Bodziszek błotny (Geranium palustre L.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny bodziszkowatych. Występuje w całej niemal Europie oraz na Kaukazie i w Turcji[2]. W Polsce jest dość pospolity.
Morfologia
- Pokrój
-
Roślina zielna o wysokości 60 cm, tworząca kępy. Zewnętrznie bardzo podobna do bodziszka łąkowego, przeważnie mniejsza od niego. Nie posiada też włosków gruczołowych, lecz pokryta jest szczeciniastymi, zwróconymi w dół i przylegającymi włoskami.
- Łodyga
- Podnosząca się, rozgałęziona od nasady, owłosiona szorstko i ulistniona.
- Liście
- Liście dłoniasto 3–7 – dzielne, o szerokich i ząbkowanych odcinkach. Posiadają w nasadzie dwa, zrośnięte ze sobą przylistki.
- Kwiaty
- Wyrastają po dwa na szczycie łodygi na długich szypułkach. Są to kwiaty promieniste o średnicy do 3,5 cm o czerwonopurpurowych, nieznacznie wyciętych płatkach korony znacznie dłuższych od działek kielicha. Po przekwitnięciu płatki zmieniają kolor na niebieskoczerwony. Wyrastają na owłosionych i wzniesionych do góry szypułkach, które po przekwitnięciu zwisają w dół. W trakcie dojrzewania owocu zwisająca w dół szypułka znów wyprostowuje się. Wewnątrz kwiatu jeden słupek z wydłużoną szyjką i 5-dzielnym znamieniem oraz 10 pręcików w dwóch okółkach. Miodniki znajdują się u nasady pręcików zewnętrznego okółka.
- Owoc
- 5-dzielna rozłupnia.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Porasta wilgotne łąki, zarośla, przydroża, rowy. W górach występuje po regiel dolny. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Filipendulion, Ass. Filipendulo-Geranietum[3]. Kwiaty przedprątne, owadopylne, roślina kwitnie od czerwca do września. Roślina samosiewna. Po dojrzeniu nasion ości poszczególnych pięciu owocolistków budujących rozłupnię gwałtownie wyprostowują się do góry, wyrzucając nasiona (gładkie rozłupki).
Bibliografia
- D. Gayówna, Ewa Śliwińska: Rośliny łąk. Warszawa: PZWS, 1960.
- Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
Przypisy