Multimedia w Wikimedia Commons Heloderma arizońska[3], gila[3] (Heloderma suspectum) – gatunek jadowitej jaszczurki z rodziny heloderm[1]. Zamieszkuje tereny Stanów Zjednoczonych i Meksyku[3]. W ślinie Helodermy arizońskiej wykryto eksenatyd, substancję która następnie stała się prekursorem leków inkretynowych i znalazła zastosowanie w lecznictwie, jako lek stosowany w terapii cukrzycy[4].
Gatunek obejmuje dwa podgatunki[1]:
Ciało helodermy arizońskiej osiąga długość do 50 cm. Ogon gada jest krótszy od reszty ciała. Grzbiet wybarwiony jest na ciemnobrązowo i jest pokryty różowymi, nieregularnymi plamami. Tworzą one szerokie, poprzeczne pasy, które w sposób szczególny uwidaczniają się na ogonie[3].
Wiedzie zasadniczo naziemny tryb życia, lecz czasem może się wspinać na roślinność w poszukiwaniu pożywienia[2]. Samotnik, aktywna w nocy, mięsożerna.
W okresie lęgowym samica składa około 15 jaj osłoniętych cienkimi otoczkami. Jaja, o wielkości zbliżonej do jaj kurzych, lokowane są w jamach w wilgotnej ziemi. Rozwój trwa około jednego miesiąca[3].
Heloderma arizońska rzadko jest spotykane na obszarach rolniczych. Na obszarach amerykańskich pustyń Mojave i Sonora heloderma arizońska zasiedla tereny położone na wysokości od poziomu morza (Sonora) do 30 m.n.p.m. (Arizona), 1180 do 1950 m. n.m.m. (Nowy Meksyk) oraz do 1545 m.n.p.m. (w rejonie dolnych części stoków górskich i nadbrzeży w południowej Arizonie). Siedliska pokryte są trawiastą, pustynną roślinnością, a na terenie pustyni Sonora także krzewami ciernistymi. Drzewostan dębowy lub sosnowy. Ostoję znajdują pod gęstymi krzewami, pod skałami albo w norach nowików. Helodermy mieszkające w Arizonie spędzają większość czasu (ok. 98%) pod osłoną, zaś w Utah 95% czasu pod ziemią[2].
Północno-zachodni Meksyk i południowo-zachodnie USA z głównymi zakresami w Arizonie i Sonorze: od południowo-zachodnich części stanu Utah, przez południową Nevadę, południową Arizonię, południowo-zachodni Nowy Meksyk po stan Sinaloa w Meksyku[2].
Heloderma arizońska, gila (Heloderma suspectum) – gatunek jadowitej jaszczurki z rodziny heloderm. Zamieszkuje tereny Stanów Zjednoczonych i Meksyku. W ślinie Helodermy arizońskiej wykryto eksenatyd, substancję która następnie stała się prekursorem leków inkretynowych i znalazła zastosowanie w lecznictwie, jako lek stosowany w terapii cukrzycy.
