dcsimg

Błotniowate ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src=
Nyssa aquatica – ważny składnik lasów bagiennych południowo-wschodniej części USA

Błotniowate, klążniowate (Nyssaceae) – rodzina roślin z rzędu dereniowców. Obejmuje 5 rodzajów z 22 gatunkami występującymi głównie w Azji południowo-wschodniej, poza tym we wschodniej części Ameryki Północnej[1]. Kopalne drewno drzew z rodzaju Nyssoxylon, identyfikowanego z tą rodziną znajdowane jest w osadach trzeciorzędowych z Japonii, Europy i Ameryki Północnej, co świadczy o dawniej znacznym rozprzestrzenieniu przedstawicieli rodziny[3]. Owoce Mastixia i zbliżonych taksonów wymarłych (opisano 8 rodzajów i 33 gatunki) znajdowane są często w skałach półkuli północnej od kredy późnej po paleogen[1]. Gatunek Camptotheca acuminata pochodzący z zachodnich Chin i wschodniego Tybetu wykorzystywany jest do pozyskiwania alkaloidu kamptotecyny stosowanego w terapii przeciwnowotworowej. Specyficzne drewno korzeniowe błotni leśnej potrafi się ścieśniać do 20% swej objętości, by nasączone powrócić do pierwotnej objętości. Wykorzystywane jest w chirurgii naczyń krwionośnych[3]. Gatunek ten uprawiany jest także jako ozdobny, głównie dla silnie przebarwiających się jesienią liści[4]. Dawidia chińska sadzona jest jako drzewo ozdobne z powodu efektownych, białych podsadek, które są powodem określania jej mianem drzewa chusteczkowego[5].

Morfologia

Pokrój
Drzewa i krzewy[1].
Liście
Skrętoległe, pojedyncze, o blaszce całobrzegiej lub piłkowanej[1], bez przylistków[3].
Kwiaty
Niepozorne, zwykle obupłciowe[3], też rozdzielnopłciowe[4], cztero- i pięciokrotne[1], zebrane w główki, baldachy lub gęste grona[3]. Kielich jest silnie zredukowany[1], tworzy ząbkowaną kolumnę[3]. Płatki korony drobne, zielonkawobiałe, w kwiatach żeńskich czasem ich brak zupełnie[4]. Dno kwiatowe płaskie lub wypukłe. Pręciki w dwóch okółkach[4], w liczbie od 4 do 26[1]. Zalążnia dolna jednokomorowa[3], zbudowana z dwóch owocolistków[4]. Słupek pojedynczy, krótki, tylko w rodzaju błotnia Nyssa słupków więcej i dłuższe[1].
Owoce
Pestkowce, zwykle jedno- do pięcionasiennych[1][3], czasem też owoce oskrzydlone[3].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[1]

Jeszcze w systemie APG III z 2009 grupa rodzajów należąca do tej rodziny wyróżniana była w randze podrodziny Nyssoideae Arnott w obrębie dereniowatych Cornaceae[6]. Do rangi odrębnej rodziny podniesione zostały w systemie APG IV z 2016[7].

dereniowce

Hydrostachyaceae





Grubbiaceae



Curtisiaceae




Nyssaceaebłotniowate



Cornaceaedereniowate




Loasaceaeożwiowate



Hydrangeaceaehortensjowate





Podział rodziny

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2016-12-15].
  2. James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – N. W: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium [on-line]. University of Maryland. [dostęp 2016-12-15].
  3. a b c d e f g h i Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 250-251. ISBN 83-7079-778-4.
  4. a b c d e Jolanta Kochanowska, Tomasz Nowak: Błotniowate. W: Pomoce dydaktyczne dla nauczycieli odwiedzających ogród botaniczny we Wrocławiu [on-line]. Ogród botaniczny we Wrocławiu, 2003. [dostęp 2016-12-15].
  5. Davidia involucrata (pol.). Związek Szkółkarzy Polskich. [dostęp 2016-12-15].
  6. Angiosperm Phylogeny Group (2009). An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG III. Botanical Journal of the Linnean Society 161: 105-121.
  7. The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Błotniowate: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Nyssa aquatica – ważny składnik lasów bagiennych południowo-wschodniej części USA

Błotniowate, klążniowate (Nyssaceae) – rodzina roślin z rzędu dereniowców. Obejmuje 5 rodzajów z 22 gatunkami występującymi głównie w Azji południowo-wschodniej, poza tym we wschodniej części Ameryki Północnej. Kopalne drewno drzew z rodzaju Nyssoxylon, identyfikowanego z tą rodziną znajdowane jest w osadach trzeciorzędowych z Japonii, Europy i Ameryki Północnej, co świadczy o dawniej znacznym rozprzestrzenieniu przedstawicieli rodziny. Owoce Mastixia i zbliżonych taksonów wymarłych (opisano 8 rodzajów i 33 gatunki) znajdowane są często w skałach półkuli północnej od kredy późnej po paleogen. Gatunek Camptotheca acuminata pochodzący z zachodnich Chin i wschodniego Tybetu wykorzystywany jest do pozyskiwania alkaloidu kamptotecyny stosowanego w terapii przeciwnowotworowej. Specyficzne drewno korzeniowe błotni leśnej potrafi się ścieśniać do 20% swej objętości, by nasączone powrócić do pierwotnej objętości. Wykorzystywane jest w chirurgii naczyń krwionośnych. Gatunek ten uprawiany jest także jako ozdobny, głównie dla silnie przebarwiających się jesienią liści. Dawidia chińska sadzona jest jako drzewo ozdobne z powodu efektownych, białych podsadek, które są powodem określania jej mianem drzewa chusteczkowego.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL