dcsimg

Sromotnik fiołkowy ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Jajo sromotnika fiołkowego

Sromotnik fiołkowy (Phallus hadriani Vent.) – gatunek grzybów należący do rodziny sromotnikowatych (Phallaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phallus, Phallaceae, Phallales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy naukowe[2]:

  • Hymenophallus hadriani (Vent.) Nees 1816
  • Ithyphallus impudicus var. imperialis (Schulzer) De Toni 1888
  • Ithyphallus impudicus var. iosmos (Berk.) De Toni 1888
  • Phallus hadriani Vent. 1798, f. hadriani
  • Phallus hadriani f. minor Priou 1986
  • Phallus imperialis Schulzer 1873
  • Phallus iosmos Berk. 1836

Nazwę polską podała Wanda Rudnicka-Jezierska w 1991 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako słupiak fiołkowy[3].

Morfologia

Owocnik

Owocniki młode: w postaci kulistego lub jajowatego jaja. Dojrzały owocnik (receptakl jest złożony z pochwy oraz trzonu o długości do 20 cm, zazwyczaj 6-10 cm. Zabarwienie okrywy jest fioletowawe lub różowawe. Ma słabszy zapach niż sromotnik bezwstydny[4].

Miąższ

Miąższ trzonu jest białawy, gąbczasty, z licznymi komorami, bardzo kruchy[4].

Występowanie

Rośnie na piaszczystych, suchych nadmorskich wydmach na wybrzeżach Bałtyku sporadycznie w głębi lądu. Owocniki pojawiają się latem i jesienią. Bardzo rzadki[4].

Znaczenie

Grzyb niejadalny[4]. W Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ma status V – (narażony na wyginięcie)[5]. W Polsce był gatunkiem ściśle chronionym[6], od 9 października 2014 r. został wykreślony z listy gatunków grzybów chronionych[7].

Gatunki podobne

Bardzo podobny jest sromotnik bezwstydny (Phallus impudicus). Różni się mniej fioletowym zabarwieniem, mniejszą tarczką na szczycie kapelusza, silniejszym zapachem i miejscem występowania[4].

Filatelistyka

Poczta Polska wyemitowała 30 czerwca 1980 r. znaczek pocztowy przedstawiający sromotnika fiołkowego o nominale 2,5 złotych. Autorem projektu znaczka był prof. Alojzy Balcerzak. Znaczek pozostawał w obiegu do 31 grudnia 1994 r.[8].

Przypisy

  1. a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
  2. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2013-11-12].
  3. Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1988. ISBN 83-09-00714-0.
  5. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  6. Załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1765)
  7. Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów
  8. Marek Jedziniak: Grzyby niejadalne pod ochroną (pol.). www.kzp.pl. [dostęp 2018-05-27].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Sromotnik fiołkowy: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Jajo sromotnika fiołkowego

Sromotnik fiołkowy (Phallus hadriani Vent.) – gatunek grzybów należący do rodziny sromotnikowatych (Phallaceae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL