dcsimg

Nieświszczuk płowy ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Nieświszczuk płowy[4] (Cynomys gunnisoni) – gatunek ssaka z rodziny wiewiórkowatych występujący w Górach Skalistych Stanach Zjednoczonych: w południowo-wschodniej części stanu Utah, południowo-zachodniej części Kolorado, północno-wschodniej części Arizony i w północno-zachodniej części Nowego Meksyku[5][2].

Wygląd

Długość ciała dorosłych osobników osiąga 309–373 mm, przy masie ciała 650 do 1200 g. Ogon zwierzęcia osiąga 39–68 mm długości. Wybarwienie sierści w części grzbietowej jest żółtawe, z udziałem czarnych włosów. Jest ono nieco zróżnicowane między dwoma podgatunkami: C. g. zuniensis ma wybarwienie nieco mniej żółtawe i z mocniejszą barwą cynamonu. Górna część głowy, policzki i okolice brwi są u obu gatunków wyraźnie ciemniejsze od innych części ciała. Ogon do połowy ma wybarwienie jednakowe jak tułów, a od połowy do jego końca jest pokryty szarym włosem o biało-szarych końcówkach. Nieświszczuki płowe linieją dwa razy w roku – jesienią i na wiosnę. Samice mają pięć pary sutków: dwie pary piersiowych i trzy pachwinowe[2]. Hollister (1916) wspominał o sześciu parach sutków, ale brak bliższych danych na ten temat[6].

Tryb życia

Nieświszczuki płowe żyją w norach, w koloniach liczących zwykle ok. 50–100 osobników[2]. Wchodzące w jej skład grupy składają się z jednego dorosłego samca, jednej (lub więcej) dorosłej samicy, oraz jednorocznych młodych, które nie uczestniczą jeszcze w rozrodzie[3]. Nieświszczuki są częściowo terytorialne – samce bronią bezpośredniego sąsiedztwa swojej nory, ale nie przeszkadza im obecność innych osobników podczas żerowania, samice podczas wychowywania młodych są bardzo agresywne, w pozostałą część roku nie wykazują zachowań terytorialnych. Nieświszczuki prowadzą dzienny tryb życia, najbardziej aktywne są wczesnym rankiem i późnym popołudniem[2].

Rozmnażanie

Nieświszczuki płowe rozmnażają się raz w roku – na przełomie kwietnia i maja. Samice osiągają dojrzałość płciową w wieku jednego roku. Po trwającej 30 dni ciąży na świat przychodzi 6 młodych, które pierwszy miesiąc życia spędzają w norze. Po tym okresie norę opuszcza już tylko część młodych (średnio 3,7 na 1 samicę)[3]. Po wyjściu na powierzchnię zwierzęta przestają być karmione mlekiem i zaczynają żywić się roślinami. Kiedy cały miot jest już odstawiony od mleka, matka zostawia młode i przenosi się do innej nory. Zwierzęta są przez to zmuszone do usamodzielnienia się. Samice są zdolne do rozrodu po pierwszym roku życia[2].

Rozmieszczenie geograficzne

Nieświszczuki płowe występują w Górach Skalistych Stanach Zjednoczonych: w południowo-wschodniej części stanu Utah, południowo-zachodniej części Kolorado, północno-wschodniej części Arizony i w północno-zachodniej części Nowego Meksyku[5][2]. Zwierzęta zasiedlają wysokogórskie doliny i płaskowyże położone na wysokości 1830–3660 m n.p.m[2].

Ekologia

Nieświszczuki płowe żywią się głównie trawami, turzycami, ziołami, czasem zjadają także gałązki krzewów[2].

Głównymi powodami śmierci nieświszczuków są choroby, drapieżniki (takie jak borsuczniki amerykańskie, łasice, kojoty preriowe i niektóre gady) oraz aktywność człowieka[2]. Zwierzęta są częstymi nosicielami pasożytów – pcheł i kleszczy. Największym zagrożeniem dla gatunku jest człowiek[3]. Masowe polowania i używanie trutek na początku XX wieku doprowadziły do wyraźnego spadku liczebności populacji[2].

Przypisy

  1. Cynomys gunnisoni, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f g h i j k John J. Pizzimenti, Robert S. Hoffmann. Cynomys gunnisoni. „Mammalian Species”. 25, s. 1–4, 1973 (ang.).
  3. a b c d e Cynomys gunnisoni. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  4. Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
  5. a b Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Cynomys gunnisoni. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 4 czerwca 2016]
  6. Ned Hollister. A Systematic Account of the Prairie-Dogs. „North American Fauna”. 40, s. 1 – 37, 1916. Uniwersytet Harvarda (ang.).
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Nieświszczuk płowy: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Nieświszczuk płowy (Cynomys gunnisoni) – gatunek ssaka z rodziny wiewiórkowatych występujący w Górach Skalistych Stanach Zjednoczonych: w południowo-wschodniej części stanu Utah, południowo-zachodniej części Kolorado, północno-wschodniej części Arizony i w północno-zachodniej części Nowego Meksyku.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL