niż łuskowaty. Od wszystkich innych gąsek gąska czerwieniejąca różni się tym, że jej uszkodzony miąższ, blaszki i trzon po dłuższym czasie czerwienieją[4].
Gąska czerwieniejąca (Tricholoma orirubens Quel.) – gatunek grzybów należący do rodziny gąskowatych (Tricholomataceae).
